Cảm Nhận Sâu Sắc Về Bài Thơ 'Muốn Làm Thằng Cuội' Của Tản Đà
Bài thơ 'Muốn Làm Thằng Cuội' của Tản Đà là một trong những tác phẩm xuất sắc, thể hiện rõ nét phong cách thơ độc đáo của tác giả. Bài thơ không chỉ mang đến những cảm xúc chân thật mà còn khắc họa rõ nét khát vọng tự do và sự thoát ly khỏi thực tại của con người.
- Khát vọng tự do: Tản Đà đã sử dụng hình ảnh 'thằng Cuội' để thể hiện ước mơ thoát khỏi những ràng buộc của cuộc sống thường nhật.
- Giá trị nghệ thuật: Bài thơ được viết với ngôn từ giản dị nhưng giàu hình ảnh, tạo nên sức hút đặc biệt.
- Ý nghĩa nhân văn: Tác phẩm không chỉ là tiếng lòng của tác giả mà còn là tiếng nói chung của nhiều người trong xã hội.
Qua bài thơ, Tản Đà đã để lại cho độc giả những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống và khát vọng của con người.

Tài liệu này là nguồn tham khảo quý giá, bao gồm 10 trang với 3 bài văn mẫu cảm nhận về bài thơ Muốn làm thằng Cuội. Những bài văn này được chọn lọc kỹ lưỡng từ những bài viết xuất sắc của học sinh trên khắp cả nước. Chúc các bạn học sinh đạt được kết quả cao trong học tập và rèn luyện kỹ năng viết văn.
Cảm nhận về bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà - Mẫu 01
Những năm hai mươi của thế kỷ XX, Tản Đà được xem là một trong những thi sĩ nổi bật nhất trên thi đàn Việt Nam. Phong cách nghệ thuật của ông là sự kết hợp độc đáo giữa tài hoa, lãng mạn, thoát li và một chút ngông nghênh. Trong tác phẩm "Thú ăn chơi", thi sĩ đã viết:
"Trời sinh ra bác Tản Đà,
Quê hương thời có, cửa nhà thời không.
Nửa đời Nam, Bắc, Tây, Đông,
Bạn bè sum họp, vợ chồng biệt li.
Túi thơ đeo khắp ba kỳ,
Lạ chi rừng biển thiếu gì gió trăng...".
Bài thơ “Muốn làm thằng Cuội" được xem là một kiệt tác, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật độc đáo của Tản Đà:
"Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi.
Cung quế đã ai ngồi đó chửa?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi.
Có bầu có bạn can chi tủi,
Cùng gió, cùng mây thế mới vui?"
Hằng năm, cứ đến ngày rằm tháng tám,
Tựa vào nhau, nhìn xuống thế gian mà cười"
1. Mở đầu bài thơ là tiếng kêu đầy tâm sự: "buồn lắm chị Hằng ơi!". Nhà thơ Xuân Diệu đã nhận xét như vậy.
"Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay đã chán nửa rồi"
Nỗi buồn đến mức "buồn lắm"; trong cô đơn chỉ còn biết gọi chị Hằng để giãi bày tâm sự. Ba tiếng "chị Hằng ơi!" rất biểu cảm, tạo nên giọng thơ thiết tha, thân mật. Câu thơ mang đậm sự buồn và chán. Tản Đà từng viết: "Đời đáng chán hay không đáng chán?", nay thì đã "chán nửa rồi". Bài thơ in trong tập "Khối tình con" xuất bản năm 1916, qua đó ta thấy rõ nguyên nhân sâu xa, buồn và chán vì trần thế, vì cuộc đời xấu xa, vì chế độ thực dân nửa phong kiến ngột ngạt, thối nát, tù hãm. Vì công danh dở dang: "Tài cao, phận thấp, chí khí uất". Buồn vì non nước đang bị ngoại bang thống trị "Lệ ai giàn giụa với giang san". Đó là nỗi buồn của một thế hệ trong vòng nô lệ lầm than. Là một thi sĩ đa cảm, đa tình, nỗi buồn đã kết thành mối sầu:
"Nửa ngòi bút ngỗng bao sinh lụy,
Một mối tơ tầm mấy đoạn vương".
