Văn mẫu lớp 12: Dàn ý phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Dàn ý phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường bao gồm 4 mẫu dàn ý chi tiết, rõ ràng và dễ hiểu. Thông qua dàn ý này, học sinh sẽ có thêm nguồn tài liệu tham khảo phong phú, giúp nắm vững các luận điểm, luận cứ và phân bổ thời gian hợp lý để viết bài văn sâu sắc, đầy đủ ý tứ.

Tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khắc họa hình ảnh dòng sông Hương với vẻ đẹp dịu dàng, quyến rũ, không chỉ làm say đắm lòng người dân xứ Huế mà còn khiến những du khách ghé thăm phải lưu luyến. Dưới đây là 4 dàn ý phân tích chi tiết về tác phẩm, mời các bạn tham khảo và tải về để sử dụng.
Dàn ý phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông
I. Mở bài
- Tác giả: một nghệ sĩ đa tài với kiến thức uyên bác, chuyên viết bút kí, kết hợp hài hòa giữa chất trí tuệ và cảm xúc, giữa lập luận sắc sảo và tư duy đa chiều.
- Trích từ bút kí cùng tên, viết tại Huế, tác phẩm khắc họa vẻ đẹp thơ mộng của sông Hương và tình yêu tha thiết của tác giả dành cho thiên nhiên, quê hương.
II. Thân bài
Ý nghĩa nhan đề: nhấn mạnh vẻ đẹp huyền ảo của sông Hương, khát vọng của con người muốn tôn vinh cái đẹp và bày tỏ lòng biết ơn với những người khai phá vùng đất này.
1. Hình tượng sông Hương
a. Dòng sông thiên nhiên
- Ở thượng nguồn: “bản trường ca của rừng già”, “cô gái Di gan”, “người con gái của rừng già”, “người mẹ phù sa của vùng văn hóa xứ sở”.
- Từ thượng nguồn đến Huế: sông Hương như người con gái lần đầu yêu, vừa e thẹn, vừa chủ động táo bạo.
- Trong lòng Huế: như người con gái đắm say, tình tứ bên người yêu, “tài nữ đánh đàn trong đêm khuya”.
- Từ biệt Huế ra biển: như người con gái lưu luyến, thủy chung từ biệt người yêu.
- Nhận xét: tác giả cảm nhận sông Hương qua lăng kính tình yêu, khiến dòng sông hiện lên như một người con gái chung tình, say đắm.
b. Dòng sông lịch sử
- Sông Hương là nhân chứng lịch sử của Huế và đất nước: “soi bóng kinh thành Phú Xuân của người anh hùng Nguyễn Huệ”, chứng kiến những mất mát đau thương của các cuộc khởi nghĩa thế kỉ XIX.
- Sông Hương như một công dân có ý thức trách nhiệm sâu sắc: “biết hiến đời mình để làm nên chiến công”.
- Là người con gái anh hùng: gắn bó với Huế qua nhiều cuộc chiến đấu oanh liệt, từ thời trung đại đến cách mạng tháng Tám.
c. Dòng sông văn hóa
- Sông Hương là “người mẹ phù sa của vùng văn hóa xứ sở”: nơi sinh thành những bản nhạc cổ điển Huế, những khúc nhạc theo suốt cuộc đời Kiều và bản Tứ đại cảnh.
- Là người tài nữ đánh đàn trong đêm khuya: không bao giờ lặp lại trong cảm hứng của các thi nhân.
- Nhận xét: Sông Hương là hiện thân của người con gái phóng khoáng, chung thủy trong tình yêu, anh dũng trong lịch sử, tài hoa trong văn hóa, khiêm nhường trong đời thường. Là biểu tượng cho vẻ đẹp người con gái Huế.
2. Hình tượng cái tôi tác giả
- Quan sát sông Hương từ nhiều góc độ, miêu tả dòng sông trên nhiều phương diện.
- Là nhà văn với những liên tưởng, so sánh độc đáo, lối viết tài hoa, uyên bác.
- Là cái tôi nghệ sĩ với tình yêu tha thiết, say đắm dành cho thiên nhiên Huế và đất nước.
III. Kết bài
- Nghệ thuật nổi bật: sử dụng liên tưởng độc đáo, ngôn từ tinh tế, văn phong tao nhã, thành công trong việc xây dựng hình tượng sông Hương.
