Phân tích tình huống truyện Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân: 3 dàn ý chi tiết và 12 bài văn mẫu đặc sắc

Phân tích tình huống truyện Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân với 3 dàn ý chi tiết và 12 bài văn mẫu xuất sắc. Tài liệu này sẽ cung cấp nguồn cảm hứng phong phú, giúp bạn nắm vững nghệ thuật cảm thụ văn học và viết những bài phân tích sâu sắc, giàu cảm xúc.

Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện trong Chữ người tử tù mang tính độc đáo, đầy bất ngờ và éo le. Cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và Quản ngục không chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên mà còn là định mệnh được sắp đặt. Để khám phá sâu hơn về tình huống truyện đầy kịch tính này, mời bạn đọc tham khảo 12 bài phân tích chi tiết. Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về nhân vật Huấn Cao và các kết bài ấn tượng trong tác phẩm.

Dàn ý phân tích tình huống truyện Chữ người tử tù

1. Mở bài

- Nguyễn Tuân, một nhà văn luôn khao khát tìm kiếm cái đẹp, đặc biệt là vẻ đẹp trong nhân cách con người.

- Truyện ngắn Chữ người tử tù là tác phẩm tiêu biểu, thể hiện rõ nét phong cách nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân với tình huống truyện đầy ấn tượng.

2. Thân bài

* Tác giả, tác phẩm:

- Nguyễn Tuân (1910-1987), quê ở Hà Nội, xuất thân từ một gia đình nhà Nho khi Hán học đã suy tàn. Ông là một nhà văn lớn, một nghệ sĩ suốt đời theo đuổi cái đẹp, với phong cách uyên bác, tài hoa và độc đáo, nổi bật trong thể loại tùy bút và truyện ngắn.

- Chữ người tử tù là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Tuân trước cách mạng, được in trong tập Vang bóng một thời.

* Tình huống truyện:

- Bối cảnh:

• Không gian: Trong nhà tù chật hẹp, ẩm thấp và hôi hám.
• Thời gian: Những ngày cuối cùng trước khi Huấn Cao bị hành hình.

- Vị thế của Huấn Cao và quản ngục trong bình diện xã hội:

• Huấn Cao là tử tù, kẻ phản loạn chống lại trật tự xã hội phong kiến đương thời.
• Viên quản ngục là người quản lý tù nhân, đại diện cho giai cấp bảo vệ trật tự xã hội.

=> Vị thế đối địch. Tuy nhiên, xét kỹ, đây còn là cuộc gặp gỡ giữa hai loại tù nhân, trong đó viên quản ngục cũng là một tù nhân trong chính môi trường làm việc của mình.

- Vị thế trên bình diện nghệ thuật:

• Huấn Cao: Một nghệ sĩ tài hoa với nét chữ đẹp như rồng bay phượng múa.
• Viên quản ngục: Người đam mê nghệ thuật thư pháp, luôn kính trọng và ngưỡng mộ tài năng của Huấn Cao.

=> Mối quan hệ tri âm tri kỷ giữa hai con người tưởng chừng đối lập.

- Vị thế trên bình diện nhân cách:

• Huấn Cao: Người anh hùng với khí phách hiên ngang và tâm hồn nghệ sĩ.
• Viên quản ngục: Kẻ tôn thờ khí phách và tài hoa của Huấn Cao, mang trong mình thiên lương trong sáng.

3. Kết bài

- Tình huống truyện trong Chữ người tử tù đóng vai trò như chất xúc tác, thúc đẩy cốt truyện phát triển và dẫn đến cách giải quyết đầy bất ngờ. Qua đó, vẻ đẹp nhân cách và tính cách của các nhân vật được bộc lộ rõ nét, làm nổi bật chủ đề tác phẩm và khẳng định phong cách nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân.

Tóm tắt tình huống truyện Chữ người tử tù

Tình huống truyện trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân được xây dựng vô cùng độc đáo, xoay quanh hai nhân vật Huấn Cao và Quản ngục. Trên bình diện xã hội, họ hoàn toàn đối lập: một người là kẻ đại nghịch chống lại trật tự, kẻ còn lại là viên quản ngục đại diện cho quyền lực tối tăm nhưng lại khao khát ánh sáng của chữ nghĩa. Thế nhưng, trên bình diện nghệ thuật, họ lại là tri kỷ, những tâm hồn đồng điệu. Nguyễn Tuân đã tạo nên một cuộc gặp gỡ khác thường giữa hai con người khác thường, làm nổi bật sự đối lập và hòa hợp giữa cái đẹp và cái tối tăm.

Tình huống truyện không chỉ tạo kịch tính mà còn làm nổi bật tính cách nhân vật. Cuộc hội ngộ giữa Huấn Cao và Quản ngục diễn ra trong chốn ngục tù đầy căng thẳng, thể hiện mối quan hệ éo le giữa hai tâm hồn nghệ sĩ. Qua đó, Nguyễn Tuân khẳng định sự chiến thắng của cái đẹp và thiên lương trước quyền lực độc ác. Tình huống truyện độc đáo này không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của Huấn Cao mà còn làm sáng tỏ tấm lòng "biệt nhỡn liên tài" của viên quản ngục, từ đó thể hiện sâu sắc chủ đề tác phẩm.

Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 1

Nguyễn Tuân, một nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam thế kỷ XX, có vị trí quan trọng và đóng góp lớn cho văn học hiện đại. Sáng tác của ông thúc đẩy thể loại tùy bút, bút ký đạt đến trình độ nghệ thuật cao, làm phong phú ngôn ngữ văn học dân tộc, mang đến cho văn xuôi hiện đại một phong cách tài hoa, độc đáo hiếm có. Truyện ngắn Chữ người tử tù là kiệt tác của Nguyễn Tuân, với thành công đầu tiên nằm ở việc xây dựng tình huống truyện độc đáo, bất ngờ, éo le và ngang trái.

Tình huống truyện là hoàn cảnh đặc biệt được tạo nên bởi một sự kiện, giúp cuộc sống hiện lên đậm đặc và ý đồ tư tưởng của tác giả được bộc lộ rõ nét. Từ tình huống này, các sự kiện và biến cố của cốt truyện được phát triển, tính cách nhân vật được bộc lộ, và tư tưởng chủ đề của tác phẩm cũng được thể hiện sâu sắc. Sáng tạo tình huống độc đáo thể hiện khả năng quan sát và khám phá bản chất cuộc sống, con người của nhà văn.

Tình huống truyện trong Chữ người tử tù là cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và Quản ngục. Không gian là nhà tù, nơi chứa đựng những điều xấu xa, tăm tối. Thời gian là những ngày cuối cùng của Huấn Cao trước khi bị hành hình. Huấn Cao, người cầm đầu phiến loạn, nổi tiếng với tài viết chữ đẹp. Quản ngục, đại diện cho triều đình mục nát, nhưng lại khao khát cái đẹp và thiện lương.

