Soạn bài Đề đền Sầm Nghi Đống - Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 8, trang 102 sách Chân trời sáng tạo tập 2

EduTOPS mang đến tài liệu Soạn văn 8: Đề đền Sầm Nghi Đống, hỗ trợ học sinh chuẩn bị bài học một cách bài bản và chi tiết.

Tài liệu này là nguồn tham khảo hữu ích, giúp học sinh lớp 8 nắm vững kiến thức và chuẩn bị bài hiệu quả. Chi tiết được trình bày ngay bên dưới.

Hướng dẫn Soạn bài Đề đền Sầm Nghi Đống - Tài liệu Ngữ văn lớp 8

Chuẩn bị đọc - Khám phá ý nghĩa văn hóa và tâm linh

Theo em, khi đến những ngôi đền, người ta thường thể hiện thái độ như thế nào? Hãy suy ngẫm về sự tôn kính và lòng thành trong không gian linh thiêng.

Gợi ý:

Thái độ thường thấy: thành kính, tôn trọng, và sự tĩnh lặng trong tâm hồn.

Trải nghiệm cùng văn bản - Khám phá sâu sắc ý nghĩa ẩn chứa

Em hiểu như thế nào về câu thơ cuối? Hãy phân tích và chia sẻ cảm nhận của mình về thông điệp mà tác giả muốn truyền tải.

Gợi ý:

Câu thơ “Thì sự anh hùng há bấy nhiêu” là một câu hỏi tu từ, mang tính mỉa mai, châm biếm cái chết nhục nhã và hèn nhát của Sầm Nghi Đống.

Suy ngẫm và phản hồi - Khám phá sâu sắc ý nghĩa văn bản

Câu 1. Tìm từ ngữ, hình ảnh thể hiện thái độ của tác giả khi đến đền Sầm Nghi Đống. Đó là thái độ gì? Dựa vào cước chú, giải thích nguyên nhân của thái độ ấy.

Hướng dẫn giải:

- Từ ngữ, hình ảnh thể hiện thái độ của tác giả khi đến đền Sầm Nghi Đống: ghé mắt trông ngang, kìa, cheo leo. Những từ ngữ, hình ảnh này đã tước bỏ hết tính chất thiêng liêng cần có của một ngôi đền, thể hiện thái độ bất kính, xem thường và giễu cợt của tác giả đối với kẻ xâm lược thất bại.

- Nguyên nhân: Sầm Nghi Đống là tướng giặc, theo Tôn Sĩ Nghị sang xâm lược, chiếm đóng kinh thành Thăng Long, giữ chức thái thú, được giao chấn thủ đồn Ngọc Hồi. Sau khi vua Quang Trung triệt phá đồn Ngọc Hồi (tháng Giêng năm 1789), Sầm Nghi Đống tự vẫn. Sau này, khi việc bang giao trở lại bình thường, vua Quang Trung cho phép Hoa kiều ở Hà Nội lập đền thờ. Tuy nhiên, theo tác giả bài thơ, viên tướng bại trận này không xứng đáng được thờ trong đền.

Câu 2. Tác giả đã nêu ra giả định gì trong hai câu thơ cuối? Giả định đó góp phần bộc lộ điều gì trong quan niệm của nhà thơ về “sự anh hùng”.

Hướng dẫn giải:

- Giả định: nếu nhà thơ đổi phận làm trai thì sự nghiệp anh hùng sẽ không ít ỏi, thất bại như Sầm Nghi Đống.

- Giả định này góp phần cho thấy, Hồ Xuân Hương tuy có mặc cảm thân phận nhưng không chịu an phận, có khát vọng lập nên sự nghiệp vẻ vang như đấng nam nhi. Đồng thời, giả định cũng bộc lộ sự coi thường đối với sự nghiệp của viên tướng Sầm Nghi Đống.

Câu 3. Thủ pháp trào phúng nào được sử dụng trong văn bản? Tác dụng của việc sử dụng thủ pháp này?

Hướng dẫn giải:

- Thủ pháp trào phúng được sử dụng trong văn bản: nói giễu, thể hiện qua từ ngữ và hình ảnh như ghé mắt trông ngang, kìa, cheo leo,...

- Tác dụng: thể hiện thái độ xem thường, giễu cợt, mỉa mai của tác giả với Sầm Nghi Đống, đồng thời, bộc lộ tính cách, bản lĩnh, khát vọng thay đổi thân phận, lập nên sự nghiệp lừng lẫy với thân phận nữ nhi của Hồ Xuân Hương.

Câu 4. Chủ đề của bài thơ là gì? Nêu một số căn cứ giúp em xác định được chủ đề đó.

Hướng dẫn giải:

- Chủ đề: thái độ bất kính, coi thường Sầm Nghi Đống, đồng thời thể hiện khát vọng nam - nữ bình đẳng trong xã hội phong kiến.

- Căn cứ: thái độ tác giả khi đến đền Sầm Nghi Đống được thể hiện qua câu thơ đầu, giả định của tác giả qua hai câu thơ cuối, và thủ pháp nói giễu được sử dụng xuyên suốt bài thơ.

Câu 5. Thông qua lời bài thơ này, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?

Hướng dẫn giải:

Thông điệp: phụ nữ có khả năng làm nhiều việc không kém nam giới nếu được giải phóng khỏi các quy ước, ràng buộc của xã hội phong kiến. Nam - nữ cần bình đẳng để phụ nữ có cơ hội thể hiện tài năng và khẳng định giá trị của mình.