Soạn bài Lá đỏ - Ngữ văn lớp 8 trang 40 sách Kết nối tri thức tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 8: Lá đỏ, nằm trong bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tập 2. Tài liệu này sẽ là nguồn tham khảo quý giá giúp học sinh nắm vững kiến thức và chuẩn bị bài học một cách hiệu quả.

Các bạn học sinh lớp 8 có thể tham khảo tài liệu này để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ nhất. Nội dung chi tiết sẽ được chúng tôi cập nhật ngay sau đây, giúp các em tiếp cận bài học một cách sâu sắc và hiệu quả.

Hướng dẫn chi tiết Soạn bài Lá đỏ - Ngữ văn lớp 8 sách Kết nối tri thức

Trước khi đọc

Câu 1. Hãy tái hiện (kẻ, vẽ...) một hình ảnh để lại ấn tượng sâu sắc về chiến trường Trường Sơn trong những năm chiến tranh mà em đã biết qua phim ảnh, sách báo hoặc bài học lịch sử.

Hình ảnh: những chiếc xe không kính, chiếc võng của người lính,...

Câu 2. Bài thơ Lá đỏ của nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã được nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc thành ca khúc cùng tên. Hãy nghe bài hát và chia sẻ ấn tượng của em về giai điệu và cảm xúc mà bài hát mang lại.

Ấn tượng: giai điệu hào hùng, mạnh mẽ, gợi nhớ về tinh thần bất khuất của người lính Trường Sơn.

Đọc văn bản

Trả lời câu hỏi

Câu 1. Hãy xác định những đặc điểm của thể thơ tự do được thể hiện trong bài thơ Lá đỏ.

- Số tiếng trong một dòng: linh hoạt (có dòng 6 tiếng, có dòng 7 tiếng)

- Số dòng trong một khổ: không giới hạn

- Vần thơ: hai khổ đầu gieo vần chân (gió - đỏ, hương - trường), hai khổ cuối không gieo vần

- Nhịp thơ: không tuân theo quy tắc nhất định, dòng 2/2/2, dòng 4/3, dòng 3/4

Câu 2. Bài thơ thể hiện cảm xúc trước một cuộc hội ngộ rồi chia ly trong niềm tin gặp lại. Hãy cho biết ai là người bộc lộ cảm xúc và đó là cuộc gặp giữa ai với ai.

- Người bộc lộ cảm xúc: một người lính trên đường hành quân thần tốc vào chiến trường, chuẩn bị cho chiến dịch mùa xuân 1975.

- Cuộc gặp gỡ giữa người lính và cô gái thanh niên xung phong đang làm nhiệm vụ trên tuyến đường Trường Sơn. Đó là một cô gái trong hàng vạn người phụ nữ tham gia cuộc kháng chiến toàn dân. Họ không tiếc tuổi xanh, hy sinh tất cả vì đất nước.

Câu 3. Cuộc gặp gỡ diễn ra trong không gian như thế nào? Không gian đó giúp em hiểu thêm gì về bối cảnh lịch sử, về những con đường hành quân ra trận những năm chiến tranh?

Cuộc gặp gỡ diễn ra trong không gian: rừng Trường Sơn “lộng gió”, “rừng lạ ào ào lá đỏ”, “bụi Trường Sơn nhòa trời lửa”. Các hình ảnh vẽ lên khung cảnh rừng Trường Sơn khoáng đạt, gợi ấn tượng vừa lãng mạn, hào hùng dữ dội với những vẻ đẹp lạ lùng của rừng lá đỏ, những trận lá đổ ào ào như trút trong gió lộng trên những đỉnh núi cao giữa mùa thu của đại ngàn Trường Sơn, lửa bụi chiến tranh bay nhòa trời.

Câu 4. Nêu cảm nhận của em về hình ảnh đoàn quân trên đường ra tiền tuyến trong bài thơ. Em từng đọc những câu thơ nào khác cũng miêu tả hình ảnh đoàn quân ra trận.