Cuộc hội ngộ giữa Huấn Cao và Quản ngục là do trời định. Ban đầu, Quản ngục muốn biệt đãi và xin chữ Huấn Cao, nhưng Huấn Cao khinh bỉ ông, coi ông là kẻ tiểu nhân. Mối quan hệ giữa họ tưởng chừng không thể hòa hợp. Tuy nhiên, khi hiểu được tấm lòng của Quản ngục, Huấn Cao xúc động và ân hận, nhận ra tấm lòng chân thành của ông.

Cuối cùng, Huấn Cao quyết định cho chữ Quản ngục trong đêm cuối cùng của cuộc đời mình. Không gian nhà tù tối tăm, nhơ bẩn tượng trưng cho cái ác, nhưng ánh sáng từ ngọn đuốc và tấm lụa trắng tượng trưng cho cái đẹp, cái thiện. Cảnh cho chữ diễn ra trong sự tương phản mạnh mẽ, thể hiện sự chiến thắng của cái đẹp trước cái ác.

Người cho chữ là Huấn Cao, tử tù nhưng uy nghi, lồng lộng. Người xin chữ là Quản ngục, kẻ có quyền nhưng kính cẩn, run run. Đây là cảnh tượng xưa nay chưa từng có, nơi cái đẹp và cái thiện chiến thắng bóng tối và cái ác. Tình huống này thể hiện niềm tin của Nguyễn Tuân vào sức mạnh cảm hóa của cái đẹp.

Sau khi cho chữ, Huấn Cao khuyên Quản ngục rời bỏ nghề quản ngục để giữ thiên lương. Lời khuyên này khẳng định cái đẹp không thể tồn tại cùng cái ác. Mối quan hệ giữa họ lúc này trở thành tri âm, tri kỷ, thể hiện sự đồng điệu giữa hai tâm hồn yêu cái đẹp.

Cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và Quản ngục là bất ngờ và éo le. Xét về xã hội, họ là kẻ thù. Xét về nghệ thuật, họ là tri kỷ. Nhà tù không phải nơi dành cho những cuộc gặp gỡ, nhưng ở đây, hai tâm hồn đồng điệu đã gặp nhau. Huấn Cao bị giam cầm về thể xác nhưng tự do về tâm hồn, trong khi Quản ngục tự do về thể xác nhưng bị giam cầm về nhân cách.

Tình huống truyện bộc lộ tính cách nhân vật. Huấn Cao hiện lên là người hiên ngang, tài hoa, và giữ được thiên lương trong sáng. Qua nhân vật này, Nguyễn Tuân gửi gắm thông điệp về sự trân trọng cái đẹp và nhân cách cao cả. Cái đẹp có khả năng cảm hóa con người, làm cho họ gần nhau hơn.

Quản ngục, qua tình huống truyện, thể hiện mình là người biết trân trọng tài năng và khí phách. Ông là người vẫn giữ được thiên lương trong sáng dù sống trong môi trường tăm tối. Nguyễn Tuân gửi gắm rằng, trong mỗi con người đều có một nghệ sĩ, một tâm hồn yêu cái đẹp, và cái đẹp có thể tồn tại ngay cả trong môi trường xấu xa.

Tình huống truyện thúc đẩy cốt truyện phát triển, tạo không khí căng thẳng và lôi cuốn. Từ tình huống này, cốt truyện được triển khai và lên đến cao trào trong cảnh cho chữ. Tình huống độc đáo này thể hiện tư tưởng chủ đề của tác phẩm: sự bất tử của cái đẹp và sự chiến thắng của cái thiện trước cái ác.

Tình huống truyện còn thể hiện phong cách nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân: một nghệ sĩ tài hoa, luôn tìm kiếm cái đẹp phi thường nhưng vẫn mang giá trị nhân văn sâu sắc. Thông điệp của ông là cái đẹp có thể cứu rỗi nhân loại, và nó mãi mãi là lí tưởng cao cả của con người.

Tình huống truyện chứa đựng quan niệm sâu sắc: cái đẹp là bất diệt. Dù thực tại có tăm tối đến đâu, cái đẹp vẫn tồn tại và hướng con người đến ánh sáng. Đó là niềm tin mãnh liệt của Nguyễn Tuân vào sức mạnh cảm hóa của nghệ thuật và cái đẹp.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 2

Nguyễn Tuân, một nhà văn lớn, suốt đời theo đuổi cái đẹp, có vị trí quan trọng trong nền văn học Việt Nam hiện đại. Tác phẩm “Chữ người tử tù” của ông nổi bật nhờ nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo, giàu kịch tính, góp phần làm nên thành công của tác phẩm.

“Chữ người tử tù” ban đầu có tên “Dòng chữ cuối cùng”, in năm 1939 trên tạp chí Tao đàn. Sau đó, tác phẩm được đổi tên và in trong tập “Vang bóng một thời” năm 1940, được nhà phê bình Vũ Ngọc Phan đánh giá là “một văn phẩm gần đạt đến sự toàn thiện, toàn mỹ”.

Tình huống truyện là yếu tố quan trọng trong tác phẩm. Theo nhà văn Nguyễn Minh Châu, tình huống truyện là “khoảnh khắc của cả một đời người”, nơi sự sống hiện lên đậm đặc. Nó như “thứ nước rửa ảnh” làm nổi bật tính cách nhân vật và là “chiếc chìa khóa vận hành cốt truyện”. Từ tình huống truyện, nhân vật bộc lộ phẩm chất, tính cách, làm nổi bật chủ đề và tư tưởng tác giả.

Trong “Chữ người tử tù”, tình huống truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ kỳ lạ giữa Huấn Cao và quản ngục. Họ gặp nhau trong nhà tù tăm tối, nơi chứa đầy tội ác. Huấn Cao, tử tù tài hoa, và quản ngục, người đại diện cho chính quyền phong kiến nhưng yêu nghệ thuật. Xét về xã hội, họ đối nghịch; xét về nghệ thuật, họ là tri âm, tri kỷ.

Tình huống truyện tập trung vào cảnh xin chữ và cho chữ. Quản ngục, vì yêu thích thư pháp, đã biệt đãi Huấn Cao. Ban đầu, Huấn Cao khinh thường quản ngục, nhưng khi nhận ra tấm lòng của ông, ông sẵn sàng cho chữ và khuyên quản ngục rời bỏ nghề để giữ thiên lương. Cảnh cho chữ diễn ra trong buồng giam tăm tối, nơi người tử tù ung dung viết chữ, còn quản ngục khúm núm, run run.

Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo làm nổi bật tính cách nhân vật. Huấn Cao hiện lên là người tài hoa, bất khuất; quản ngục là người trọng tài, yêu nghệ thuật. Qua đó, Nguyễn Tuân khẳng định cái đẹp có thể sinh ra từ cái ác nhưng không thể sống chung với nó, đồng thời ca ngợi sức mạnh cảm hóa của cái đẹp.