- Qua tác phẩm, ta cảm nhận được niềm tự hào sâu sắc của tác giả dành cho vẻ đẹp thiên nhiên xứ Huế và đất nước. Nhà văn có lối hành văn say đắm, cô đọng và giàu cảm xúc.
Dàn ý phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông
I. Mở bài
- Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại, đặc biệt nổi bật với thể loại bút kí. Trên từng trang văn, ông thể hiện vốn kiến thức uyên bác và lối viết tài hoa, đầy sáng tạo.
- "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp của sông Hương, thiên nhiên và con người xứ Huế qua những trang văn "vừa giàu chất trí tuệ, vừa giàu chất thơ, với nội dung thông tin về văn hóa, lịch sử vô cùng phong phú".
II. Thân bài
1. Hoàn cảnh sáng tác
- "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" được trích từ tập bút kí cùng tên, xuất bản năm 1984. Tập bút kí gồm tám bài viết về nhiều chủ đề khác nhau. Một số bài mang đậm chất sử thi, ca ngợi đất nước và con người Việt Nam. Một số bài khác tập trung miêu tả thiên nhiên, qua đó thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và niềm tự hào về truyền thống văn hóa, lịch sử dân tộc. Đặc biệt, những bài viết về Huế để lại ấn tượng sâu sắc.
- Trong số đó, "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" là bài kí độc đáo về sông Hương. Dòng sông này đã khơi gợi cảm hứng cho thơ ca, nhạc họa và được Hoàng Phủ Ngọc Tường cảm nhận từ nhiều góc nhìn, đặc biệt là góc nhìn tâm linh, mang đậm nét riêng của "văn hóa Phú Xuân".
2. Phân tích
- Chất trí tuệ của một cái tôi uyên bác: Khi viết về sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện sự am hiểu sâu rộng về nhiều lĩnh vực: văn hóa, lịch sử, địa lí, văn học nghệ thuật... Nhà văn đã cung cấp cho người đọc một lượng thông tin phong phú, giúp hiểu sâu hơn về dòng sông Hương cũng như thiên nhiên và con người Huế.
*Vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn địa lí:
- Hành trình của dòng sông: Với câu hỏi gợi mở "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", tác giả đã dẫn dắt người đọc khám phá cội nguồn và dòng chảy của sông Hương:
- Ở thượng nguồn, sông Hương mang vẻ đẹp hùng vĩ: chảy "rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, cuộn xoáy như con lốc vào những đáy vực bí ẩn..."; "phóng khoáng và man dại".
- Khi rời khỏi đại ngàn, sông Hương chuyển dòng, giấu kín cuộc hành trình gian truân giữa lòng Trường Sơn, "ném chìa khóa trong những hang đá dưới chân núi Kim Phụng" -> Vẻ đẹp dữ dội, hùng vĩ của sông Hương giữa rừng già ít ai biết đến.
- Chảy qua vùng rừng núi, sông Hương trở nên dịu dàng, "uốn mình theo những đường cong thật mềm". "Dòng sông mềm như tấm lụa", êm đềm trôi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, đi qua những lăng tẩm đồ sộ, chùa Thiên Mụ và "những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà".
=> Sông Hương trở thành "người mẹ phù sa" mang vẻ đẹp "dịu dàng và trí tuệ".
- Giữa lòng thành phố Huế, dòng sông trở nên tĩnh lặng, trôi chậm rãi, in bóng cầu Tràng Tiền từ xa trông nhỏ nhắn như "những vành trăng non".
- Xuôi về Cồn Hến "quanh năm mơ màng trong sương khói", hòa cùng màu xanh của thôn Vĩ Dạ, sông Hương mang vẻ đẹp huyền ảo, mơ màng. Và thật bất ngờ, trước khi rời khỏi kinh thành Huế, sông Hương "đột ngột rẽ dòng... để gặp lại thành phố lần cuối". Nhà văn sử dụng biện pháp nhân hóa để nội tâm hóa hình dáng dòng sông: "Đó là nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu" -> Biện pháp nhân hóa giúp tác giả thổi hồn vào dòng sông, đồng thời kết nối sông Hương với con người và văn hóa của mảnh đất Châu Hóa xưa và Huế ngày nay.
