Văn mẫu lớp 11: Cảm nhận sâu sắc bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh (Dàn ý chi tiết cùng 9 bài phân tích đặc sắc)
Cảm nhận Sóng của Xuân Quỳnh mang đến hướng dẫn chi tiết cùng 9 bài phân tích đặc sắc. Tài liệu này sẽ giúp bạn tích lũy thêm kiến thức, từng bước nâng cao kỹ năng cảm thụ văn học một cách tinh tế và sâu sắc hơn.

Sóng của Xuân Quỳnh là tác phẩm thể hiện rõ nét tâm hồn người phụ nữ vừa giản dị, đời thường nhưng cũng đầy khát vọng về một tình yêu vĩnh cửu và trọn vẹn. Để khám phá sâu hơn về bài thơ, mời bạn đọc tham khảo 9 mẫu cảm nhận dưới đây. Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm các phần mở bài, kết bài, phân tích bài thơ Sóng, và phân tích hình tượng sóng.
Dàn ý cảm nhận về bài thơ Sóng
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng.
- Nêu cảm nhận chung về bài thơ Sóng.
2. Thân bài
a. Bài thơ “Sóng” thể hiện quan niệm về tình yêu rất mới mẻ và hiện đại của nữ sĩ Xuân Quỳnh
- Trước hết nhà thơ đã tái hiện thành công những trạng thái đối cực trong sự mâu thuẫn của tình yêu qua hình tượng sóng: “Dữ dội và dịu êm - Ồn ào và lặng lẽ”
- Khắc họa một tình yêu vượt qua mọi giới hạn, chiều kích để vươn tới giá trị đích thực, trường tồn: “Sông không hiểu nổi mình - Sóng tìm ra tận bể”.
- Khát vọng vĩnh cửu hóa tình yêu đôi lứa thông qua việc hóa thân vào những ngọn sóng ngoài khơi xa.
b. Bài thơ “Sóng” thể hiện vẻ đẹp tình yêu mang đậm tính truyền thống
- Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh gắn liền với nỗi nhớ luôn thường trực trong tiềm thức: “Lòng em nhớ đến anh - Cả trong mơ còn thức”
- Tình yêu đối với Xuân Quỳnh luôn gắn liền với sự thủy chung son sắt: “Nơi nào em cũng nghĩ
- Hướng về anh một phương”.
c. Khát vọng tình yêu vĩnh cửu thể hiện qua bài thơ
- Khẳng định quy luật vĩnh cửu của thiên nhiên “con nào chẳng tới bờ... Dù muôn vời cách trở”, cũng giống như “em”, dù khó khăn, thử thách vẫn luôn hướng đến “anh”.
- Vượt lên sự lo âu, phấp phỏng, đặt niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu như mây có thể vượt qua biển rộng.
- Nỗi băn khoăn, khắc khoải và khát vọng mãnh liệt được hóa thân thành “trăm con sóng nhỏ” để muôn đời vỗ mãi vào bờ, thể hiện khát khao vĩnh cửu hóa tình yêu.
- Người phụ nữ khao khát được sống trọn vẹn trong “biển lớn tình yêu”, nơi tình yêu cá nhân hòa quyện với tình yêu bao la của nhân loại, thể hiện sự hòa nhập giữa cái riêng và cái chung.
3. Kết bài
Khái quát giá trị nội dung sâu sắc và nghệ thuật độc đáo của tác phẩm, khẳng định vị trí của bài thơ trong nền văn học Việt Nam.
Cảm nhận Sóng Xuân Quỳnh - Mẫu 1
Đối với Xuân Quỳnh, tình yêu là lẽ sống, là chân lý của cuộc đời. Thơ tình của bà giản dị, chân thành mà vô cùng sâu sắc. Sóng là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của bà. Người đọc không chỉ ấn tượng bởi ngôn từ dung dị, giàu cảm xúc mà còn xúc động bởi một trái tim yêu chân thành, đằm thắm và khát vọng cống hiến đẹp đẽ, cao cả trong tình yêu.
Bài thơ “Sóng” trước hết đặc sắc bởi cách tác giả xây dựng cặp hình tượng sóng – em vô cùng độc đáo. Giữa sóng và em có những điểm tương đồng, giao thoa với nhau. Dùng sóng để nói về tình yêu, Xuân Quỳnh không phải là người đầu tiên, ta có thể kể đến Xuân Diệu với vần thơ yêu đương nồng cháy: “Anh xin làm sóng biếc/ Hôn mãi cát vàng em/ Hôn thật khẽ thật êm/ Hôn êm đềm mãi mãi/ Đã hôn rồi hôn lại/ Cho đến mãi muôn đời/ Anh mới thôi dào dạt”. Nhưng Xuân Quỳnh, bằng tài năng và phong cách riêng, đã khiến hình tượng này mang những điểm khác biệt. Nếu thông thường sóng – động thường gắn liền với người con trai, thì trong thơ Xuân Quỳnh, sóng lại gắn với người con gái, thể hiện vẻ đẹp táo bạo, mạnh mẽ, hiện đại của người phụ nữ.
Mở đầu bài thơ là những nhận thức, khám phá của em về chính bản thân: “Dữ dội và dịu êm/ Ồn ào và lặng lẽ/ Sông không hiểu nổi mình/ Sóng tìm ra tận bể”. Hai câu thơ đầu tác giả khai thác triệt để hiệu quả nghệ thuật đối, giữa cái ồn ào, mạnh mẽ với cái dịu êm, lặng lẽ, giúp người đọc hình dung thuộc tính tự nhiên của con sóng. Nhưng quan trọng hơn, đó chính là ẩn dụ về tâm hồn của một người con gái đang yêu, thế giới tình yêu vô cùng phức tạp, bí ẩn với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Từ việc nhận thức về bản thân và tình yêu, em có khát vọng truy nguyên, tìm hiểu tình yêu. Khát vọng này lớn lao, mạnh mẽ, bởi em dám rời bỏ cái quen thuộc để tìm đến cái rộng lớn, mênh mông, đầy bất trắc. Khát vọng ấy xuất phát từ nhu cầu cắt nghĩa, lý giải thế giới đa chiều, phức tạp trong tình yêu.
Đứng trước không gian biển cả rộng lớn, nhân vật trữ tình đi từ tình yêu bé nhỏ của mình để chiêm nghiệm tình yêu muôn đời. Tiếp tục là sự tương đồng giữa sóng và tình yêu: “Ôi con sóng ngày xưa/ Và ngày sau vẫn thế/ Nỗi khát vọng tình yêu/ Bồi hồi trong ngực trẻ”. Nếu như con sóng dù của ngày xưa hay ngày sau, quá khứ hay hiện tại, vẫn luôn ào ạt vỗ vào bờ, thì tình yêu cũng vậy, các thế hệ sẽ nối tiếp yêu nhau bằng một tình yêu nồng nàn, tha thiết.
Nhân vật trữ tình tiếp tục cắt nghĩa, lý giải về nguồn gốc của sóng và gió, đồng thời cũng là cắt nghĩa, lý giải về tình yêu:
Trước muôn trùng sóng bể…
Khi nào ta yêu nhau
Trong hai khổ thơ, tác giả đưa ra ba câu hỏi tu từ: Từ nơi nào sóng lên? Gió bắt đầu từ đâu? Và Khi nào ta yêu nhau? Những từ để hỏi: khi nào, nơi nào,… tạo nên giọng thơ suy tư, lý trí nhưng lại bất lực khi tìm hiểu nguồn gốc của tình yêu. Nhân vật trữ tình phải thú nhận một cách thành thực, đáng yêu về việc không thể đưa ra câu trả lời cho câu hỏi “Khi nào ta yêu nhau”. Điều này, chính ông hoàng thơ tình Xuân Diệu cũng đã từng thú nhận: “Làm sao cắt nghĩa nổi tình yêu”. Khổ thơ đã nói lên quy luật tâm lý chung của tất cả những người đang yêu, đó là luôn hào hứng tìm cách cắt nghĩa tình yêu của mình, nhưng cuối cùng đều phải thừa nhận tình yêu là thứ chỉ có thể tận hưởng chứ không thể lý giải.
Bằng sự sóng đôi, hòa quyện giữa hai hình tượng sóng – em, nhân vật trữ tình đã cắt nghĩa, lý giải về chính mình và về tình yêu. Qua sự cắt nghĩa ấy, ta thấy hình ảnh một cô gái mang trong mình tình yêu sôi nổi, khát vọng to lớn, mãnh liệt nhưng vẫn hết sức đằm thắm, dịu dàng.