Tình huống truyện độc đáo góp phần lớn vào thành công của “Chữ người tử tù”. Nguyễn Tuân, với phong cách nghệ thuật độc đáo và tài năng sử dụng ngôn ngữ, được ví như “thầy phù thủy” của tiếng Việt, tạo nên một tác phẩm văn học đặc sắc, giàu giá trị nhân văn.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 3

“Chữ người tử tù” là một truyện ngắn xuất sắc, khắc họa hình ảnh người nghệ sĩ tài hoa. Huấn Cao, người tử tù, mang trong mình tâm hồn của một nghệ sĩ đích thực. Trong khi đó, viên quản ngục, đại diện cho cái ác, lại ẩn chứa tấm lòng lương thiện và sự trân trọng cái tài. Nguyễn Tuân đã xây dựng một tình huống truyện đầy kịch tính và ý nghĩa.

Truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ tình cờ giữa hai nhân vật trong chốn ngục tù. Huấn Cao, một tử tù sắp lĩnh án, và viên quản ngục, người cai quản nhà tù. Dù hoàn cảnh khác biệt, họ lại có điểm chung: sự trân trọng cái đẹp và tài năng. Viên quản ngục, dù đại diện cho quyền lực, lại là người biết chiêm ngưỡng và nâng niu nghệ thuật.

Viên quản ngục đã đối xử đặc biệt với Huấn Cao, dành cho ông những bữa tiệc rượu thịt chu đáo. Điều này trái ngược với thông lệ hà khắc dành cho tử tù. Ông còn thổ lộ: “Ðối với những người như ngài, phép nước ngặt lắm. Nhưng biết ngài là người có nghĩa khí, tôi muốn châm chước ít nhiều.” Tuy nhiên, Huấn Cao, với tính cách kiêu bạc, vẫn xem thường quản ngục, coi ông như một phần của hệ thống thối nát.

Phân tích tình huống truyện, ta thấy sự thay đổi trong thái độ của Huấn Cao. Ban đầu, ông khinh bỉ quản ngục, thậm chí nói: “nhà ngươi đừng đặt chân vào đây”. Nhưng khi hiểu ra tấm lòng chân thành của quản ngục, ông xúc động và hối hận: “thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”. Để đáp lại, Huấn Cao quyết định tặng chữ cho quản ngục, một hành động đầy ý nghĩa.

Cảnh cho chữ diễn ra trong buồng giam tối tăm, ẩm thấp, tường đầy mạng nhện và phân chuột. Đây là một cảnh tượng chưa từng có, nơi người tử tù ung dung viết chữ, còn quản ngục, kẻ có quyền, lại khúm núm, kính cẩn. Hình ảnh này tượng trưng cho sự chiến thắng của cái đẹp và cái thiện trước cái ác và sự tăm tối.

Qua tình huống truyện, ta thấy hoàn cảnh không thể làm thay đổi bản chất con người. Huấn Cao khuyên quản ngục: “Thầy Quản nên tìm về nhà quê mà ở, thoát khỏi cái nghề này, rồi hãy nghĩ đến chuyện chơi chữ. Ở đây, khó giữ thiên lương cho lành vững.” Hai nhân vật, dù ở vị thế đối lập, lại được kết nối bởi tình yêu nghệ thuật và sự trân trọng cái đẹp.

Nguyễn Tuân đã khắc họa rõ nét cá tính nhân vật và xây dựng tình huống truyện đầy éo le. Cảnh cho chữ diễn ra vào đêm cuối cùng của Huấn Cao, trong không gian chật hẹp, tăm tối, làm nổi bật sự tài hoa và khí phách của ông. Tình huống truyện không chỉ tạo kịch tính mà còn phản ánh bản chất xã hội thời bấy giờ.

Thông qua tình huống truyện, Nguyễn Tuân bộc lộ tư tưởng của mình: luôn tìm kiếm cái đẹp toàn mỹ, độc đáo. Ông tôn vinh lòng yêu nước, sự kiên cường và không khuất phục trước cái xấu. Với ngôn ngữ trau chuốt, tác giả đã truyền tải thành công thông điệp sâu sắc đến người đọc.

Tình huống truyện trong “Chữ người tử tù” thể hiện tấm lòng nhân văn của Nguyễn Tuân. Ông tạo nên một câu chuyện vừa đẹp đẽ vừa bi thương, khẳng định tài năng và phong cách độc đáo của mình. Tác phẩm này mãi là một kiệt tác, thu hút người đọc bởi sự sâu sắc và nghệ thuật kể chuyện tài tình.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 4

Tình huống truyện giống như một lát cắt trên thân cây, qua đó thấy được trăm năm đời thảo mộc, là nơi sự sống hiện lên đậm đặc nhất và cũng là điểm thể hiện tài năng của người nghệ sĩ. Với bàn tay tài hoa, Nguyễn Tuân trong “Chữ người tử tù” đã tạo ra một tình huống độc đáo, đầy kịch tính: cuộc kỳ ngộ giữa Huấn Cao, quản ngục và thầy Thơ lại.

“Chữ người tử tù” là một trong những truyện ngắn đặc sắc của Nguyễn Tuân. Truyện xoay quanh ba nhân vật: Huấn Cao, quản ngục và thầy Thơ lại. Nguyễn Tuân đã xây dựng nên những hình tượng nghệ thuật độc đáo và một tình huống truyện giàu kịch tính. Tình huống truyện là sự kiện nổi bật, qua đó bản chất đời sống được bộc lộ. Đối với truyện ngắn, tình huống truyện có ý nghĩa then chốt, giúp cốt truyện phát triển, tính cách nhân vật được bộc lộ, và tư tưởng nhà văn được thể hiện rõ ràng. Tình huống truyện giống như một lát cắt trên thân cây, qua đó thấy được trăm năm đời thảo mộc, là thứ nước rửa ảnh làm nổi bật toàn bộ truyện ngắn.

Trong “Chữ người tử tù”, tình huống truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ kỳ ngộ giữa Huấn Cao và quản ngục. Đó là một tình huống éo le, kịch tính và ngang trái. Huấn Cao là tử tù, còn quản ngục là người quản lý nhà tù. Huấn Cao đứng đầu đội quân phiến loạn, trong khi quản ngục đại diện cho triều đình. Huấn Cao là người anh hùng có khí phách hiên ngang và tài viết chữ thư pháp, còn quản ngục, dù sống trong chốn tăm tối, lại yêu cái đẹp và trọng người tài. Trên bình diện xã hội, họ ở hai chiến tuyến đối lập, làm cho tình huống truyện càng thêm gay gắt và kịch tính.

Tình huống truyện giúp cốt truyện phát triển từ cuộc gặp gỡ đến sự biệt đãi của quản ngục dành cho Huấn Cao, rồi đến sự hiểu lầm của Huấn Cao trước tấm lòng quản ngục, và cuối cùng là sự trân trọng khi nhận ra tấm lòng chân thành của quản ngục. Tính cách nhân vật cũng được bộc lộ rõ nét: Huấn Cao tài hoa, uyên bác, có khí phách và thiên lương; quản ngục, dù sống trong chốn cặn bã, vẫn giữ được tấm lòng yêu cái đẹp và trọng người tài. Hoàn cảnh không thể thay đổi bản chất lương thiện trong tâm hồn con người. Qua tình huống này, Nguyễn Tuân ca ngợi cái đẹp của tâm hồn, nhân cách và tài năng, đồng thời thể hiện lòng yêu nước kín đáo.