- Sông Hương và thiên nhiên Huế: Dọc theo dòng chảy của sông Hương, ta bắt gặp những bức tranh thiên nhiên đẹp mượt mà:
- Thiên nhiên Huế được tái hiện qua ngòi bút tài hoa của nhà văn với vẻ đẹp đa dạng trong không gian và thời gian. Sông Hương phản chiếu vẻ đẹp biến ảo của Huế qua từng khoảnh khắc: "sớm xanh, trưa vàng, chiều tím". Những địa danh quen thuộc như Hòn Chén, Nguyệt Biều, Vọng Cảnh, Thiên Thai trở nên sống động hơn nhờ dòng sông: "sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn", "sắc nước trở nên xanh thẳm"...
- Sông Hương không chỉ tôn tạo vẻ đẹp cho thiên nhiên Huế mà còn là nơi hun đúc mọi tinh hoa văn hóa của vùng đất cố đô.
- Sông Hương và con người Huế:
- Thiên nhiên và dòng sông luôn gắn bó mật thiết với con người. Qua nhịp chảy của dòng sông, nhà văn nhận ra tính cách đặc trưng của người xứ Huế: mềm mại, chân tình, "mãi mãi chung thủy với quê hương xứ sở".
- Qua màu sắc của trời Huế và sương khói trên sông Hương, nhà văn thấy được nét trang nhã, dịu dàng trong cách ăn mặc của các cô gái Huế xưa: "sắc áo cưới màu điều – lục các cô dâu trẻ vẫn mặc sau tiết sương giáng".
* Vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn lịch sử:
- Từ góc nhìn lịch sử, sông Hương không còn là cô gái dịu dàng hay "người đẹp ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa" mà trở thành chứng nhân của những biến cố lịch sử. Nhà văn ví sông Hương như "sử thi viết giữa màu xanh cỏ lá xanh biếc".
- Sự kết hợp hài hòa giữa chất hùng tráng và trữ tình. Sông Hương vừa là bản anh hùng ca, vừa là bản tình ca đầy lãng mạn: "Còn non, còn nước, còn dài - Còn về, còn nhớ...".
- Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khám phá từ dòng sông những dấu tích lịch sử; từng nhánh rẽ của dòng sông, đến "những cây đa, cây cừa cổ thụ" cũng ẩn chứa một phần lịch sử.
- Nhà văn ngược dòng thời gian để khẳng định vai trò của sông Hương trong lịch sử dân tộc. Từ thời đại các Vua Hùng, sông Hương là "dòng sông biên thùy xa xôi". Trong thời kỳ trung đại, với tên gọi Linh Giang, nó đã "oanh liệt bảo vệ biên giới phía nam của Tổ quốc Đại Việt". Sông Hương gắn liền với chiến công của Nguyễn Huệ, những cuộc khởi nghĩa thế kỷ XIX, và cả cuộc Cách mạng Tháng Tám với những chiến công vang dội. Sông Hương cùng những di sản văn hóa Huế đã oằn mình chịu đựng sự tàn phá của bom Mỹ...
- Chất trữ tình của tùy bút nhường chỗ cho chất phóng sự với những sự kiện lịch sử cụ thể.
=> Quay về quá khứ xa xưa, ngòi bút của nhà văn lấp lánh niềm tự hào về lịch sử một dòng sông mang tên mềm mại, dịu dàng nhưng kiên cường, kiêu hãnh qua bao thăng trầm lịch sử.
* Vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn văn hóa:
- Trong cảm nhận tinh tế của nhà văn, sông Hương còn ẩn chứa trong mình nền văn hóa phi vật thể.
- Sông Hương - dòng sông âm nhạc:
- Từ âm thanh của dòng sông (tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga, tiếng mái chèo khua sóng đêm khuya, tiếng nước vỗ vào mạn thuyền...) đã hình thành nên những làn điệu hò dân gian và nền âm nhạc cổ điển Huế. Và cũng chính trên dòng sông ấy, những câu hò Huế vút lên, mênh mang, xao xuyến...
- Viết về sông Hương, nhà văn nhiều lần liên tưởng đến "Truyện Kiều" của Nguyễn Du. Đại thi hào đã từng sống ở Huế, và những trang Kiều ra đời từ mảnh đất có truyền thống nhã nhạc cung đình. Đó là cơ sở để Hoàng Phủ Ngọc Tường hóa thân vào một nghệ nhân già, nghe những câu thơ tả tiếng đàn của nàng Kiều, chợt nhận ra âm hưởng của âm nhạc cung đình và thốt lên: "Đó chính là Tứ đại cảnh".
