Phân tích bức tranh thiên nhiên làng quê trong tác phẩm Lao xao - Tuyển tập văn mẫu lớp 6 đặc sắc
Nhà văn Duy Khán đã khắc họa một cách tài tình khung cảnh thiên nhiên và đời sống sinh động của các loài vật trong tác phẩm Lao xao.

Hôm nay, EduTOPS mang đến cho bạn tuyển tập các bài văn mẫu lớp 6: Phân tích bức tranh thiên nhiên trong tác phẩm Lao xao. Đây là nguồn tài liệu quý giá, giúp học sinh củng cố và nâng cao kiến thức Ngữ văn lớp 6. Mời các bạn cùng tham khảo và khám phá chi tiết.
Phân tích bức tranh thiên nhiên làng quê - Mẫu 1
Khi đọc xong đoạn trích Lao Xao (trích từ Tuổi thơ im lặng - Duy Khán), gấp sách lại, ta vẫn thấy hiện lên trước mắt một bức tranh làng quê Việt Nam đầy thân thương, trìu mến và ấm áp tình người.
Qua ngòi bút chân chất của Duy Khán, làng quê Việt Nam hiện lên thật bình dị và yên ả. Chính cuộc sống yên bình nơi thôn dã đã thu hút các loài chim tụ họp về đây, sống chan hòa, thân thiện với con người.
Mở đầu tác phẩm là khung cảnh làng quê vào buổi chớm hè. Những cánh bướm, ong mật tìm đến hút mật tạo nên một không gian sống động. Âm thanh lao xao của tiếng ong bay, tiếng ong tranh nhau hút mật mang đến cho người đọc cảm giác nhẹ nhàng và dư vị khó quên.
Nổi bật trên bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp là hình ảnh của các loài chim. Tưởng chừng như đây là khoảng trời riêng của chúng, với vô số loài chim khác nhau.
Đầu tiên là những loài chim quen thuộc với làng quê và gắn bó mật thiết với đời sống con người: chim lành. Chúng bao gồm nhiều loài khác nhau như bồ các, chim ri, sáo sậu, sáo đen, tu hú, chim ngói, chim nhạn... Chúng tạo nên một thế giới đáng yêu, hồn hậu với những âm thanh rộn rã, tưng bừng. Ta không khỏi giật mình trước tiếng kêu "các... các... các..." của chú bồ các, nhưng cũng bật cười trước sự hốt hoảng "vừa bay vừa kêu như bị ai đuổi đánh" của nó. Ta say mê trước tiếng hót vui tai của sáo sậu, sáo đen, và thích thú với âm thanh "tọc, tọc" khi chúng bắt chước tiếng người. Tiếng chim tu hú da diết như gọi về bao ký ức, khiến lòng ta bồi hồi.
Tiếng chim tu hú trong tác phẩm gợi nhớ đến mùa vải chín ngọt, cũng như tiếng tu hú trong thơ Bằng Việt.
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế
Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa
Hòa vào những âm thanh rộn rã trên cây cối, đồng lúa là tiếng chao cánh của chim ngói, tiếng "chéc, chéc" của chim nhạn vùng vẫy trên bầu trời cao.
Bỗng vang lên tiếng kêu "bìm bịp" từ những bụi cây. Tiếng kêu ấy nghe thật não lòng, như mang theo nỗi oan ức mà nhân gian đã gán cho chúng. Thật tội nghiệp cho loài chim hiền lành này, suốt ngày phải ẩn mình trong bụi rậm, không dám hòa nhập cùng đồng loại.
Gắn bó với đời sống con người, những loài chim lành được nhà văn miêu tả với sự trân trọng và yêu mến. Tình cảm ấy lan tỏa đến người đọc, khiến họ thêm gắn bó với thiên nhiên và làng quê.
Để làm phong phú thêm bức tranh thiên nhiên, tác giả còn khắc họa hình ảnh những loài chim ác như diều hâu chuyên rình trộm gà, quạ xấu xí với ánh mắt "lia lia, láu láu" dòm ngó chuồng lợn, hay chim cắt độc ác đã giết hại nhiều bồ câu hiền lành. Dù chúng hiện lên qua cái nhìn ác cảm, nhưng chúng vẫn là một phần của thế giới tự nhiên. Thiếu chúng, sẽ không có những cảnh tượng sống động như trận đánh giữa chèo bẻo và chim ác, làm cho bức tranh thiên nhiên thêm phần hấp dẫn.
