Văn mẫu lớp 11: Phân tích sâu sắc nhân vật Thị Kính trong việc nuôi con cho Thị Mầu (Dàn ý + 2 Bài văn mẫu) - Trích từ tác phẩm Quan Âm Thị Kính

Văn mẫu lớp 11: Phân tích Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu - Tổng hợp hướng dẫn chi tiết cùng 2 bài văn mẫu xuất sắc, đạt điểm cao từ học sinh giỏi. Phân tích Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu giúp bạn trau dồi kiến thức và nắm vững cách viết bài văn phân tích sâu sắc, ấn tượng.

TOP 2 bài phân tích Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu với văn phong mạch lạc, dễ hiểu, bao gồm cả bài ngắn gọn và bài phân tích chi tiết. Tác phẩm không chỉ phản ánh sự hiểu lầm và oan trái trong xã hội mà còn làm nổi bật lòng từ bi, sự chịu đựng và tình yêu thương vô điều kiện của Thị Kính. Dưới đây là 2 bài văn mẫu xuất sắc, mời bạn đón đọc. Đừng quên khám phá thêm nhiều bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 11 Chân trời sáng tạo.

Dàn ý phân tích Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu

I. Mở bài

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm và bối cảnh ra đời của đoạn trích “Thị Kính nuôi con Thị Mầu”.

II. Thân bài

- Hoàn cảnh của Thị Kính: xuất thân từ gia đình nghèo khó, bị oan khuất vì bị hiểu lầm là muốn hại chồng.

- Thị Kính cải trang thành nam giới, xuất gia tại chùa Vân Tự và đổi tên thành Kính Tâm.

- Trong làng, Thị Mầu, một người phụ nữ lười biếng, đem lòng yêu say đắm phật tử Kính Tâm.

=> Sự việc này dẫn đến việc cô mang thai với người đầy tớ.

- Tình yêu thương vô bờ bến của Thị Kính dành cho đứa trẻ.

III. Kết bài:

- Tác phẩm xứng đáng được đánh giá cao cả về nội dung lẫn nghệ thuật, mang đến những trải nghiệm sâu sắc và tinh tế cho độc giả.

- Đoạn trích truyền tải thông điệp về sự hiểu lầm và oan trái trong xã hội, đồng thời làm nổi bật lòng từ bi, sự chịu đựng và tình yêu thương vô điều kiện của nhân vật Kính Tâm. Nó cũng nhắc nhở chúng ta về giá trị của lòng hiếu thảo và đạo đức trong cuộc sống.

Phân tích bài Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu

Thơ Nôm là kho tàng văn hóa quý báu của dân tộc Việt Nam, mang giá trị sâu sắc về kinh nghiệm sống, phong tục tập quán và kiến thức lịch sử. Với hình thức thơ 6-8 quen thuộc, truyện thơ Nôm truyền tải cảm xúc phong phú qua ngôn từ giản dị nhưng đầy cảm xúc, tạo nên nét độc đáo riêng. Trong kho tàng ấy, câu chuyện kinh điển 'Quan Âm Thị Kính' với đoạn trích 'Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu' vẫn in đậm trong lòng độc giả. Đoạn trích khắc họa tấm lòng nhân hậu của Thị Kính khi bị oan khuất, phải nuôi con cho Thị Mầu. Dù hoàn cảnh éo le, Thị Kính vẫn quyết tâm bảo vệ và yêu thương đứa trẻ như chính mạng sống của mình.

Tại một ngôi làng, Thị Mầu, một người phụ nữ hời hợt và ngây thơ, đem lòng yêu chú tiểu Kính Tâm – thực chất là Thị Kính giả trai. Thị Mầu mang thai với người hầu trong nhà và khi bị dân làng xét xử, cô đổ lỗi cho Kính Tâm. Thị Kính, người phụ nữ tội nghiệp, lại một lần nữa phải chịu oan ức. Sau khi sinh con, Thị Mầu giao đứa bé cho Kính Tâm.

