Soạn bài Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng - Ngữ văn lớp 6 trang 90 sách Cánh Diều tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

Văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng mang đến cái nhìn sâu sắc về hoàn cảnh lịch sử và giá trị nghệ thuật của bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng'. EduTOPS hân hạnh giới thiệu tài liệu Soạn văn 6: Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng, một nguồn tham khảo quý giá cho học sinh và giáo viên.

Mời các bạn học sinh lớp 6 tham khảo tài liệu để chuẩn bị bài học một cách đầy đủ và hiệu quả. Nội dung chi tiết sẽ được cập nhật ngay sau đây, giúp các em nắm vững kiến thức và phát triển kỹ năng phân tích văn học.

Kiến thức Ngữ Văn - Khám phá và làm chủ ngôn ngữ văn học

1. Văn bản thuật lại sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân - kết quả

Văn bản thuật lại sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân - kết quả thường tập trung vào ba yếu tố chính: nguyên nhân, diễn biến và kết quả. Những yếu tố này giúp trả lời ba câu hỏi quan trọng: Tại sao sự việc xảy ra? Sự việc diễn ra như thế nào? Và kết quả cuối cùng là gì?

2. Biên bản

Biên bản là văn bản ghi chép lại những sự kiện đã hoặc đang diễn ra (về một vấn đề cần lưu giữ hoặc giải quyết) nhằm mục đích làm bằng chứng hoặc căn cứ; hoặc là bản ghi lại quá trình, nội dung và kết quả thảo luận (của một sự việc, cuộc họp hoặc hội nghị).

3. Dấu ngoặc kép - Công dụng và cách sử dụng trong văn bản

Dấu ngoặc kép thường được sử dụng để đánh dấu phần trích dẫn trực tiếp, lời đối thoại hoặc tên các tác phẩm, tài liệu cụ thể.

4. Lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu - Nghệ thuật diễn đạt hiệu quả

- Sử dụng từ ngữ phù hợp với chủ đề văn bản, đặc điểm thể loại và đối tượng độc giả.

- Xây dựng câu văn phù hợp với tính chất và yêu cầu của loại văn bản.

Soạn Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng - Mẫu 1: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

1. Chuẩn bị

a. Khi đọc văn bản thông tin thuật lại một sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân - kết quả, các em cần lưu ý:

- Văn bản được đăng trên trang kienthuc.net.vn (báo điện tử của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam) vào ngày 28 tháng 4 năm 2013, gần với dịp kỷ niệm Giải phóng miền Nam (30 tháng 4).

- Sự kiện được thuật lại là quá trình sáng tác bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng', được giới thiệu ngắn gọn trong phần sa pô.

- Các sự kiện được trình bày theo trình tự nguyên nhân, diễn biến và kết quả.

- Các yếu tố như nhan đề, sa pô, đề mục, hình ảnh… trong văn bản giúp thu hút sự chú ý của người đọc.

- Sự kiện được thuật lại giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình ra đời của bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng'.

b. Đọc trước văn bản 'Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng', tìm hiểu về nhạc sĩ Phạm Tuyên, bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng' và Chiến thắng 30 - 4 - 1975:

- Nhạc sĩ Phạm Tuyên sinh ngày 12 tháng 1 năm 1930, quê ở Hải Dương. Ông từng là trưởng ban âm nhạc của Đài Tiếng nói Việt Nam trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm: 'Như có Bác trong ngày đại thắng', 'Hành khúc Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh', 'Hát dưới cờ Hà Nội', 'Gặp nhau giữa trời thu Hà Nội'…

- Bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng' được sáng tác để chào mừng ngày chiến thắng Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

- Sự kiện 30 tháng 4 năm 1975 đánh dấu thời điểm Quân đội Nhân dân Việt Nam và Quân Giải phóng miền Nam tiến vào thành phố Sài Gòn.