Sang đến khổ thơ thứ năm và thứ sáu, Xuân Quỳnh tập trung làm rõ những cung bậc cảm xúc quan trọng nhất và cũng mãnh liệt nhất trong tình yêu, đó chính là nỗi nhớ. Để thể hiện nỗi nhớ trong tình yêu, Xuân Quỳnh mượn quy luật chung của sóng. Sóng ở đây được nhân hóa thành một cô gái có tình yêu mãnh liệt với bờ. Nỗi nhớ của sóng được trải dài trên cả hai trục không gian và thời gian. Trên trục không gian, con sóng trên mặt nước dào dạt, ồn ào, dưới lòng sâu lại đau đáu, khắc khoải. Trên trục thời gian, nỗi nhớ trải dài cả ngày và đêm. Nỗi nhớ của sóng đã diễn tả đầy đủ tình yêu nồng nàn, cháy bỏng của người con gái đang yêu. Và dường như nỗi nhớ ấy vẫn là chưa đủ, tác giả nhấn mạnh thêm: “Lòng em nhớ đến anh/ Cả trong mơ còn thức”. Nỗi nhớ của em vừa có sự tương đồng, vừa vượt lên trên nỗi nhớ của sóng. Nỗi nhớ của sóng mãnh liệt nhưng vẫn có giới hạn, còn nỗi nhớ của em vượt qua mọi giới hạn của lý trí, xâm chiếm cả tâm hồn em, cả vùng vô thức, đó là trong những giấc mơ.
Vượt qua sự ngượng ngùng, nhân vật trữ tình đã tự phơi trải nỗi nhớ mãnh liệt, ồn ào, để rồi sau đó lắng xuống, trở về đúng với bản chất, cốt cách của người phụ nữ Việt Nam truyền thống: “Dẫu xuôi về phương Bắc/ Dẫu ngược về phương Nam/ Nơi nào em cũng nghĩ/ Hướng về anh một phương”. Xuân Quỳnh đã hoán đổi vị trí: xuôi về Bắc, ngược về Nam, để khẳng định, dù có biến động gì thì tình yêu và nỗi nhớ dành cho người mình yêu vẫn là vĩnh cửu.
Ba khổ thơ cuối cùng là niềm tin, khát vọng tình yêu cao cả, mãnh liệt. Với đặc trưng phong cách của mình, tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh gắn với sự lo âu, khắc khoải. Khổ thơ thứ tám chính là minh chứng cho phong cách thơ của bà, giọng thơ chùng xuống: “Cuộc đời tuy dài thế/ Năm tháng vẫn đi qua/ Như biển kia dẫu rộng/ Mây vẫn bay về xa”. Nhà thơ khắc khoải, lo âu về cái hữu hạn, mong manh của kiếp người, tình yêu trước cái bao la của vũ trụ. Lo âu, khắc khoải, nhưng Xuân Quỳnh không hề bi quan. Bà ý thức được sự ngắn ngủi của đời người, nên nâng niu, trân trọng từng khoảnh khắc của hiện tại để vĩnh cửu hóa nó, để được sống mãi trong tình yêu. Bởi vậy, bà khao khát hóa thân thành những con sóng nhỏ, để trường tồn với tình yêu ngàn năm. Dọc chiều dài bài thơ, sóng là phương tiện để em thể hiện tình yêu, nỗi nhớ, và đến khổ thơ cuối, sóng còn trở thành phương tiện để em bất tử hóa tình yêu.
Với hình tượng nghệ thuật sóng đôi sóng – em đặc sắc, ngôn từ giản dị mà dạt dào cảm xúc, Xuân Quỳnh đã cho người đọc cảm nhận sâu sắc nhất về tình yêu, những cung bậc cảm xúc trong tình yêu đôi lứa. Tình yêu, đề tài muôn thuở của thi ca, nhưng với một cách riêng, một trái tim yêu chân thành, táo bạo mà cũng hết sức tha thiết, dịu dàng, Xuân Quỳnh đã nói lên tiếng lòng của biết bao cô gái khi yêu.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 2
Xuân Quỳnh được mệnh danh là bà hoàng thơ tình yêu. Trong số những tác phẩm của bà, Sóng là bài thơ để lại trong tôi nhiều ấn tượng sâu sắc nhất.
Với bài thơ này, Xuân Quỳnh đã khắc họa trọn vẹn những cung bậc cảm xúc trong tình yêu, với những đối cực đầy tương phản:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ”
Cũng giống như những con sóng ngoài đại dương, người con gái trong tình yêu cũng mang trong mình những cảm xúc đa dạng. Khi thì dữ dội, ồn ào, lúc lại dịu êm, lặng lẽ. Tình yêu dường như luôn tuân theo những quy luật mà lý trí không thể nào lý giải nổi.
“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Xuân Quỳnh đã mang đến một nét mới mẻ khi để người con gái chủ động trong tình yêu. Nếu “sông” không thể hiểu nổi mình, “sóng” sẽ không ngần ngại tìm ra biển lớn - nơi tình yêu đích thực của đời mình đang chờ đợi.
Không chỉ vậy, người con gái trong “Sóng” còn sẵn sàng dâng hiến, hy sinh tất cả cho tình yêu:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàm năm còn vỗ”
Câu hỏi tu từ “Làm sao” mở đầu khổ thơ như một lời tự vấn đầy day dứt. Làm thế nào để có thể sống trọn vẹn với tình yêu? Người phụ nữ khi yêu cũng mang trong mình khát vọng mãnh liệt, họ mong ước được sống trọn từng khoảnh khắc trong tình yêu.
Dù vậy, tôi vẫn cảm nhận được nét truyền thống trong “em”. Tình yêu nào mà không được đong đếm bằng nỗi nhớ, và người con gái trong “Sóng” cũng không ngoại lệ:
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
“Con sóng” được khắc họa trên cả hai chiều - không gian và thời gian. Dù “ở dưới lòng sâu” hay “trên mặt nước” - chiều không gian, dù là “ngày” hay “đêm” - chiều thời gian, thì con sóng vẫn “nhớ bờ” đến mức không thể ngủ yên. Và nếu “sóng” nhớ “bờ”, thì “em” lại nhớ đến “anh”. Nhưng con sóng kia còn có thể bị ngăn cách bởi không gian, thời gian. Còn nỗi nhớ của em thì vượt qua mọi khoảng cách địa lý. Em nhớ anh đến nỗi ngay cả “trong mơ vẫn còn thức”. Hình ảnh của anh đã in sâu vào tâm trí em. Đặc biệt nhất, đó chính là tấm lòng thủy chung của người con gái trong tình yêu:
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu xuôi về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”
Hình ảnh thơ đối lập “xuôi” - “ngược”, “phương Bắc” và “phương Nam” được nhà thơ sử dụng trái với quy luật thông thường (ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam) với dụng ý nghệ thuật sâu sắc. Dù cuộc đời có luôn biến chuyển không ngừng, dù đôi ta phải trải qua bao sóng gió, vạn vật có đổi thay, thì em vẫn luôn hướng về “phương anh”. Trái tim em vẫn giữ nguyên vẹn tình yêu dành cho anh, dù phải trải qua bao khó khăn, thử thách. Em vẫn hướng về “phương anh” - một phương duy nhất, không hề thay đổi. Tấm lòng thủy chung, son sắt của em thật đáng trân trọng.
Có tấm lòng thủy chung, “em” sẽ mãi tin vào tình yêu của mình:
“Ở ngoài kia đại dương
Trăm nghìn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở”
Con sóng nào rồi cũng sẽ tìm được đường đến bờ, cũng như em sẽ một ngày gặp lại anh. Khi ấy, tình yêu của chúng ta sẽ trường tồn mãi mãi, bất chấp thời gian có đổi thay.
Người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh vừa mãnh liệt, sôi nổi, lại vừa đằm thắm, thủy chung. Bài thơ chứa đựng nhiều cung bậc cảm xúc, để lại trong tôi những ấn tượng khó phai.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 3
Trong nền văn học Việt Nam, Xuân Quỳnh là một gương mặt thơ tiêu biểu của thế hệ trẻ thời kỳ chống Mỹ, với những đóng góp nổi bật qua các tác phẩm thể hiện tiếng nói trữ tình của tuổi trẻ. Thơ của Xuân Quỳnh luôn mang vẻ đẹp nữ tính, qua trái tim và tiếng lòng tha thiết với những hạnh phúc bình dị đời thường, gắn liền với những dự cảm và lo âu. Điều này được thể hiện rõ qua thi phẩm “Sóng” - một trong những bài thơ tình nổi tiếng, góp phần khẳng định vị trí “nữ hoàng thơ tình Việt Nam” của bà.
