Văn mẫu lớp 7: Phân tích sâu sắc tác phẩm Cổng trường mở ra - Tuyển tập 5 bài văn hay và ý nghĩa nhất

Tác phẩm Cổng trường mở ra của nhà văn Lý Lan sẽ được khám phá sâu sắc trong chương trình Ngữ Văn lớp 7, mang đến những bài học ý nghĩa về tình mẫu tử và hành trình trưởng thành.

EduTOPS xin giới thiệu Bài văn mẫu lớp 7: Phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra. Tài liệu này cung cấp những góc nhìn chi tiết và sâu sắc, giúp học sinh nắm bắt trọn vẹn giá trị nghệ thuật và nội dung của tác phẩm. Mời các em cùng tham khảo để nâng cao kỹ năng phân tích văn học.

Dàn ý phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra

I. Mở bài

Giới thiệu khái quát về tác giả Lý Lan và tác phẩm Cổng trường mở ra, một tác phẩm giàu cảm xúc và ý nghĩa nhân văn.

II. Thân bài

1. Diễn biến tâm trạng của người mẹ đêm trước ngày khai trường của con

- Hành động của con:

• Hào hứng như sắp được tham gia một chuyến phiêu lưu mới vì ngày mai con chính thức bước vào lớp Một.
• Chủ động giúp mẹ dọn dẹp đồ chơi, chuẩn bị quần áo, giày dép, cặp sách và sách vở mới.
• Không có bất kỳ lo lắng nào, chỉ mong chờ ngày mai đến thật nhanh.
• Giấc ngủ đến với con một cách nhẹ nhàng và thanh thản.

=> Con là một đứa trẻ ngây thơ, hồn nhiên nhưng cũng đã bắt đầu ý thức được trách nhiệm của mình khi bước vào một hành trình mới.

- Diễn biến tâm trạng của mẹ:

• Mẹ không thể tập trung vào bất cứ việc gì, tâm trí luôn hướng về con.
• Dù đã nhắc nhở bản thân phải đi ngủ sớm, mẹ vẫn trằn trọc, thao thức suốt đêm.
• Nhớ lại ngày đầu tiên con đi học mẫu giáo, khi con mới ba tuổi, đã làm quen với trường lớp, thầy cô và bạn bè.
• Mẹ nhận ra rằng sự lo lắng của mình không phải vì con mà vì những kỷ niệm tuổi thơ ùa về.
• Tin tưởng vào sự trưởng thành và chuẩn bị chu đáo của con.
• Ký ức về ngày khai trường đầu tiên của mẹ hiện lên rõ nét, với cảm giác hồi hộp, bồi hồi khi cùng bà ngoại đến trường.

=> Mẹ luôn dành cho con tình yêu thương vô bờ và sự tin tưởng tuyệt đối. Ngày khai trường đầu tiên của con đã khơi dậy trong mẹ những kỷ niệm đẹp đẽ về tuổi thơ, về ngày đầu tiên cắp sách đến trường với bao cảm xúc rạo rực.

2. Suy nghĩ của mẹ về vai trò của giáo dục

- Người mẹ nhớ đến câu chuyện ở Nhật Bản:

• Ngày khai trường được coi là một ngày lễ trọng đại, không chỉ của riêng học sinh mà của cả xã hội. Người lớn nghỉ làm để đưa trẻ đến trường, đường phố được trang hoàng lộng lẫy và tươi vui.
• Các quan chức nhà nước dành thời gian tham dự lễ khai giảng tại các trường học để thăm hỏi và đánh giá, từ đó điều chỉnh chính sách giáo dục kịp thời.

=> Giáo dục có vai trò vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển của cả một thế hệ. Một sai lầm nhỏ trong giáo dục có thể dẫn đến hậu quả lớn trong tương lai.

- Lời nhắn nhủ của mẹ: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”.

=> Lời nhắn nhủ không chỉ thể hiện niềm tin tưởng mà còn là sự lạc quan, khích lệ con bước vào hành trình mới với tâm thế vững vàng và trái tim rộng mở.