‘Tiểu đường tụng niệm khấn nguyền
…
Trân trân rằng giá con đây mà về.’

Kính Tâm, vốn là chú tiểu chuyên tâm tu hành, giờ đây lại hoang mang trước tiếng khóc của đứa trẻ. Số phận như đẩy chàng vào vòng xoáy khó lường. Kính Tâm đứng trước lựa chọn khó khăn: bỏ rơi đứa bé hay chấp nhận nuôi dưỡng nó. Dù biết rằng việc nhận nuôi sẽ dẫn đến những lời đàm tiếu, Kính Tâm vẫn quyết định yêu thương và chăm sóc đứa trẻ.

‘Cơ thiển kể đã khắt khe
…
Xót tình măng sữa tăng vào trong tay’

Tâm hồn Kính Tâm, vốn thanh tịnh và an nhiên, giờ đây trở nên bồn chồn và nghiêm khắc. “Thiền” vốn là trạng thái tâm trí không vướng bận, nhưng giờ đây Kính Tâm phải đối mặt với oan ức từ Thị Mầu. Dù vậy, chàng vẫn kiên định với lòng hiếu thảo và tình yêu thương, bất chấp mọi lời dị nghị. Tuy nhiên, hành động của Kính Tâm cũng khiến sư thầy nghi ngờ.

‘Bữa sau sư phụ mới hay
Dạy rằng: “Như thế thì thầy cũng nghi
Phỏng như khác máu ru thì
…
Sư nghe thưa lại mấy điều,
Khen rằng: “Cũng có ít nhiều từ tâm”
Rõ là nước lã mà nhầm
Cũng đem giọt máu tình thâm hòa vào’

Nhìn vào hoàn cảnh của Kính Tâm, chúng ta có thể thấu hiểu và đồng cảm với số phận của chàng. Tuy nhiên, đối với những người không biết sự thật, việc Kính Tâm nhận nuôi đứa trẻ của kẻ đã gây oan ức cho mình là điều khó hiểu. Sư thầy, sau khi nghe Kính Tâm giải thích, đã cảm động trước lòng nhân hậu và cao thượng của chàng. Kính Tâm coi đứa trẻ như con ruột, yêu thương và chăm sóc nó bằng cả trái tim.

‘Mẹ vò thì sữa khát khao
Lo nuôi con nhện làm sao cho tuyền
…
Biết chăng một đứa thương đâu
Mình là hai với Thị Mầu là ba’

Kính Tâm dù biết “nuôi nhện” không phải là nuôi con ruột, nhưng vẫn lo lắng từng miếng ăn giấc ngủ của đứa trẻ. Chàng ngày đêm chăm sóc, mong đứa trẻ lớn lên thành người tốt. Dù cuộc sống khắc nghiệt và những lời đồn đại vẫn tồn tại, Kính Tâm vẫn kiên định với tình yêu thương của mình. Tiếng cười trong trẻo của đứa trẻ đã xua tan mọi nỗi lo lắng trong lòng chàng.

Phân tích Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu

Truyện thơ Nôm là kho tàng văn học quý giá của dân tộc Việt Nam, chứa đựng những kinh nghiệm sống, phong tục tập quán và kiến thức lịch sử sâu sắc. Với thể thơ lục bát giàu cảm xúc, ngôn từ giản dị và âm điệu tha thiết, truyện thơ Nôm mang đậm bản sắc dân tộc. Trong đó, đoạn trích 'Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu' từ tác phẩm 'Quan Âm Thị Kính' vẫn in đậm trong tâm trí độc giả với những thông điệp sâu sắc.

Đoạn trích kể về tấm lòng nhân hậu của Thị Kính khi bị Thị Mầu vu oan và giao đứa con cho mình. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, Thị Kính vẫn quyết định nuôi dưỡng đứa trẻ với tình yêu thương vô bờ.

Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy quay lại điểm khởi đầu của câu chuyện. Thị Kính xuất thân từ gia đình nghèo, kết hôn với Thiện Sỹ, con trai của phú ông. Một đêm nọ, khi Thiện Sỹ ngủ quên trong lúc đọc sách, Thị Kính nhìn thấy râu mọc ngược dưới cằm chồng, cho rằng đó là điềm gở nên định cắt đi. Thiện Sỹ tỉnh dậy và hiểu lầm rằng vợ mình muốn hại mình, liền hô hoán lên. Sùng ông và Sùng bà, cha mẹ chồng, nổi giận đuổi Thị Kính về nhà cha mẹ đẻ. Thị Kính đau khổ vì nỗi oan ức, định quyên sinh nhưng lại thương cha mẹ già không ai chăm sóc. Nàng cải trang thành nam nhi và đi tu tại chùa Vân Tự, đổi tên thành Kính Tâm.

Trong làng có Thị Mầu, một người phụ nữ lẳng lơ, đem lòng yêu say đắm Kính Tâm. Thị Mầu mang thai với người đầy tớ và khi bị dân làng tra hỏi, cô đổ lỗi cho Kính Tâm. Thị Kính, người phụ nữ tội nghiệp, lại một lần nữa phải chịu oan ức. Sau khi sinh con, Thị Mầu đem đứa bé giao cho Kính Tâm:

Tiểu đường tụng niệm khấn nguyền
Bỗng nghe tiếng trẻ tá lên giật mình
Ngoảnh đi thị dạ chẳng đành
Nhận ra thì hóa là tình chẳng ngay.
Gớm thay mặt dạn mày dày
Trân trân rằng giá con đây mà về.

Kính Tâm, vốn là chú tiểu chuyên tâm tu hành, giờ đây lại bối rối trước tiếng khóc của đứa trẻ. Chàng đứng trước tình thế khó xử: bỏ rơi đứa bé thì không đành, nhưng nhận nuôi lại khiến mình rơi vào tình cảnh 'tình chẳng ngay'. Thị Mầu, với sự trơ trẽn, đã không chút hổ thẹn mà giao đứa con cho Kính Tâm. Dù biết rằng việc nhận nuôi sẽ dẫn đến những lời đàm tiếu, Kính Tâm vẫn quyết định yêu thương và chăm sóc đứa trẻ.

Cơ thiển kể đã khắt khe
Khéo xui, ra đứa làm rê riếu mình
Nhưng mà trong dạ hiếu sinh
Phúc làm thì phúc, dơ thì đành dở
Cá trong chậu nước sởn sơ
Thì nay chẳng cứu, còn chờ khi nao
Chẳng sinh cũng chịu cù lao
Xót tình măng sữa nâng vào trong tay

Tâm hồn Kính Tâm, vốn thanh tịnh và an nhiên, giờ đây trở nên khắt khe và dậy sóng. 'Cơ thiền' ám chỉ trạng thái tâm hồn đã đạt đến sự thanh tịnh, không vướng bận. Thế nhưng, Kính Tâm phải đối mặt với oan ức từ Thị Mầu, người đã gây tổn hại đến thanh danh của chàng. Dù vậy, Kính Tâm vẫn kiên định với lòng hiếu thảo và tình yêu thương, bất chấp mọi lời dị nghị. Tuy nhiên, hành động của Kính Tâm cũng khiến sư thầy nghi ngờ.

Bữa sau sư phụ mới hay
Dạy rằng: “Như thế thì thầy cũng nghi
Phỏng như khác máu ru thì
Con ai mặc nấy can gì đa mang

Trong mắt người đời, việc Kính Tâm nhận nuôi đứa trẻ của kẻ đã gây oan ức cho mình là điều khó hiểu. Tuy nhiên, sư thầy đã cảm động trước tấm lòng nhân hậu và cao thượng của Kính Tâm:

Bạch rằng: Muôn đội thầy thương
Xưa nay thầy dạy mọi đường nhỏ to
Dẫu xây chín đợt phù đồ
Sao bằng làm phúc cứu cho một người
...
Sư nghe thưa lại mấy điều,
Khen rằng: “Cũng có ít nhiều từ tâm”
Rõ là nước lã mà nhầm
Cũng đem giọt máu tình thâm hòa vào

