Soạn bài Con hổ có nghĩa - Ngữ văn lớp 7 trang 14 sách Kết nối tri thức tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

Tác phẩm Con hổ có nghĩa là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 7. Nhằm hỗ trợ học sinh tiếp cận bài học hiệu quả, EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Con hổ có nghĩa, được biên soạn chi tiết và dễ hiểu.

Mời các bạn học sinh lớp 7 cùng khám phá nội dung chi tiết của tài liệu này ngay dưới đây, được trình bày một cách khoa học và hấp dẫn.

1. Soạn bài Con hổ có nghĩa siêu ngắn

Câu 1. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Bà đỡ Trần và bác tiều phu đã giúp đỡ những con hổ như thế nào?

Hướng dẫn giải:

- Bà đỡ Trần: hỗ trợ hổ cái trong quá trình sinh nở.

- Bác tiều phu: gắp chiếc xương mắc kẹt trong cổ họng của hổ.

Câu 2. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hổ đã thể hiện lòng biết ơn đối với những người giúp đỡ mình ra sao?

Hướng dẫn giải:

- Đối với bà đỡ Trần: đưa bà ra khỏi rừng sâu và tặng một cục bạc.

- Đối với bác tiều phu: mang thức ăn đến tặng và khi bác qua đời, hổ đến viếng mộ.

Câu 3. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Bạn cảm nhận được điều gì từ tiếng gầm của hai con hổ ở cuối mỗi câu chuyện?

Hướng dẫn giải:

- Trong câu chuyện của bà đỡ Trần: tiếng gầm như lời chào tạm biệt và thể hiện lòng biết ơn sâu sắc.

- Câu chuyện của bác tiều phu: tiếng gầm đau đớn, thể hiện sự xót xa và lời tiễn biệt.

Câu 4. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Qua hình tượng con hổ có nghĩa, tác phẩm muốn gửi gắm bài học đạo đức nào đến con người?

Hướng dẫn giải:

Bài học: lòng biết ơn và lối sống trọng tình nghĩa.

Câu 5. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Việc tác giả kết hợp hai câu chuyện khác nhau trong cùng một văn bản mang ý nghĩa gì? Nếu bỏ đi một câu chuyện, thông điệp của văn bản sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Hướng dẫn giải:

- Ý nghĩa: nhấn mạnh thông điệp về lòng biết ơn và tình nghĩa.

- Nếu bỏ đi một câu chuyện, thông điệp sẽ trở nên thiếu sót và không trọn vẹn.

Câu 6. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hãy chia sẻ cảm nhận về một chi tiết mà bạn thấy ấn tượng nhất trong truyện.

Hướng dẫn giải:

Khi đọc Con hổ có nghĩa, tôi ấn tượng nhất với chi tiết con hổ đến bên mộ bác tiều phu. Nó dụi đầu vào quan tài và gầm lên đau đớn, thể hiện nỗi xót xa và sự tiễn biệt đầy tình nghĩa. Chi tiết này khắc họa sâu sắc tình cảm chân thành của loài vật, khiến người đọc không khỏi xúc động.

2. Soạn bài Con hổ có nghĩa chi tiết

Câu 1. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Bà đỡ Trần và bác tiều phu đã giúp đỡ những con hổ như thế nào?

Hướng dẫn giải:

- Bà đỡ Trần: Một đêm nọ, hổ cái gặp khó khăn khi sinh nở. Hổ đực liền tìm đến nhà bà đỡ Trần nhờ giúp đỡ. Ban đầu, bà sợ hãi đến ngất đi. Khi tỉnh dậy, bà thấy hổ đực dùng chân ôm lấy mình, chạy nhanh qua rừng sâu, dùng chân rẽ lối qua những bụi gai. Hổ đực luôn bảo vệ bà khỏi nguy hiểm. Đến nơi, bà thấy hổ cái đang quằn quại, cào đất. Ban đầu tưởng hổ định ăn thịt mình, bà run sợ. Sau đó, hổ đực cầm tay bà, nhìn hổ cái với ánh mắt đầy nước mắt. Bà nhận ra hổ cái đang chuyển dạ, liền dùng thuốc và kỹ năng của mình để giúp hổ cái sinh nở thành công.

- Bác tiều phu: Một ngày nọ, bác đang kiếm củi trên núi thì thấy cây cối lay động dữ dội. Tò mò, bác tiến lại gần và phát hiện một con hổ trắng đang vật vã, dùng chân móc họng, máu me đầy miệng. Nhìn kỹ, bác thấy một khúc xương mắc ngang cổ họng hổ. Dù sợ hãi, bác tiều phu vẫn mạnh dạn tiến lại gần, nói: “Cổ họng ngươi đau lắm phải không? Đừng cắn ta, ta sẽ giúp ngươi lấy xương ra.” Hổ nằm xuống, há miệng và nhìn bác với ánh mắt cầu cứu. Bác tiều liền thò tay vào cổ họng hổ, lấy khúc xương ra một cách khéo léo.

Câu 2. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hổ đã thể hiện lòng biết ơn đối với những người giúp đỡ mình như thế nào?

Hướng dẫn giải:

- Đối với bà đỡ Trần: Hổ đực đưa bà ra khỏi rừng sâu an toàn và tặng bà một cục bạc. Nhờ món quà này, bà đã sống sót qua năm mất mùa đói kém.