Thế giới các loài chim làm cho cuộc sống thêm phần sinh động và ấm áp. Lao Xao là bức tranh thiên nhiên làng quê đầy màu sắc, được cảm nhận bằng tâm hồn nhạy cảm và được tái hiện qua ngòi bút tài hoa của Duy Khán.
Phải yêu mến và gắn bó sâu sắc với làng quê, với thiên nhiên đến nhường nào, Duy Khán mới có thể viết nên những trang văn đặc sắc như vậy.
Lao Xao sẽ mãi là những xao động trong tâm hồn người đọc!
Phân tích bức tranh thiên nhiên làng quê - Mẫu 2
Bức tranh thiên nhiên làng quê trong "Lao xao" của Duy Khán khắc họa một nước Việt Nam thanh bình, yên ả. Chính cuộc sống bình dị ấy đã thu hút các loài chim tìm về sinh sống và hòa nhập với con người.
Cảnh làng quê vào buổi sáng chớm hè được tác giả miêu tả một cách sinh động và đa dạng. Sự xuất hiện của ong, bướm hút mật tạo nên không gian tươi mát, đầy sức sống. Bức tranh càng trở nên sống động hơn với sự góp mặt của các loài chim, từ những loài quen thuộc như chim ri, sáo sậu, sáo đen, tu hú, đến những loài ít gặp như chim ngói, chim nhạn. Tiếng hót, tiếng kêu của chúng phá tan sự yên tĩnh vốn có, đưa ta trở về với những ký ức tuổi thơ đầy bồi hồi, da diết.
Chim sáo thường đậu trên lưng trâu, hót véo von rồi bay đi kiếm ăn, mãi đến chiều mới trở về.
Chim tu hú đứng trên ngọn cây, tiếng kêu da diết như gọi mùa vải chín, gợi lên nỗi nhớ quê hương khôn nguôi.
Những loài chim đặc trưng của mùa hè được miêu tả qua các âm thanh như "các các", "chéc chéc", "bịp bịp". Nghệ thuật nhân hóa được sử dụng tài tình, đặc biệt là hình ảnh chim tu hú, mang đến bức tranh sinh động về thế giới loài chim hiền lành. Tác giả còn khéo léo lồng ghép những câu đồng dao quen thuộc, đồng thời nhấn mạnh đặc tính hiền lành của chim bìm bịp, một loài chim ghét sự dối trá và độc ác.
Đâu đó vang lên tiếng "chéc chéc" của những chú chim nhạn đang vùng vẫy trên bầu trời cao.
Trên những ngọn cây và cánh đồng lúa, thấp thoáng bóng chim ngói bay lượn.
Tiếng kêu não lòng của chim bìm bịp vang lên từ bụi cây, như thể chúng không dám hòa nhập cùng đồng loại.
Cái nhìn trìu mến của tác giả dành cho các loài chim đã lan tỏa đến người đọc, giúp họ cảm thấy gần gũi hơn với thiên nhiên và hiểu rõ hơn về cuộc sống của những loài chim này.
Mọi thứ đều có hai mặt thiện và ác, chính và tà, điều này làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn và không gây nhàm chán. Vì thế, tác giả đã khéo léo đưa vào những loài chim ác để tạo nên sự tương phản.
Diều hâu, loài chim đáng ghét, thường rình rập để bắt gà con. Tác giả miêu tả ngoại hình của chúng với chiếc mỏ khoằm, luôn đánh hơi và lao xuống bắt mồi một cách nhanh chóng.
Quạ, loài chim xấu xí và đáng khinh, với đôi mắt "lia lia, láu láu", thường lén lút dòm ngó chuồng lợn, ăn trộm trứng và bắt gà con.
Chim cắt, loài chim hung dữ, đã giết hại nhiều chim bồ câu hiền lành. Chúng nhanh nhẹn, với đôi cánh sắc như dao, thường thoắt ẩn thoắt hiện trong các trận chiến.