III. Kết bài

Khẳng định giá trị sâu sắc về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Cổng trường mở ra, một tác phẩm giàu cảm xúc và ý nghĩa nhân văn, gợi mở những suy ngẫm về tình mẫu tử và hành trình trưởng thành.

Phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra - Mẫu 1

Tác phẩm “Cổng trường mở ra” của Lý Lan, đăng trên báo Yêu trẻ số 166 ngày 1 tháng 9 năm 2000 tại thành phố Hồ Chí Minh, đã khắc họa sâu sắc tình yêu thương vô bờ của người mẹ dành cho con và khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục trong việc hình thành nhân cách và tương lai của trẻ.

Đêm trước ngày khai trường đầu tiên của con, tâm trạng của hai mẹ con có sự tương phản rõ rệt. Trong khi đứa trẻ háo hức, mong chờ và chìm vào giấc ngủ dễ dàng như uống một ly sữa hay ăn một viên kẹo, người mẹ lại thao thức, trằn trọc. Mẹ không thể rời mắt khỏi gương mặt thanh thoát của con đang say giấc nồng: “Gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên gối mềm, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo”. Mọi thứ từ quần áo, giày dép đến cặp sách, sách vở đều đã được chuẩn bị chu đáo, sẵn sàng cho ngày trọng đại.

Ngược lại với sự bình yên của con, người mẹ không thể chợp mắt. Dù đã hoàn tất mọi việc chuẩn bị, mẹ vẫn không ngừng suy nghĩ về con: “Con đã đi học từ ba năm trước, hồi mới ba tuổi vào lớp mẫu giáo, đã biết thế nào là trường, lớp, thầy, bạn. Ngay cả ngôi trường mới, con cũng đã tập làm quen từ những ngày hè. Tuần lễ trước ngày khai giảng, con đã làm quen với bạn bè và cô giáo mới, đã tập xếp hàng, tập đi, tập đứng, để chuẩn bị cho buổi lễ khai trường long trọng này. Mẹ tin là con sẽ không bỡ ngỡ trong ngày đầu năm học…”. Mẹ tin tưởng vào sự trưởng thành và chuẩn bị kỹ lưỡng của con.

Lý do khiến người mẹ thao thức chính là những ký ức tuổi thơ ùa về: “Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng: Hàng năm, cứ vào cuối thu … mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp”. Những câu văn du dương trong bài “Tôi đi học” của Thanh Tịnh, mà mẹ đã thuộc lòng từ thuở nhỏ, giờ đây lại hiện lên sống động, đánh thức những kỷ niệm đẹp đẽ của thời học trò.

Từ quá khứ trở về hiện tại, người mẹ mong muốn khắc sâu ấn tượng về ngày khai trường đầu tiên vào ký ức của con một cách nhẹ nhàng và tự nhiên. Để rồi mai này, khi nhớ lại, con sẽ cảm thấy rạo rực với những cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến. Để nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục, mẹ kể về phong tục ở Nhật Bản: “Mẹ nghe nói ở Nhật, ngày khai trường là ngày lễ của toàn xã hội. Người lớn nghỉ việc để đưa trẻ con đến trường, đường phố được dọn quang đãng và trang trí tươi vui. Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự buổi lễ khai giảng ở khắp các trường học lớn nhỏ. Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, không có ưu tiên nào lớn hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai. Các quan chức không chỉ ngồi trên hàng ghế danh dự mà nhân dịp này còn xem xét ngôi trường, gặp gỡ với Ban Giám hiệu, thầy, cô giáo và phụ huynh học sinh, để điều chỉnh kịp thời những chính sách về giáo dục.”

Với nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế, nhà văn Lý Lan đã đưa người đọc trở về thế giới tuổi thơ đầy êm đềm. Qua tác phẩm, chúng ta cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng và thấy rõ vai trò to lớn của giáo dục trong việc định hình tương lai của thế hệ trẻ và sự phát triển của xã hội.

Phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra - Mẫu 2

Trẻ em là những mầm non tương lai của đất nước. Để những mầm non ấy vươn lên mạnh mẽ, trở thành những cây xanh tươi tốt, không thể thiếu đi nguồn dinh dưỡng từ tình yêu thương của cha mẹ và sự giáo dục của nhà trường. Văn bản “Cổng trường mở ra” của Lý Lan, với hình thức như những dòng nhật ký tâm tình đầy sâu lắng, đã giúp người đọc hình dung rõ hơn về tình yêu thương của người mẹ dành cho con cũng như vai trò quan trọng của giáo dục trong cuộc đời mỗi người. Đặc biệt, tác phẩm còn để lại ấn tượng sâu sắc nhờ những chi tiết nghệ thuật đặc sắc.

“Cổng trường mở ra” là những dòng suy tư của người mẹ trong đêm trước ngày con bước vào lớp một. Đứa con, dù háo hức và hồi hộp, đã nhanh chóng chìm vào giấc ngủ say nồng. Trái lại, người mẹ lại thao thức, vừa nghĩ về con, vừa hồi tưởng lại ngày khai trường đầu tiên của mình và liên tưởng đến ngày khai giảng trang trọng ở đất nước Nhật Bản xa xôi. Những dòng tâm sự của người mẹ khép lại bằng hình ảnh tưởng tượng khi dắt tay con bước vào thế giới kỳ diệu sau cánh cổng trường.

Những chi tiết đầu tiên gây ấn tượng mạnh mẽ là tâm trạng của mẹ và con trong đêm trước ngày khai trường. Dưới ánh mắt trìu mến của người mẹ, đứa con hiện lên với sự ngây thơ, hồn nhiên khi “Đêm nay con cũng có niềm háo hức”. Giấc ngủ đến với con một cách dễ dàng, “gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên gối mềm”. Đứa trẻ ấy “không có mối bận tâm nào khác ngoài việc sáng mai thức dậy cho kịp giờ”. Ngược lại, người mẹ lại không thể ngủ, “mẹ không tập trung được vào việc gì cả”. Mẹ ngắm nhìn con say giấc, kiểm tra lại những thứ đã chuẩn bị cho con. Kể cả khi lên giường, mẹ vẫn trằn trọc, và ký ức về ngày khai trường đầu tiên của mình lại ùa về. Những chi tiết này gợi lên sự đồng cảm sâu sắc, đặc biệt với những bậc phụ huynh, vì ai cũng có thể thấy bóng dáng mình trong hình ảnh người mẹ thao thức đêm trước ngày con vào lớp một.

Chi tiết thứ hai để lại ấn tượng sâu đậm là ký ức về ngày khai trường đầu tiên trong tâm hồn người mẹ. Theo dòng hồi tưởng, tâm trạng của mẹ trong ngày khai trường đầu tiên lại hiện về: “Mẹ không lo, nhưng vẫn không ngủ được. Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng: “Hàng năm cứ vào cuối thu… Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường dài và hẹp”. Bài văn “Tôi đi học” của Thanh Tịnh như một dư âm không thể phai mờ trong tâm trí người mẹ, dù hàng chục năm đã trôi qua.

Tình yêu thương của người mẹ là hành trang đầu tiên giúp con bước vào thế giới mới - thế giới kỳ diệu sau cánh cổng trường. Chi tiết thứ ba gây ấn tượng mạnh là câu văn kết thúc tác phẩm: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”. Câu văn thể hiện niềm tin mãnh liệt của người mẹ vào vai trò của nhà trường. Thế giới kỳ diệu ấy vừa lạ lẫm, vừa đẹp đẽ. Lạ vì con sẽ được học bao điều mới mẻ, khám phá tri thức bổ ích. Đẹp vì đó là nơi con được sống trong tình yêu thương của bạn bè, thầy cô, nơi con hoàn thiện nhân cách và bồi đắp tình yêu với cuộc sống xung quanh. “Bước qua cánh cổng trường” vừa như lời thúc giục, vừa như lời khuyên chân thành mà người mẹ dành cho con.

Bằng những lời tâm sự vừa như nói với con, vừa như đối thoại với chính mình, “Cổng trường mở ra” của Lý Lan là những dòng tâm tư chân thành, sâu sắc và đầy tha thiết của người mẹ. Tác phẩm không chỉ bộc lộ tình yêu thương sâu nặng dành cho con mà còn khẳng định vai trò to lớn của nhà trường trong việc giáo dục thế hệ trẻ. Những chi tiết nhỏ nhưng đầy ý nghĩa đã góp phần làm nổi bật tư tưởng chủ đề và để lại ấn tượng lâu bền trong lòng người đọc.

Phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra - Mẫu 3

Ngày khai trường hàng năm không chỉ là ngày hội của riêng học sinh mà còn là ngày trọng đại của toàn xã hội. Đó là khởi đầu cho một năm học mới với bao ước mơ và hy vọng. Đến với tác phẩm “Cổng trường mở ra”, Lý Lan đã khéo léo thể hiện ý nghĩa sâu sắc của ngày khai trường, qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục trong cuộc sống.

Tác phẩm xoay quanh tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con. Trong khi đứa con, dù háo hức và mong chờ, vẫn chìm vào giấc ngủ một cách dễ dàng như uống một ly sữa hay ăn một viên kẹo, người mẹ lại thao thức không yên. Mẹ ngắm nhìn con say giấc với gương mặt thanh thoát tựa nghiêng trên gối mềm, đôi môi hé mở thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo. Mọi thứ từ quần áo, giày dép đến cặp sách, sách vở đều đã được chuẩn bị chu đáo. Đứa trẻ hồn nhiên ấy chẳng có mối bận tâm nào ngoài việc sáng mai thức dậy đúng giờ.

Ngược lại, người mẹ không thể ngủ được. Mẹ thao thức không phải vì lo lắng cho con mà vì những ký ức về ngày khai trường đầu tiên của mình ùa về. Mẹ nhớ lại những câu văn du dương trong bài “Tôi đi học” của Thanh Tịnh: “Hằng năm, cứ vào cuối thu… Mẹ tôi âu yếm nắm lấy bàn tay dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp”. Ký ức về ngày khai trường đầu tiên ấy vẫn in đậm trong tâm trí mẹ, với cảm giác nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đến trường và nỗi chơi vơi khi cổng trường đóng lại. Mẹ không trực tiếp nói với con mà như đang tự đối thoại với chính mình, khắc họa rõ nét tâm trạng và những cảm xúc sâu kín khó diễn tả.

Phần cuối tác phẩm, Lý Lan khẳng định vai trò to lớn của giáo dục qua lời người mẹ: “Đi đi con… thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”. Nhà văn muốn nhấn mạnh rằng giáo dục có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong cuộc đời mỗi con người. Trường học không chỉ mang đến tri thức mà còn là nơi nuôi dưỡng tình cảm, đạo đức, tình bạn và tình thầy trò. Bước qua cánh cổng trường, con sẽ bước vào một thế giới mới, nơi con học hỏi, trưởng thành và hòa nhập vào cộng đồng. Đó là hành trang không thể thiếu để con bước vào đời, bởi con không thể mãi nhỏ bé trong vòng tay mẹ. Người mẹ hồi hộp, lo lắng vì biết rằng “mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau”. Những suy nghĩ về nước Nhật xa xôi cũng là cách mẹ nhắc nhở bản thân về trách nhiệm lớn lao đối với sự trưởng thành của con và thế hệ trẻ.

Tác phẩm khép lại, nhưng dư âm về thế giới kỳ diệu đằng sau cánh cổng trường và tình yêu thương vô bờ của người mẹ vẫn còn mãi trong lòng người đọc. “Cổng trường mở ra” không chỉ là câu chuyện về ngày khai trường mà còn là bài ca về tình mẫu tử và sứ mệnh cao cả của giáo dục.

Phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra - Mẫu 4

“Cổng trường mở ra” là một tác phẩm ý nghĩa, gợi nhắc về những kỷ niệm đẹp đẽ của ngày đầu tiên đến trường, nơi chứa đựng bao cảm xúc và ký ức khó phai.