Trong tác phẩm, sóng và em là hai hình tượng trung tâm, có lúc tách biệt, có lúc hòa quyện để thể hiện những cung bậc cảm xúc của nhân vật trữ tình về tình yêu và hạnh phúc đời thường. Bài thơ đã khắc họa tình yêu của người phụ nữ vừa hiện đại, mới mẻ, vừa đậm chất truyền thống. Qua hình tượng sóng, trước hết, nhà thơ đã tái hiện thành công những trạng thái đối cực trong sự mâu thuẫn của tình yêu:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ”
Thông qua việc miêu tả trạng thái của những con sóng biển ngày đêm vỗ vào bờ, tác giả đã tái hiện sự thay đổi tâm trạng của người phụ nữ trong tình yêu: lúc ồn ào, dữ dội, khi lại sâu lắng, dịu êm. Đó chính là biểu hiện quen thuộc của một trái tim yêu chân thành và mãnh liệt. Bởi vậy, tình yêu ấy không chịu sự gò bó trong không gian chật hẹp mà luôn đi theo tiếng gọi của trái tim để vươn tới hạnh phúc:
“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Giống như những con sóng tự do vùng vẫy nơi đại dương xanh thẳm, ngày đêm vỗ sóng hòa mình vào nhịp thở của biển cả bao la, người con gái khi yêu cũng sẵn sàng vượt qua mọi rào cản để tìm kiếm tâm hồn đồng điệu và tình yêu đích thực. Qua đó, chúng ta có thể thấy được khát vọng hạnh phúc thường trực, mạnh mẽ trong trái tim người phụ nữ. Đây chính là yếu tố tạo nên vẻ đẹp độc đáo, hiện đại và mới mẻ trong những vần thơ viết về tình yêu. Nếu như trong thơ ca xưa, hình tượng người phụ nữ luôn hiện lên qua sự cam chịu, nhẫn nhục: “Thân em như hạt mưa sa - Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày”, thì người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh đã mạnh mẽ phá bỏ mọi giới hạn chật hẹp, tù túng để vươn tới không gian khoáng đạt của tình yêu.
Vẻ đẹp hiện đại trong những vần thơ của “Sóng” còn được thể hiện qua trái tim đa sầu đa cảm và tấm lòng trắc ẩn, dự cảm lo âu của người phụ nữ đang yêu:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Đồng thời, những nhịp thơ trải dài nhịp nhàng theo nhịp sóng vỗ còn nhấn mạnh khát vọng của nữ sĩ:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
Nữ sĩ Xuân Quỳnh đã sử dụng số từ “ngàn - trăm” để diễn tả khát vọng vĩnh cửu hóa tình yêu đôi lứa thông qua việc hóa thân vào những ngọn sóng ngoài khơi xa. Khát vọng lớn lao đó đã thể hiện trái tim yêu say đắm, chân thành luôn thường trực trong tâm hồn người phụ nữ. Bên cạnh vẻ đẹp hiện đại, những vần thơ của Xuân Quỳnh còn gợi lên những cảm nhận sâu xa về vẻ đẹp tình yêu truyền thống qua việc thể hiện nỗi nhớ mong da diết:
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nếu như những con sóng là yếu tố tạo nên sự độc đáo của biển cả, thì nỗi nhớ chính là đặc trưng nổi bật gắn liền với tình yêu đôi lứa. Bởi vậy, trong kho tàng ca dao Việt Nam, có rất nhiều câu thơ viết về nỗi nhớ:
“Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai, ai nhớ, bây giờ nhớ ai”
Hay:
“Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than”
Qua những câu ca dao dạt dào tình cảm, độc giả có thể thấy rằng tình yêu luôn gắn liền với nỗi nhớ. Đến với thơ Xuân Quỳnh, nỗi nhớ được bộc bạch một cách trực tiếp: “Lòng em nhớ đến anh - Cả trong mơ còn thức”. Nỗi nhớ đã thấm sâu vào tiềm thức của người phụ nữ, trở thành biểu hiện cao nhất của tình yêu đằm thắm, tha thiết và chân thành.
Và cũng như người phụ nữ truyền thống, tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh luôn gắn liền với sự thủy chung son sắt:
“Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”
Qua cách diễn đạt sáng tạo “xuôi về phương bắc / ngược về phương nam”, tác giả đã khẳng định sự thủy chung son sắt trong tình yêu có thể vượt qua mọi giới hạn không gian. Hai tiếng “một phương” vang lên như một lời thề nguyện thiêng liêng về tình yêu duy nhất, trọn vẹn và tha thiết. Qua đó, độc giả có thể cảm nhận được khát vọng cháy bỏng của nữ sĩ về hạnh phúc và tình yêu.
Như vậy, qua kết cấu song hành bằng việc sử dụng hai hình tượng “sóng” và “em” vừa hòa quyện, vừa tách biệt, tác giả Xuân Quỳnh đã khắc họa một tình yêu vừa mang vẻ đẹp hiện đại, mới mẻ, vừa đậm chất truyền thống qua lăng kính độc đáo của người phụ nữ say đắm trong tình yêu. Bằng thể thơ năm chữ cùng cách ngắt nhịp linh hoạt, nữ sĩ đã tạo nên một bài ca bất hủ về tình yêu, gắn liền với niềm thương, nỗi nhớ và hạnh phúc bình dị đời thường.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 4
Tình yêu là đề tài muôn thuở của thi ca Việt Nam. Nhiều nhà thơ đã viết về đề tài này với những cảm xúc và phong cách nghệ thuật riêng, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc. Xuân Diệu đã từng làm người đọc nhớ mãi khi đặt tất cả dấu ấn tình yêu mãnh liệt của mình với biển, còn Xuân Quỳnh - một nhà thơ nữ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, đã thể hiện tình yêu của mình qua hình ảnh sóng, một sự tiếp nối độc đáo và sáng tạo trong định nghĩa về tình yêu. Lúc nhịp nhàng trầm lắng, khi sôi nổi ngân nga đầy mãnh liệt, Sóng là dòng chảy xuyên suốt của bài thơ, thể hiện tình cảm chân thành và sâu sắc của người phụ nữ đang yêu.
Mở đầu bài thơ là trạng thái đặc biệt của trái tim khao khát tình yêu, tìm đến những cảm xúc lạ lẫm và mới mẻ trong tâm hồn:
"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Trong lòng mỗi người luôn hiện hữu một con sóng tình cảm ngập tràn, nhưng chỉ đến khi nó được dâng lên và lan tỏa ra mới có thể cảm nhận được những thay đổi trong suy nghĩ và nhận thức về tình yêu. Không gấp gáp, vồ vập, Xuân Quỳnh đã thay lời tất cả những trái tim trẻ bộc lộ nỗi lòng mình bằng những trạng thái tình cảm khác nhau thông qua con sóng. Khi dữ dội mãnh liệt, khi dịu êm trầm lắng, khi ồn ào nhấp nhô, có lúc lại âm thầm lặng lẽ, những tình cảm tưởng như mâu thuẫn, đối lập nhau trong trái tim của người phụ nữ nhưng lại mang theo tất cả những đặc điểm và trạng thái tâm lí đang khao khát tình yêu. Nhiều khi chính bản thân họ không thể định nghĩa và gọi tên cảm xúc của chính mình, muốn tìm đến những định nghĩa riêng, tìm sự đồng điệu, hòa nhập vào bể lớn tình yêu. Chính vì thế, từ dòng sông bình lặng nhỏ bé trong tâm hồn, con sóng đã đi đến những miền biển xa. Nơi ấy có tình yêu và nỗi khát vọng không khi nào ngừng tắt:
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ"
Tình yêu luôn hiện hữu trong cuộc sống của mỗi người, giúp cho tâm hồn thêm nhạy cảm, tinh tế và biết tin vào những điều tốt đẹp. Với Xuân Quỳnh, tình cảm ấy - những con sóng lòng từ ngàn xưa đến nay đến tận mai sau vẫn không bao giờ ngừng chảy. Quá khứ của ngày xưa, tương lai của ngày sau mãi vẹn nguyên một nỗi khát vọng bồi hồi về tình yêu thương trong trái tim của người phụ nữ trẻ khao khát xa xôi. Giờ đây đứng trước bể lớn mênh mông, cảm nhận nhỏ bé và lọt thỏm trong cảm giác tình yêu mênh mông, người con gái ấy nghĩ về bản thân mình, về người yêu, về biển lớn và tự hỏi chính bản thân mình: Từ nơi nào sóng lên? Tình cảm ấy xuất phát từ khi nào, từ chính bên trong mỗi người hay từ cuộc sống muôn màu muôn vẻ bên ngoài? Khi yêu, ai cũng như ai, đều muốn phân tích và định nghĩa từng trạng thái tâm lí, từng biểu hiện cụ thể để đi đến định nghĩa và giải thích về nó.
"Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau"
Nỗi nhớ là biểu hiện của tình yêu khi xa cách. Nỗi nhớ ấy được Xuân Quỳnh miêu tả thật mãnh liệt, thường trực mọi lúc. Những tình cảm chôn chặt trong lòng, tràn ngập trong tim muốn bộc lộ nhưng không nói lên thành lời, chỉ biết tìm đến trong nỗi nhớ mãnh liệt. Như những con sóng cuồn cuộn, triền miên, vô tận, nỗi nhớ ấy đã chảy vào từng nhịp sống.