Với tài năng và tấm lòng yêu con người, yêu cái đẹp, Nguyễn Tuân đã tạo nên một tình huống truyện đặc sắc và hấp dẫn. Chỉ một cây bút tài năng mới có thể làm được điều đó. “Chữ người tử tù” mãi là một truyện ngắn hấp dẫn, mang đậm phong cách riêng của Nguyễn Tuân.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 5

Mỗi tác phẩm văn học được xây dựng từ những tình huống truyện đặc sắc, và tình huống càng hấp dẫn thì tác phẩm càng thành công. Trong “Chữ người tử tù”, Nguyễn Tuân đã khắc họa chi tiết các tình huống truyện, góp phần thể hiện tính cách nhân vật và tạo nên kịch tính cho câu chuyện.

Tình huống truyện là yếu tố không thể thiếu trong một tác phẩm văn học. Nó thường bao gồm đoạn mở đầu, cao trào và kết thúc. Để xây dựng tình huống truyện đặc sắc, tác giả phải thành công trong việc khắc họa tính cách nhân vật qua từng chi tiết và hoàn cảnh xuất hiện trong tác phẩm.

Mỗi chi tiết trong tác phẩm đều được miêu tả sâu sắc, và tình huống truyện giúp đẩy cao trào của câu chuyện. Sự thành công của một tác phẩm văn học phụ thuộc vào việc xây dựng tính cách nhân vật và tạo nên những tình huống truyện ý nghĩa, mang lại giá trị nghệ thuật cao.

Tình huống truyện làm tăng tính tò mò và hấp dẫn của tác phẩm. Trong “Chữ người tử tù”, tình huống truyện chính là cảnh cho chữ giữa Huấn Cao và quản ngục. Qua tình huống này, tính cách nhân vật được bộc lộ rõ nét, làm nổi bật nét đặc trưng của từng nhân vật trong tác phẩm.

Tình huống truyện trong “Chữ người tử tù” là cảnh cho chữ giữa Huấn Cao và quản ngục. Chi tiết này không chỉ thể hiện kịch tính của truyện mà còn làm nổi bật tính cách nhân vật. Qua cuộc đối thoại và hành động, tính cách của Huấn Cao và quản ngục được khắc họa rõ ràng và sâu sắc.

Qua tình huống truyện, tính cách của Huấn Cao được thể hiện rõ nét. Ông là một nghệ sĩ tài hoa, mang trong mình tấm lòng thiên lương cao cả. Những nét tính cách đặc biệt của ông được khắc họa qua từng chi tiết, làm nổi bật nghệ thuật xây dựng nhân vật của Nguyễn Tuân.

Tình huống truyện giúp làm nổi bật tính cách nhân vật một cách chi tiết và sâu sắc. Đây là yếu tố quan trọng giúp người đọc hiểu rõ hơn về nhân vật và thông điệp mà tác giả muốn truyền tải qua tác phẩm.

Tình huống truyện là yếu tố then chốt trong việc xây dựng thành công một tác phẩm nghệ thuật. Qua việc miêu tả chi tiết và sâu sắc, tình huống truyện không chỉ tạo nên kịch tính mà còn đem lại cho người đọc nhiều suy ngẫm và giá trị nhân văn sâu sắc.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 6

Nguyễn Tuân, một tác giả tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại, là người nghệ sĩ tài hoa với vốn hiểu biết sâu rộng và sức sáng tạo dồi dào. Ông mang đến cho văn học một phong cách độc đáo, đậm chất Nguyễn Tuân. “Chữ người tử tù” là truyện ngắn xuất sắc, kết tinh tài năng và tâm huyết của ông. Trong tác phẩm này, Nguyễn Tuân đã xây dựng một tình huống truyện đặc sắc, qua đó thể hiện rõ tư tưởng và chủ đề của truyện.

“Chữ người tử tù” xoay quanh cuộc gặp gỡ kỳ lạ giữa Huấn Cao, một tử tù đang bị áp giải về kinh thành, và viên quản ngục, người cai quản nhà tù tăm tối nhưng lại yêu và trân trọng cái đẹp. Dù ở vị trí đối lập, họ được kết nối bởi tình yêu nghệ thuật. Về mặt xã hội, Huấn Cao là tử tù, còn quản ngục nắm quyền sinh sát. Nhưng về mặt nghệ thuật, họ là người sáng tạo và người thưởng thức cái đẹp.

Khi biết Huấn Cao bị giải đến nhà tù, viên quản ngục đã dành cho ông sự biệt đãi đặc biệt, dù đáng lẽ phải đối xử tàn nhẫn. Ban đầu, Huấn Cao, với tính cách kiêu bạc và căm ghét cái xấu, đã khinh thường và xua đuổi quản ngục: “Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây nữa.” Ông coi quản ngục như một tay sai của triều đình thối nát.

Khi nhận ra tấm lòng chân thành của quản ngục, Huấn Cao đã vô cùng xúc động và hối hận: “Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ.” Để đáp lại, ông quyết định tặng chữ và đưa ra lời khuyên chân thành, giúp quản ngục giữ được thiên lương trong sáng.

Cảnh cho chữ là điểm nhấn đặc biệt nhất của tác phẩm. Trong không gian tăm tối của nhà tù, một cảnh tượng chưa từng có đã diễn ra: Huấn Cao, tay đeo xiềng xích, ung dung viết chữ tặng quản ngục. Khoảnh khắc này thiêng liêng bởi sự đảo ngược vị thế: Huấn Cao từ tử tù trở thành người nghệ sĩ được kính trọng, còn quản ngục từ kẻ nắm quyền trở thành người ngưỡng mộ.

Tình huống truyện trong “Chữ người tử tù” là một sáng tạo độc đáo của Nguyễn Tuân. Nó không chỉ làm đảo ngược cảm xúc của người đọc mà còn làm nổi bật mối quan hệ và tính cách nhân vật. Qua tình huống này, tác giả khắc họa vẻ đẹp của tài năng, cái đẹp và thiên lương trong sáng, đồng thời tăng tính kịch tính và sức hấp dẫn của truyện.

Thông qua tình huống truyện ấn tượng, Nguyễn Tuân đã thể hiện thành công tư tưởng chủ đề của tác phẩm. Ông khẳng định tài năng bậc thầy trong việc xây dựng tình tiết, tạo nên một câu chuyện vừa sâu sắc vừa đầy kịch tính.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 7

Nguyễn Tuân, một nhà văn xuất chúng, đã làm thay đổi cách nhìn về nghề văn, khiến nó trở nên cao quý hơn. Tác phẩm “Chữ người tử tù” của ông được ví như một kiệt tác, khiến người đọc không khỏi băn khoăn liệu nó được viết bởi thần linh hay con người. Phạm Tiến Duật từng nhận xét về Nguyễn Tuân: “Cái râu, cái tóc ông chẳng giống ai. Cái ăn, cái ngủ ông chẳng giống ai. Cái độc đáo văn ông nghìn đời không lặp lại. Thế cho nên ông ở mãi trong đời.” Nguyễn Tuân luôn tìm kiếm vẻ đẹp thanh cao, thiên lương, và điều này được thể hiện rõ qua nhân vật Huấn Cao cùng tình huống truyện độc đáo trong “Chữ người tử tù”.