* Tóm tắt văn bản 'Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng':

Nhạc sĩ Phạm Tuyên đã sáng tác bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng'. Đầu tháng 4 năm 1975, những tin tức chiến thắng từ các chiến trường miền Nam đã thôi thúc các nhạc sĩ sáng tác. Đến chiều ngày 28 tháng 4, bản tin của Đài Tiếng nói Việt Nam về cuộc oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của Nguyễn Thành Trung đã trở thành động lực để nhạc sĩ hoàn thành bài hát. Từ đêm 30 tháng 4 đến sáng 1 tháng 5, bài hát đã được phát sóng rộng rãi. 'Như có Bác trong ngày đại thắng' đã vượt qua thử thách thời gian, trở thành bài hát được yêu thích ở mọi tầng lớp xã hội, không phân biệt biên giới. Ở nhiều nơi, bài hát còn được sử dụng như bài ca kết thúc các buổi gặp gỡ, mít tinh và biểu diễn văn nghệ.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Chú ý thời điểm đăng bài báo:

Bài báo được đăng vào ngày 28/04/2013, trước ngày kỷ niệm 38 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/04/1975), đồng thời cũng là dịp kỷ niệm 38 năm ra đời bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng'.

Câu 2. Nêu tác dụng của sa pô bài báo

Sa pô tóm tắt nội dung chính của bài báo, giúp người đọc nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng.

Câu 3. Các dấu ngoặc kép trong phần (2) dùng để làm gì?

Dấu ngoặc kép được sử dụng để trích dẫn lời nói trực tiếp của nhạc sĩ Phạm Tuyên.

Câu 4. Chỉ ra câu văn nói về nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của bài hát.

Câu văn: 'Bản tin chiều ngày 28 - 4 - 1975 của Đài Tiếng nói Việt Nam về hành động oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của phi công Nguyễn Thành Trung là cú hích quan trọng cho sự ra đời bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.'

Câu 5. Chú ý những thông tin về quá trình sáng tác và phổ biến bài hát:

- Thông tin về quá trình sáng tác: Trong nguồn cảm hứng dạt dào, bài hát được hoàn thành chỉ trong hai tiếng đồng hồ, không cần chỉnh sửa một câu, một chữ nào.

- Thông tin phổ biến bài hát:

• Tác giả đưa bài hát cho hội đồng duyệt, anh em đùa rằng 'Sao giống như bài hát viết cho thiếu nhi' và định để dành đến ngày 7/5, kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ, mới dàn dựng.
• Thắng lợi đến quá nhanh, Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam yêu cầu tác giả sáng tác một bài hát mới nhân dịp giải phóng miền Nam.
• Tác giả vội vã đến 58 Quán Sứ, gặp Giám đốc và nói rằng chỉ có bài này thôi, rồi hát 'Như có Bác Hồ…'. Giám đốc nghe xong yêu cầu dàn dựng và thu thanh ngay để kịp phát sóng.
• Suốt đêm hôm đó, mỗi lần đọc xong tin chiến thắng, bài hát lại vang lên qua làn sóng phát thanh của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Câu 6. Ở phần (3), tác giả muốn khẳng định điều gì?

Tác giả muốn khẳng định sức sống bền bỉ của bài hát - một tác phẩm vượt thời gian, chạm đến trái tim của mọi tầng lớp xã hội, mang theo cảm xúc vỡ òa trong ngày chiến thắng lịch sử.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Văn bản 'Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng' thuật lại sự kiện gì?

Sự kiện ngày 30 tháng 4 năm 1975 - ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Câu 2. Chỉ ra bố cục của văn bản và xác định nội dung chính của mỗi phần.

Gồm 3 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “bất hủ ấy”: Giới thiệu chung về bài hát.
• Phần 2. Tiếp theo đến “người khác viết thay”: Quá trình sáng tác và phổ biến bài hát.
• Phần 3. Còn lại: Giá trị và ý nghĩa của bài hát.

Câu 3. Tìm trong văn bản những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng'.

- Hành động oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của phi công Nguyễn Thành Trung là động lực quan trọng thúc đẩy sự ra đời của bài hát.