Từ hình dáng đến tính cách, những loài chim ác này đều toát lên vẻ hung dữ và nguy hiểm. Dù gây ác cảm, chúng vẫn là một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái. Nếu không có chúng, sẽ không có những cảnh tượng kịch tính khi các loài chim hiền đấu tranh để sinh tồn.
Những chú chim chèo bẻo gan dạ, dũng cảm chống lại những loài chim ác, tựa như những mũi tên đen hình đuôi cá lao vun vút. Chèo bẻo xông vào đánh diều hâu tới tấp, khiến nó phải bỏ lại con mồi. Chúng bao vây quạ đến mức rụt cổ, và cả đàn cùng hợp sức đánh chim cắt khiến nó ngấp ngoái không kịp phản ứng.
Tác giả đã khắc họa một cách tinh tế thế giới loài chim vào mùa hè trên làng quê và cánh đồng Việt Nam, đồng thời ca ngợi lòng dũng cảm của chim chèo bẻo.
Với trải nghiệm tuổi thơ phong phú và sự nhạy cảm tinh tế, tác giả đã đưa người đọc trở về với thiên nhiên, giúp họ hiểu rõ hơn về các loài chim của quê hương. Bức tranh thiên nhiên đa sắc màu, đậm chất dân gian, thể hiện sự am hiểu sâu sắc của tác giả về làng quê Việt Nam.
Phân tích bức tranh thiên nhiên làng quê - Mẫu 3
Thiên nhiên làng quê thanh bình qua tác phẩm "Lao xao" của Duy Khán đã khắc họa một nước Việt Nam yên ả, êm đềm. Chính cuộc sống bình yên ấy đã thu hút nhiều loài động vật, từ chim chóc đến thú quý, tìm về làm tổ.
Cảnh thiên nhiên buổi sáng chớm hè trên làng quê được tác giả miêu tả một cách sinh động và đa dạng. Những cánh bướm rực rỡ sắc màu, những chú ong cần mẫn hút mật, tất cả tạo nên một bức tranh thiên nhiên đầy sức sống và tươi đẹp.
Các loài chim như sáo sậu, chim ri, chim nhạn, chim ngói... cùng nhau tụ họp, tạo nên một thế giới sinh động nơi thôn dã. Sự miêu tả của tác giả khiến người đọc như được hòa mình vào thiên nhiên, sống trong bức tranh tuyệt đẹp ấy.
Bức tranh của Duy Khán gợi nhớ về tuổi thơ của nhiều người, đặc biệt là những ai sinh ra và lớn lên ở miền quê. Những ký ức về ngày tháng bắn chim, thả diều, hái hoa bắt bướm... hiện lên sống động, trong trẻo và đầy hồn nhiên.
Qua những miêu tả tinh tế, Duy Khán cho thấy sự am hiểu sâu sắc về thiên nhiên và làng quê Việt Nam. Ông khéo léo thể hiện sự đối lập giữa cái thiện và cái ác, giữa chính và tà, khiến câu chuyện trở nên hấp dẫn, lôi cuốn người đọc.
Diều hâu, loài chim hung dữ, luôn rình rập để bắt gà. Tác giả miêu tả chi tiết hình dáng của chúng với chiếc mỏ khoằm, luôn đánh hơi và lao nhanh xuống bắt mồi, thể hiện sự nhanh nhẹn nhưng cũng đầy gian xảo và độc ác.
Quạ, loài chim xấu xí, thường ăn xác thối và đáng ghê tởm với đôi mắt "lia lia, láu láu" dòm ngó chuồng lợn, lén lút bắt trộm trứng gà. Trong khi đó, chim cắt nhanh nhẹn nhưng hung dữ, còn bồ câu lại hiền lành và thủy chung.
Chim cắt, loài chim ác độc, luôn bắt nạt những chú bồ câu hiền lành. Qua những miêu tả này, Duy Khán đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên vừa đẹp đẽ, vừa chân thực, phản ánh cuộc sống đầy mâu thuẫn giữa cái thiện và cái ác.
Sự miêu tả tinh tế của tác giả đã đưa người đọc vào thế giới loài chim trên cánh đồng Việt Nam trong những ngày hè oi ả. Đó là kết quả của những trải nghiệm quý báu và sự am hiểu sâu sắc về thiên nhiên đất nước.
