Soạn bài: Tìm hiểu về sóng thần - Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 8 trang 33 tập 1

Văn bản "Bạn đã biết gì về sóng thần?" trong chương trình Ngữ văn lớp 8 mang đến những thông tin giá trị, giúp bạn đọc hiểu sâu hơn về hiện tượng thiên nhiên đầy bí ẩn này.

EduTOPS mang đến bài viết Soạn văn 8: Bạn đã biết gì về sóng thần?, cung cấp kiến thức bổ ích và chi tiết dành cho bạn đọc.

1. Sơ đồ tư duy: Khám phá kiến thức về sóng thần

2. Soạn bài: Tìm hiểu ngắn gọn về sóng thần

Câu 1. Mục đích chính của văn bản là gì? Những yếu tố nào trong văn bản giúp bạn nhận biết được mục đích đó?

Hướng dẫn giải:

- Mục đích: Cung cấp thông tin chi tiết về hiện tượng sóng thần.

- Đặc điểm nhận biết: Văn bản trình bày đầy đủ các khía cạnh như khái niệm, cơ chế hình thành, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các thảm họa sóng thần tiêu biểu.

Câu 2. Hãy chỉ ra cách thức trình bày thông tin và căn cứ xác định trong các đoạn văn sau:

a. Khi sóng thần hình thành ở vùng biển xa… cơn sóng thần tại A-lát-xca năm 1958 đạt độ cao lên đến 525m.

b. Nguyên nhân chính gây ra sóng thần thường là động đất… đặc biệt trong khu vực được gọi là “vòng đai lửa châu Á-Thái Bình Dương”.

c. Những người sống gần bờ biển khó có thể nhận biết sóng thần đang tiến gần… cần di chuyển đến nơi cao hơn để tránh sóng thần kịp thời.

Hướng dẫn giải:

a.

• Cách trình bày thông tin: Sử dụng cấu trúc so sánh và đối chiếu.
• Căn cứ: So sánh mức độ nguy hiểm của các cơn sóng thần.

b.

• Cách trình bày thông tin: Đề cập từ nguyên nhân quan trọng nhất đến các nguyên nhân khác.
• Căn cứ: Liệt kê các nguyên nhân theo mức độ ảnh hưởng.

c.

• Cách trình bày thông tin: Sắp xếp theo mức độ quan trọng của đối tượng.
• Căn cứ: Dấu hiệu đầu tiên…, Hoặc bạn có thể nhận thấy…

Câu 3. Hãy tìm thông tin cơ bản trong đoạn văn: “Sóng thần đã được nhắc đến… Ngày 17/7/1998, sóng thần làm hơn 2100 người chết tại Pa-pua Niu Ghi-nê”. Thông tin cơ bản được thể hiện qua những chi tiết nào? Xác định vai trò của các chi tiết này trong đoạn văn.

Hướng dẫn giải:

- Thông tin cơ bản của đoạn văn: Từ thời cổ đại, sóng thần đã gây ra những thảm họa kinh hoàng cho nhân loại.

- Thông tin cơ bản được thể hiện qua các chi tiết: Sóng thần tại A-lếch-xan-đri-a năm 365, sóng thần ở In-đô-nê-xi-a năm 1883, sóng thần ở Nhật Bản năm 1896, sóng thần ở Chi-lê năm 1960, sóng thần ở Phi-líp-pin năm 1976, sóng thần ở Pa-pua Niu Ghi-nê năm 1998.

- Vai trò: Làm rõ và củng cố thông tin chính.

Câu 4. Văn bản sử dụng những phương tiện phi ngôn ngữ nào? Hãy nhận xét về hiệu quả biểu đạt của chúng trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

- Phương tiện phi ngôn ngữ: Hình ảnh minh họa, sơ đồ.

- Hiệu quả biểu đạt: Tăng tính trực quan, sinh động và dễ hiểu hơn cho người đọc.

Câu 5. Sau khi đọc văn bản, bạn hiểu thêm điều gì về sóng thần?

Hướng dẫn giải:

Những hiểu biết như: Sóng thần là gì, cách nhận biết, cách phòng tránh,...

Câu 6. Dựa trên hiểu biết của bạn về sóng thần, hãy thiết kế một áp phích hướng dẫn mọi người những việc cần làm khi sóng thần xảy ra.

Hướng dẫn giải:

Học sinh có thể tự do thiết kế theo ý tưởng và sở thích cá nhân.

3. Soạn bài: Tìm hiểu chi tiết về sóng thần

3.1 Chuẩn bị đọc

Bạn đã hiểu gì về sóng thần? Trong trường hợp không may gặp phải sóng thần, chúng ta cần làm gì để bảo vệ bản thân và giúp đỡ những người xung quanh?

Hướng dẫn giải:

- Sóng thần là một thảm họa thiên nhiên, thường xuất hiện ở các khu vực ven biển. Sóng thần có thể gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

- Trong tình huống khẩn cấp khi gặp sóng thần, chúng ta cần nhanh chóng tìm nơi trú ẩn an toàn (những khu vực cao, xa bờ biển…).

