Khám phá nghệ thuật viết văn miêu tả cây cối - Bài 17, Tiếng Việt 4 tập 2 - Kết nối tri thức
Khám phá bí quyết viết văn miêu tả cây cối, hỗ trợ học sinh lớp 4 giải đáp nhanh chóng các câu hỏi trong sách giáo khoa Tiếng Việt 4 tập 2 - Kết nối tri thức với cuộc sống, trang 83, 84. Qua đó, các em sẽ nắm vững kỹ năng viết bài văn miêu tả cây cối một cách sinh động và chi tiết.
Bên cạnh đó, tài liệu này cũng là nguồn tham khảo hữu ích giúp thầy cô soạn giáo án Bài 17 - Chủ đề Quê hương trong tôi một cách nhanh chóng và hiệu quả. Thầy cô và các em có thể tải miễn phí bài viết dưới đây từ EduTOPS để chuẩn bị tốt nhất cho tiết học sắp tới.
Hướng dẫn soạn Tiếng Việt 4 tập 2 - Kết nối tri thức, trang 83, 84
Câu 1
Đọc bài văn dưới đây và hoàn thành các yêu cầu.
CÂY SIM
Cây sim có lẽ cùng họ với cây mua, cả hai đều sinh trưởng ở vùng trung du, trên những mảnh đất khô cằn.
Nếu hoa mua mang sắc tím hồng thì hoa sim lại có màu tím nhạt, dịu dàng như má em bé. Dù không tỏa hương thơm ngát, nhưng vẻ tươi tắn của nó lan tỏa niềm vui, khiến những sườn đồi đá sỏi cũng trở nên đáng yêu hơn.
Quả sim trông giống như một chú trâu mộng thu nhỏ, tròn trịa và mập mạp, phủ đầy lông tơ mềm mại, chỉ thiếu chiếc khoáy. Cái sừng trâu chính là đài hoa đã già. Quả sim chỉ nhỏ bằng đốt ngón tay, ngọt ngào nhưng thoảng chút vị chát. Ăn xong, môi, lưỡi và răng đều nhuộm màu tím. Có lẽ màu tím ấy là kết tinh từ những cánh hoa sim, tích tụ lại thành thứ mật ngọt đậm đà. Màu tím ấy không giống bất kỳ loại quả nào khác.
Dạo chơi trên đồi, leo qua những con dốc, tìm được bụi sim chín, hái quả ăn, cảm giác như nhận được món quà từ thiên nhiên, ngon lành và đầy hứng khởi, về nhà vẫn lưu luyến mãi.
(Theo Băng Sơn)
a. Xác định phần mở bài, thân bài và kết bài trong bài văn trên.
b. Phần mở bài giới thiệu những đặc điểm gì về cây sim?
c. Cây sim được miêu tả như thế nào trong phần thân bài?

d. Phần kết bài nói về điều gì? Tình cảm của người viết đối với cây sim được thể hiện qua chi tiết nào?
Trả lời:
a. - Mở bài: Đoạn văn đầu tiên
- Thân bài: Từ đoạn “Nếu hoa mua có màu tím hồng” đến “màu tím của quả vườn nào.”
- Kết bài: Đoạn văn cuối cùng
b. Phần mở bài giới thiệu về nguồn gốc và môi trường sinh trưởng của cây sim.
c. Cây sim được miêu tả chi tiết qua từng bộ phận, đặc biệt là đặc điểm của hoa và quả sim.
d. Phần kết bài kể về kỉ niệm của tác giả với cây sim. Tình cảm của người viết được thể hiện qua chi tiết: tìm thấy bụi sim, hái quả chín ăn, cảm giác như nhận được món quà từ thiên nhiên, ngon lành và đầy hứng khởi, về nhà vẫn nhớ mãi.
Câu 2
Thảo luận về cách viết bài văn miêu tả cây cối.
Gợi ý:
- Bài văn gồm mấy phần? Nội dung chính của từng phần là gì?
- Có thể miêu tả cây cối theo trình tự nào?
- Những từ ngữ nào có thể sử dụng để miêu tả các bộ phận của cây?

Trả lời:
- Bài văn miêu tả cây cối thường gồm 3 phần:
- Mở bài: Giới thiệu khái quát về cây (tên cây, nơi cây sinh trưởng,...).
- Thân bài: Miêu tả lần lượt từng bộ phận của cây.
- Kết bài: Nêu cảm nhận đặc biệt hoặc tình cảm của người viết đối với cây.
- Có thể miêu tả cây cối theo trình tự từng bộ phận của cây.
- Những từ ngữ có thể dùng để miêu tả các bộ phận của cây:
Thân cây | Lá | Hoa | Quả | |
Dừa | - To - Bạc phếch | - Dài - Xanh | - Nhỏ - Trắng | - Xanh - To |
Xoài | - To - Sần sùi | - Thon dài - Xanh | - Nhỏ - Vàng nhạt | - To - Vàng ươm |
Cà chua | - Nhỏ - Mềm | - Nhỏ - Xanh | - Vàng - Nhỏ | - Mọng - Đỏ |
Vận dụng
Tìm đọc các bài văn miêu tả cây cối và ghi chép lại những câu văn đặc sắc để học hỏi.
- Ôn tập giữa học kì 2 Tiết 5 môn Tiếng Việt lớp 4 - Sách Kết nối tri thức Tập 2
- Hướng dẫn viết bài văn thuật lại sự việc - Tiếng Việt 4 Kết nối tri thức, Tập 2, Bài 16
- Luyện từ và câu: Khám phá trạng ngữ chỉ nguyên nhân, mục đích - Bài 15 Tiếng Việt 4 Tập 2 Kết nối tri thức
- Bài đọc: Ngựa biên phòng - Tiếng Việt 4 Kết nối tri thức, Tập 2, Bài 16
- Luyện từ và câu: Trạng ngữ chỉ phương tiện - Bài 17 Tiếng Việt 4 Tập 2 Kết nối tri thức với cuộc sống