KHTN 8 Bài 9: Base và Thang pH - Hướng dẫn giải chi tiết sách Kết nối tri thức trang 39, 40, 41, 42, 43

Giải Khoa học tự nhiên 8 Bài 9: Base và Thang pH là tài liệu hữu ích dành cho học sinh lớp 8, giúp các em dễ dàng giải đáp các câu hỏi thảo luận và bài tập từ trang 39 đến trang 43 trong sách Kết nối tri thức với cuộc sống.

Bên cạnh đó, tài liệu này cũng là nguồn tham khảo quý giá cho giáo viên trong việc soạn giáo án Bài 9 thuộc Chương II: Một số hợp chất thông dụng trong sách Khoa học tự nhiên 8. Cả thầy cô và học sinh đều có thể theo dõi chi tiết nội dung được trình bày trong bài viết dưới đây của EduTOPS.

I. Khái niệm

Dựa vào bảng tính tan được cung cấp, hãy xác định đâu là base không tan và đâu là base kiềm. Đồng thời, viết công thức hóa học và gọi tên các base có trong bảng.

Trả lời:

- Base không tan và tên gọi tương ứng:

• Mg(OH)₂: magnesium hydroxide.
• Cu(OH)₂: copper(II) hydroxide.
• Fe(OH)₂: iron(II) hydroxide.
• Fe(OH)₃: iron(III) hydroxide.

- Base tan (base kiềm) và tên gọi tương ứng:

• KOH: potassium hydroxide.
• NaOH: sodium hydroxide.
• Ba(OH)₂: barium hydroxide.

II. Tính chất hóa học

Câu 1: Có hai ống nghiệm không nhãn chứa dung dịch NaOH và dung dịch HCl. Hãy đề xuất phương pháp để phân biệt hai dung dịch này.

Trả lời:

Sử dụng giấy quỳ tím để kiểm tra:

• Dung dịch làm quỳ tím chuyển sang màu xanh là NaOH.
• Dung dịch làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ là HCl.

Câu 2: Ở nông thôn, người ta thường sử dụng vôi bột để rắc lên ruộng nhằm khử chua cho đất. Biết rằng thành phần chính của vôi bột là CaO. CaO phản ứng với H₂O tạo thành Ca(OH)₂ theo phương trình hóa học: CaO + H₂O → Ca(OH)₂. Hãy giải thích tác dụng của vôi bột.

Trả lời:

Tác dụng chính của vôi bột là khử chua cho đất. Khi rắc vôi bột lên ruộng, CaO phản ứng với nước tạo thành Ca(OH)₂.

Ca(OH)₂ phản ứng với acid có trong đất, giúp trung hòa độ chua và cải thiện chất lượng đất.

III. Thang pH

Câu 1: Hãy nêu cách kiểm tra xem đất trồng có bị chua hay không.

Trả lời:

Để kiểm tra độ chua của đất trồng, thực hiện các bước sau: Lấy mẫu đất và hòa tan vào nước cất để tạo thành hỗn hợp huyền phù. Lọc lấy phần dung dịch và đo pH bằng máy đo pH hoặc giấy quỳ.

Nếu giá trị pH đo được nhỏ hơn 7, điều này chứng tỏ đất trồng bị chua.

Câu 2: Hãy tìm hiểu và cho biết giá trị pH trong máu, dịch dạ dày của người, nước mưa và đất. Nếu giá trị pH của máu và dịch dạ dày nằm ngoài khoảng chuẩn, điều này sẽ gây nguy hiểm như thế nào đến sức khỏe con người?

Trả lời:

- Giá trị pH trong máu, dịch dạ dày của người, nước mưa và đất:

• Trong cơ thể người, pH của máu luôn được duy trì ổn định trong khoảng 7,35 – 7,45.
• Dịch vị dạ dày chứa acid HCl với pH dao động từ 1,5 – 3,5.
• Nước mưa thông thường có giá trị pH khoảng 5,6. Tại các thành phố, pH nước mưa dao động từ 4,67 – 7,5. Ở khu vực công nghiệp, pH nước mưa trung bình khoảng 4,72, thường nằm trong khoảng 3,8 – 5,3.
• Đất phù hợp cho trồng trọt có pH từ 5 – 8.

- Trong cơ thể người, máu và dịch dạ dày đều có giá trị pH nằm trong một khoảng nhất định. Chỉ số pH liên quan mật thiết đến sức khỏe. Nếu pH tăng hoặc giảm đột ngột (ngoài khoảng chuẩn), đây có thể là dấu hiệu ban đầu của các vấn đề sức khỏe.

• Nếu pH dạ dày cao hơn khoảng chuẩn, quá trình tiêu hóa sẽ gặp khó khăn, vi khuẩn dễ sinh sôi trong hệ tiêu hóa, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hóa. Nếu pH dạ dày thấp hơn khoảng chuẩn, có thể gây ra các triệu chứng như đắng miệng, ợ chua, ợ hơi, nóng ngực, đau dạ dày, viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa,…
• Nếu pH máu nằm ngoài khoảng chuẩn, các triệu chứng sẽ xuất hiện tùy thuộc vào việc máu có tính acid hay kiềm. Triệu chứng nhiễm toan (máu có tính acid) bao gồm: đau đầu, lú lẫn, mệt mỏi, buồn ngủ, ho, khó thở, nhịp tim bất thường, đau bụng, yếu cơ,… Triệu chứng nhiễm kiềm bao gồm: lú lẫn, chóng mặt, run tay, tê hoặc ngứa ran ở tay chân, co thắt cơ, nôn hoặc buồn nôn,…