Những trải nghiệm này không chỉ là kỷ niệm đáng nhớ của tác giả mà còn giúp những bạn trẻ chưa có dịp khám phá thiên nhiên làng quê được mở rộng tầm mắt qua từng trang viết của ông.
Phân tích bức tranh thiên nhiên làng quê - Mẫu 4
Bức tranh thiên nhiên làng quê trong đoạn trích Lao Xao của Duy Khán hiện lên thật sinh động và gần gũi. Đọc tác phẩm, ta như được hòa mình vào thế giới của các loài chim, những bài đồng dao đậm chất dân gian, và càng thêm yêu mến cảnh sắc quê hương Việt Nam.
Đoạn trích mở đầu bằng không gian chớm hè, với sự náo nhiệt và sôi động của mùa hạ tràn ngập khắp nơi: cây cối um tùm, tươi tốt, “cả làng thơm” với hương hoa lan trắng xóa, hoa giẻ từng chùm mảnh dẻ, hoa móng rồng thơm như mít chín. Những mùi hương thân thuộc, giản dị, gợi lên sự trìu mến trong lòng người đọc. Bức tranh càng thêm sinh động với sự xuất hiện của ong vàng, ong vò vẽ, ong mật đang tranh giành hút mật, cùng những chú bướm hiền lành lặng lẽ bay đi. Tất cả tạo nên một khung cảnh làng quê thanh bình, đẹp đẽ và khó quên.
Ống kính máy quay di chuyển đến những đứa trẻ ngây thơ, hồn nhiên đang tụ tập ở góc sân, rôm rả trò chuyện. Và cũng chính lúc ấy, thế giới đa dạng của các loài chim hiện ra, mang đến sự phong phú và sống động cho bức tranh thiên nhiên.
Các loài chim được chia thành hai nhóm: chim hiền và chim dữ. Với tài năng quan sát tinh tế, Duy Khán đã chỉ ra những đặc điểm riêng của từng loài. Bắt đầu là tiếng kêu vang trời của chim bồ các, loài chim đáng yêu với dáng vẻ vừa bay vừa kêu như bị ai đuổi đánh. Tiếp theo là chim ri, sáo sậu, sáo đen... tất cả đều thuộc họ chim hiền, mỗi khi chúng hót là báo hiệu một mùa màng bội thu hoặc trái cây chín mọng.
Len lỏi giữa những âm thanh vui tươi là tiếng kêu của chim bìm bịp. Duy Khán đã khéo léo lồng ghép truyện dân gian Sự tích con bìm bịp vào mạch kể, khiến câu chuyện thêm phần hấp dẫn. Mỗi khi bìm bịp kêu, những loài chim ác như diều hâu, quạ đen, quạ khoang xuất hiện. Diều hâu với dáng vẻ hung dữ, mũi khoằm và khả năng đánh hơi tinh nhạy, cùng quạ đen chuyên đi ăn trộm trứng, và chim cắt với đôi cánh sắc như dao chọc tiết lợn. Tuy nhiên, chúng cũng phải e dè trước sự đoàn kết của loài chèo bẻo.
Bức tranh các loài chim hiện lên đa dạng về âm thanh và màu sắc. Tác giả đã tài tình sử dụng thành ngữ, đồng dao, và truyện cổ tích, khiến câu chuyện trở nên lý thú và hấp dẫn. Sự kết hợp giữa miêu tả, kể chuyện, và bình luận thể hiện vốn hiểu biết phong phú và tình yêu thiên nhiên sâu sắc của Duy Khán. Ngôn từ giản dị, dân dã cùng tài năng quan sát tỉ mỉ đã tạo nên sức hút đặc biệt cho tác phẩm.
Qua bức tranh thiên nhiên làng quê, ta thấy rõ tài năng quan sát tinh tường và sự am hiểu sâu sắc về thế giới loài chim của Duy Khán. Đồng thời, tác phẩm cũng thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương tha thiết của tác giả, khiến người đọc thêm trân quý những giá trị văn hóa và thiên nhiên Việt Nam.
