Soạn bài Các loài chung sống với nhau như thế nào? - Ngữ văn lớp 6 (Kết nối tri thức, Tập 2, Trang 82)

Văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 6. EduTOPS mang đến bài Soạn văn 6: Các loài chung sống với nhau như thế nào?, thuộc bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tập 2, giúp học sinh khám phá sâu hơn về chủ đề này.

Tài liệu này dành riêng cho học sinh lớp 6, giúp các em chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ. Nội dung chi tiết sẽ được cập nhật ngay sau đây. Mời các em cùng tham khảo!

Các loài chung sống với nhau như thế nào? - Khám phá sự tương tác giữa các loài trong tự nhiên

Trước khi đọc - Khám phá thế giới tự nhiên

Câu 1. Bạn đã từng xem những chương trình truyền hình hoặc tài liệu trực tuyến nào cung cấp thông tin hấp dẫn và bổ ích về cuộc sống của các loài sinh vật trên Trái Đất? Bạn nghĩ gì về tầm quan trọng của việc thường xuyên tìm hiểu sự đa dạng của thế giới tự nhiên?

• Một số chương trình nổi tiếng như: Thế giới động vật, Khám phá thế giới…
• Việc thường xuyên tìm hiểu về sự đa dạng của tự nhiên không chỉ mở rộng kiến thức mà còn giúp chúng ta trân trọng và bảo vệ môi trường sống.

Câu 2. Trong số những tài liệu hoặc bộ phim về các loài sinh vật mà bạn đã xem, đâu là tác phẩm để lại cho bạn ấn tượng sâu sắc nhất? Hãy chia sẻ lý do tại sao.

Một số bộ phim đáng chú ý về thế giới sinh vật như: Vua sư tử, Chú chuột đầu bếp, 101 chú chó đốm… Những tác phẩm này không chỉ giải trí mà còn mang lại bài học ý nghĩa về sự gắn kết giữa các loài.

Đọc văn bản - Khám phá sự đa dạng sinh học

Câu 1. Số lượng các loài sinh vật hiện có trên Trái Đất và số lượng loài đã được con người nhận biết là bao nhiêu?

• Theo ước tính của các nhà khoa học, Trái Đất hiện có khoảng 10.000.000 loài sinh vật.
• Con người mới chỉ nhận biết được khoảng 1.400.000 loài, trong đó bao gồm hơn 300.000 loài thực vật và hơn 1.000.000 loài động vật.

Câu 2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự đa dạng của các quần xã sinh vật?

Sự đa dạng của các quần xã phụ thuộc vào sự cạnh tranh giữa các loài, mối quan hệ giữa con mồi và vật ăn thịt, cũng như sự thay đổi của các yếu tố vật lý và hóa học trong môi trường.

Câu 3. Trật tự trong cuộc sống của các loài sinh vật được thể hiện như thế nào?

- Loài ưu thế (ví dụ như cây thông trong rừng thông) đóng vai trò quan trọng trong quần xã nhờ số lượng lớn và khả năng hoạt động mạnh mẽ.

- Loài chủ chốt (như sư tử ở đồng cỏ hoặc cá sấu ở đầm nước châu Phi) có vai trò kiểm soát và điều chỉnh hoạt động của các loài khác, giúp duy trì sự ổn định của quần xã.

- Ngoài ra, trật tự này còn thể hiện qua sự phân bố của các loài trong không gian sống, theo chiều thẳng đứng (như sự phân tầng của thực vật trong rừng mưa nhiệt đới) hoặc theo chiều ngang (trải rộng theo địa hình), nhằm giảm thiểu sự cạnh tranh và tối ưu hóa việc sử dụng nguồn tài nguyên môi trường.

Câu 4. Những tiến bộ vượt bậc của nhân loại có ảnh hưởng đến cuộc sống của các loài sinh vật không?

• Sự cân bằng trong đời sống của các loài đã bị xáo trộn và phá vỡ phần nào.
• Các yếu tố vô sinh của môi trường cũng chịu nhiều tác động tiêu cực từ hoạt động của con người.

Sau khi đọc - Khám phá sâu hơn về thế giới tự nhiên

Trả lời câu hỏi

Câu 1. Những con số và dữ liệu nào trong đoạn (2) (Theo ước tính... lẫn nhau của muôn loài) thể hiện sự phong phú của các loài sinh vật trên Trái Đất?