"Con sóng dưới lòng sâu
...
Cả trong mơ còn thức"
Trải qua bao nhiêu trắc trở gian lao, bao biến cố ngược xuôi, khó khăn gian khổ, dù không gian địa lí trắc trở nhưng lòng người con gái vẫn hướng về anh - một phương, không bao giờ thay đổi. Điều đó thể hiện được sự chân thành, chung thủy trong tình yêu của người phụ nữ, luôn gửi gắm tình yêu của mình đến một người. Những con sóng đại dương dù bão tố vùi dập nhưng vẫn trở về với bờ, hòa nhập với miền cát ấm nóng. Và ở đây, cô cũng tự dặn lòng mình, hứa với tình yêu của mình sẽ đến với bờ bến hạnh phúc dẫu xa xôi, dù muôn vàn cách trở.
"Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dẫu muôn vàn cách trở"
Trăn trở băn khoăn liệu tình yêu ấy có vượt qua được bể lớn của cuộc đời, thoát khỏi quy luật cuộc sống, những đổi thay không ai nói trước được. Cuộc đời dài đấy, năm tháng dẫu đi qua, mây vẫn bay, biển vẫn rộng, sóng vẫn vỗ bờ nhưng tất cả vẫn vào cõi xa xăm vô định, bể lớn cuộc đời, bể lớn tình yêu là vô hạn nhưng cuộc đời con người là hữu hạn, làm sao có thể thoát ra khỏi giới hạn ấy? Xuân Quỳnh đã đặt nỗi trăn trở ấy trải dài theo những con sóng tình cảm lo âu, để rồi nó trở nên thôi thúc, bùng lên thành khát vọng được trở thành những con sóng mãi trường tồn, mãi dâng lên và tìm đến bờ:
"Cuộc đời tuy dài thế
...
Để ngàn năm còn vỗ"
Bởi khi yêu, con người luôn khắc khoải, trăn trở. Nỗi trăn trở đã thành bức bách, thôi thúc: Làm sao tan được ra, thành trăm con sóng nhỏ trong đại dương bao la, vô tận kia để được tồn tại mãi, sống mãi và yêu mãi. Tình yêu bùng lên thành khát vọng. Khát vọng sôi sục mà vẫn khiêm nhường, đầy nữ tính.
Thơ của Xuân Quỳnh là một bản hòa âm độc đáo, kết hợp giữa sự dịu dàng, sâu lắng và những cung bậc cảm xúc mãnh liệt, thiết tha. Nhắc đến chị, chúng ta không khỏi trân quý những tác phẩm thơ ca đặc sắc mà chị để lại. Cùng với những kiệt tác như Thuyền và Biển, Sóng đã trở thành những khúc ca bất hủ, in sâu vào tâm trí tuổi trẻ và tình yêu. Xin được gửi lời tri ân sâu sắc đến nữ thi sĩ tài hoa, người đã dâng tặng cho đời những vần thơ đẹp đẽ, ngợi ca tình yêu và cuộc sống con người.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 5
Tình yêu là chủ đề muôn thuở, không bao giờ cũ. Dù đã có vô số người yêu, vô số bài thơ tình được viết ra, nhưng mỗi ngày tình yêu vẫn mang một sắc thái mới mẻ. Thơ tình yêu cũng vậy, nó không có tuổi, không bao giờ lỗi thời. Trên thế giới, nhiều nhà thơ nổi tiếng như Rimbaud, Verlaine, Puskin, Byron... mỗi người đều mang một phong cách riêng. Từ thơ Đường, thơ Tống, đến Nguyễn Du, Thế Lữ, Xuân Diệu, và cả chúng ta ngày nay, tình yêu luôn là điều khiến con người đam mê, khát khao. Xuân Quỳnh, nhà thơ của những nỗi niềm yêu đương, qua bài thơ Sóng, đã thể hiện được muôn vàn cung bậc của tình yêu. Bài thơ không chỉ là tiếng lòng của tuổi trẻ mà còn là khát vọng mãnh liệt của con người về tình yêu. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không còn là thứ tình yêu non nớt, ngọt ngào mà là tình yêu gắn liền với cuộc sống, với hạnh phúc đích thực.
Trong những khổ thơ đầu, Xuân Quỳnh đã khéo léo miêu tả hình ảnh "sóng" với nhiều sắc thái khác nhau, từ đó gợi lên quy luật của tình yêu. Tình yêu là sự hòa quyện giữa những cảm xúc tưởng chừng đối lập, nhưng lại thống nhất trong một tổng thể hài hòa. Tình yêu có quy luật riêng mà lý trí không thể lý giải được. Con người tìm đến tình yêu như một cách để khám phá chính bản thân mình:
"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Bốn câu thơ mở đầu không trực tiếp nhắc đến tình yêu, nhưng khi đọc lên, người ta cảm nhận được một cảm xúc yêu đương mãnh liệt. Tình yêu ẩn sau từng câu chữ, vừa xôn xao, nhiệt thành, lại vừa trầm lắng, sâu lắng. "Dữ dội", "ồn ào" rồi chuyển thành "dịu êm", "lặng lẽ" - đó chính là bản chất của tình yêu. Tưởng chừng đối lập, nhưng thực chất lại thống nhất trong tâm hồn của người đang yêu. Không chỉ là sóng, là nước, mà còn là tâm hồn con người, là những điều không thể lý giải được:
"Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Đây không còn là thứ tình yêu non nớt, ngọt ngào của buổi đầu gặp gỡ. Đó là quy luật tự nhiên, như sóng phải tìm ra biển lớn, con người cũng tìm đến tình yêu để hoàn thiện chính mình. Đến khổ thơ tiếp theo, ý tứ càng trở nên rõ ràng hơn:
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ"
Khổ thơ này là sự mở rộng của ý tưởng trước đó. Qua bao thế hệ, con người vẫn luôn khát khao tình yêu. Từ thuở Adam - Eva, đến thời hiện đại, tình yêu vẫn là ngọn lửa vĩnh cửu thắp sáng cuộc đời. Tình yêu là động lực để con người sống, chiến đấu và lao động. Không gì có thể thay thế được trái tim và tình yêu, bởi đó là điều thiêng liêng nhất trong cuộc sống.
Trong bài thơ, ta bắt gặp một tình yêu khỏe khoắn, tràn đầy sức sống. Đó không phải là thứ tình yêu bi lụy, u sầu như trong thơ Xuân Diệu trước Cách mạng, mà là một tình yêu dám sống, dám yêu, đầy nhiệt huyết và chân thành. Xuân Quỳnh đã khắc họa tình yêu của mình một cách chân thực và mãnh liệt:
"Sóng bắt đầu từ gió
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Đây là thơ tình của người đang yêu, chứ không phải của người đứng ngoài quan sát. Chỉ có người đang yêu mới có thể diễn tả chính xác những cảm xúc ấy. Nỗi nhớ nhung, sự khát khao trong tình yêu được thể hiện một cách tự nhiên và chân thành. Xuân Quỳnh đã nói hộ tâm trạng của biết bao người đang yêu:
"Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được"
Hình ảnh "sóng" trong thơ Xuân Quỳnh vừa độc đáo, vừa sâu lắng. Sóng ngày đêm trào dâng, cũng như trái tim yêu luôn thổn thức. Sóng không chỉ là biểu tượng của nỗi nhớ mà còn mang trong mình sự dịu dàng, nhân hậu của người phụ nữ. Đó là nét riêng biệt trong thơ Xuân Quỳnh. Nỗi nhớ nhung của sóng cũng chính là nỗi nhớ nhung của bao người đang yêu:
"Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Cuộc sống của Xuân Quỳnh cũng giống như cuộc sống của bao người khác, và hạnh phúc của chị cũng là hạnh phúc chung của nhân loại:
"Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Hướng về anh một phương."