Nguyễn Tuân (1910-1987), quê ở Hà Nội, xuất thân từ một gia đình nhà Nho. Ông là nhà văn lớn, suốt đời theo đuổi cái đẹp, với phong cách uyên bác, tài hoa và độc đáo. Các tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm “Vang bóng một thời”, “Một chuyến đi”, và “Sông Đà”. “Chữ người tử tù”, ban đầu có tên “Dòng chữ cuối cùng”, là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của ông, kể về nhân vật Huấn Cao (nguyên mẫu Cao Bá Quát), viên quản ngục và thầy thư lại, với tình huống truyện đầy éo le và đối lập, làm nổi bật vẻ đẹp thiên lương của Huấn Cao.

Như nhà văn Nguyễn Minh Châu từng nói, “tình huống truyện là tình thế của câu chuyện, nơi sự sống hiện lên đậm đặc, là khoảnh khắc chứa đựng cả một đời người.” Trong “Chữ người tử tù”, tình huống truyện chính là cuộc gặp gỡ đầy kịch tính giữa Huấn Cao và viên quản ngục. Bối cảnh gặp gỡ là nhà tù, nơi chứa đựng những điều xấu xa, tăm tối. Không gian tù ngục được miêu tả với “một buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián.” Thời điểm gặp gỡ cũng đặc biệt, đó là những ngày cuối cùng của Huấn Cao trước khi bị hành hình.

Về mặt xã hội, Huấn Cao là tử tù, kẻ phản loạn chống lại triều đình, còn quản ngục là người đại diện cho trật tự phong kiến. Họ ở hai chiến tuyến đối lập, nhưng thực chất, cả hai đều là tù nhân. Huấn Cao bị giam cầm về thể xác, nhưng tâm hồn tự do. Ngược lại, quản ngục tự do về thể xác nhưng bị giam hãm trong nhà tù vô hình của chế độ phong kiến. Ông là “một thanh âm trong trẻo” giữa bản nhạc hỗn loạn, bị kẹt giữa nghịch cảnh nhưng vẫn giữ được tấm lòng yêu cái đẹp.

Trên bình diện nghệ thuật, quản ngục là người biết trân trọng và ngưỡng mộ cái đẹp. Sự đối địch xã hội biến mất, thay vào đó là mối quan hệ tri âm, tri kỷ giữa Huấn Cao và quản ngục. Huấn Cao là người có khí phách, dám đứng lên chống lại triều đình thối nát, trong khi quản ngục là người biết kính trọng khí phách và tài năng của Huấn Cao. Cả hai đều là những tâm hồn đồng điệu, yêu cái đẹp và trân trọng thiên lương.

Tình huống truyện trong “Chữ người tử tù” là chất xúc tác thúc đẩy cốt truyện phát triển, làm nổi bật vẻ đẹp của nhân vật. Huấn Cao hiện lên với khí phách, tài hoa và thiên lương, còn quản ngục là người biết trân trọng cái đẹp, dám bất chấp hiểm nguy để bảo vệ nó. Tình huống truyện cũng khẳng định sự bất tử của cái đẹp, sự chiến thắng của chân-thiện-mỹ trước cái xấu, cái ác, và sức mạnh cảm hóa của nghệ thuật. Qua đó, Nguyễn Tuân thể hiện phong cách nghệ thuật độc đáo, luôn khám phá vẻ đẹp ở những khía cạnh khác thường và xây dựng nhân vật với những vẻ đẹp hoàn mỹ.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 8

Giữa sự hỗn độn của buổi chợ phiên văn chương, Nguyễn Tuân nổi bật như một người bán hàng đặc biệt với phong cách ngông nghênh, độc đáo và những tình huống truyện đầy kịch tính, éo le. Qua tác phẩm “Chữ người tử tù”, ông đưa người đọc vào hành trình tìm kiếm cái đẹp của một thời vang bóng, với những tình huống truyện sáng tạo, mang đậm dấu ấn cá nhân.

Văn học chỉ thực sự có giá trị khi nó bắt nguồn từ đời sống. Nếu chỉ là sản phẩm của hư cấu và tưởng tượng, tác phẩm sẽ không thể chạm đến trái tim người đọc. Nguyễn Tuân, với sứ mệnh cao cả của một nhà văn, đã không ngừng tìm tòi và sáng tạo, khẳng định vị trí của mình trong nền văn học Việt Nam hiện đại, đồng thời tạo nên một phong cách riêng biệt.

Nguyễn Tuân luôn khao khát đi tìm cái đẹp, với niềm tin rằng cái đẹp có sức mạnh cảm hóa cái xấu và cái ác. Điều này được thể hiện rõ trong “Chữ người tử tù”, một trong 11 truyện ngắn trong tập “Vang bóng một thời”. Ban đầu, tác phẩm có tên “Dòng chữ cuối cùng”, in trên tạp chí Tao Đàn năm 1938, sau đó được đổi tên và in trong tập “Vang bóng một thời” năm 1940.

Tình huống truyện là những lát cắt giúp làm nổi bật tính cách nhân vật và mối quan hệ giữa họ. Với phong cách độc đáo, Nguyễn Tuân đã xây dựng những tình huống kịch tính, đẩy nhân vật vào những hoàn cảnh khó xử, qua đó tính cách nhân vật được bộc lộ một cách tự nhiên và chân thực nhất.

Có người từng nói, “tình huống truyện là thứ nước rửa ảnh giúp nhân vật nổi hình, nổi sắc.” Cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và viên quản ngục là một tình huống như thế. Qua đó, vẻ đẹp tài hoa, hiên ngang của Huấn Cao và sự trân trọng cái đẹp của quản ngục được Nguyễn Tuân khắc họa tài tình. Đây là một tình huống đầy éo le, khi hai nhân vật đối lập về địa vị xã hội nhưng lại đồng điệu về tâm hồn nghệ thuật.

Cuộc gặp gỡ này đã vẽ nên hình ảnh Huấn Cao, một người tài hoa, anh dũng, không chịu khuất phục trước quyền thế. Dù không được tận mắt chứng kiến nét chữ của Huấn Cao, nhưng qua sự ngưỡng mộ của quản ngục, ta có thể hình dung ra những nét chữ vuông vắn, tươi tắn như rồng múa, phượng bay. Những nét chữ ấy là biểu tượng của khát vọng tự do và tài năng nghệ thuật.

Cảnh cho chữ ở cuối truyện là một tình huống đặc biệt, được coi là “cảnh tượng xưa nay chưa từng có”. Trong buồng giam chật hẹp, tối tăm, Huấn Cao, kẻ đeo gông, chân vướng xiềng, ung dung viết chữ, trong khi quản ngục, người nắm quyền, lại khúm núm, run run. Đây là khoảnh khắc thiêng liêng, nơi cái đẹp và cái thiện chiến thắng cái xấu và cái ác.

