Soạn bài Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người, xã hội - Ngữ văn lớp 7 trang 7 sách Cánh diều tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

EduTOPS mang đến bài Soạn văn 7: Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người, xã hội, nằm trong sách Cánh diều, tập 2, giúp học sinh nắm vững kiến thức một cách sâu sắc và toàn diện.

Học sinh lớp 7 có thể tham khảo tài liệu này để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và hiệu quả. Dưới đây là nội dung chi tiết để các bạn tham khảo và áp dụng.

1. Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người ngắn gọn

Câu 1. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hãy phân tích số lượng tiếng, vần, nhịp... của các câu tục ngữ trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

• Số lượng tiếng: dao động từ 4 đến 10 tiếng.
• Vần: phong phú và đa dạng.
• Nhịp: chủ yếu là nhịp chẵn.

Câu 2. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hãy nhận biết và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu tục ngữ trên.

Hướng dẫn giải:

Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng linh hoạt.

Câu 3. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Các câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động phản ánh những kinh nghiệm gì? Những kinh nghiệm này có ý nghĩa như thế nào đối với người lao động?

Hướng dẫn giải:

- Các câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động phản ánh những kinh nghiệm quý báu:

• Câu 1: Kinh nghiệm dự đoán thời tiết qua việc quan sát sao trời.
• Câu 2: Kinh nghiệm trong trồng trọt và canh tác.
• Câu 3: Kinh nghiệm về trồng lúa nước.
• Câu 4: Vai trò của đất đai trong đời sống con người.
• Câu 5: Kinh nghiệm trong chăn nuôi (tằm, lợn).

- Những kinh nghiệm này đóng vai trò quan trọng trong lao động sản xuất, giúp người lao động ứng phó hiệu quả với thiên nhiên và nâng cao năng suất.

Câu 4. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Các câu tục ngữ về con người và xã hội muốn truyền tải thông điệp gì đến mọi người?

Hướng dẫn giải:

Các câu tục ngữ về con người và xã hội mang những thông điệp sâu sắc:

• Cái răng cái tóc là góc con người: Nhắc nhở mỗi người cần chú ý đến vẻ bề ngoài, vì đó là một phần của phẩm giá.
• Một mặt người bằng mười mặt của: Giá trị con người luôn cao quý hơn mọi của cải vật chất.
• Thương người như thể thương thân: Khuyên nhủ con người biết yêu thương, sẻ chia và đùm bọc lẫn nhau.
• Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên hòn núi cao: Nhấn mạnh tầm quan trọng của tinh thần đoàn kết trong cuộc sống.
• Học ăn, học nói, học gói, học mở: Con người cần học cách ứng xử và lễ nghi trong giao tiếp hàng ngày.

Câu 5. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Trong những câu tục ngữ trên, em yêu thích câu nào nhất? Hãy giải thích lý do tại sao.

Hướng dẫn giải:

Câu tục ngữ yêu thích nhất: Học sinh tự lựa chọn và trình bày quan điểm cá nhân.

Câu 6. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Theo em, các câu tục ngữ trên có còn giá trị trong cuộc sống hiện đại không? Hãy nêu một câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động và một câu tục ngữ về con người, xã hội mà em cho là vẫn còn hữu ích ngày nay.

Hướng dẫn giải:

• Các câu tục ngữ trên vẫn còn nguyên giá trị trong cuộc sống hiện đại.
• Câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động: Tấc đất, tấc vàng.
• Câu tục ngữ về con người, xã hội: Học ăn, học nói, học gói, học mở.

2. Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người: Phân tích chi tiết và sâu sắc

2.1 Chuẩn bị

Tục ngữ là những câu nói dân gian ngắn gọn, mang tính ổn định, có nhịp điệu và hình ảnh sinh động, phản ánh kinh nghiệm quý báu của nhân dân về tự nhiên, lao động, sản xuất và xã hội. Những câu tục ngữ này được vận dụng vào đời sống hàng ngày, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian và lời ăn tiếng nói của con người.

2.2 Trả lời câu hỏi

Câu 1. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hãy nhận xét về số lượng tiếng, vần, nhịp... của các câu tục ngữ trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

• Số lượng tiếng: Dao động từ 4 đến 10 tiếng.
• Vần: Bao gồm vần lưng, vần chân, vần sát, và vần cách.
• Nhịp: Chủ yếu là nhịp chẵn (4/4, 2/2…).

Câu 2. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Hãy nhận biết và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu tục ngữ trên.

Hướng dẫn giải:

- Biện pháp so sánh:

• Tấc đất, tấc vàng: Nhấn mạnh giá trị quý báu của đất đai.
• Một mặt người bằng mười mặt của: Khẳng định giá trị vượt trội của con người so với vật chất.
• Thương người như thể thương thân: Khuyên nhủ con người biết yêu thương, đồng cảm với người khác như chính bản thân mình.

- Biện pháp điệp ngữ: Học ăn, học nói, học gói, học mở: Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi trong cuộc sống.

Câu 3. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Các câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động phản ánh những kinh nghiệm gì? Những kinh nghiệm này có vai trò như thế nào đối với người lao động?

Hướng dẫn giải:

• Các câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động phản ánh kinh nghiệm dự báo thời tiết, kỹ thuật trồng trọt và chăn nuôi.
• Những kinh nghiệm này đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người lao động trong sản xuất và đời sống.

Câu 4. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Các câu tục ngữ về con người và xã hội muốn truyền tải thông điệp gì đến mọi người?

Hướng dẫn giải:

Các câu tục ngữ về con người và xã hội mang những thông điệp sâu sắc:

• Cái răng cái tóc là góc con người: Nhắc nhở mỗi người cần chú ý đến vẻ bề ngoài, vì đó là một phần của phẩm giá.
• Một mặt người bằng mười mặt của: Khẳng định giá trị con người luôn cao quý hơn mọi của cải vật chất.
• Thương người như thể thương thân: Khuyên nhủ con người biết yêu thương, sẻ chia và đùm bọc lẫn nhau.
• Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên hòn núi cao: Nhấn mạnh tầm quan trọng của tinh thần đoàn kết trong cuộc sống.
• Học ăn, học nói, học gói, học mở: Con người cần học cách ứng xử và lễ nghi trong giao tiếp hàng ngày.

Câu 5. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Trong những câu tục ngữ trên, em yêu thích câu nào nhất? Hãy giải thích lý do tại sao.

Hướng dẫn giải:

• Câu tục ngữ: Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
• Lý do: Câu tục ngữ này truyền tải bài học quý giá về tinh thần đoàn kết - một giá trị vô cùng cần thiết trong cuộc sống hiện đại.

Câu 6. (trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Theo em, các câu tục ngữ trên có còn giá trị trong cuộc sống hiện đại không? Hãy nêu một câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động và một câu tục ngữ về con người, xã hội mà em cho là vẫn còn hữu ích ngày nay.

Hướng dẫn giải:

• Các câu tục ngữ trên vẫn còn nguyên giá trị trong cuộc sống hiện đại.
• Câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động: Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng/Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
• Câu tục ngữ về con người, xã hội: Lá lành đùm lá rách.