- Bóng dáng Nguyễn Du và những trang Kiều xuất hiện nhiều lần trong bài kí, thể hiện khả năng liên tưởng phong phú, vốn văn hóa sâu rộng và sự đồng điệu tâm hồn của nhà văn.
* Sông Hương - dòng sông thi ca:
- Hoàng Phủ Ngọc Tường đã làm sống dậy những vần thơ biếc xanh của Tản Đà về xứ Huế: "Dòng sông trắng – Lá cây xanh". Hình ảnh thơ này cùng với câu chữ của tác giả "màu cỏ lá xanh biếc" là minh chứng cho sự tương giao của những tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm với sắc biếc của thiên nhiên Huế.
- Nhà văn cũng làm sống dậy một sông Hương hùng tráng bất tử "như kiếm dựng trời xanh" trong thơ Cao Bá Quát, một sông Hương "nỗi quan hoài vạn cổ" trong thơ Bà Huyện Thanh Quan...
=> Bằng vốn kiến văn phong phú, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khơi dậy linh hồn của con sông mà tên gọi của nó đã đi vào văn chương nghệ thuật. Theo tác giả, "Dòng sông ấy không bao giờ tự lặp lại mình trong cảm hứng của các nghệ sĩ".
3. Chất thơ của một ngòi bút tài hoa:
- Chất thơ toát ra từ những hình ảnh đẹp, từ độ mờ ảo của hình tượng nghệ thuật: "những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà", "lập lòe trong đêm sương những ánh lửa thuyền chài của một linh hồn mô tê xưa cũ..."; qua cách so sánh, liên tưởng gợi cảm: "Chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời nhỏ nhắn như những vầng trăng non".
- Chất thơ còn lấp lánh ở cách Hoàng Phủ Ngọc Tường điểm xuyết ca dao, lời thơ Tản Đà, Cao Bá Quát, Bà Huyện Thanh Quan.
- Chất thơ còn tỏa ra từ nhan đề bài kí, gợi lên những âm vang trầm lắng của dòng sông: "Ai đã đặt tên cho dòng sông?".
III. Kết bài
- Chất trí tuệ và chất thơ hòa quyện một cách tinh tế trong tác phẩm của Hoàng Phủ Ngọc Tường, tạo nên phong cách độc đáo và đặc trưng của nhà văn.
- "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" không chỉ là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất viết về sông Hương mà còn là một bút kí đặc sắc, đỉnh cao của văn học Việt Nam hiện đại.
Lập dàn ý phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông
I. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường (nhà văn chuyên viết bút kí) và tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” (một bài bút kí xuất sắc).
- Dẫn dắt và đi vào phân tích tùy bút “Ai đã đặt tên cho dòng sông”.
II. Thân bài
- Hoàn cảnh sáng tác – xuất xứ: viết tại Huế, ngày 4-1-1981, in trong tập sách cùng tên.
- Vị trí đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng sông” trong SGK, là phần thứ nhất trong toàn bộ bút kí cùng tên.
Ý nghĩa nhan đề: khẳng định vẻ đẹp biến ảo của con sông, đẹp như chính cái tên của nó. Đây cũng là dụng ý nghệ thuật của nhà văn nhằm miêu tả và ca ngợi vẻ đẹp của dòng sông Hương gắn liền với xứ Huế thơ mộng – cổ kính. Nhan đề còn thể hiện tình yêu mến, trân trọng đến mức ngỡ ngàng, bật lên câu hỏi như một giây phút cảm xúc vỡ òa, thăng hoa, tạo nên những dòng bút kí say đắm, hào hoa.
Vẻ đẹp sông Hương nhìn từ góc độ cảnh quan thiên nhiên: gắn liền với thủy trình sông Hương.
Ở nơi khởi nguồn
- Sông Hương tựa như bản trường ca của rừng già với nhiều tiết tấu hùng tráng.
- Sông Hương nơi thượng nguồn như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại. Ra khỏi rừng, sông Hương nhanh chóng biến đổi hình hài, mang vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ.
- Ở ngoại vi thành phố Huế: Tại cánh đồng Châu Hóa, sông Hương như người con gái đẹp nằm ngủ mơ màng.