Trong giây phút cận kề cái chết, Huấn Cao đã tạo ra một tác phẩm nghệ thuật, không phải vì sự quỵ lụy, mà là sự đền đáp cho tấm lòng chân thành của quản ngục. Sau khi cho chữ, Huấn Cao khuyên quản ngục rời bỏ chốn ngục tù để giữ thiên lương. Hành động này của quản ngục không hề hạ thấp ông, mà ngược lại, càng làm nổi bật nhân cách cao đẹp của ông.

Với nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo, ngôn từ sắc sảo, Nguyễn Tuân đã làm nổi bật cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và quản ngục, cùng cảnh cho chữ đầy ý nghĩa. Qua đó, ông khẳng định sức mạnh cảm hóa của cái đẹp và cái thiện, đồng thời thể hiện niềm tin vào sự chiến thắng của chân-thiện-mỹ trước cái xấu và cái ác.

Tác phẩm kết thúc, nhưng những nét chữ vuông vắn, tươi tắn của Huấn Cao vẫn còn mãi, hội tụ tài năng và thiên lương trong sáng. Thông qua những tình huống truyện kịch tính, Nguyễn Tuân đã làm nổi bật vẻ đẹp của Huấn Cao và quản ngục. Đây chính là lý do khiến “Chữ người tử tù” trở thành một kiệt tác trong nền văn học Việt Nam.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 9

Nguyễn Tuân, một trong những nhà văn lớn của văn học Việt Nam hiện đại, được tôn vinh là “định nghĩa về một nghệ sĩ” bởi tài năng, tâm huyết và cá tính độc đáo. Ông là người suốt đời theo đuổi cái đẹp, và văn chương của ông luôn mang đậm chất cổ kính nhưng vẫn trẻ trung, hiện đại. “Chữ người tử tù” là một trong những tác phẩm xuất sắc của ông trước năm 1945, được Vũ Ngọc Phan đánh giá là “gần đạt tới sự toàn thiện, toàn mỹ”. Một trong những yếu tố làm nên thành công của tác phẩm chính là tình huống truyện độc đáo.

Tình huống truyện là hoàn cảnh giúp nhân vật bộc lộ rõ nét phẩm chất và tính cách, đồng thời thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm. Nó chứa đựng những mâu thuẫn, xung đột, thúc đẩy cốt truyện phát triển. Trong “Chữ người tử tù”, tình huống truyện là cuộc gặp gỡ đầy kịch tính giữa Huấn Cao, một tử tù, và viên quản ngục, người đại diện cho trật tự xã hội. Dù đối lập về địa vị xã hội, họ lại đồng điệu trong tình yêu cái đẹp. Huấn Cao là người sáng tạo cái đẹp, còn quản ngục là người trân trọng và say mê cái đẹp.

Đỉnh cao của tình huống truyện là cảnh cho chữ, một cảnh tượng “xưa nay chưa từng có”. Trong buồng giam tối tăm, ẩm thấp, Huấn Cao, người tử tù, ung dung viết chữ trên tấm lụa trắng, trong khi quản ngục, kẻ nắm quyền, lại khúm núm, run run. Sự đối lập giữa không gian ngục tù và hành động sáng tạo nghệ thuật làm nổi bật sức mạnh của cái đẹp, vượt lên trên mọi tăm tối và nghiệt ngã.

Tình huống truyện không chỉ làm nổi bật tính cách nhân vật mà còn thể hiện tư tưởng của Nguyễn Tuân: cái đẹp luôn chiến thắng cái xấu, dù trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất. Huấn Cao, dù là tử tù, vẫn giữ được khí phách và thiên lương trong sáng. Qua cảnh cho chữ, Nguyễn Tuân khẳng định sức mạnh cảm hóa của nghệ thuật và cái đẹp, đồng thời gửi gắm thông điệp về sự bất tử của cái đẹp.

Cuối cùng, Huấn Cao khuyên quản ngục đổi nghề, bởi cái đẹp không thể tồn tại trong môi trường xấu xa. Đây cũng là thông điệp mà Nguyễn Tuân muốn truyền tải: cái đẹp có thể nảy sinh từ nơi tăm tối, nhưng không thể sống chung với cái ác. Qua tình huống truyện độc đáo, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công vẻ đẹp của nhân cách và tài năng, đồng thời khẳng định giá trị vĩnh cửu của cái đẹp trong cuộc sống.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 10

Tình huống truyện là tình thế xảy ra trong truyện, tạo cho câu chuyện thêm đặc sắc. Tình huống truyện biểu hiện mối quan hệ giữa nhân vật này với nhân vật khác, giữa nhân vật với hoàn cảnh sống, qua đó bộc lộ tâm trạng tính cách suy nghĩ... của nhân vật.

Nguyễn Tuân đã xây dựng một tình huống truyện độc đáo, đặc sắc, giàu kịch tính cho hai tuyến nhân vật trong tác phẩm của mình. Hai nhân vật đó là Huấn Cao — người tử tù phạm tội đại nghịch đang bị giam chờ ngày hành quyết, người tài hoa nổi tiếng viết chữ đẹp... và nhân vật viên quản ngục - người quản lí tù nhân, đại diện cho cái trật tự xã hội đương thời nhưng lại rất yêu cái đẹp, hâm mộ người tài và có tấm lòng lương thiện. Trên bình diện xã hội, họ hoàn toàn đối lập nhau: nhưng họ lại có cùng điểm chung là say mê cái đẹp tao nhã và đều có tâm hồn thanh khiết, lương thiện, biết đãi ngộ nhân tài. Như vậy, trên bình diện nghệ thuật, họ lại là tri kỉ của nhau.

Hoàn cảnh gặp gỡ của họ thật éo le: đó là nơi tù ngục tối tăm, nhơ bẩn, nơi người này quản lí người kia. Tình huống này dẫn đến xung đột trong nội tâm của viên quản ngục: làm thế nào để vừa làm tròn phận sự của một người canh tù lại vừa giữ trọn tấm lòng đối với một người tài hoa mà mình từng quý trọng và ao ước gặp mặt. Từ đây nảy sinh nhiều kịch tính: người tử tù thành người mà viên quản ngục nhờ vả muốn xin chữ; đồng thời lại là người mở đường hướng thiện cho cuộc sống về sau của viên quản ngục. Chính tình huống độc đáo này đã giúp làm nổi bật trọn vẹn, tự nhiên vẻ đẹp của hình tượng nhân vật Huấn Cao và làm sáng tỏ tấm lòng biệt đãi người tài của viên quản ngục.

Huấn Cao là một người tài hoa khác thường. Ông có tài viết chữ rất đẹp, "chữ đẹp và vuông lắm", khiến nhiều người mơ ước có được chữ viết của ông treo trong nhà của mình, trong đó có viên quản ngục.

Huấn Cao là một con người hiên ngang, khí phách, là một anh hùng đầu đội trời chân đạp đất. Một tử tù đợi ngày ra pháp trường vẫn giữ trạng thái ung dung, tự tại và không hề nao núng. Đến cảnh chết chém ông còn chẳng sợ. Sự ngang tàng của ông còn được thể hiện qua thái độ không quỵ lụy trước cường quyền và hơn nữa lại còn miệt thị viên quản ngục.