3.2 Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. Nhan đề và hệ thống đề mục của văn bản giúp bạn hiểu được điều gì?

Hướng dẫn giải:

Nhan đề cho biết văn bản tập trung vào chủ đề sóng thần, trong khi các đề mục giúp bạn nắm bắt được cấu trúc và nội dung chi tiết được triển khai trong văn bản.

Câu 2. Hãy đọc lướt hai đoạn đầu của văn bản và cho biết điều gì khiến sóng thần trở nên đáng sợ nhất đối với con người?

Hướng dẫn giải:

Sóng thần trở nên đáng sợ nhất đối với con người khi nó tiến gần đến bờ biển.

Câu 3. Hình ảnh minh họa trong đoạn văn có hỗ trợ cho ý tưởng chính của toàn đoạn không? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

Hình ảnh minh họa hỗ trợ rất tốt cho ý tưởng chính của đoạn văn. Nó giúp người đọc hình dung rõ hơn về sức tàn phá khủng khiếp mà sóng thần gây ra cho con người.

3.3 Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Mục đích chính của văn bản là gì? Những yếu tố nào trong văn bản giúp bạn nhận biết được mục đích đó?

Hướng dẫn giải:

- Mục đích: Cung cấp thông tin cần thiết về sóng thần để người đọc hiểu rõ và biết cách phòng tránh, ứng phó khi gặp phải thảm họa này.

- Đặc điểm nhận biết: Văn bản trình bày đầy đủ các khía cạnh về sóng thần, bao gồm khái niệm, cơ chế hình thành, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các thảm họa sóng thần trong lịch sử.

Câu 2. Hãy chỉ ra cách thức trình bày thông tin và căn cứ xác định trong các đoạn văn sau:

a. Khi sóng thần hình thành ở vùng biển xa… cơn sóng thần tại A-lát-xca năm 1958 đạt độ cao lên đến 525 m.

b. Nguyên nhân chính gây ra sóng thần thường là động đất… đặc biệt trong khu vực được gọi là “vòng đai lửa châu Á-Thái Bình Dương”.

c. Những người sống gần bờ biển khó có thể nhận biết sóng thần đang tiến gần… cần di chuyển đến nơi cao hơn để tránh sóng thần kịp thời.

Hướng dẫn giải:

a.

• Cách trình bày thông tin: Sử dụng cấu trúc so sánh và đối chiếu.
• Căn cứ: So sánh mức độ nguy hiểm của sóng thần khi ở ngoài khơi xa và khi tiến gần bờ.

b.

• Cách trình bày thông tin: Đề cập từ nguyên nhân quan trọng nhất đến các nguyên nhân khác.
• Căn cứ: Liệt kê các nguyên nhân theo mức độ ảnh hưởng, kèm theo dẫn chứng thực tế như thảm họa sóng thần ngày 26/12/2004.

c.

• Cách trình bày thông tin: Sắp xếp theo mức độ quan trọng của đối tượng.
• Căn cứ: Liệt kê các dấu hiệu nhận biết sóng thần (Dấu hiệu đầu tiên…, Hoặc bạn có thể quan sát…)

Câu 3. Hãy tìm thông tin cơ bản trong đoạn văn: “Sóng thần đã được nhắc đến… Ngày 17/7/1998, sóng thần làm hơn 2100 người chết tại Pa-pua Niu Ghi-nê”. Thông tin cơ bản được thể hiện qua những chi tiết nào? Xác định vai trò của các chi tiết này trong đoạn văn.

Hướng dẫn giải:

- Thông tin cơ bản của đoạn văn: Từ thời cổ đại, sóng thần đã gây ra những thảm họa kinh hoàng cho nhân loại.

- Thông tin cơ bản được thể hiện qua các chi tiết: Sóng thần tại A-lếch-xan-đri-a năm 365, sóng thần ở In-đô-nê-xi-a năm 1883, sóng thần ở Nhật Bản năm 1896, sóng thần ở Chi-lê năm 1960, sóng thần ở Phi-líp-pin năm 1976, sóng thần ở Pa-pua Niu Ghi-nê năm 1998.

- Vai trò: Minh họa và làm rõ thông tin chính trong văn bản.

Câu 4. Văn bản sử dụng những phương tiện phi ngôn ngữ nào? Hãy nhận xét về hiệu quả biểu đạt của chúng trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

- Phương tiện phi ngôn ngữ: Hình ảnh minh họa, sơ đồ.

- Hiệu quả biểu đạt: Giúp thông tin trở nên trực quan, rõ ràng hơn, hỗ trợ người đọc dễ dàng hình dung và hiểu sâu hơn về nội dung được trình bày.

Câu 5. Sau khi đọc văn bản, bạn hiểu thêm điều gì về sóng thần?

Hướng dẫn giải:

Những hiểu biết như: Sóng thần là gì, cách nhận biết, cách phòng tránh,...

Câu 6. Dựa trên hiểu biết của bạn về sóng thần, hãy thiết kế một áp phích hướng dẫn mọi người những việc cần làm khi sóng thần xảy ra.

Hướng dẫn giải:

Học sinh có thể tự do thiết kế dựa trên sở thích và kiến thức cá nhân của mình.