- Sau khi ra khỏi vùng núi: sông Hương chuyển dòng liên tục, trông thật mềm mại, duyên dáng.
Vẻ đẹp trầm mặc khi đi qua lăng tẩm, mang niềm kiêu hãnh âm u được phong kín trong những rừng thông, và bừng tươi tắn, trẻ trung khi nghe tiếng chuông chùa Thiên Mụ.
- Đến giữa thành phố Huế: Sông Hương trở nên vui tươi hẳn lên mà không ồn ào, bừng sáng mà không chói chang. Sông Hương tỏa thành nhiều nhánh như những cánh tay ôm ấp phố thị. Dòng sông trở nên lững lờ, đầy tâm trạng.
- Trước khi từ biệt Huế: Sông Hương như một người tình dịu dàng và chung thủy.
* Sông Hương nhìn từ góc độ lịch sử, thơ ca, âm nhạc và bản sắc văn hóa Huế.
- Bản hùng ca ghi dấu những thế kỉ vinh quang, mang sức mạnh quật cường của dân tộc.
- Từ góc độ thơ ca: Sông Hương đầy biến ảo, gợi thi hứng, cảm xúc cho biết bao nghệ sĩ.
- Từ góc độ âm nhạc: Sông Hương trở thành người tài nữ đánh đàn.
* Từ góc độ bản sắc văn hóa Huế: sông Hương mang đậm nét đặc trưng văn hóa Huế, với những dáng hình độc đáo, riêng biệt của xứ Huế.
- Nghệ thuật
- + Văn phong tao nhã, tinh tế, đậm chất tài hoa.
- + Ngôn từ phong phú, giàu hình ảnh và cảm xúc, câu văn giàu nhạc điệu.
- + Các biện pháp tu từ được sử dụng hiệu quả: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ.
III. Kết bài
- Khẳng định tài năng của tác giả và vẻ đẹp đặc sắc của bút kí.
- Mở rộng vấn đề (bằng liên tưởng và cảm nhận cá nhân).
Dàn ý phân tích bài Ai đã đặt tên cho dòng sông
1. Mở bài
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Hoàng Phủ Ngọc Tường (1937) là nhà văn xứ Huế, nổi tiếng với phong cách nghệ thuật độc đáo, đặc biệt trong thể loại tùy bút và bút kí.
- Bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” được trích từ tập bút kí cùng tên, thể hiện cái “tôi” uyên bác, trữ tình và vẻ đẹp thiên nhiên xứ Huế.
2. Thân bài
- Nhan đề bài kí:
- Nhan đề độc đáo, sáng tạo với việc sử dụng câu hỏi tu từ.
- Nhấn mạnh vẻ đẹp trữ tình của sông Hương - dòng sông lịch sử, thể hiện khát vọng về cái đẹp và sự xây dựng cái đẹp của con người xứ Huế.
a) Hình ảnh sông Hương
- Dưới góc độ địa lí:
+ Sông Hương ở thượng nguồn:
- Nhìn từ thượng nguồn, sông Hương có mối quan hệ mật thiết với dãy Trường Sơn.
- Sông Hương chảy rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn.
- Sông Hương mang dáng vẻ trữ tình hiện đại.
- Sông Hương hiện lên như một cô gái Di-gan phóng khoáng, man dại.
Nghệ thuật: Sử dụng động từ, tính từ gây ấn tượng mạnh, kết hợp so sánh và nhân hóa táo bạo.
+ Sông Hương trước khi vào kinh thành Huế:
- Trở thành người tình dịu dàng và chung thủy của cố đô.
- Toàn bộ thủy trình của dòng sông như một cuộc kiếm tìm có ý thức.
- Sông Hương là người con gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoang dại.
-> Khi rời khỏi vùng núi, sông Hương như một nàng thiếu nữ được đánh thức, bừng lên sức trẻ và niềm khao khát của tuổi thanh xuân, chuyển dòng liên tục.
++) Nghệ thuật: Biện pháp kể, tả kết hợp nhuần nhuyễn và tài hoa, làm nổi bật sông Hương trong sự phối cảnh kì thú, vừa hài hòa, vừa trữ tình.
+ Sông Hương chảy vào thành phố Huế:
- Sông Hương trở nên vui tươi giữa những bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long.