- Mọi người xuống đường ăn mừng giải phóng, không ai ngồi nhà nghe hợp xướng. Tác giả cảm thấy cần phải viết ngay một bài hát để góp tiếng reo vui cùng mọi người trong ngày chiến thắng.

Câu 4. Những biểu hiện nào cho thấy bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng' có số phận đặc biệt?

• Bài hát vượt qua thử thách thời gian, đến với mọi tầng lớp xã hội, không phân biệt biên giới quốc gia.
• Ở nhiều nơi, bài hát còn được sử dụng như bài ca kết thúc các buổi gặp gỡ, mít tinh và biểu diễn văn nghệ.

Câu 5. Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài nhằm khẳng định điều gì?

Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên khẳng định rằng nền độc lập của dân tộc được đánh đổi bằng máu và nước mắt của biết bao con người. Bài hát được sáng tác để thể hiện lòng biết ơn và niềm tự hào về con người và đất nước Việt Nam.

Câu 6. Hãy nghe hoặc hát bài 'Như có Bác trong ngày đại thắng' và viết lại suy nghĩ, cảm xúc của em (trong khoảng 5 - 6 dòng) về bài hát.

Bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng' là một khúc ca vui tươi, hào hùng. Nhạc sĩ Phạm Tuyên đã sáng tác bài hát chỉ trong hai tiếng đồng hồ, nhưng lời ca lại chứa đựng cả một chặng đường đấu tranh gian khổ của dân tộc. Khi nghe bài hát, tôi cảm thấy vô cùng tự hào về quê hương, đất nước mình. Tôi tự nhủ sẽ cố gắng sống xứng đáng với truyền thống hào hùng của dân tộc Việt Nam.

Soạn Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng - Mẫu 2

Câu 1. Văn bản 'Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng' thuật lại sự kiện gì?

Văn bản thuật lại sự kiện Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vào ngày 30 tháng 4 năm 1975.

Câu 2. Chỉ ra bố cục của văn bản và xác định nội dung chính của mỗi phần.

Bố cục của văn bản và nội dung chính của mỗi phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “bất hủ ấy”: Giới thiệu chung về bài hát.
• Phần 2. Tiếp theo đến “người khác viết thay”: Quá trình sáng tác và phổ biến bài hát.
• Phần 3. Còn lại: Giá trị và ý nghĩa của bài hát.

Câu 3. Tìm trong văn bản những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng'.

Những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát: Hành động oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của phi công Nguyễn Thành Trung là động lực chính. Mọi người xuống đường ăn mừng giải phóng, và tác giả cảm thấy cần phải viết ngay một bài hát để góp tiếng reo vui cùng mọi người.

Câu 4. Những biểu hiện nào cho thấy bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng' có số phận đặc biệt?

Những biểu hiện cho thấy bài hát có số phận đặc biệt: Bài hát vượt qua thử thách thời gian, đến với mọi tầng lớp xã hội, không phân biệt biên giới quốc gia. Ở nhiều nơi, bài hát còn được dùng như bài ca kết thúc các buổi gặp gỡ, mít tinh và biểu diễn văn nghệ.

Câu 5. Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài nhằm khẳng định điều gì?

Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên khẳng định rằng nền độc lập và tự do của dân tộc phải được đánh đổi bằng máu và nước mắt của biết bao con người.

Câu 6. Hãy nghe hoặc hát bài 'Như có Bác trong ngày đại thắng' và viết lại suy nghĩ, cảm xúc của em (trong khoảng 5 - 6 dòng) về bài hát.

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng dấu ấn của ngày 30 tháng 4 năm 1975 vẫn còn mãi. Bài hát 'Như có Bác trong ngày đại thắng' là tiếng lòng của mỗi người dân Việt Nam trong giây phút lịch sử trọng đại. Mỗi khi bài hát vang lên, lòng em trào dâng niềm tự hào. Bài hát là khúc ca hân hoan, thể hiện khát vọng hòa bình và niềm tự hào của một dân tộc nhỏ bé nhưng kiên cường. Em vô cùng biết ơn nhạc sĩ Phạm Tuyên đã sáng tác nên một tác phẩm ý nghĩa như vậy.