Phân tích bài ca dao Công cha như núi ngất trời: Dàn ý chi tiết và 3 bài văn mẫu đặc sắc dành cho học sinh lớp 7

EduTOPS trân trọng giới thiệu Bài văn mẫu lớp 7: Phân tích bài ca dao Công cha như núi ngất trời, một tác phẩm giàu giá trị văn hóa và đạo đức, giúp học sinh khám phá sâu sắc ý nghĩa của lòng biết ơn và tình phụ tử.

Với dàn ý chi tiết cùng 3 bài văn mẫu đặc sắc, EduTOPS hy vọng sẽ mang đến nguồn cảm hứng và ý tưởng phong phú cho các bạn học sinh lớp 7. Hãy cùng khám phá nội dung dưới đây để làm giàu thêm bài viết của mình.

Dàn ý phân tích bài ca dao Công cha như núi ngất trời

1. Mở bài

Khéo léo dẫn dắt, giới thiệu và trích dẫn bài ca dao “Công cha như núi ngất trời”, một tác phẩm giàu giá trị nhân văn và đạo đức.

2. Thân bài

a. Nội dung chính

Bài ca dao tôn vinh công lao vĩ đại của cha mẹ, đồng thời nhắc nhở con người phải luôn ghi nhớ và đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục.

b. Nghệ thuật

- Sử dụng biện pháp tu từ so sánh: “công cha” với “núi ngất trời”, “nghĩa mẹ” với “nước ở ngoài biển Đông”. Những hình ảnh thiên nhiên kỳ vĩ được dùng để khắc họa sự lớn lao, vĩ đại của tình cha nghĩa mẹ.

- Hình ảnh “cù lao chín chữ”: một ẩn dụ sâu sắc về chín chữ cù lao, bao gồm sinh (đẻ), cúc (nâng đỡ), phủ (vuốt ve), súc (cho bú, cho ăn), trưởng (nuôi cho lớn), dục (dạy dỗ), cố (trông nom), phục (uốn nắn tính tình), phúc (che chở). Đây là những công lao khó nhọc mà cha mẹ dành cho con cái.

=> Hình ảnh này thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của con cái đối với công ơn trời biển của cha mẹ.

3. Kết bài

Khẳng định giá trị nhân văn và ý nghĩa sâu sắc của bài ca dao “Công cha như núi ngất trời”, một bài học đạo đức quý giá về lòng hiếu thảo và sự biết ơn.

Phân tích bài ca dao Công cha như núi ngất trời - Mẫu 1

Công lao của cha mẹ dành cho con cái thật sự vô cùng to lớn. Điều này đã được ca ngợi trong nhiều bài ca dao, và một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất là:

“Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”

Bài ca dao được viết theo thể thơ lục bát, mang âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng như lời ru ngọt ngào của mẹ, khắc sâu vào tâm trí người đọc.

Ở hai câu đầu, tác giả dân gian đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh, đối chiếu cái trừu tượng với cái cụ thể. “Công cha” được ví với “núi Thái Sơn”, còn “nghĩa mẹ” được so sánh với “nước ở ngoài biển Đông”. Những hình ảnh thiên nhiên kỳ vĩ này tượng trưng cho sự lớn lao, vĩ đại của tình cha nghĩa mẹ. Người cha không chỉ sinh thành mà còn dưỡng dục, dạy dỗ con những bài học quý giá. Người mẹ thì mang nặng đẻ đau, chăm lo từng miếng ăn giấc ngủ cho con.

Hai câu cuối là lời nhắn nhủ sâu sắc về đạo hiếu. Hình ảnh “cù lao chín chữ” bao gồm sinh (đẻ), cúc (nâng đỡ), phủ (vuốt ve), súc (cho bú, cho ăn), trưởng (nuôi cho lớn), dục (dạy dỗ), cố (trông nom), phục (uốn nắn tính tình), phúc (che chở). Qua đó, ta thấy được sự vất vả, nhọc nhằn của cha mẹ khi nuôi dạy con cái. Vì vậy, con cái phải biết yêu thương, hiếu kính và đền đáp công ơn ấy.