Hình ảnh đoàn quân trên đường ra tiền tuyến gợi lên không khí hào hùng, thần tốc trong khung cảnh “bụi Trường Sơn nhòa trời lửa”. Từ láy “vội vã” đã làm nổi bật tinh thần khẩn trương, tranh thủ từng phút giây hành quân ra tiền tuyến cho kịp bước vào chiến trận cuối cùng, bất chấp gian khổ hiểm nguy. Hình ảnh đoàn quân là kết tinh của ý chí, tinh thần, khát vọng độc lập, tự do và chiến thắng của dân tộc.

Những câu thơ khác cũng miêu tả hình ảnh đoàn quân trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:

“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”

Câu 5. Nhận xét các chi tiết miêu tả hình ảnh “em gái tiền phương” trong bài thơ.

- Hình ảnh “em gái tiền phương” được so sánh “như quê hương” trở thành biểu tượng của quê hương, đất nước.

- “Em gái tiền phương” là một cô gái thanh niên xung phong. Hình ảnh biểu tượng cho cuộc chiến tranh của dân tộc, khát vọng độc lập, hòa bình của dân tộc.

Câu 6. Xác định mạch cảm xúc của bài thơ. Mạch cảm xúc đó liên quan như thế nào đến hình ảnh lá đỏ rừng lá đỏ trong bài thơ?

- Mạch cảm xúc: tình yêu quê hương, đất nước

- Mạch cảm xúc đó liên quan: mỗi chiếc lá gợi liên tưởng đến một cá nhân, cả rừng lá đỏ ào ào gợi lên hình ảnh hào hùng của cả dân tộc, đất nước; tô đậm hình ảnh lá đỏ nhà thơ muốn nhấn mạnh vai trò, ý nghĩa đóng góp của mỗi cá nhân vào thắng lợi đất nước.

Câu 7. Cảm hứng chủ đạo trong bài thơ Lá đỏ là gì?

Cảm hứng chủ đạo: ca ngợi tình yêu đất nước, những đóng góp to lớn của người anh hùng chưa biết tên đã tạo ra sức mạnh dân tộc, góp phần làm nên chiến thắng trong những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm.

Câu 8. Có ý kiến cho rằng bài thơ thể hiện niềm tin và hi vọng về thắng lợi tất yếu của cuộc kháng chiến. Em có tán thành với ý kiến đó không? Vì sao?

• Ý kiến: tán thành
• Nguyên nhân: câu thơ “Chào em em gái tiền phương/Hẹn gặp nhé giữa Sài Gòn” thể hiện niềm tin, hi vọng vào chiến thắng tất yếu của cuộc kháng chiến.

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về hình ảnh “em gái tiền phương” trong bài thơ.

Gợi ý:

Khi đọc bài thơ Lá đỏ của Nguyễn Đình Thi, tôi đặc biệt ấn tượng với hình ảnh “em gái tiền phương”. Có thể thấy, hình ảnh này ý chỉ cô gái thanh niên xung phong đang tham gia làm nhiệm vụ trên tuyến đường Trường Sơn. Cuộc gặp gỡ được nhắc đến là của người lính với cô gái thanh niên xung phong này. Cách gọi “em gái tiền phương” nghe thật gần gũi, nhưng cũng đầy sự trân trọng. Tác giả đã nhắc đến họ qua câu thơ: “Em đứng bên đường như quê hương”, “Vai áo bạc quàng súng trường”. Qua những câu thơ này, hình ảnh của những cô gái hiện lên gợi cảm giác vừa thân thương, gần gũi, giản dị; vừa dũng cảm, kiên cường, vững vàng khi làm nhiệm vụ. Hình ảnh “em gái tiền phương” được so sánh với “như quê hương” trở thành biểu tượng của quê hương, đất nước. Họ cũng chính là biểu tượng cho cuộc chiến tranh nhân dân của dân tộc, cho khát vọng tự do, hòa bình của nhân dân.