Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 86 - Sách Kết nối tri thức 10 | Tập 1

EduTOPS mang đến tài liệu Soạn văn 10: Thực hành tiếng Việt trang 86, một nguồn tham khảo quý giá giúp học sinh chuẩn bị bài học một cách hiệu quả và sáng tạo.

Mời các bạn học sinh lớp 10 khám phá nội dung chi tiết được chúng tôi chia sẻ ngay dưới đây, giúp các em nắm vững kiến thức và áp dụng linh hoạt vào bài học.

Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 86)

Câu 1. Nêu nhận xét khái quát về liên kết và mạch lạc trong văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia.

• Liên kết: Các câu văn đều hướng đến chủ đề chung của đoạn văn, liên kết với nhau bằng các phép liên kết.
• Mạch lạc: Các đoạn văn đều làm nổi bật chủ đề chung của văn bản, sắp xếp theo trình tự hợp lí.

Câu 2. Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Đoạn 1:

Nói cách khác, con người ta vốn là nghệ thuật, vốn giàu lòng đồng cảm. Chỉ vì lớn lên bị cách nghĩ của người đời dồn ép, nên tấm lòng ấy mới bị cản trở hoặc hao mòn. Chỉ có kẻ thông minh mới không bị khuất phục, dù bên ngoài chịu đủ thứ áp bức, thì bên trong vẫn giữ được lòng đồng cảm đáng quý nọ. Những người ấy chính là nghệ sĩ.

(Phong Tử Khải, Yêu và đồng cảm)

a. Tại sao nó được coi là một đoạn văn?

b. Hãy chỉ ra mạch lạc giữa các câu trong đoạn văn trên.

c. Dấu hiệu nào cho thấy mạch lạc giữa đoạn văn này và các đoạn văn khác trong văn bản Yêu và đồng cảm?

d. Trong đoạn văn, những từ ngữ nào được lặp lại nhiều lần? Cách dùng từ ngữ như vậy có tác dụng gì?

Gợi ý:

a.

• Nội dung: Đoạn văn có nội dung viết về lòng cảm của con người, thuộc văn bản “Yêu và đồng cảm”.
• Hình thức: Bốn câu văn liên kết với nhau bằng phép lặp (lòng đồng cảm).

b. Mạch lạc giữa các câu trong đoạn văn:

• Câu 1: Khẳng định bản chất nghệ thuật của con người
• Câu 2: Những tác động đến bản chất nghệ thuật ấy
• Câu 3: Tinh thần không khuất phục trước những tác động tiêu cực
• Câu 4: Khẳng định đó chính là nghệ sĩ

c. Từ liên kết “nói cách khác” giúp kết nối ý tưởng với đoạn văn trước đó.

d.

• Những từ ngữ được lặp lại nhiều lần: con người/người, tấm lòng, lòng đồng cảm, chỉ có/chỉ vì.
• Tác dụng: Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các câu văn, giúp đoạn văn trở nên mạch lạc và logic về mặt hình thức.

Đoạn 2:

Nhà nước ta luôn đề cao vai trò của hiền tài. Những người hiền tài sở hữu năng lực vượt trội so với người thường và có khả năng thực hiện những công việc lớn lao. Trong lịch sử, thời đại nào cũng xuất hiện hiền tài. Tên tuổi và sự nghiệp của họ luôn được nhân dân ghi nhớ và tôn vinh.

a. Tại sao phép lặp từ được sử dụng ở các câu liền kề nhưng đoạn văn vẫn thiếu sự liên kết?

b. Đoạn văn đã mắc lỗi liên kết như thế nào?

Gợi ý:

a. Phép lặp từ được sử dụng ở các câu liền kề nhưng đoạn văn vẫn rời rạc do phương tiện liên kết giữa các câu chưa phù hợp, và các câu văn không tập trung vào một chủ đề thống nhất.

b. Các lỗi liên kết:

• Về nội dung: Các câu văn không tập trung vào một chủ đề nhất định.
• Về hình thức: Phép liên kết lặp từ được sử dụng chưa hiệu quả.

Đoạn 3:

Thay vì cầm một cuốn sách để đọc, nhiều người hiện nay chỉ chăm chú vào chiếc điện thoại thông minh. Dù không nhận ra giá trị của sách trong việc nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển trí tưởng tượng và rèn luyện tư duy, không ít người đã từ bỏ thói quen đọc sách. Điện thoại tuy tiện lợi trong việc đáp ứng nhu cầu đa dạng của cuộc sống hiện đại, nhưng lại khó mang lại sự tĩnh lặng và chiều sâu cho tâm hồn.

a. Dấu hiệu nổi bật giúp nhận ra lỗi về mạch lạc trong đoạn văn là gì?

b. Chỉ ra các dấu hiệu của lỗi liên kết trong đoạn văn.

c. Đề xuất cách sửa để đảm bảo đoạn văn có mạch lạc.

Gợi ý:

a. Sử dụng cụm từ liên kết: “mặc dù… nên”

b.

- Về nội dung:

• Câu 1: Đề cập việc con người sử dụng điện thoại thay sách
• Câu 2: Con người từ bỏ thói quen đọc sách
• Câu 3: Điện thoại khó giúp con người tìm được sự yên tĩnh trong tâm hồn

=> Các câu không có mối quan hệ triển khai, bổ sung ý nghĩa cho nhau

- Về phép liên kết:

• Sử dụng từ nối không phù hợp: mặc dù ... nên
• Sử dụng phép thế không phù hợp: Từ “nó” ở câu thứ 3 phải hiểu là điện thoại, nhưng được đặt sau câu 2 nên dễ gây hiểu nhầm “nó” thay cho “sách”.

c. Cách sửa:

Bởi vì không nhận ra lợi ích của sách trong việc nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển trí tưởng tượng và rèn luyện tư duy, không ít người đã từ bỏ thói quen đọc sách. Thay vì cầm một cuốn sách để đọc, nhiều người hiện nay chỉ chăm chú vào chiếc điện thoại thông minh. Điện thoại tuy tiện lợi trong việc đáp ứng nhu cầu đa dạng của cuộc sống hiện đại, nhưng lại khó mang lại sự tĩnh lặng và chiều sâu cho tâm hồn.