Phân tích bức tranh thiên nhiên làng quê - Mẫu 5
Viết về tuổi thơ nơi làng quê Việt Nam, “Tuổi thơ im lặng” của Duy Khán nổi bật cả về phong cách lẫn nội dung. Đoạn trích “Lao xao” để lại ấn tượng sâu sắc về bức tranh thiên nhiên làng quê gắn liền với ký ức tuổi thơ khó quên. Từng câu chữ của Duy Khán như những nốt nhạc trầm bổng, gieo vào lòng người đọc tình yêu và sự trân trọng thiên nhiên.
Bức tranh thiên nhiên làng quê hiện lên qua từng câu văn mượt mà, trong sáng, mang đến cảm giác bình yên và dịu êm. Đó là cuộc sống mà nhiều người mơ ước, được hòa mình vào thiên nhiên, sống trọn từng khoảnh khắc với cỏ cây, hoa lá.
Đoạn trích mở đầu bằng khung cảnh chớm hè sôi động và náo nhiệt. Những thanh âm của mùa hè tạo nên bản hòa ca độc đáo, mang đến cảm giác an lành. Hình ảnh ong, bướm tìm đến hút mật trong khu vườn mùa hạ, cùng âm thanh “lao xao” của tiếng ong đánh lộn, tạo nên sự mê đắm khó tả. Đó là dư vị chỉ có thể cảm nhận được ở những vùng quê yên ả, thanh bình.
Duy Khán miêu tả bức tranh mùa hè với vô vàn tiếng chim: “không biết cơ man nào là chim, tưởng như đây là khoảng trời của riêng chúng”. Từ chim bồ các, chim ri, sáo sậu, sáo đen, tu hú, chim ngói đến chim nhạn, tất cả tạo nên một thế giới hồn hậu, nhộn nhịp. Những thanh âm ấy chỉ có thể tìm thấy ở những vùng quê yên bình, trong lành, kéo người đọc trở về với ký ức tuổi thơ đầy hoài niệm.
Tiếng chim tu hú gợi lên bao kỷ niệm, đánh thức những điều tốt đẹp của tuổi thơ. Nó gợi nhớ mùa hè, những mùa vải chín ngọt lành trên cây, lay động lòng người. Với ngòi bút tài tình, Duy Khán đưa người đọc vào thế giới tuổi thơ với những thanh âm trong trẻo, đầy cảm xúc.
Người đọc còn được lắng nghe tiếng “chéc chéc” của chim nhạn bay lượn trên bầu trời tự do, và tiếng “bìm bịp” của những con bìm bịp núp trong bụi cây. Những tiếng kêu ấy mang theo nỗi oan ức của một kiếp người thấp cổ bé họng, không thể thanh minh cho chính mình.
Duy Khán thể hiện tình yêu thiên nhiên làng quê Việt Nam một cách sâu sắc. Dù những thanh âm không phải lúc nào cũng trong lành, nhưng với ông, chúng gắn bó và tạo nên một phần ký ức tuổi thơ đáng nhớ.
Đặc biệt, bức tranh thiên nhiên còn có hình ảnh diều hâu chuyên trộm gà, quạ đen dòm ngó chuồng lợn. Dù chúng độc ác, nhưng chúng cũng là một phần của thế giới loài chim, tạo nên sự đa dạng và sống động cho bức tranh thiên nhiên.
“Lao xao” của Duy Khán thực sự đưa người đọc vào bức tranh đồng quê xinh đẹp và bình yên, với những thanh âm trong lành. Bằng lối viết gần gũi, hình ảnh đẹp và tài năng quan sát tinh tế, Duy Khán đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên mê đắm lòng người.
- Nói và nghe: Kể về hành động thiết thực bảo vệ môi trường - Tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo Tập 2 Bài 6
- Luyện tập viết đoạn văn biểu đạt tình cảm và cảm xúc - Tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo, Tập 2, Bài 6
- Đọc hiểu: Mùa hoa phố Hội - Bài 8, Tiếng Việt lớp 4 tập 2 Chân trời sáng tạo
- Dàn ý viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc - 11 mẫu dàn ý chi tiết và sáng tạo
- Hướng dẫn luyện tập viết bài văn miêu tả cây cối - Tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo, Tập 2, Bài 4