• Theo ước tính của các nhà khoa học, Trái Đất hiện có khoảng 10.000.000 loài sinh vật.
• Con người mới chỉ nhận biết được khoảng 1.400.000 loài, trong đó bao gồm hơn 300.000 loài thực vật và hơn 1.000.000 loài động vật.

Câu 2. Đoạn (3) (Các loài động vật… riêng từng loài) đã nói gì về sự đa dạng của các quần xã sinh vật?

Mỗi quần xã sinh vật là một thế giới độc đáo, không giống với bất kỳ quần xã nào khác. Trong đó, các loài sinh vật chung sống với số lượng cá thể khác nhau, tạo nên sự đa dạng và phong phú.

Câu 3. Hãy nêu những căn cứ giúp ta hiểu được tính trật tự trong đời sống của muôn loài. Theo em, việc thiên nhiên duy trì trật tự này có ý nghĩa như thế nào?

- Loài ưu thế (ví dụ như cây thông trong rừng thông) đóng vai trò quan trọng trong quần xã nhờ số lượng lớn và khả năng hoạt động mạnh mẽ.

- Loài chủ chốt (như sư tử ở đồng cỏ hoặc cá sấu ở đầm nước châu Phi) có vai trò kiểm soát và điều chỉnh hoạt động của các loài khác, giúp duy trì sự ổn định của quần xã.

- Ngoài ra, trật tự này còn thể hiện qua sự phân bố của các loài trong không gian sống, theo chiều thẳng đứng (như sự phân tầng của thực vật trong rừng mưa nhiệt đới) hoặc theo chiều ngang (trải rộng theo địa hình), nhằm giảm thiểu sự cạnh tranh và tối ưu hóa việc sử dụng nguồn tài nguyên môi trường.

=> Việc duy trì trật tự trong đời sống của các loài giúp bảo vệ sự cân bằng sinh thái, đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững của muôn loài.

Câu 4. Nếu chỉ tồn tại quan hệ đối kháng, sự cân bằng trong từng quần xã sinh vật sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Nếu chỉ tồn tại quan hệ đối kháng, sự cân bằng trong từng quần xã sẽ bị phá vỡ ngay lập tức, dẫn đến sự hỗn loạn và suy giảm đa dạng sinh học.

Câu 5. Theo em, đoạn nào trong văn bản thể hiện rõ nhất cách trình bày văn bản thông tin theo quan hệ nhân quả?

Đoạn văn thể hiện rõ nhất là: “Trên Trái Đất, con người cũng chỉ là một phần nhỏ trong hệ sinh thái rộng lớn, và việc bảo vệ sự cân bằng tự nhiên là trách nhiệm của chúng ta để duy trì một thế giới đẹp đẽ này.”

Câu 6. Cách mở đầu và kết thúc của văn bản thông tin này có điểm gì nổi bật?

Văn bản thông tin bắt đầu và kết thúc bằng cách nhắc đến bộ phim hoạt hình “Vua sư tử”, từ đó dẫn dắt vào vấn đề chính một cách tự nhiên và thu hút, giúp văn bản trở nên sinh động và hấp dẫn hơn.

Câu 7. Con người có thể làm gì để bảo vệ sự đa dạng và phong phú của thế giới sinh vật?

• Bảo vệ môi trường sống tự nhiên của các loài sinh vật.
• Ngăn chặn và nghiêm cấm các hành vi săn bắt trái phép động vật hoang dã.

Viết kết nối với đọc

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) với chủ đề: Trên hành tinh xinh đẹp này, muôn loài đều cần đến nhau để tồn tại và phát triển.

Gợi ý:

Trên hành tinh tươi đẹp này, muôn loài đều có mối liên hệ mật thiết với nhau. Trái Đất là ngôi nhà chung của khoảng 10.000.000 loài sinh vật, nhưng con người mới chỉ nhận biết được khoảng 1.400.000 loài, bao gồm hơn 300.000 loài thực vật và hơn 1.000.000 loài động vật. Các loài sinh vật tồn tại trong những quần xã, nơi chúng có mối quan hệ hỗ trợ và đối kháng lẫn nhau. Con người, dù tự coi mình là loài thống trị, nhưng cũng chỉ là một phần nhỏ trong hệ sinh thái rộng lớn. Nhận thức được điều này, chúng ta cần chung sống hài hòa với thiên nhiên, bảo vệ sự cân bằng sinh thái và gìn giữ Trái Đất cho thế hệ tương lai.