Đêm trước ngày khai trường, đứa con háo hức đến mức không thể nằm yên, tranh thủ dọn dẹp đồ chơi cùng mẹ. Dù vậy, giấc ngủ vẫn đến với con một cách dễ dàng. Trái lại, người mẹ không thể ngủ được. Khác với mọi ngày, mẹ không còn bận rộn với công việc dọn dẹp nhà cửa, thậm chí “không định làm việc ấy tối nay”. Mẹ thao thức không phải vì lo lắng cho con, bởi “con đã làm quen với bạn bè và cô giáo mới… con sẽ không bỡ ngỡ trong ngày đầu năm học”. Mà nguyên nhân sâu xa là vì “Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng…”. Người mẹ đang hồi tưởng về những ký ức đẹp đẽ trong ngày khai trường đầu tiên của mình. Mẹ mong rằng ngày mai của con cũng sẽ giống như mẹ, những cảm xúc ấy sẽ “nhẹ nhàng, cẩn thận và tự nhiên ghi vào lòng con”.

Tiếp đó, người mẹ nhớ về ngày khai trường ở Nhật Bản: “Mẹ nghe nói ở Nhật, ngày khai trường là ngày lễ của toàn xã hội. Người lớn nghỉ việc để đưa trẻ con đến trường, đường phố được dọn quang đãng và trang trí tươi vui. Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự buổi lễ khai giảng ở khắp các trường học lớn nhỏ”. Qua đó, Lý Lan khẳng định tầm quan trọng của giáo dục, sự ảnh hưởng sâu sắc đến thế hệ tương lai, bởi “sai một li có thể đi một dặm”. Cuối cùng, mẹ thầm nhắn nhủ với con: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”.

Tác phẩm “Cổng trường mở ra” đã khẳng định vai trò to lớn của nhà trường trong cuộc sống, nơi nuôi dưỡng tri thức, tình cảm và nhân cách cho thế hệ trẻ.

Phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra - Mẫu 5

“Cổng trường mở ra” tựa như những trang nhật ký chứa đựng tâm tư nhẹ nhàng mà sâu lắng. Tác phẩm không chỉ thể hiện tình yêu thương vô bờ của người mẹ dành cho con mà còn khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục trong việc hình thành nhân cách.

Trong đêm trước ngày khai giảng, đứa trẻ cảm thấy háo hức như sắp được bước vào một cuộc phiêu lưu mới. Cậu bé ý thức được sự trưởng thành của mình khi chủ động giúp mẹ dọn dẹp đồ chơi. Những món đồ mới như quần áo, giày dép, cặp sách, và sách vở đã được mẹ chuẩn bị chu đáo. Đứa trẻ chìm vào giấc ngủ một cách dễ dàng, không chút lo âu về ngày mai.

Trái lại, người mẹ lại không thể tập trung vào bất cứ việc gì. Dù đã tự nhủ phải đi ngủ sớm, bà vẫn trằn trọc suốt đêm. Ký ức về ngày đầu tiên con đi học khi mới ba tuổi ùa về. Người mẹ nhớ lại hình ảnh con bỡ ngỡ làm quen với trường lớp, thầy cô, và bạn bè. Những kỷ niệm ấy khiến bà nhận ra rằng nỗi lo lắng không phải vì con mà vì chính những cảm xúc tuổi thơ đang trỗi dậy. Bà tin tưởng rằng con đã sẵn sàng cho hành trình mới, và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của con là minh chứng cho điều đó. Tình yêu thương và niềm tin của người mẹ dành cho con thật bao la, như ánh sáng dẫn lối cho con bước vào thế giới tri thức.

Người mẹ chợt nhớ đến ngày khai trường ở Nhật Bản, một sự kiện được cả xã hội coi trọng. Người lớn nghỉ làm để đưa trẻ đến trường, đường phố được trang hoàng tươi sáng và sạch sẽ. Các quan chức nhà nước tham dự lễ khai giảng tại nhiều trường học, không chỉ để chúc mừng mà còn để nắm bắt tình hình giáo dục. Điều này cho thấy tầm quan trọng của giáo dục đối với tương lai của một quốc gia. Người mẹ kết thúc bằng lời nhắn nhủ đầy ý nghĩa: “Hãy bước đi, con yêu, thế giới này là của con. Cánh cổng trường sẽ mở ra một chân trời mới kỳ diệu.”

“Cổng trường mở ra” là một tác phẩm giàu cảm xúc, lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ và sâu sắc về hành trình đầu tiên của con vào thế giới tri thức.