(Đề khối tình con thứ nhất)
2. Một chữ “xin” rất chân thành, thiết tha, như nài nỉ:
"Cung quế đã ai ngồi đó chửa
Cành đa xin chị nhắc lên chơi"
Hai câu thực đã làm rõ đề bài "Muốn làm thẳng Cuội" ở nơi cung trăng, cung quế. Câu hỏi tu từ gợi nhiều man mác bâng khuâng. "Cành đa" đã trở thành cái thang bắc lên chín tầng mây xanh để "chị nhắc lên chơi" cung quế. Đó là giấc mộng thoát li. Mộng vì chán đời, ngán đời. Mộng có tính phủ định:
"Nghĩ đời lắm lúc không bằng mộng,
Tiếc mộng bao nhiêu lại ngán đời"
(Nhớ mộng)
3. Được lên cung quế mới giảm bớt nỗi "tủi", mới thỏa mãn được niềm vui "thế mới vui". Có chị Hằng làm bạn, có gió, có mây cùng bay bổng. Điệp ngữ (có, cùng) và phép đối được sử dụng tài tình, kết hợp tiểu đối và bình đối. Nhịp thơ 2/2/3 tạo nên âm điệu nhẹ nhàng, lâng lâng. Chất lãng mạn phong tình thấm đẫm trong từng câu thơ. Đọc lên thấy vô cùng thú vị:
"Có bầu, có bạn can chi tủi,
Cùng gió, cùng mây thế mới vui"
Như nhà phê bình văn học Lê Thanh trong cuốn “Tản Đà thi sĩ” (1939) đã nhận định: "Thơ của ông (Tản Đà) là chất thơ trong trẻo như lọc, với những cảnh tượng mơ hồ, những hình ảnh mờ ảo, ông vẽ nên những bức tranh tuyệt tác; với những tư tưởng bay bổng, những cảm xúc mộng mơ, ông tạo nên những câu thơ tuyệt mĩ...".
4. Cái ngông, cái phong tình của thi sĩ đạt đến đỉnh điểm. Đêm rằm tháng tám, đêm Trung thu đẹp nhất trong năm. Không còn nỗi buồn cô đơn, thi sĩ được cùng chị Hằng: “Tựa nhau trông xuống thế gian cười”. Cử chỉ "tựa nhau" và nụ cười ấy cũng là một giấc mộng đẹp. Thoáng chút mỉa mai (với trần thế) nhưng đầy thú vị vì được thoát li, được thỏa thích nơi cung quế:
"Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám,
Tựa nhau trông xuống thế gian cười"
Cái kết thoát li. Một cách diễn đạt phong tình, tài hoa. Chỉ khi đọc bài thơ "Hầu Trời", ta mới thấu hiểu và cảm nhận được cái hay, cái thú vị của bài "Muốn làm thằng Cuội". Nửa đêm, Tản Đà tỉnh giấc, đun nước pha trà, rồi ngâm thơ... Trời nghe giọng ngâm liền sai hai tiên nữ xuống trần đón thi sĩ lên thiên đình. Thi sĩ đọc thơ cho Trời và các tiên nữ nghe. Tất cả đều tấm tắc khen ngợi:
“Văn đã giàu thay, lại lắm lối
Trời nghe Trời cũng bật buồn cười!
Chư tiên ao ước tranh nhau luận
Anh gánh lên đây bán chợ Trời”.
(Hầu Trời)
Bài "Muốn làm thằng Cuội" là một tác phẩm thơ có đề tài độc đáo, thú vị. Giọng thơ nhẹ nhàng, thanh thoát, bay bổng. Trí tưởng tượng phong phú, kỳ diệu. Chất mộng ảo và sắc màu lãng mạn thấm đẫm trong từng câu thơ.
Dù bài thơ có đề cập đến nỗi buồn, sự chán chường, ước muốn thoát ly khỏi thực tại, và thấm đẫm hương vị phong tình, nhưng xuyên suốt tác phẩm là tinh thần phủ nhận mạnh mẽ đối với xã hội thực dân nửa phong kiến đầy tăm tối. Tác giả khao khát một cuộc sống trong sạch, thanh cao, nơi thiên lương cao đẹp được bảo vệ và gìn giữ trọn vẹn. Đây chính là giá trị cốt lõi làm nên sức sống bền bỉ của bài thơ "Muốn làm thằng Cuội".
Cảm nhận về bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà - Mẫu 02
Tản Đà được nhắc đến với nhiều ấn tượng sâu sắc: là nhà thơ tiên phong của nền thơ lãng mạn, là người kết nối giữa thơ cổ điển và thơ hiện đại. Trong chất lãng mạn ấy, ẩn chứa tư tưởng, tình cảm và tấm lòng yêu nước nồng nàn của ông. Bài thơ Muốn làm thằng Cuội là một minh chứng tiêu biểu. Xã hội mà ông đang sống quá đề cao đồng tiền và địa vị. Tài năng, sức lao động, tình cảm chân thành không mang lại hạnh phúc. Bao trùm lên tất cả là nỗi buồn về thực tại. Tản Đà đã cất lên tiếng gọi, lời nhắn gửi đến chị Hằng – người bạn muôn thuở của những kẻ cô đơn:
Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi.
