Soạn bài Đồng Tháp Mười mùa nước nổi - Ngữ văn lớp 6 trang 55 sách Cánh Diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

Văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã khắc họa một cách sinh động vẻ đẹp thiên nhiên trù phú của vùng Đồng Tháp Mười khi mùa nước về. Nhằm giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn, EduTOPS mang đến bài Soạn văn 6: Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, thuộc bộ sách Cánh Diều, tập 1.

Tài liệu hữu ích dành cho học sinh lớp 6, mời các em tham khảo nội dung chi tiết được chúng tôi tổng hợp và chia sẻ ngay sau đây.

1. Hướng dẫn soạn bài Đồng Tháp Mười mùa nước nổi chi tiết và đầy đủ nhất

1.1 Chuẩn bị

- Văn bản kể về hành trình khám phá vùng đất Đồng Tháp Mười, nơi mang đậm nét đẹp thiên nhiên và văn hóa bản địa.

- Phương tiện di chuyển: xe máy, giúp dễ dàng len lỏi qua những con đường nhỏ và cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của vùng đất này.

- Thái độ và cảm xúc: sự hào hứng và niềm thích thú trước một chuyến đi đầy hứa hẹn, khơi gợi trí tò mò và mong muốn khám phá.

- Cảnh sắc nơi đây mang vẻ mộc mạc, giản dị, còn con người thì chân thành, sôi nổi, tạo nên một bức tranh sống động và ấm áp.

- Thái độ và tình cảm của người đọc: sự tò mò, thích thú và khao khát được trải nghiệm, khám phá vẻ đẹp độc đáo của Đồng Tháp Mười.

- Du lịch sinh thái: một loại hình du lịch dựa trên nền tảng thiên nhiên và văn hóa bản địa, gắn liền với giáo dục môi trường, góp phần bảo tồn và phát triển bền vững với sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương.

- Du lịch miệt vườn: một hình thức du lịch sinh thái đặc trưng, gắn liền với những vườn cây ăn trái rộng lớn và trù phú. Nhờ lợi thế về đất đai, khí hậu và hệ thực vật phong phú, du lịch miệt vườn phát triển mạnh ở vùng Nam Bộ, mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho người dân địa phương.

1.2 Đọc hiểu

Câu 1. (trang 55 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Lũ có vai trò quan trọng như thế nào đối với Đồng Tháp Mười?

Hướng dẫn giải:

Lũ đóng vai trò thiết yếu với Đồng Tháp Mười:

• Mang theo phù sa và nguồn lợi thủy sản như tôm cá, góp phần hình thành nền văn hóa đặc trưng của vùng đồng bằng.
• Nếu không có lũ, khu vực này sẽ đối mặt với tình trạng thiếu nước ngọt nghiêm trọng, phèn tích tụ nhiều và đậm đặc hơn.

Câu 2. (trang 56 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

“Tràm chim” được hiểu như thế nào?

Hướng dẫn giải:

“Tràm chim” là những cánh rừng tràm rộng lớn với đàn chim sinh sống dày đặc, tạo thành một hệ sinh thái độc đáo.

Câu 3. (trang 56 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Món ăn nào được xem là đặc sản của Đồng Tháp Mười?

Hướng dẫn giải:

Đặc sản của Đồng Tháp Mười bao gồm các món như bông điên điển xào tôm và cá linh kho ớt, mang đậm hương vị truyền thống.

Câu 4. (trang 57 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Sen ở Đồng Tháp Mười có gì đặc biệt?

Hướng dẫn giải:

Sen ở Đồng Tháp Mười nổi bật với vẻ đẹp độc đáo: những cánh đồng sen bạt ngàn xen lẫn giữa rừng tràm, hoa sen tinh khiết vươn lên từ bùn lầy, và kiêu hãnh khoe sắc giữa những đám năn lác.

Câu 5. (trang 57 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Khu di tích Gò Tháp có những điểm gì đặc sắc?

Hướng dẫn giải:

Khu di tích Gò Tháp mang nhiều nét đặc sắc: diện tích rộng khoảng 5000 mét vuông, cao hơn mực nước biển Hà Tiên khoảng 5 mét, nằm giữa trung tâm Đồng Tháp Mười với cảnh quan ngập nước mênh mông. Đây cũng là nơi khai quật được nền gạch cổ của một tòa tháp có niên đại khoảng 15000 năm.

Câu 6. (trang 57 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tác giả có cảm nhận gì về Đồng Tháp Mười qua thành phố Cao Lãnh?