Đọc khổ thơ cuối, ta không khỏi liên tưởng đến một khổ thơ khác của Xuân Quỳnh:
"Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có,
Biết ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi"
Có một sự gần gũi kỳ lạ giữa hai khổ thơ này, dù chúng không cùng một bài thơ. Cả hai đều là lời khẳng định mạnh mẽ về tình yêu. Một tình yêu đích thực luôn biết vượt qua khó khăn, thử thách, biết đấu tranh để bảo vệ những ước mơ và khát vọng chân chính. Đó là tình yêu biết tin tưởng vào tương lai, vào hạnh phúc của bản thân và của mọi người. Và trong tình yêu thủy chung, nỗi nhớ luôn có một điểm dừng, đó chính là người mình yêu:
"Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vàn cách trở
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn qua đi
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa"
Xuân Quỳnh ý thức rõ những gian nan, vất vả trên hành trình đi tìm hạnh phúc. Nhưng với trái tim rộng mở, chị luôn giữ vững niềm tin mãnh liệt vào tình yêu. Đó chính là sức mạnh đặc biệt trong thơ Xuân Quỳnh, một sức mạnh không phải tình yêu nào cũng có được. Niềm tin ấy không làm chị ngừng mơ ước, dù đích đến cuối cùng là hạnh phúc, Xuân Quỳnh vẫn tiếp tục nuôi dưỡng những khát khao. Niềm tin và ước mơ trong thơ chị luôn song hành, lớn lao và bền bỉ:
"Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ"
Ước mơ về một tình yêu vĩnh cửu, mang hình bóng của người tình đắm say, khiến Xuân Quỳnh có nét gần gũi với "biển" của Xuân Diệu. Chất đam mê mãnh liệt trong thơ Xuân Diệu được thể hiện qua từng câu chữ:
"Đã hôn rồi lại hôn
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt"
Nhưng nếu Xuân Diệu có lúc sẽ "thôi dào dạt", thì Xuân Quỳnh lại muốn "ngàn năm còn vỗ". Cùng một sự đam mê mãnh liệt, nhưng thơ Xuân Quỳnh thêm vào đó chiều sâu của sự suy tư và lắng đọng. Tình yêu trong thơ chị không còn là thứ tình yêu non nớt, giản đơn, mà là sự hòa nhịp tuyệt đối giữa hai tâm hồn. Đó là tình yêu mang nỗi khát khao, chất chứa chiều sâu tâm hồn, và gắn liền với hạnh phúc đích thực. Tình yêu của Xuân Quỳnh cũng là tình yêu của bao người đã, đang và sẽ yêu.
Với đầy đủ sắc thái của tâm trạng người đang yêu - từ nỗi khát khao, niềm đam mê bất tận, nỗi nhớ nhung da diết, đến sự sôi nổi và lắng đọng suy tư - Xuân Quỳnh đã thể hiện một cách tinh tế và tài hoa trong bài thơ Sóng. Về sau, ta sẽ còn bắt gặp một Xuân Quỳnh tha thiết, nồng nàn và nhân hậu trong nhiều tác phẩm khác. Nhưng có thể nói, ở Sóng, Xuân Quỳnh đã bộc lộ trọn vẹn phong cách thơ của mình. Giữa những năm tháng chiến tranh đầy khốc liệt, thơ tình của chị đã mang lại niềm tin vào sự sống, vào con người. Thơ Xuân Quỳnh không chỉ là khoảng bình yên cho tâm hồn người đọc, mà còn là món quà ý nghĩa dành cho những đôi lứa đang yêu.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 6
Nhắc đến những nữ sĩ tài hoa của nền văn học Việt Nam, Xuân Quỳnh là cái tên không thể bỏ qua. Là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ trẻ thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, thơ của chị luôn để lại dấu ấn sâu sắc. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của người phụ nữ giàu tình cảm, vừa hồn nhiên, tươi tắn, vừa chân thành, đằm thắm, và đầy khát khao trong tình yêu. Bài thơ Sóng chính là một minh chứng tiêu biểu cho phong cách ấy.
Sóng được sáng tác năm 1967, trong chuyến đi thực tế đến Diêm Điền, giữa bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt. Ở tuổi 25, Xuân Quỳnh đã có những suy nghĩ chín chắn về tình yêu. Như một bông hoa rực rỡ trong tập thơ Hoa dọc chiến hào, Sóng là tiếng lòng của người phụ nữ khi yêu, cùng khát vọng hạnh phúc giữa cuộc đời đầy biến động.
Một trong những nét đặc sắc của bài thơ là âm điệu. Với thể thơ năm chữ, tác giả đã tạo nên nhịp điệu nhẹ nhàng, lúc êm dịu, lúc dồn dập, gợi lên hình ảnh của những con sóng biển. Xuân Quỳnh khéo léo ngắt nhịp, phối âm, và thay đổi luật bằng - trắc để khắc họa nhịp sóng một cách sinh động. Hình tượng sóng không chỉ là ẩn dụ cho tâm trạng người phụ nữ khi yêu mà còn là sự hòa quyện giữa sóng biển và sóng lòng. Qua đó, tác giả bộc lộ nỗi niềm của mình một cách chân thành, táo bạo, không ngần ngại thể hiện khát vọng tình yêu mãnh liệt.
Bài thơ đã diễn tả trọn vẹn mọi cung bậc cảm xúc trong tình yêu, từ khát khao hạnh phúc đến nỗi nhớ nhung, lo âu. Mỗi khổ thơ là một sắc thái khác nhau của tình yêu. Khổ đầu tiên thể hiện trạng thái tâm lý đặc biệt của một tâm hồn khao khát yêu thương, vừa phong phú, vừa phức tạp. Đến khổ ba và khổ bốn, tác giả bày tỏ những băn khoăn, trăn trở về tình yêu. Dù biết tình yêu là bí ẩn, Xuân Quỳnh vẫn kiên quyết truy tìm và cảm nhận quy luật của nó. Nỗi nhớ trong tình yêu được diễn tả một cách sâu sắc, bao trùm cả không gian và thời gian, từ "con sóng dưới lòng sâu" đến "con sóng trên mặt nước", và cả trong giấc mơ. Cuối bài thơ, tác giả bộc lộ khát khao được sống trọn vẹn cho tình yêu.
Tóm lại, Sóng là một tác phẩm xuất sắc viết về tình yêu, vừa trong sáng, ý nhị, vừa sâu sắc. Bài thơ như tiếng lòng của nữ sĩ, thể hiện khát vọng yêu thương mãnh liệt. Như Xuân Quỳnh từng viết trong Tự hát:
"Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Trái tim vẫn ngừng đập khi không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi".
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 7
Tình yêu đôi lứa, tình cảm vợ chồng… là đề tài vô tận được các nhà thơ, nhạc sĩ, và nhà văn khai thác dưới nhiều góc độ khác nhau. Họ thường sử dụng những hiện tượng tự nhiên hoặc những vật dụng gần gũi để ẩn dụ về tình yêu. Ví dụ, nhà thơ Nguyễn Trung Kiên dùng hình ảnh “Đôi dép” để nói về sự gắn bó và thủy chung trong tình yêu. Nhà thơ Vũ Cao thì ví tình yêu như “Núi đôi” không thể tách rời, còn Trần Hòa Bình từ một chiếc lá rụng giữa mùa thu đã viết nên bài thơ “Thêm một” để chiêm nghiệm về cuộc đời và tình yêu.
Tuy nhiên, hình tượng được nhắc đến nhiều nhất và thể hiện được sự tinh tế, đằm thắm nhưng cũng dữ dội của tình yêu chính là Biển và Sóng. Một trong những nhà thơ nổi tiếng với những bài thơ tình liên quan đến Biển và Sóng là nữ thi sĩ Xuân Quỳnh (1942 – 1988). Xuân Diệu, nhà thơ tình nổi tiếng của phong trào Thơ Mới, cũng đã mượn hình tượng sóng để diễn tả tình yêu nồng nàn:
"Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ, thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi
Đã hôn rồi, hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt…"
Với Xuân Quỳnh, con sóng trong thơ của bà vừa “dữ dội” lại vừa “dịu êm”, vừa “ồn ào” lại vừa “lặng lẽ”, giống như tính cách của người phụ nữ. Bên ngoài họ có thể dịu dàng, đằm thắm, nhưng bên trong lại ẩn chứa một tâm hồn khao khát yêu thương mãnh liệt. Xuân Quỳnh đã khéo léo sử dụng những cặp phạm trù đối lập để diễn tả sự đa chiều trong tính cách của người phụ nữ khi yêu.
"Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nỗi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Qua những câu thơ này, ta cảm nhận được sự giằng xé trong tâm trạng của người phụ nữ khi yêu. Họ thường phải hy sinh và chịu đựng nhiều hơn, bởi tình yêu không bao giờ chỉ là sự bình yên, mà luôn ẩn chứa những giông bão.
"Ôi con sóng ngày xưa
và ngày sau cũng thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ"
Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh vượt qua mọi giới hạn của thời gian và không gian. Nó là thứ tình cảm vĩnh cửu, luôn sống mãi trong trái tim con người, dù là quá khứ, hiện tại hay tương lai. Tình yêu muôn đời vẫn thế, với muôn vàn cung bậc cảm xúc.
"Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về Anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau"
Đứng trước biển cả mênh mông, nhà thơ cảm thấy mình thật nhỏ bé và bắt đầu suy ngẫm về cuộc đời và tình yêu. Từ những hiện tượng tự nhiên, Xuân Quỳnh đặt ra những câu hỏi sâu sắc về nguồn gốc của sóng, của gió, và liên tưởng đến tình yêu. Như Xuân Diệu từng nói: “Nào ai định nghĩa được tình yêu”, Xuân Quỳnh cũng không thể giải thích được tình yêu. Nó đến một cách tự nhiên, như một sự giao hòa giữa hai tâm hồn.
"Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Đây có lẽ là khổ thơ đặc sắc nhất trong bài. Tình yêu của người phụ nữ tuy mãnh liệt nhưng cũng rất e ấp, sâu kín, giống như những con sóng ngầm dưới lòng đại dương, có thể gây nên bão tố.
"Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Sức mạnh của tình yêu đã vượt qua mọi quy luật tự nhiên. Thông thường, khi ngủ là lúc con người quên đi mọi thứ, nhưng với Xuân Quỳnh, nỗi nhớ người yêu quá lớn khiến ngay cả trong giấc mơ, trái tim vẫn thức. Đó chính là cái tài tình của Xuân Quỳnh, khiến người đọc không khỏi xúc động.
"Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương."
Đất trời có bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông và bốn phương trời Bắc, Nam, Đông, Tây. Nhưng trong trái tim người phụ nữ khi yêu, chỉ có một phương duy nhất: phương của Anh. Dù ở bất cứ nơi đâu, làm bất cứ điều gì, họ luôn hướng về người mình yêu thương, sống vì nhau và vì tình yêu ấy. Tình yêu của người phụ nữ không chỉ cao thượng, bao dung mà còn đầy sự hy sinh, thủy chung và kiên nhẫn chờ đợi.
"Ở ngoài kia đại dương
...
Để ngàn năm còn vỗ"
Dù tình yêu có mãnh liệt, dữ dội đến đâu cũng không thể tránh khỏi những quy luật khắc nghiệt của cuộc sống, những trắc trở và chia ly là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, chính những thử thách ấy lại làm cho tình yêu thêm sâu sắc và bền chặt hơn. Dù đôi khi tình yêu như những con sóng ngoài khơi xa không thể chạm tới bến bờ hạnh phúc, nhưng nó vẫn mãi là ký ức đẹp đẽ, là món quà quý giá mà cuộc đời ban tặng, nếu chúng ta biết trân trọng và gìn giữ.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 8
Tình yêu là đề tài muôn thuở trong thơ ca, nhưng không vì thế mà trở nên nhàm chán. Mỗi nhà thơ, mỗi bài thơ đều mang một thế giới riêng, một khao khát riêng không lẫn vào đâu được. Xuân Diệu với tình yêu nồng nàn, mãnh liệt tự nhận mình là “kẻ uống tình yêu dập cả môi”, Nguyễn Bính với chất thơ chân quê da diết, và Xuân Quỳnh - nữ thi sĩ với tâm hồn dạt dào, say đắm trong tình yêu. Thơ tình của Xuân Quỳnh chân thành mà không kém phần cháy bỏng, điều đó được thể hiện rõ nét trong bài thơ *Sóng*.
"Dữ dội và dịu êm
...
Để ngàn năm còn vỗ."
Bài thơ ra đời năm 1967, một thời điểm mà thơ tình yêu thuần túy hiếm hoi, nhất là từ các nhà thơ nữ. Phần lớn thơ ca thời kỳ này gắn liền với nhiệm vụ cách mạng và sứ mệnh dân tộc. Rất ít người dám bứt mình khỏi không khí chung để đi sâu vào thế giới riêng tư, sâu kín của tâm hồn. *Sóng* của Xuân Quỳnh là một ngoại lệ đáng chú ý, một bài thơ dám nói lên tiếng lòng của chính mình.
Viết về sóng, biển và thuyền để nói lên tình yêu, ta đã gặp trong thơ Xuân Diệu với bài *Biển*. Ngay trong thơ Xuân Quỳnh cũng có *Thuyền và Biển*. Nhưng *Sóng* mang một nỗi băn khoăn, day dứt riêng, chưa từng xuất hiện trước đó. Bài thơ cho ta thấy một Xuân Quỳnh nồng nàn, mãnh liệt, luôn khao khát tìm kiếm một tình yêu rõ ràng, cụ thể. Trong cuộc sống, Xuân Quỳnh cũng thể hiện rõ phong cách này: yêu hết mình, ghét cay đắng. Điều đó được phản ánh rõ nét trong thơ bà, đặc biệt là qua câu thơ:
"Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức!"
Sức mạnh của tình yêu đã đưa con người vào thế giới thần tiên, nơi mọi lo toan, tính toán đều tan biến, nhường chỗ cho khát vọng và ước mơ. Nhà thơ đã khéo léo sử dụng trạng thái “trong mơ còn thức” để diễn tả nỗi nhớ da diết, không thể nguôi ngoai. Điều này khiến ta nhớ đến một nhà thơ khác từng viết:
"Anh yêu em chỉ nhớ em thôi
Lúc đứng lúc ngồi lúc nào cũng nhớ"
Trạng thái bồn chồn, xao xuyến khi yêu là điều không thể tránh khỏi. Người con trai đứng ngồi không yên, còn người con gái thì ngủ, thức không yên. Từ xa xưa, ông cha ta cũng đã diễn tả điều này qua câu ca dao:
"Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than."
Chính vì thế, ngay từ đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã thể hiện tâm trạng băn khoăn, trạng thái không ổn định trong tâm hồn mình:
"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Hai trạng thái tâm lý đối lập được đặt trong cùng một ngữ cảnh, tạo nên sự tương phản mạnh mẽ. Sóng vừa “dữ dội” lại vừa “dịu êm”, vừa “ồn ào” lại vừa “lặng lẽ”. Điều này phản ánh sự phức tạp trong tâm hồn người phụ nữ khi yêu. Họ không thể hiểu nổi chính mình, buộc phải tìm ra tận bể lớn để giải mã những cảm xúc đang dâng trào. Khát vọng hòa mình vào biển lớn của tình yêu và cuộc đời cứ thôi thúc, giục giã.
Từ “không hiểu nổi mình”, nhà thơ liên tiếp đặt ra những câu hỏi, những băn khoăn không lời giải đáp. Những câu hỏi ấy không phải để tìm câu trả lời, mà để vơi đi nỗi lòng đang chất chứa.
"Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?"
Quy luật tự nhiên có thể giải thích sóng bắt đầu từ gió, nhưng tình yêu lại là điều bí ẩn không dễ lý giải. Đó là nỗi băn khoăn, day dứt trong lòng người. Sự lo lắng, thảng thốt khi thốt lên “không biết nữa” thể hiện sự ngây thơ xen lẫn bất lực. Mọi câu hỏi đều xuất phát từ khát khao tìm kiếm nguồn cội, nhưng đôi khi, câu trả lời lại nằm ngoài tầm với.
Khổ thơ mang đến cảm giác trăn trở, nhịp thơ thay đổi linh hoạt từ 3/2 sang 2/3, không đều đặn mà đầy dằn vặt, suy tư. Điều này phản ánh sự tìm tòi, khám phá không ngừng trong tâm hồn nhà thơ.
Từ xưa đến nay, nhiều thi sĩ đã đặt câu hỏi về tình yêu. Nhưng tình yêu là thứ cảm xúc khó nắm bắt, không dễ định nghĩa. Ngay cả Xuân Diệu, nhà thơ tình nổi tiếng với khát khao giao cảm mãnh liệt, người từng viết:
"Trong giây phút chót dâng trời đất
Cũng vẫn si tình đến ngất ngư."
Người “uống” tình yêu, “cắn” tình yêu đến “dập cả môi” cũng phải thừa nhận sự bất lực:
"Đố ai định nghĩa được tình yêu
Có khó gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu."
Có người từng thốt lên: “Có gì lạ quá đi thôi! Thật khó quá!” Tình yêu là thế, không thể cảnh giác hay kiểm soát. Nó đến lúc nào ta không hay, chiếm lấy ta lúc nào ta không biết. Quay lại khổ thơ của Xuân Quỳnh, ta bắt gặp câu thổ lộ đầy bối rối:
"Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?"
Một câu hỏi rất đỗi nữ tính, nhẹ nhàng nhưng chứa đựng sự đắm say, ngọt ngào. Điều này không có nghĩa khổ thơ chỉ là cảm xúc thuần túy. Bên cạnh tình yêu nồng nàn là sự suy tư, tìm kiếm câu trả lời dù chỉ là nhỏ nhoi. Nhưng cuối cùng, câu hỏi vẫn còn đó, nhà thơ bất lực không thể giải đáp. Một ánh mắt, một lời nói vô tình cũng có thể khiến người ta tương tư, huống chi là cả một khoảng thời gian dài với nỗi khát khao tình yêu luôn thường trực.
Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không đơn giản. Nó cháy bỏng, nồng nàn nhưng không hời hợt:
"Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên."
Điệp từ “em nghĩ” được lặp lại nhấn mạnh sự suy tư, trăn trở trong lòng người. “Em nghĩ” không chỉ là yêu đơn thuần, mà còn là sự thao thức, lo lắng, đặt ra nhiều câu hỏi. Tình yêu không chỉ là cảm xúc mù quáng, mà còn là sự tỉnh táo, suy ngẫm.
