Soạn bài Thơ duyên - Ngữ văn lớp 10 trang 68 sách Chân trời sáng tạo tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

EduTOPS mang đến bộ tài liệu Soạn văn 10: Thơ duyên, một công cụ hỗ trợ đắc lực giúp học sinh chuẩn bị bài học một cách hiệu quả và sâu sắc.

Mời các bạn học sinh lớp 10 khám phá nội dung chi tiết được chúng tôi chia sẻ ngay dưới đây, giúp nắm vững kiến thức và ứng dụng vào bài học một cách tốt nhất.

1. Soạn bài Thơ duyên ngắn gọn

Câu 1. Bạn hiểu thế nào về từ “duyên” trong nhan đề “Thơ duyên”?

Hướng dẫn giải:

“Duyên” là yếu tố được trời định sẵn, tạo nên mối liên hệ tình cảm gắn bó và hòa hợp giữa con người.

Câu 2. Phân tích và so sánh tác dụng của từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp… trong việc gợi tả cảnh sắc thiên nhiên chiều thu ở khổ 1 và khổ 4.

Hướng dẫn giải:

- Khổ 1: Vần chân tạo sự êm ái; hình ảnh thiên nhiên gợi sự gắn kết; nhịp thơ chậm rãi, nhẹ nhàng.

- Khổ 4: Sử dụng từ láy tạo cảm giác xa cách; vần “ân” và nhịp thơ nhanh hơn, gợi sự thay đổi.

Câu 3. Trước những sắc thái và thời khắc khác nhau của bức tranh thiên nhiên chiều thu, duyên tình giữa “anh” và “em” có sự thay đổi như thế nào qua các khổ thơ? Có thể trả lời dựa vào bảng sau (làm vào vở):

Hướng dẫn giải:

Câu 4. Cảm xúc của “anh’’/“em’’ trước thiên nhiên chiều thu giữ vai trò như thế nào trong việc hình thành và phát triển duyên tình giữa “anh’’ và “em’’?

Hướng dẫn giải:

Vai trò: Góp phần hình thành và thúc đẩy sự phát triển của duyên tình giữa “anh’’ và “em’’.

Câu 5. Xác định chủ thể trữ tình và nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ.

Hướng dẫn giải:

• Chủ thể trữ tình: anh, em
• Cảm hứng chủ đạo: tình yêu thiên nhiên và tình cảm đôi lứa.

Câu 6. Chỉ ra nét độc đáo trong cách cảm nhận và miêu tả thiên nhiên mùa thu của Xuân Diệu qua Thơ duyên (Có thể so sánh với một vài bài thơ khác để làm rõ nét độc đáo ấy).

Hướng dẫn giải:

• Thiên nhiên: tươi mới, tràn đầy sức sống
• Các bài thơ khác thường mang tâm trạng buồn bã, trong khi Thơ duyên lại tươi tắn, tràn ngập niềm vui.

2. Hướng dẫn Soạn bài Thơ duyên chi tiết và sâu sắc

2.1 Trước khi đọc

1. Hãy chia sẻ những cảm xúc đặc biệt, những quan sát và phát hiện thú vị của bạn về thiên nhiên xung quanh.

Hướng dẫn giải:

Thiên nhiên với muôn màu sắc tươi đẹp luôn khiến con người say mê và tràn đầy cảm hứng.

2. Trong trí tưởng tượng của bạn, bức tranh mùa thu mang những hình ảnh, sắc màu và đường nét đặc trưng nào?

Hướng dẫn giải:

Bức tranh mùa thu hiện lên với hình ảnh lá vàng rơi nhẹ nhàng, hương hoa sữa thoang thoảng khắp phố phường…

2.2 Đọc văn bản

Câu 1. Lưu ý các từ ngữ chỉ mối quan hệ giữa các sự vật trong khổ 1. Đó là mối quan hệ như thế nào?

Hướng dẫn giải:

• Từ ngữ chỉ mối quan hệ giữa các sự vật trong khổ 1: hòa, cặp, qua, động.
• Mối quan hệ gắn bó, hòa hợp.

Câu 2. Trong khổ 4, cảnh vật có sự thay đổi như thế nào so với khổ 1 và 2?

Hướng dẫn giải:

Trong khổ 4, cảnh vật trở nên hối hả và gấp gáp hơn so với khổ 1 và 2.

2.3 Sau khi đọc

Câu 1. Bạn hiểu thế nào về từ “duyên” trong nhan đề “Thơ duyên”?

Hướng dẫn giải:

• “Duyên”: phần được trời định sẵn, tạo nên mối quan hệ tình cảm gắn bó và hòa hợp giữa con người.
• “Thơ duyên”: thể hiện sự gắn kết và hòa hợp giữa vạn vật trong thiên nhiên.

Câu 2. Phân tích và so sánh tác dụng của từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp… trong việc gợi tả cảnh sắc thiên nhiên chiều thu ở khổ 1 và khổ 4.

Hướng dẫn giải:

- Khổ 1:

• Cách gieo vần: duyên - chuyền - huyền, tạo sự êm ái và nhịp nhàng.
• Hình ảnh thiên nhiên gợi sự gắn bó, hòa hợp và tràn đầy sức sống.
• Nhịp thơ chậm rãi, nhẹ nhàng.

- Khổ 4:

• Sử dụng từ láy: (gấp gấp, phân vân) tạo cảm giác xa cách và thay đổi tâm trạng.
• Vần “ân” cùng nhịp thơ nhanh hơn, gợi sự chuyển động.
• Hình ảnh thơ quen thuộc với khung cảnh đồng quê.

Câu 3. Trước những sắc thái và thời khắc khác nhau của bức tranh thiên nhiên chiều thu, duyên tình giữa “anh” và “em” có sự thay đổi như thế nào qua các khổ thơ? Có thể trả lời dựa vào bảng sau (làm vào vở):

Hướng dẫn giải:

Câu 4. Cảm xúc của “anh’’/“em’’ trước thiên nhiên chiều thu giữ vai trò như thế nào trong việc hình thành và phát triển duyên tình giữa “anh’’ và “em’’?

Hướng dẫn giải:

Cảm xúc của “anh’’/“em’’ trước thiên nhiên chiều thu đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và thúc đẩy sự phát triển của duyên tình giữa “anh’’ và “em’’.

Câu 5. Xác định chủ thể trữ tình và nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ.

Hướng dẫn giải:

• Chủ thể trữ tình: anh và em
• Cảm hứng chủ đạo: Tình yêu thiên nhiên và tình cảm đôi lứa.

Câu 6. Chỉ ra nét độc đáo trong cách cảm nhận và miêu tả thiên nhiên mùa thu của Xuân Diệu qua Thơ duyên (Có thể so sánh với một vài bài thơ khác để làm rõ nét độc đáo ấy).

Hướng dẫn giải:

• Thiên nhiên được miêu tả một cách độc đáo và đầy gợi cảm. Bài thơ thể hiện tình yêu cuộc sống, sự tươi trẻ qua những “duyên tình” được thể hiện qua sự gắn bó và tươi mới của cảnh vật thiên nhiên khi vào thu.
• Khác với nhiều bài thơ về mùa thu của Xuân Diệu thường mang nét buồn, Thơ duyên lại toát lên sự vui tươi và tràn đầy sức sống.