Hướng dẫn giải:

Khi đến thành phố Cao Lãnh, tác giả cảm nhận được cuộc sống của người dân nơi đây: họ sống vui vẻ, hiền hòa, năng động; cuộc sống bình dị, an lành, và mang trong mình sự tự tin, khẳng khái.

1.3 Trả lời câu hỏi

Câu 1. (trang 58 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tác giả của bài du ký Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã chọn lọc và giới thiệu những yếu tố nào để làm nổi bật nét đặc trưng của Đồng Tháp Mười?

Hướng dẫn giải:

• Nước lũ
• Tràm chim
• Món ăn đặc sản: bông điên điển, cá linh
• Sen
• Khu di tích Gò Tháp
• Con người

Câu 2. (trang 58 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tình cảm của tác giả được thể hiện như thế nào khi viết về Đồng Tháp Mười? Hãy chỉ ra một số câu văn thể hiện rõ tình cảm đó.

Hướng dẫn giải:

- Tình cảm: thích thú, yêu mến và trân trọng.

- Một số câu văn như:

• Trong khi chúng tôi chỉ có một ngày để cưỡi xe, nhưng lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều…
• Với nỗi khao khát và sự trân trọng, tôi đã thưởng thức hai món ăn mang hồn cốt của vùng đồng bằng.

Câu 3. (trang 58 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Từ văn bản trên, theo em, bài du ký về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu những gì?

Hướng dẫn giải:

Bài du ký về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu những nét đặc trưng về thiên nhiên và cuộc sống của con người nơi đó.

Câu 4. (trang 58 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong bài du ký mang lại hiệu quả gì?

Hướng dẫn giải:

Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp bài du ký trở nên chân thực, thuyết phục hơn, đồng thời khơi gợi sự tò mò và mong muốn khám phá của người đọc.

Câu 5. (trang 58 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nếu có cơ hội thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ chọn đến địa điểm nào được nhắc đến trong bài du ký? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Em sẽ đến: Tràm chim Đồng Tháp Mười

- Lý do: Để khám phá và tìm hiểu về một nét đặc trưng độc đáo của thiên nhiên nơi đây.

2. Hướng dẫn soạn bài Đồng Tháp Mười mùa nước nổi ngắn gọn và hiệu quả

2.1 Tác giả

• Văn Công Hùng sinh năm 1958.
• Quê hương: Thừa Thiên Huế.
• Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
• Một số tác phẩm tiêu biểu: Bến đợi (thơ, 1992), Ngựa trắng bay về (trường ca, 2002), Mắt cao nguyên (tản văn và phóng sự, 2006)...

2.2 Tác phẩm

• Thể loại: Văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi thuộc thể loại du ký.
• Xuất xứ: Được đăng trên báo Văn nghệ, số 49, tháng 12 năm 2011.

2.3 Đọc - hiểu văn bản

a. Thiên nhiên Đồng Tháp Mười

- Lũ:

• Nguồn sống của cư dân miền sông nước.
• Mang theo phù sa và nguồn lợi thủy sản, góp phần hình thành nền văn hóa đồng bằng.
• Nếu không có lũ, khu vực sẽ đối mặt với tình trạng thiếu nước ngọt nghiêm trọng và phèn tích tụ nhiều.

- Kênh rạch:

• Dùng để thông thương, lấy nước và đất đắp đường.
• Góp phần tạo nên một đồng bằng rộng lớn, giàu bản sắc.

- Tràm chim:

• Những cánh rừng tràm rộng lớn với đàn chim sinh sống dày đặc.
• Chiều tối, hàng vạn con chim lớn nhỏ bay lượn, làm rợp cả một khoảng trời.

- Sen:

• Biểu tượng của vẻ đẹp tự nhiên.
• Những cánh đồng sen bạt ngàn xen lẫn rừng tràm, hoa sen tinh khiết vươn lên từ bùn lầy, kiêu hãnh khoe sắc giữa năn lác.
• Sen vươn lên giữa nắng gió phương Nam, tự tin tỏa sắc hồng đặc trưng.

=> Thiên nhiên: hùng vĩ và tươi đẹp.

b. Cuộc sống của con người ở Đồng Tháp Mười

- Đặc sản: món bông điên điển xào tôm, cá linh kho ngót.

- Di tích: Gò Tháp, nơi lưu giữ dấu ấn lịch sử của dân tộc.

- Con người: sống vui vẻ, hiền hòa và năng động.

=> Cuộc sống gắn bó mật thiết với thiên nhiên.