Tình yêu luôn đi cùng nỗi nhớ và sự mong đợi. Trong thơ Xuân Quỳnh, điều này được thể hiện rõ nét. Yêu say đắm thì nhớ cũng da diết, nỗi nhớ dâng lên từng đợt như sóng biển:
"Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được"
Đọc khổ thơ, ta không chỉ thấy hình ảnh con sóng mà còn cảm nhận được nỗi nhớ da diết trong lòng người. Con sóng nhớ bờ, thao thức “ngày đêm không ngủ được”, thể hiện sự toàn diện của nỗi nhớ. Dù ở đáy sông hay trên mặt nước, sóng vẫn chỉ hướng về bờ. Nỗi nhớ ấy như vô tận, khiến người ta trăn trở không yên. Ca dao xưa cũng từng viết: “Đèn thương nhớ ai mà đèn không tắt”. Nỗi nhớ của sóng chính là nỗi nhớ của con người, lớp lớp dồn dập, không ngừng thôi thúc. Nhà thơ mượn sóng để nói lên tâm trạng mình. Nhớ nhau nên thời gian như kéo dài vô tận:
"Tháng giêng ngày dài lắm"
Biết vậy nhưng giấc ngủ vẫn chập chờn, không trọn vẹn:
"Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức."
Khổ thơ được viết theo lối tăng tiến, cảm xúc được đẩy lên đến đỉnh điểm, dạt dào và mãnh liệt. Trong thơ mình, khi nói về nỗi nhớ, Xuân Quỳnh từng viết:
"Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn vỡ."
(Thuyền và biển)
Có thể nói, trong tình yêu, Xuân Quỳnh luôn dành trọn trái tim mình. Tình yêu của bà cuồng nhiệt, đắm say, cháy bỏng và nồng nàn. Nhà thơ đắm mình trong nguồn cảm hứng vô tận ấy. Dù yêu mãnh liệt, nhưng thơ Xuân Quỳnh vẫn giữ được nét dịu dàng, đằm thắm của người phụ nữ. Không ồn ào, vồ vập như Xuân Diệu - người muốn “riết”, “say”, muốn “hôn” và cuối cùng là “cắn” (Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi). Trong thơ ông, tình yêu không bao giờ bằng lặng.
Xuân Diệu mạnh mẽ và táo bạo:
"Đã hôn rồi hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt."
(Biển)
Càng về cuối bài thơ, Xuân Quỳnh càng thể hiện mình là một con người sâu sắc và thủy chung. Tình yêu của bà là tình yêu hai chiều, có đối tượng cụ thể để hướng đến, không mơ hồ. Hơn nữa, tâm hồn nhân vật trữ tình trong thơ bà không bi quan, chán nản mà luôn tràn đầy hy vọng. Đọc bài thơ này, ta không hề bắt gặp tư tưởng:
"Tương tư thức mấy đêm
Biết cho ai hỏi ai người biết cho"
Khổ thơ tiếp theo khẳng định điều đó:
"Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương."
Đến đây, nhà thơ đã sử dụng khái niệm không gian để khẳng định sự thủy chung. “Dẫu xuôi”, “dẫu ngược”, “phương bắc”, “phương nam” là những từ ngữ cụ thể, thể hiện sự kiên định trong tình yêu. Khoảng cách địa lý, không gian càng lớn, lòng người càng thể hiện rõ sự thủy chung son sắt. Câu thơ như một lời khẳng định mạnh mẽ, dứt khoát, rõ ràng. Khổ thơ đặt ra nhiều thử thách, nhưng cũng thể hiện quyết tâm vượt qua tất cả. Tình yêu chân thành sẽ chiến thắng mọi trở ngại. Lời thơ vang lên như một lời thề nguyện, khiến người đọc xúc động. Đã có bài hát viết về điều này: “Dù thời gian xa xôi, Dù đường dài xa xôi. Em vẫn như ngày xưa. Mến yêu anh trọn đời”. Thơ Xuân Quỳnh cũng hướng về điều đó, dù cách diễn đạt có khác biệt.
Dường như để củng cố thêm lời khẳng định, nhà thơ đã đưa ra hàng loạt hình ảnh từ thiên nhiên. Tất cả đều có thể vượt qua nếu con người kiên nhẫn và có sức mạnh. Mọi thử thách rồi sẽ bị chinh phục nếu ta có ý chí và quyết tâm:
Ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa.
Hàng loạt thử thách được đặt ra cho sóng: cuộc đời dài rộng, biển cả mênh mông, nhưng tất cả đều bị chinh phục. Con sóng trong thơ Xuân Quỳnh được ví như tình yêu “bồi hồi trong ngực trẻ”. Nhân vật “em” ước được hóa thân thành trăm con sóng nhỏ, thể hiện khát vọng mãnh liệt:
"Làm sao tan được ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm sóng vỗ."
Khổ thơ kết là một ước muốn vô cùng lớn lao. Không có tình yêu chân thành, không có sự đam mê đến tột cùng, không có lòng thủy chung, làm sao có được những câu thơ như vậy. Trong ước mong vẫn ẩn chứa nỗi băn khoăn: “làm sao được tan ra”. Nhưng chỉ có tình yêu mãnh liệt mới có thể khơi dậy khát vọng như thế. Mong muốn hòa mình vào biển lớn của tình yêu, thoát khỏi những lo toan, tính toán để đắm mình trong hạnh phúc và tuổi trẻ.
Khát vọng tồn tại vĩnh hằng thôi thúc, giục giã. Nhịp thơ trở nên nhanh hơn, mạnh mẽ hơn, gấp gáp hơn. Bài thơ kết thúc, nhưng âm hưởng vẫn còn vang vọng, như tiếng sóng ào ạt, như khát khao được hòa mình vào biển tình yêu bao la.
Bài thơ dẫn dắt người đọc qua nhiều cung bậc cảm xúc: nhớ thương, chờ đợi, cách trở, và cuối cùng quy về một điểm: tình yêu mãnh liệt, say đắm, thủy chung.
Cấu trúc bài thơ được xây dựng theo hình thức đan xen giữa các hình tượng: sóng – bờ (khổ thơ thứ 5), sau đó là anh - em (khổ thơ 3, 4), rồi lại quay về sóng - bờ (khổ thơ 7). Lớp lớp sóng đan xen nhau, tạo nên sự chuyển động không ngừng, như những suy tư về cuộc đời.
Bài thơ được viết theo thể thơ 4 câu 5 chữ, phù hợp để diễn tả tình cảm chân thành. Trong tình yêu, không thể thiếu những phút giây trăn trở, giận hờn, nhớ thương. Nhưng trong thơ tình, đặc biệt là thơ của các nữ sĩ, người ta thường chỉ thấy sự nhẹ nhàng, yếu đuối, ít ai thấy được sự mạnh mẽ, táo bạo. Có lẽ chính điều này đã làm nên phong cách riêng của Xuân Quỳnh, khẳng định sức mạnh của “phái yếu”. Trong khi đó, thơ của phái “mày râu” thường mang nét hậm hực:
"Tôi yêu em đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai
Tôi yêu em âm thầm không hi vọng
Lúc rụt rè khi hậm hực lòng ghen."
(Tôi yêu em, Puskin)
Còn Xuân Quỳnh, bà thể hiện sự mạnh mẽ, dứt khoát, thủy chung, nồng cháy, nhưng cũng không thiếu những phút băn khoăn, trăn trở.
*Sóng* ra đời cách đây gần 30 năm, nhưng sức nóng và sự say đắm của nó vẫn không hề phai nhạt trong lòng người đọc. Nhiều bạn trẻ ngày nay đọc thơ vẫn cảm thấy choáng ngợp. Yêu hết mình, sống trọn vẹn vì nhau, đó là một tình yêu đẹp, nhưng không dễ dàng đạt được. Qua thơ Xuân Quỳnh, ta phần nào hiểu được con người của bà. Trong cuộc sống, bà là một người mẹ tận tụy, yêu thương con hết mực, một người vợ thủy chung và đảm đang. Như nhà văn Võ Văn Trực từng nhận xét: “Điều đáng quý ở Xuân Quỳnh và thơ Xuân Quỳnh là sự thành thật rất thành thật, thành thật trong quan hệ với bạn bè, với xã hội và cả trong tình yêu. Chị không quanh co, giấu giếm điều gì. Mỗi dòng thơ, mỗi trang thơ đều phơi bày tình yêu và suy nghĩ của chị. Chỉ cần qua thơ, ta có thể biết khá kỹ về đời tư của chị. Thành thật, đó là cốt lõi của thơ Xuân Quỳnh".