Ông còn là một người có thiên lương trong sáng và cao đẹp. Ông không phải là một con người sắt đá, ông cũng biết quý trọng người ngay, người tri kỉ. Khi hiểu được tấm chân tình và thái độ từ chỗ khinh miệt, coi thường, dè chừng sang thái độ tôn trọng. Đó là thái độ tôn trọng đối với con người có nhân cách sống tốt đẹp: trong người tài, yêu cái thú vui tao nhã, thanh khiết. Ông sẵn sàng cho chữ - cái chữ mà không cường quyền và bạc tiền nào có thể mua được - cái chữ mà cả cuộc đời ông chỉ mới viết cho ba người bạn thân. Tuy nhiên, cái đáng quý nhất và là cái thể hiện thiêng lương cao đẹp của ông chính là những lời khuyên chân thành, cuối cùng đối với viên quản ngục trước khi vào kinh thành thụ án. "Ở đây lẫn lộn. Ta khuyên thầy quản nên thay chốn đi... ở đây thiên lương khó giữ cho lành vững và rồi cũng đến nhem nhuốc mất cái đời lương thiện đi".

Cho chữ để cứu người là cái tâm cao đẹp của Huấn Cao. Cái tâm không chỉ là lòng nhân ái mà nó còn có sức mạnh cảm hóa lòng người. Ông đã khiến viên quản ngục cảm phục "Chắp tay vái người tù một vái... nói một câu mà dòng nước mắt rỉ vào kẽ miệng làm cho nghẹn ngào: kẻ mê muội này xin bái lĩnh".

Nhân vật viên quản ngục xuất hiện trong tác phẩm làm nổi bật chủ đề của tác phẩm. Đây là một con người không sáng tạo được cái đẹp nhưng lại biết trân trọng yêu mến cải đẹp.

Là một ngục quan chịu trách nhiệm canh giữ tù nhân, giúp ích cho bộ máy cai trị đương thời nhưng viên quản ngục không phải là kẻ không có thiên lương, tàn ác, xảo trá mà ngược lại ông vẫn giữ được nhân cách sống cao quý trong cảnh tù ngục tối tăm, nhiều cám dỗ.

Viên quản ngục biết trân trọng giá trị con người, biết quý trọng nhân tài. Điều này thể hiện rõ qua những chi tiết về những hành động biệt đãi đối với Huấn Cao và những người bạn tù của Huấn Cao.

Ông là một người có sở thích tao nhã, cao quý: đó là thú chơi chữ. Sở nguyện cả đời của ông là có được đôi câu đối do chính tay Huấn Cao viết để treo trang trọng trong nhà. Cái sở nguyện này mạnh mẽ vượt qua cả nỗi sợ hãi, bất chấp mọi nguy hiểm đến bản thân, làm đảo lộn trật tự trong tù, biến một phạm nhân có án tử hình thành một thần tượng để mình tôn thờ.

Diễn biến nội tâm, hành động và cách ứng xử của viên quản ngục chứng tỏ dù sống ở nơi tăm tối nhưng ông vẫn giữ được nhân cách cao đẹp - một tấm lòng trong thiên hạ, xứng đáng trở thành bạn tri kỉ của Huấn Cao. Nhân cách và tâm hồn của viên quản ngục theo như nhận xét của Huấn Cao là "một âm thanh trong trẻo xen giữa bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ".

Cảnh cho chữ trong nhà lao vào đêm khuya tăm tối là một trong những sáng tạo tuyệt vời của tác giả nhằm làm bộc lộ vẻ đẹp hình tượng của nhân vật Huấn Cao. Đây là một cảnh tượng trước đây chưa từng có. Một cảnh tượng mà khung cảnh và nội dung của nó hoàn toàn trái ngược nhau: cảnh cho chữ vốn thanh tao, tươi sáng, đẹp đẽ lại diễn ra trong chốn tù ngục dơ bẩn tối tăm, ẩm thấp. Nhưng chính trong cảnh tượng như thế, cái đẹp, cái thiện lại càng chứng minh tính giá trị của nó.

Người nghệ sĩ vượt qua những gông cùm, đau đớn để hiện mình tươi sáng hơn, uy nghi, lồng lộng hơn để viết lên những nét chữ xinh đẹp, những tâm huyết của cả đời mình: trong khi đó, người vốn đại diện cho uy quyền lại trở nên khúm núm, run run đón nhận từng nét chữ quý giá mà cả đời tâm huyết.

Trong một sự đảo ngược nghịch lý, trật tự kỉ cương của nhà tù bị xáo trộn hoàn toàn: người tù, vốn bị coi là kẻ phạm tội, lại trở thành người ban phát cái đẹp, cái lương thiện và sự thanh cao. Trong khi đó, viên quản ngục, đại diện cho công lí và quyền lực, lại trở nên nhỏ bé, hèn mọn trước sự uy nghi và khí phách của người tử tù.

Giữa bốn bức tường lạnh lẽo và tàn bạo của nhà tù, không phải kẻ thống trị mà chính người tù mới là người làm chủ tình thế. Cái thiện, với sức mạnh vượt trội, đã chiến thắng cái ác. Đó là chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, là sự tôn vinh vẻ đẹp của nhân cách, của cái thiện và sự cao cả trong tâm hồn con người.

Tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 11

Nguyễn Tuân, một nhà văn tài hoa bậc thầy trong thể loại truyện ngắn, đã để lại dấu ấn sâu sắc qua hai giai đoạn sáng tác trước và sau Cách mạng tháng Tám. Trước cách mạng, ông được mệnh danh là nhà văn “duy mĩ”, luôn đắm chìm trong vẻ đẹp và coi đó là đỉnh cao của nhân cách con người. Tập truyện “Vang bóng một thời” là minh chứng tiêu biểu cho phong cách này, nơi ông tìm về quá khứ với những phong tục, thú vui tao nhã, trong đó có thú chơi chữ của Huấn Cao và viên quản ngục trong “Chữ người tử tù”. Hai nhân vật với nhân cách cao đẹp, thiên lương trong sáng, cùng cảnh cho chữ đầy kịch tính đã làm nổi bật tài năng và tư tưởng của Nguyễn Tuân.

Huấn Cao, một nghệ sĩ tài hoa với nét chữ đẹp nổi tiếng, lại là người chống đối triều đình và bị kết án tử hình. Trước ngày hành quyết, ông được đưa đến một nhà tù nơi viên quản ngục và thầy thơ lại, những người say mê nét chữ của ông, đã biệt đãi ông với hy vọng xin được chữ. Hiểu được tấm lòng chân thành ấy, Huấn Cao, với thiên lương trong sáng, đã đồng ý cho chữ trong một hoàn cảnh éo le chưa từng có. Tình huống truyện là cuộc gặp gỡ giữa hai con người đối lập: một bên là Huấn Cao, người tài hoa nhưng chống đối triều đình, và một bên là viên quản ngục, đại diện cho trật tự xã hội phong kiến nhưng lại khao khát ánh sáng của nghệ thuật. Hai con người tưởng chừng đối nghịch nhưng lại là tri kỉ trên phương diện nghệ thuật. Nguyễn Tuân đã khéo léo đặt họ vào tình huống đầy kịch tính, với cảnh cho chữ là điểm nhấn giải quyết mâu thuẫn.

