Văn mẫu lớp 7: Phân tích sâu sắc truyện ngắn Bầy chim chìa vôi qua 3 bài văn mẫu chọn lọc

Truyện ngắn Bầy chim chìa vôi của nhà văn Nguyễn Quang Thiều là một tác phẩm nổi bật trong chương trình Ngữ văn lớp 7, thuộc bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tập 1.

Dưới đây là Bài văn mẫu lớp 7: Phân tích truyện Bầy chim chìa vôi, một tài liệu tham khảo hữu ích dành cho các bạn học sinh.

Phân tích văn bản Bầy chim chìa vôi - Mẫu 1

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều, với ngòi bút tinh tế, đã mang đến nhiều tác phẩm đặc sắc dành cho thiếu nhi, trong đó nổi bật là truyện ngắn “Bầy chim chìa vôi”. Tác phẩm không chỉ hấp dẫn bởi cốt truyện mà còn chứa đựng những bài học sâu sắc, đầy ý nghĩa.

Nhân vật chính của truyện là hai anh em Mon và Mên. Tình huống truyện được xây dựng một cách độc đáo khi Mon tỉnh giấc lúc hai giờ sáng và liên tục hỏi anh trai Mên những câu như: “Anh bảo mưa có to không?”, “Nhưng anh bảo ước sông có lên to không?”. Những câu hỏi dồn dập thể hiện sự lo lắng, bồn chồn của Mon. Mên ban đầu gắt gỏng: “Bảo cái gì mà bảo lắm thế”, nhưng khi nghe Mon nói: “Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”, Mên cũng bộc lộ nỗi lo lắng: “Tao cũng sợ”. Cuộc trò chuyện tiếp tục với câu chuyện Mon kể về việc lén thả con cá bống mà bố đã bắt được. Mên không trách mắng mà chỉ bật cười, thể hiện sự hồn nhiên, thơ ngây của cả hai.

Sau khi bàn bạc, Mon đề nghị ra bờ sông cứu bầy chim chìa vôi. Không ngại mưa gió hay nguy hiểm, hai anh em lấy đò của ông Hảo để thực hiện hành trình dũng cảm này. Chi tiết này cho thấy tình yêu thương loài vật và lòng dũng cảm của Mon và Mên. Trên đường đi, cả hai tiếp tục trò chuyện. Khi đến gần bờ sông, Mon và Mên lập cập tụt xuống khỏi đò. Mên quấn dây buộc đò vào người và gò lưng kéo, Mon lội bì bõm phía sau. Khi đưa được đò về chỗ cũ, trời đã tang tảng sáng. Mon lại hỏi Mên: “Anh ơi, có khi bố dậy rồi đấy”, khiến cả hai lo sợ bị bố mắng. Dù vậy, hành động của họ vẫn đáng trân trọng.

Tác giả đã khắc họa một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp khi bình minh ló dạng. Những hạt mưa lấp lánh trên mặt sông, dòng nước khổng lồ nuốt chửng bãi cát, và bầy chim chìa vôi bé bỏng đã ướt át bứt ra khỏi mặt nước, vươn đôi cánh bay lên trời cao. Chim bố và chim mẹ dẫn đàn con tránh nước, nhảy lò cò trên đôi chân mảnh dẻ. Một con chim đuối sức, rơi như chiếc lá, nhưng vẫn kiên cường bay lên hòa vào bầy đàn. Hình ảnh Mon và Mên đứng yên, khuôn mặt tái nhợt vì nước mưa, ánh ngày hừng lên, và cả hai nhận ra mình đã khóc từ lúc nào. Đó là giọt nước mắt của sự xúc động và tình yêu thương.

Qua truyện ngắn Bầy chim chìa vôi, Nguyễn Quang Thiều đã gửi gắm thông điệp sâu sắc về sự hòa hợp, gắn bó và yêu thương giữa con người với thiên nhiên và loài vật.

Phân tích văn bản Bầy chim chìa vôi - Mẫu 2

Nguyễn Quang Thiều, một nhà văn tài hoa, đã dành nhiều tác phẩm ý nghĩa cho thiếu nhi. Trong số đó, truyện ngắn “Bầy chim chìa vôi” nổi bật với những bài học sâu sắc và giàu tính nhân văn.

Nhân vật chính của truyện là hai anh em Mon và Mên. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba, bắt đầu vào khoảng hai giờ sáng khi Mon tỉnh giấc và liên tục hỏi anh trai Mên: “Anh bảo mưa có to không?”, “Nhưng anh bảo ước sông có lên to không?”. Những câu hỏi dồn dập thể hiện sự lo lắng, bồn chồn của Mon. Mên ban đầu gắt gỏng: “Bảo cái gì mà bảo lắm thế”, nhưng khi nghe Mon nói: “Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”, Mên cũng bộc lộ nỗi lo lắng: “Tao cũng sợ”. Chi tiết này cho thấy tình cảm gắn bó và sự đồng cảm giữa hai anh em.