Kính Tâm thưa rằng dù có xây chín tháp 'phù đồ' cũng không bằng cứu một sinh mệnh. Tấm lòng thiêng liêng và cao đẹp đó đã nhận được lời khen từ sư thầy. Kính Tâm coi đứa trẻ như con ruột, yêu thương và chăm sóc nó bằng cả trái tim:

Mẹ vò thì sữa khát khao
Lo nuôi con nhện làm sao cho tuyền
Nâng niu xiết nỗi truân chuyên
Nhai cơm mớm sữa để nên con người
Đến dân ai cũng chê cười
Tiểu bao tử có trót đời được đâu
Biết chăng một đứa thương đâu
Mình là hai với Thị Mầu là ba

Ca dao xưa có câu nói về việc tò vò nuôi con của người khác, nhưng khi con lớn lên sẽ bỏ đi:

“Tò vò mà nuôi con nhện
Đến khi nó lớn nó quện nhau đi
Tò vò ngồi khóc tỉ ti
Nhện ơi nhện hỡi nhện đi đằng nào?”

“Mẹ vò” ở đây cũng vậy, dù biết rằng “nuôi con nhện” không phải là con ruột, dù không có “sữa khát khao” nhưng Kính Tâm vẫn chăm lo cho đứa trẻ không thiếu bữa nào. Ngày đêm, Kính Tâm nâng niu, chăm sóc, xin sữa để nuôi con, mong đứa trẻ lớn lên thành người. Dù miệng đời vẫn không ngừng đồn thổi rằng Kính Tâm khó tu thành chính quả, nhưng sự thật vẫn bị chôn vùi, chỉ có đứa trẻ, Kính Tâm và Thị Mầu biết rõ. Nuôi dưỡng một đứa trẻ không hề dễ dàng, nhưng mỗi ngày nghe tiếng trẻ thơ tíu tít, mọi nỗi lo âu dường như tan biến:

Ra công nuôi bộ thực là
Nhưng buồn có trẻ hóa ra đỡ buồn
Khi trống tàn, lúc chuông dồn
Tiếng chuông lẫn tiếng ru con tối ngày
...

Không gian tĩnh mịch, thanh tịnh nơi chùa chiền nay xen lẫn tiếng ru con của Kính Tâm. Ta có thể cảm nhận được, tình mẫu tử không chỉ tồn tại ở cha mẹ ruột, mà còn hòa quyện trong tấm lòng từ bi của Kính Tâm. Dù không phải con ruột, Kính Tâm vẫn trọn đạo làm cha mẹ, nuôi dưỡng đứa trẻ với đầy đủ điều kiện, từ “lọ phương hoạt ấu” đến “lọ thầy bảo anh”, tượng trưng cho sự chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Ba năm trôi qua, đứa trẻ đã lớn khôn, mang nét giống với “cha nuôi” Kính Tâm. Kính Tâm, người đã từ bỏ thân phận nữ nhi để xuất gia, luôn mong ước đứa trẻ trưởng thành với công danh rạng rỡ, nối nghiệp ông cha và vươn xa hơn thế hệ trước.

Đoạn trích “Thị Kính nuôi con Thị Mầu” với ngôn từ giản dị nhưng sâu sắc của thể thơ lục bát đã làm nổi bật hình ảnh Thị Kính, một điển hình cho số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy bất công. Qua cuộc đời Thị Kính, tác giả phản ánh bức tranh xã hội đầy mâu thuẫn và oan trái. Đó như một lời cảnh tỉnh cho những ai muốn tìm đến cửa Phật để trốn tránh hiện thực. Để đạt được đạo quả, ta phải chịu đựng khổ hạnh và oan ức, giống như Thị Kính, dù bị oan khuất nhưng nhờ tấm lòng từ bi và thiện lành, nàng đã vượt qua mọi nghịch cảnh.