- Dòng sông kéo một nét thẳng yên bình theo hướng Tây Nam - Đông Bắc, uốn mình thành một cánh cung nhẹ nhàng đến Cồn Hến, mềm mại như một tiếng “vâng” không lời của tình yêu.
- Sông Hương duy nhất thuộc về một thành phố, là niềm tự hào của xứ Huế.
- Nhìn qua lăng kính hội họa, sông Hương và những chi lưu của nó tạo nên những nét cổ kính của cố đô.
- Qua cách cảm nhận âm nhạc, sông Hương như một điệu “slow” dành riêng cho xứ Huế.
-> Sông Hương được cảm nhận từ nhiều góc độ khác nhau, được nhìn nhận và đối sánh trong các ngành nghệ thuật, vẻ đẹp ấy được hội tụ dưới cái nhìn tài hoa của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
- Sông Hương trong mối quan hệ với lịch sử dân tộc:
+ Sông Hương mang vẻ đẹp hùng ca, ghi dấu những vinh quang từ thuở còn là một dòng sông biên thùy xa xôi.
+ Sông Hương trở thành chứng nhân lịch sử.
- Sông Hương qua góc nhìn văn hóa và thơ ca:
+ Sông Hương từ góc độ văn hóa:
Trong cách nhìn với âm nhạc: Gắn sông Hương với một nền âm nhạc cổ điển Huế.
+ Từ góc nhìn văn hóa: Người nghệ sĩ đã tưởng tượng về đại thi hào Nguyễn Du và về Kiều.
+ Sông Hương từ góc độ thơ ca:
- Mỗi nhà thơ đều có một khám phá riêng về nó.
- Sông Hương lan tỏa trong nỗi sầu vạn cổ trong thơ Bà huyện Thanh Quan, sức mạnh phục sinh của tâm hồn trong thơ Tố Hữu.
-> Nghệ thuật so sánh, liên tưởng độc đáo tạo nên một dấu ấn riêng về phong cách nghệ thuật giàu chất thơ.
b) Cái “tôi” của Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Cái “tôi” tài hoa, uyên bác, thể hiện qua cách nhìn đa chiều về sông Hương.
- Cái “tôi” nặng lòng với quê hương xứ sở, luôn dành tình yêu tha thiết cho Huế.
- Cái “tôi” đa phong cách, mang dấu ấn riêng biệt, giàu chất thơ và cảm xúc sâu lắng.
c) Nghệ thuật
- Văn phong tao nhã, tinh tế, tài hoa, lắng đọng vào chiều sâu nội tâm.
- Sử dụng so sánh, nhân hóa táo bạo, tạo nên hình ảnh sống động.
- Vận dụng kiến thức đa dạng về địa lí, văn hóa, lịch sử, giúp sông Hương được nhìn dưới nhiều góc độ phong phú.
- Ngôn từ chọn lọc, uyên bác, giàu sức gợi.
d) Đánh giá
- Thể hiện tấm lòng yêu thiết tha dành cho sông Hương và cố đô Huế của nhà văn.
- Qua tác phẩm, cho thấy vốn hiểu biết sâu rộng về văn hóa, lịch sử, địa lí của tác giả.
- Khẳng định thành công của tác giả trong thể loại bút kí, với cái “tôi” riêng biệt, trữ tình.
- Để lại bài học sâu sắc về tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước cho mỗi người.
3. Kết bài
Nêu cảm nghĩ cá nhân: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” là một tìm tòi và thể nghiệm mới mẻ của Hoàng Phủ Ngọc Tường trong thể loại bút kí. Qua tác phẩm, tác giả không chỉ ngợi ca vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế mà còn khẳng định tài năng uyên bác và tình yêu sâu sắc dành cho quê hương.
- Soạn bài Ôn tập trang 65 - Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo Tập 2: Hướng dẫn chi tiết và súc tích
- Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 54 - Chân trời sáng tạo 7, Ngữ văn lớp 7, Tập 2
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 92 - Kết nối tri thức 7: Hướng dẫn chi tiết Ngữ văn lớp 7 tập 1
- Hướng dẫn chi tiết cách thực hiện một công việc - Bài 16 Tiếng Việt lớp 4 Cánh diều Tập 2
- Bộ đề đọc hiểu Ngữ văn 7 Kết nối tri thức với cuộc sống: Ngữ liệu đọc hiểu Văn 7 mở rộng ngoài sách giáo khoa