Phong cách thơ Xuân Quỳnh vẫn giữ nguyên vẹn qua thời gian. Qua *Thuyền và biển*, ta càng thấy rõ sự đồng nhất trong con người và thơ ca của bà. Đáng tiếc, cuộc đời đã cướp đi một tài năng lớn. Dù vậy, thơ Xuân Quỳnh, từ những bài thơ tình yêu như *Thuyền và biển*, *Sóng*, đến những bài thơ dành cho thiếu nhi như *Lời ru trên mặt đất*, *Tiếng gà trưa*, *Chuyện cổ tích về loài người*, vẫn mãi in đậm trong lòng độc giả hôm nay và cả mai sau.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 9
Từ thời thơ Đường, thơ Tống, qua Nguyễn Du, Thế Lữ, Xuân Diệu đến chúng ta ngày nay, tình yêu luôn là đề tài khiến con người say đắm, khát khao. Xuân Quỳnh - nhà thơ của những nỗi niềm yêu thương, đã thể hiện đa dạng cung bậc tình yêu qua bài thơ Sóng. Bài thơ bùng cháy với tình yêu nồng nàn của tuổi trẻ và khát vọng vươn tới hạnh phúc. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không chỉ dừng lại ở sự ngọt ngào, non nớt của buổi đầu hẹn hò mà còn gắn liền với cuộc sống chung, mang đậm tính nhân văn.
Những khổ thơ đầu tiên, nhà thơ khéo léo miêu tả sóng với nhiều sắc thái khác nhau, từ đó liên tưởng đến quy luật của tình yêu. Tình yêu là sự hòa quyện giữa những cảm xúc tưởng chừng đối lập, mang trong mình quy luật tự nhiên mà lý trí khó lòng lý giải. Con người tìm đến tình yêu như một cách để khám phá chính bản thân mình:
"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nỗi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Bốn câu thơ mở đầu tuy không trực tiếp nhắc đến tình yêu, nhưng khi đọc lên, người ta cảm nhận được rõ ràng hơi thở của tình yêu ẩn sau từng câu chữ. Sự đối lập giữa "dữ dội" và "dịu êm", "ồn ào" và "lặng lẽ" chính là bản chất của tình yêu. Tưởng chừng mâu thuẫn, nhưng lại hài hòa trong trạng thái yêu đương. Không chỉ là sóng, là nước, mà còn là tâm hồn của người đang yêu. Tình yêu mãi là điều bí ẩn mà con người không thể thấu hiểu trọn vẹn:
"Sông không hiểu nỗi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Đây không còn là thứ tình yêu non nớt, ngọt ngào của buổi đầu gặp gỡ. Đó là quy luật tự nhiên, như sóng tìm về biển lớn, cũng là quy luật tất yếu của tình cảm: con người tìm kiếm "một nửa" của mình để hoàn thiện bản thân. Sang khổ thơ tiếp theo, ý tứ càng trở nên rõ ràng hơn:
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế,
Nỗi khát vọng tình yêu,
Bồi hồi trong ngực trẻ."
Khổ thơ này tiếp nối mạch cảm xúc từ những câu trước. Trải qua bao thế hệ, những hành trình đầy gian nan, niềm vui và nỗi đau, tất cả đều xuất phát từ khát vọng tình yêu. Từ thời Adam và Eva, đến con người hiện đại, tình yêu luôn là ngọn đèn dẫn lối, là động lực để con người sống, chiến đấu và sáng tạo. Liệu có gì trên đời này có thể thay thế được trái tim và tình yêu?
Bài thơ mang đến một tình yêu tràn đầy sức sống, hồn nhiên và mạnh mẽ. Đó không phải thứ tình yêu non nớt, cũng không phải tình yêu bi lụy như trong thơ Xuân Diệu trước Cách mạng. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh là tình yêu dám sống, dám yêu, cháy bỏng và nhiệt thành. Hình tượng "sóng" được nhà thơ sử dụng một cách tinh tế để thể hiện tình yêu của mình:
"Sóng bắt đầu từ gió
...
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Đây là thơ tình của người đang yêu, chứ không phải của người đứng ngoài quan sát. Chỉ có người đang yêu mới có thể diễn tả chính xác những cung bậc cảm xúc ấy. Nỗi nhớ nhung, sự khát khao trong tình yêu... ai có thể biết được tình yêu bắt đầu từ đâu, và sóng từ đâu mà đến? Xuân Quỳnh đã nói hộ tâm trạng của biết bao người đang yêu:
"Ôi con sóng nhớ bờ,
Ngày đêm không ngủ được"
Hình tượng sóng trong bài thơ vừa độc đáo, vừa sâu lắng. Sóng ngày đêm vỗ về, cũng như trái tim yêu không ngừng thổn thức. Sự đắm say, nồng nàn và dịu dàng của tình yêu được thể hiện qua hình ảnh này. Dù không phải là người đầu tiên dùng sóng để nói về tình yêu, nhưng Xuân Quỳnh đã làm hình tượng này trở nên mới mẻ và sâu sắc hơn bao giờ hết. Con sóng trong thơ bà không chỉ mang nỗi nhớ nhung mà còn chứa đựng sự nhân hậu, dịu dàng của người phụ nữ, tạo nên nét riêng biệt trong thơ Xuân Quỳnh. Nỗi nhớ ấy cũng là nỗi nhớ của biết bao người đang yêu:
"Lòng em đến anh,
Cả trong mơ còn thức"
Cuộc sống của Xuân Quỳnh cũng giống như cuộc sống của bao người khác, và hạnh phúc của chị cũng là hạnh phúc chung của nhân loại.
"Dẫu xuôi về phương Bắc,
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghỉ
Hướng về anh - một phương"
Khổ thơ này gợi nhớ đến những câu thơ khác của Xuân Quỳnh, thể hiện sự nhất quán trong tư tưởng và cảm xúc của nhà thơ:
"Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Biết ngừng đập lúc cuộc đời không nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi"
(Tự hát)
Hai khổ thơ tuy không cùng một bài nhưng đều khẳng định sức mạnh của tình yêu. Một tình yêu đích thực luôn biết vượt qua thử thách, bảo vệ khát vọng chân chính, và tin tưởng vào tương lai. Dù cuộc đời có nhiều chông gai, nỗi nhớ trong tình yêu luôn hướng về một điểm dừng - người mình yêu.
"Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó,
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở.
Cuộc đời tuy dài thế,
Năm tháng vẫn đi qua,
Mây vẫn bay về xa"
Xuân Quỳnh nhận thức rõ những khó khăn trên hành trình tìm kiếm hạnh phúc, nhưng với trái tim đầy niềm tin, chị luôn tin vào sức mạnh của tình yêu. Đó là nguồn sức mạnh đặc biệt, không phải tình yêu nào cũng có được. Dù cuối con đường là hạnh phúc, Xuân Quỳnh vẫn không ngừng ước mơ, và những ước mơ ấy càng lớn lao khi niềm tin của chị vững chắc:
"Làm sao được tan ra,
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ"
Ước mơ về một tình yêu vĩnh cửu được thể hiện qua hình ảnh sóng biển. Ở đây, ta thấy sự gần gũi giữa thơ Xuân Quỳnh và "Biển" của Xuân Diệu. Cả hai đều toát lên sự đam mê mãnh liệt, nhưng Xuân Quỳnh còn thêm vào đó sự lắng đọng và suy tư:
"Đã hôn rồi hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt"
Nếu Xuân Diệu dừng lại ở sự "dào dạt", thì Xuân Quỳnh vươn tới sự vĩnh cửu với "ngàn năm còn vỗ". Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không chỉ đam mê mà còn sâu lắng, thể hiện sự hòa nhập tuyệt đối. Ai có thể nói rằng tình yêu trong thơ chị là non nớt hay giản đơn? Đó là khát khao, là hành trình tìm kiếm sự thánh thiện trong tâm hồn. Tình yêu của Xuân Quỳnh là tình yêu hạnh phúc, gắn liền với cuộc sống chung, và cũng là tình yêu của bao người đã, đang và sẽ yêu.
Bài thơ "Sóng" đã khắc họa đầy đủ sắc thái tâm trạng của người đang yêu: khát khao, đam mê, nhớ nhung, sôi nổi, và cả những suy tư lắng đọng. Xuân Quỳnh đã thể hiện tài năng của mình qua cách diễn đạt tinh tế và sâu sắc. Trong những năm tháng chiến tranh, thơ tình của chị đã mang lại niềm tin vào sự sống và con người. Thơ Xuân Quỳnh không chỉ là tiếng lòng của riêng chị mà còn là món quà tinh thần cho những ai đang yêu và tin vào tình yêu.
- Soạn bài Con hổ có nghĩa - Ngữ văn lớp 7 trang 14 sách Kết nối tri thức tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc
- Soạn bài Tự đánh giá: Hôm qua tát nước đầu đình - Ngữ văn 11 trang 32 sách Cánh diều tập 1
- Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Ngữ văn lớp 7 trang 59 sách Kết nối tri thức tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc
- Đoạn văn nêu cảm nhận về một tác phẩm thông tin đã học (9 bài mẫu) - Văn mẫu lớp 6
- Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 45 - Ngữ văn lớp 11 sách Chân trời sáng tạo tập 1