Soạn bài Ngôi nhà tranh của Phan Bội Châu tại Bến Ngự - Chân trời sáng tạo Ngữ văn 11, trang 79, sách Chân trời sáng tạo tập 2
Trong chương trình Ngữ văn lớp 11, học sinh sẽ được khám phá tác phẩm 'Ngôi nhà tranh' của nhà cách mạng Phan Bội Châu tại Bến Ngự, một văn bản giàu giá trị lịch sử và văn hóa.

EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 11: Ngôi nhà tranh của Phan Bội Châu ở Bến Ngự. Hãy tham khảo chi tiết ngay bên dưới để chuẩn bị bài học hiệu quả.
Hướng dẫn soạn bài: Ngôi nhà tranh của Phan Bội Châu tại Bến Ngự
Trước khi đọc
Hãy chia sẻ những hiểu biết của bạn về cụ Phan Bội Châu, người được mệnh danh là 'Ông Già Bến Ngự'.
Gợi ý:
- Quê quán: Làng Đan Nhiễm (nay thuộc xã Nam Hòa, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An).
- Phan Bội Châu là nhà yêu nước, nhà cách mạng tiêu biểu nhất của dân tộc Việt Nam trong hai thập niên đầu thế kỷ XX.
- Những tác phẩm nổi bật: Sào Nam thi tập, Văn tế Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu niên biểu…
Đọc văn bản
Câu 1. Hình ảnh cụ Phan Bội Châu qua lời kể của Tuấn có điểm gì tương đồng và khác biệt so với hình dung của bạn trước khi đọc văn bản?
- Hình ảnh cụ Phan Bội Châu qua lời kể của Tuấn:
- “chòm râu phong phú, mắt đeo kính trắng, vòm trán cao vút tận đỉnh đầu”
- “bước đi thư thả, tay phải chống ba-toong, tay trái hơi cong, bàn tay lấp dưới tà áo nâu dài”
- “trông cụ không khác nào một vị tiên lão da mặt hồng hào, đang bước thung dung dưới bóng cây”
=> Hình ảnh cụ Phan Bội Châu khá giống với tưởng tượng về ngoại hình và phong thái.
Câu 2. Vì sao Tuấn cảm thấy “hoàn toàn thỏa mãn” trong ngày đầu tiên đến Huế?
Nguyên nhân: Tuấn đã được gặp gỡ và trò chuyện với cụ Phan Bội Châu, một nhân vật mà cậu hằng ngưỡng mộ.
Sau khi đọc xong,
Câu 1. Hãy tóm tắt nội dung chính của câu chuyện được kể trong văn bản.
Tuấn và Quỳnh đến thăm nhà cụ Phan Bội Châu tại Bến Ngự. Ngôi nhà tranh ba gian đơn sơ, xung quanh được bao phủ bởi cây cối xanh mát. Tại đây, Tuấn đã có cơ hội gặp gỡ cụ Phan, lắng nghe những lời dạy quý báu về đạo lý sống. Dù bận rộn trò chuyện với hai bạn trẻ, cụ Phan vẫn không quên nhiệm vụ bán gạo giúp đỡ bà con lối xóm.
Câu 2. Theo bạn, câu chuyện này mang ý nghĩa gì trong việc thể hiện mục đích sáng tác tác phẩm “Tuấn - chàng trai nước Việt” của Nguyễn Vỹ?
Tác giả muốn thông qua nhân vật Tuấn, độc giả có thể trực tiếp cảm nhận và hình dung về cụ Phan Bội Châu không chỉ như một nhân vật lịch sử mà còn là một con người chân thực, sống động, mang đậm dấu ấn thời đại nửa đầu thế kỷ XX.
Câu 3. Hãy tìm hiểu về cuộc đời và con người cụ Phan Bội Châu, đặc biệt chú ý đến các sự kiện và tư liệu liên quan trực tiếp đến đoạn trích “Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự”. Sau đó, liệt kê một số chi tiết phi hư cấu (thành phần xác định) và hư cấu (thành phần không xác định). Bạn có thể sử dụng mẫu bảng dưới đây (làm vào vở):
Sự việc, chi tiết | Thành phần xác định (không được hư cấu) | Thành phần không xác định (có thể hư cấu) |
Cụ Phan Bội Châu và việc cụ bị thực dân Pháp giam lỏng ở Huế | x | |
Cảm nhận của nhân vật Tuấn khi gặp cụ Phan Bội Châu: “Trông cụ không khác nào một vị tiền lão da mặt hồng hào, đang bước thung dung ở dưới bóng cây”. | x | |
Câu 4. Hãy phân tích tác dụng của việc kết hợp giữa yếu tố phi hư cấu và hư cấu trong văn bản.
Câu 5. Nhân vật Phan Bội Châu và ngôi nhà của cụ được miêu tả qua ngôi kể nào và điểm nhìn của ai? Ngôi kể và điểm nhìn này có ưu điểm gì so với các ngôi kể và điểm nhìn khác?
Câu 6. Liệu có thể coi nhân vật Phan Bội Châu và ngôi nhà tranh của cụ ở Bến Ngự trong văn bản là "chứng tích thời đại đầu thế kỉ XX" hay không? Vì sao?
Câu 7. Từ việc đọc hiểu đoạn trích, bạn hãy nêu một số lưu ý quan trọng về cách đọc văn bản thuộc thể loại truyện kí.
- Soạn bài Tôi đã học tập như thế nào? - Hành trình sáng tạo trong Ngữ văn lớp 11, trang 84 sách Chân trời sáng tạo tập 2
- Soạn bài: Giới thiệu tác phẩm nghệ thuật - Thơ, tranh, tượng theo sự lựa chọn cá nhân trong sách Chân trời sáng tạo Ngữ văn 11, trang 74, tập 2
- Soạn bài: Kỹ năng thảo luận và tranh luận về vấn đề đời sống - Ngữ văn 11, trang 102, sách Chân trời sáng tạo tập 2
- Soạn bài Nhớ con sông quê hương - Ngữ văn lớp 11, trang 90 sách Chân trời sáng tạo tập 2
- Soạn bài Nguyệt cầm - Hướng dẫn chi tiết Ngữ văn 11 trang 60 sách Chân trời sáng tạo tập 2