- Đối với bác tiều phu: Một đêm nọ, bác nghe tiếng gầm vang dội. Sáng hôm sau, bác phát hiện một con nai chết trước cửa nhà. Khi bác tiều phu qua đời, hổ còn đến bên mộ, dụi đầu vào quan tài và gầm lên đau đớn, thể hiện sự tiếc thương và lòng biết ơn sâu sắc.

Câu 3. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Bạn cảm nhận được điều gì từ tiếng gầm của hai con hổ ở cuối mỗi câu chuyện?

Hướng dẫn giải:

- Tiếng gầm của con hổ trong câu chuyện của bà đỡ Trần: Là lời chào tạm biệt đầy tình nghĩa, đồng thời thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của hổ đối với bà.

- Tiếng gầm của con hổ trong câu chuyện của bác tiều phu: Thể hiện nỗi đau xót và lời tiễn biệt đầy tình nghĩa của con hổ trước sự ra đi của bác tiều phu.

Câu 4. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Qua hình tượng con hổ có nghĩa, tác phẩm muốn gửi gắm bài học đạo đức nào đến con người?

Hướng dẫn giải:

Bài học: Khẳng định giá trị của lối sống ân nghĩa, thủy chung và biết đền ơn đáp nghĩa.

Câu 5. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Việc tác giả kết hợp hai câu chuyện khác nhau trong cùng một văn bản mang ý nghĩa gì? Nếu bỏ đi một câu chuyện, thông điệp của văn bản sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Hướng dẫn giải:

- Việc tác giả kết hợp hai câu chuyện khác nhau trong cùng một văn bản nhằm nhấn mạnh thông điệp tư tưởng mà tác giả muốn truyền tải.

- Nếu bỏ đi một câu chuyện, ý nghĩa của văn bản sẽ bị giảm bớt. Câu chuyện thứ nhất nhấn mạnh lòng biết ơn, trong khi câu chuyện thứ hai thể hiện tình nghĩa thủy chung và sự gắn bó sâu sắc.

Câu 6. (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hãy chia sẻ cảm nhận về một chi tiết mà bạn thấy ấn tượng nhất trong truyện.

Hướng dẫn giải:

Chi tiết con hổ trong câu chuyện của bác tiều phu: Khi bác tiều phu qua đời, con hổ đến trước mộ, dụi đầu vào quan tài và gầm lên đau đớn. Điều này không chỉ thể hiện tình cảm sâu nặng của con hổ dành cho bác tiều phu mà còn khắc họa rõ nét tấm lòng trọng ân nghĩa, thủy chung, một đức tính đáng quý ngay cả ở loài vật.

3. Soạn bài Con hổ có nghĩa ngắn gọn

Một vài nét về thể loại

- Trung đại là thuật ngữ quy ước để chỉ giai đoạn lịch sử từ thế kỉ X đến cuối thế kỉ XIX.

- Truyện trung đại thuộc thể loại truyện nói chung nhưng mang đặc điểm riêng. Nó bao gồm cả truyện hư cấu (tưởng tượng nghệ thuật) và truyện gần với ký (ghi chép sự việc) hoặc sử (ghi chép chuyện thật). Cốt truyện thường đơn giản, nhân vật được miêu tả chủ yếu qua ngôn ngữ trực tiếp của người kể chuyện, hành động và đối thoại. Sự phân tích nội tâm hay độc thoại của nhân vật rất hiếm khi xuất hiện.

Giới thiệu về truyện Con hổ có nghĩa

a. Tóm tắt

Bà đỡ Trần sống ở huyện Đông Triều. Một đêm nọ, bà nghe tiếng gõ cửa nhưng khi mở cửa lại không thấy ai. Bỗng nhiên, một con hổ xuất hiện, cõng bà đi vào rừng sâu. Ban đầu, bà vô cùng hoảng sợ. Khi đến nơi, hổ đực cầm tay bà và nhìn hổ cái với ánh mắt đẫm nước mắt. Bà nhận ra hổ cái đang chuyển dạ và liền giúp hổ cái sinh nở thành công. Hổ đực tặng bà một cục bạc và đưa bà về nhà. Nhờ số bạc này, bà đã sống sót qua năm mất mùa đói kém.

Người kiếm củi tên Mỗ ở huyện Lạng Giang đang làm việc trên núi thì thấy cây cối lay động dữ dội. Tò mò, bác tiến lại gần và phát hiện một con hổ trắng đang vật vã vì mắc xương trong cổ họng. Bác liền giúp hổ lấy khúc xương ra. Sáng hôm sau, bác thức dậy và thấy một con nai chết trước cửa nhà. Hơn mười năm sau, khi bác tiều qua đời, con hổ bỗng xuất hiện trước mộ, nhảy nhót và dụi đầu vào quan tài, gầm lên đau đớn rồi bỏ đi.

b. Bố cục

Gồm 2 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “nhờ có số bạc ấy bà mới sống qua được”: Bà đỡ Trần giúp hổ cái sinh nở và được hổ đực trả ơn bằng một cục bạc.
• Phần 2. Còn lại: Bác tiều phu giúp hổ lấy khúc xương mắc trong cổ họng và được hổ trả ơn.

c. Nội dung

Truyện Con hổ có nghĩa đề cao đạo lý làm người: lòng biết ơn, sống tình nghĩa và thủy chung.

d. Nghệ thuật

Tác giả sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa để làm nổi bật tính cách và hành động của nhân vật.