Mở đầu bài thơ là lời than thở, nỗi sầu da diết. Giọng điệu thân mật pha chút mỉa mai bởi cuộc đời ngột ngạt, bon chen vì công danh dang dở: Tài cao, phận thấp, chí khí uất. Là thi sĩ, nỗi buồn của ông đã kết tinh thành nỗi sầu. Đây là thái độ phủ nhận thực tại, bất hòa với trần thế.
Ông khao khát một cuộc sống đẹp đẽ hơn, vượt lên trên những thứ tầm thường:
Cung quế đã ai ngồi đó chửa?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi.
Đó là thế giới mơ ước của ông, một cõi đời trong sáng, tinh khiết, không vướng bận, không lo toan, bon chen. Hai câu thơ vừa là câu hỏi, vừa là lời đề nghị, lời cầu xin được lên cung trăng, nơi thanh cao, thoát khỏi cảnh đời trần tục nhố nhăng. Nỗi sầu của Tản Đà là nỗi sầu của người nô lệ. Bất lực trước thực tại, ông muốn trốn vào thiên nhiên bằng mộng tưởng:
Có bầu có bạn, can chi tủi
Cùng gió cùng mây thế mới vui
Thi sĩ lên cung quế, có bạn, có bè, quên đi nỗi ngán ngẩm, chán chường và giải tỏa nỗi buồn – ông đã vui, đã cười – cười vào những tranh giành, nhố nhăng nơi trần thế, cười sung sướng khi thấy cõi đời không ai được như ông, được hưởng cuộc sống thần tiên thoát tục.
Hai câu thơ cuối thật độc đáo và đậm chất lãng mạn:
Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám
Tựa nhau trông xuống thế gian cười.
Rằm tháng tám là lúc trăng trong nhất, đẹp nhất và sáng nhất. Vào khoảnh khắc tuyệt vời ấy, nhân vật trữ tình ước ao được cùng chị Hằng, tựa vào nhau mà nhìn xuống trần thế để cười.
Câu thơ thể hiện đỉnh cao của sự ngông cuồng, phản ánh rõ nét tính cách độc đáo của Tản Đà. Việc được ngồi cạnh người đẹp đã là một niềm hạnh phúc lớn lao, nhưng thi sĩ còn tự nâng mình lên một tầm cao hơn để cười cợt, thể hiện một sự ngạo nghễ hiếm thấy. Sự ngông cuồng này không chỉ đáng yêu mà còn đáng trân trọng trong bối cảnh thời đại lúc bấy giờ. Các nhà thơ lãng mạn yêu nước, dù thiếu dũng khí để chiến đấu trực tiếp, thường tìm đến thiên nhiên hoặc chìm đắm trong mộng tưởng để thoát khỏi thực tại.
Toàn bộ bài thơ là một giấc mộng kỳ diệu, thể hiện niềm khao khát mãnh liệt về một cuộc sống tươi đẹp, một thế giới mộng mơ trong sáng, không vướng bận những phiền muộn trần tục. Tâm trạng chủ đạo xuyên suốt bài thơ là sự chán nản, thất vọng với cuộc đời. Đó là thái độ không chấp nhận thực tại, một sự phản kháng gián tiếp đối với xã hội đương thời. Nhà thơ khao khát một xã hội tự do, tươi đẹp và thanh khiết. Hình ảnh chị Hằng với cung quế, cây đa – những biểu tượng của cõi tiên đầy lãng mạn – chính là thế giới mà Tản Đà hằng mơ ước. Thực chất, sự chán chường và niềm khao khát ấy bắt nguồn từ lòng yêu nước thầm kín của ông – nỗi buồn xuất phát từ nỗi nhục mất nước và khát vọng tự do cháy bỏng.
............
Mời các bạn tải file tài liệu để xem thêm nội dung chi tiết
- Bộ 45 Đề Thi Tuyển Sinh Vào Lớp 10 Môn Ngữ Văn Năm 2023 - 2024 Từ Các Sở GD&ĐT Trên Toàn Quốc
- Văn mẫu lớp 9: Phân tích hình tượng con hổ trong Nhớ rừng (Dàn ý + 6 mẫu) - Thế Lữ
- Văn mẫu lớp 12: Phân tích chi tiết tác phẩm Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân, Dàn ý & 29 bài văn mẫu xuất sắc để hiểu rõ hơn về giá trị nghệ thuật độc đáo của tác giả
- Văn mẫu lớp 11: Phân tích bài thơ Chiều tối (Mộ) của Hồ Chí Minh - Dàn ý chi tiết và 26 bài văn hay giúp bạn hiểu sâu sắc ý nghĩa bài thơ về thiên nhiên, cuộc sống và tình yêu đất nước.
- Văn mẫu lớp 6: Đóng vai Ếch kể lại truyện Ếch ngồi đáy giếng (Dàn ý chi tiết + 4 bài văn mẫu chọn lọc)