Hai anh em tiếp tục trò chuyện, Mon kể về việc mình lén thả con cá bống mà bố đã bắt được. Mên không trách mắng mà chỉ bật cười, thể hiện sự hồn nhiên và tấm lòng nhân hậu của cả hai. Chi tiết này cũng khắc họa tình yêu thương loài vật và sự ngây thơ, trong sáng của Mon và Mên.

Sau đó, Mon đề nghị ra bờ sông cứu bầy chim chìa vôi. Không ngại mưa gió hay nguy hiểm, hai anh em lấy đò của ông Hảo để thực hiện hành trình dũng cảm này. Khi đến gần bờ sông, cả hai lập cập tụt xuống khỏi đò. Mên quấn dây buộc đò vào người và gò lưng kéo, Mon lội bì bõm phía sau. Khi đưa được đò về chỗ cũ, trời đã tang tảng sáng. Mon lại hỏi Mên: “Anh ơi, có khi bố dậy rồi đấy”, khiến cả hai lo sợ bị bố mắng. Dù vậy, hành động của họ vẫn đáng trân trọng, thể hiện lòng dũng cảm và tình yêu thương loài vật.

Khung cảnh bờ sông được tác giả miêu tả một cách tinh tế. Khi bình minh ló dạng, ánh sáng chiếu rọi những hạt mưa trên mặt sông, dòng nước khổng lồ nuốt chửng bãi cát. Những cánh chim chìa vôi bé bỏng, ướt át, bứt ra khỏi mặt nước, vươn đôi cánh bay lên trời cao. Chim bố và chim mẹ dẫn đàn con tránh nước, nhảy lò cò trên đôi chân mảnh dẻ. Một con chim đuối sức, rơi như chiếc lá, nhưng vẫn kiên cường bay lên hòa vào bầy đàn. Hình ảnh này tượng trưng cho sự kiên cường và tình yêu thương vô bờ.

Cuối truyện, Mon và Mên đứng yên, khuôn mặt tái nhợt vì nước mưa, ánh ngày hừng lên. Cả hai nhận ra mình đã khóc từ lúc nào. Giọt nước mắt ấy là niềm hạnh phúc, xúc động khi chứng kiến bầy chim chìa vôi non thoát chết, bay lên bầu trời cùng chim bố mẹ. Đó cũng là giọt nước mắt của tình yêu thương và sự đồng cảm với thiên nhiên.

Qua truyện ngắn Bầy chim chìa vôi, Nguyễn Quang Thiều đã gửi gắm thông điệp sâu sắc về sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, cũng như tình yêu thương, bảo vệ các loài động vật. Đây là bài học quý giá mà mỗi chúng ta cần ghi nhớ và thực hành trong cuộc sống.

Phân tích văn bản Bầy chim chìa vôi - Mẫu 3

Nguyễn Quang Thiều, một cây bút nổi tiếng trong nền văn học Việt Nam, đã dành nhiều tác phẩm ý nghĩa cho thiếu nhi. Trong số đó, truyện ngắn “Bầy chim chìa vôi” nổi bật với những thông điệp sâu sắc và giàu tính nhân văn.

Truyện được bắt đầu vào một đêm mưa bão, lúc hai giờ sáng, khi Mon tỉnh giấc và lo lắng cho những chú chim chìa vôi non ngoài bờ đê. Cậu sợ chúng sẽ bị ngập nước và chết rét. Mon liền gọi anh trai Mên để cùng ra bờ sông cứu chim. Những câu hỏi dồn dập như “Anh bảo mưa có to không?”, “Nhưng anh bảo ước sông có lên to không?” thể hiện sự lo lắng và vội vàng của Mon. Ban đầu, Mên tỏ ra cáu gắt khi bị đánh thức: “Bảo cái gì mà bảo lắm thế”. Tuy nhiên, khi hiểu rõ vấn đề, Mên đã cùng Mon ra ngoài bờ sông, cho thấy tình cảm gắn bó và sự đồng cảm giữa hai anh em.

Qua tình huống truyện, tác giả đã khắc họa tình yêu thương động vật của Mon và Mên. Dù còn nhỏ tuổi, hai anh em đã bất chấp mưa gió, đêm khuya để cứu những chú chim nhỏ. Cảnh cuối truyện, khi mặt trời ló dạng, mưa tạnh, những chú chim chìa vôi vươn cánh bay lên bầu trời. Mon và Mên đứng dưới ánh nắng sớm, ngẩng mặt nhìn theo và cảm động đến rơi nước mắt. Hành động của họ tuy nhỏ bé nhưng đã cứu sống cả một bầy chim, thể hiện tình yêu thương và lòng nhân ái.

Qua truyện ngắn Bầy chim chìa vôi, Nguyễn Quang Thiều đã mang đến một bức tranh cảm động về tình yêu thương giữa con người và thiên nhiên. Tác phẩm không chỉ khắc họa tình cảm của hai anh em mà còn gửi gắm thông điệp sâu sắc về sự đồng cảm và bảo vệ các loài động vật. Đây là bài học quý giá mà mỗi chúng ta cần ghi nhớ và thực hành trong cuộc sống.