Huấn Cao hiện lên trong tác phẩm là một con người tài hoa, uyên bác, khí phách hiên ngang và có một thiên lương trong sáng. Tài năng viết chữ đẹp của ông được ngợi ca khắp vùng tỉnh Sơn, khiến viên quản ngục khao khát có được chữ của ông để treo trong nhà. Nguyễn Tuân đã khắc họa sự ngưỡng mộ của viên quản ngục để làm nổi bật tài năng nghệ thuật của Huấn Cao. Không chỉ là một nghệ sĩ, Huấn Cao còn là một anh hùng bất khuất, người đứng đầu cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình. Ông hiên ngang, không sợ hãi trước cái chết, và thậm chí còn tỏ thái độ khinh bạc với viên quản ngục. Tuy nhiên, khi hiểu được tấm lòng chân thành của viên quản ngục, Huấn Cao đã mềm lòng và đồng ý cho chữ. Ông khẳng định rằng chữ của mình không thể mua được bằng vàng bạc hay quyền lực, mà chỉ dành cho những người xứng đáng. Điều này cho thấy nhân cách cao đẹp và sự tự do tinh thần của Huấn Cao, dù thân xác bị giam cầm.

Cảnh cho chữ trong “Chữ người tử tù” là một trong những điểm nhấn đặc sắc nhất của tác phẩm. Nguyễn Tuân đã miêu tả cảnh tượng này với sự tương phản đầy kịch tính: một bên là nhà tù tối tăm, ẩm thấp, và một bên là sự thanh tao, cao quý của nghệ thuật viết chữ. Huấn Cao, dù bị xiềng xích, vẫn ung dung viết từng nét chữ trên tấm lụa trắng tinh, trong khi viên quản ngục và thầy thơ lại khúm núm, run rẩy trước sự uy nghi của ông. Cảnh tượng này không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp nhân cách của Huấn Cao mà còn thể hiện sự chiến thắng của cái đẹp và cái thiện trước cái xấu và cái ác. Cuối cùng, Huấn Cao đã để lại lời khuyên chân thành cho viên quản ngục, khuyên ông nên rời xa chốn ngục tù để giữ gìn thiên lương trong sáng.

Qua tác phẩm, Nguyễn Tuân đã thể hiện ba thái độ của con người đối với cái đẹp. Thứ nhất là thái độ hủy diệt, được thể hiện qua những tên lính tàn bạo và chính quyền phong kiến, những kẻ luôn tìm cách tiêu diệt tài năng và cái đẹp. Thứ hai là thái độ yêu mến và trân trọng cái đẹp, được thể hiện qua viên quản ngục và thầy thơ lại, những người dám bất chấp nguy hiểm để bảo vệ và kính trọng người tài. Thứ ba là thái độ cao thượng và rộng lượng của Huấn Cao, người đã dùng cái đẹp để cảm hóa và giáo dục con người.

Thái độ yêu mến cái đẹp và trân trọng người tài được thể hiện rõ qua hành động của viên quản ngục và thầy thơ lại. Họ không chỉ kính trọng Huấn Cao mà còn dám đối mặt với nguy hiểm để hoàn thành sở nguyện của mình. Điều này cho thấy rằng cái đẹp không chỉ làm con người trở nên cao quý hơn mà còn giúp họ giữ được thiên lương trong sáng.

Huấn Cao là hiện thân của sự cao thượng và rộng lượng. Ông không chỉ là một nghệ sĩ tài hoa mà còn là một người có nhân cách cao đẹp, sẵn sàng dùng cái đẹp để cảm hóa người khác. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, nhiều người tài như Huấn Cao đang bị vùi dập bởi thế lực của đồng tiền và quyền lực. Điều này khiến chúng ta không khỏi xót xa và tiếc nuối cho những tài năng bị lãng phí.

Nguyễn Tuân đã khẳng định rằng nhân cách đẹp là sự kết hợp giữa tài năng và tâm hồn, và cái đẹp luôn gắn liền với cái thiện. Cái đẹp không chỉ tồn tại ở nơi thanh tao mà còn có thể tỏa sáng ngay trong môi trường của cái xấu và cái ác. Chỉ có cái đẹp mới có thể cảm hóa được tâm hồn con người, giúp họ trở nên tốt đẹp hơn.

Với bút pháp tương phản và sự kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công hình tượng Huấn Cao và viên quản ngục, hai nhân vật với nhân cách cao đẹp và tình yêu mãnh liệt dành cho cái đẹp. Qua “Chữ người tử tù”, Nguyễn Tuân không chỉ thể hiện tài năng nghệ thuật mà còn gửi gắm thông điệp sâu sắc về giá trị của cái đẹp và nhân cách con người.

Đoạn văn phân tích tình huống truyện Chữ người tử tù - Mẫu 12

Tình huống truyện giống như một lát cắt trên thân cây, qua đó ta có thể thấy được cả trăm năm đời thảo mộc, là nơi sự sống hiện lên đậm đặc nhất và cũng là điểm sáng tạo thể hiện tài năng của người nghệ sĩ. Với ngòi bút tài hoa của mình, Nguyễn Tuân trong “Chữ người tử tù” đã tạo ra một tình huống độc đáo, đầy kịch tính và hấp dẫn: cuộc gặp gỡ kì lạ giữa ba nhân vật Huấn Cao, viên quản ngục và thầy Thơ lại. Tình huống truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao, một tử tù chống đối triều đình, và viên quản ngục, người đại diện cho trật tự xã hội phong kiến. Đây là một tình huống éo le, đầy mâu thuẫn và kịch tính, bởi Huấn Cao là kẻ tử tù, còn viên quản ngục là người quản tù; Huấn Cao đứng đầu đội quân phiến loạn, trong khi viên quản ngục là công cụ bảo vệ triều đình. Huấn Cao là một anh hùng với khí phách hiên ngang và tài năng viết chữ thư pháp được ví như “người tài lưng đeo gươm, tay mềm mại bút hoa”. Trong khi đó, viên quản ngục, dù sống trong chốn tù ngục đầy cặn bã và tàn nhẫn, lại mang trong mình tình yêu mãnh liệt dành cho cái đẹp và sự trân trọng người tài. Huấn Cao bị giam cầm về thể xác nhưng tự do về nhân cách, còn viên quản ngục tự do về thể xác nhưng lại bị giam cầm bởi nhân cách. Trên bình diện xã hội, họ đứng ở hai chiến tuyến đối lập, khiến tình huống truyện càng trở nên gay gắt và kịch tính. Tình huống này đã thúc đẩy cốt truyện phát triển, từ cuộc gặp gỡ ban đầu, sự biệt đãi của viên quản ngục dành cho Huấn Cao, đến sự hiểu lầm của Huấn Cao trước tấm lòng chân thành của viên quản ngục, và cuối cùng là sự trân trọng, quý mến khi Huấn Cao nhận ra tấm lòng cao đẹp của người quản ngục, một con người biết quý trọng người tài và yêu cái đẹp.