Bài ca dao giúp người đọc thấu hiểu hơn về công ơn trời biển của cha mẹ. Mỗi chúng ta cần ghi nhớ và sống sao cho xứng đáng với tình yêu thương và sự hy sinh vô bờ bến đó.

Phân tích bài ca dao Công cha như núi ngất trời - Mẫu 2

Từ xa xưa, ca dao đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân lao động. Những lời ca dao không chỉ mang giai điệu du dương mà còn chứa đựng những bài học sâu sắc về tình cảm và đạo lý. Một trong những tác phẩm tiêu biểu là bài ca dao:

“Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”

Bài ca dao được viết theo thể thơ lục bát, mang âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng như lời ru của mẹ. Tác giả dân gian đã khéo léo mượn hình ảnh thiên nhiên kỳ vĩ để diễn tả công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.

Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng tài tình: “công cha” với “núi ngất trời”, “nghĩa mẹ” với “nước ở ngoài biển Đông”. Những hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ như núi non, biển cả được dùng để thể hiện sự vĩ đại của tình cha nghĩa mẹ. Công lao của cha mẹ không gì có thể đo đếm được. Người cha không chỉ sinh thành mà còn dạy dỗ con những bài học quý giá. Người mẹ thì mang nặng đẻ đau, chăm lo từng miếng ăn giấc ngủ cho con.

Tình yêu thương của cha mẹ dành cho con cái là vô bờ bến. Hình ảnh “cù lao chín chữ” bao gồm sinh (đẻ), cúc (nâng đỡ), phủ (vuốt ve), súc (cho bú, cho ăn), trưởng (nuôi cho lớn), dục (dạy dỗ), cố (trông nom), phục (uốn nắn tính tình), phúc (che chở). Câu thơ như một lời nhắc nhở con cái phải luôn ghi nhớ và đền đáp công ơn trời biển của cha mẹ, sống sao cho trọn đạo hiếu.

Bài ca dao tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc về tình cảm gia đình. Lời răn dạy ấy sẽ mãi vẹn nguyên giá trị, trường tồn cùng thời gian.

Phân tích bài ca dao Công cha như núi ngất trời - Mẫu 3

Cha và mẹ - hai tiếng gọi thiêng liêng nhất trong cuộc đời mỗi con người. Ca dao dân gian đã dành nhiều lời ca ngợi công lao to lớn của những đấng sinh thành, và một trong những tác phẩm tiêu biểu là:

“Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”

Bài ca dao mở đầu bằng hình ảnh so sánh đầy ấn tượng: “công cha” với “núi ngất trời”, “nghĩa mẹ” với “nước ở ngoài biển Đông”. Phép so sánh này đã lấy cái trừu tượng của tình phụ tử, mẫu tử để đối chiếu với sự mênh mông, vĩnh hằng của thiên nhiên. Công cha được ví với núi cao ngất trời, thể hiện sự lớn lao, vững chãi. Nghĩa mẹ được so sánh với nước biển Đông, gợi lên sự dạt dào, sâu thẳm. Đây là cách diễn đạt độc đáo, thể hiện tâm thức của người Việt về công ơn trời biển của cha mẹ.

Từ đó, tác giả dân gian đưa ra lời nhắn nhủ sâu sắc: “Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”. “Cù lao chín chữ” là hình ảnh ẩn dụ về chín chữ cù lao, bao gồm sinh (đẻ), cúc (nâng đỡ), phủ (vuốt ve), súc (cho bú, cho ăn), trưởng (nuôi cho lớn), dục (dạy dỗ), cố (trông nom), phục (uốn nắn tính tình), phúc (che chở). Đây là những công lao vất vả, nhọc nhằn mà cha mẹ dành cho con cái. Vì vậy, con cái phải luôn ghi nhớ và đền đáp công ơn ấy bằng lòng hiếu thảo và trách nhiệm.

Gia đình là nơi bình yên nhất, là bến đỗ của tình yêu thương và sự che chở. Ở đó, chúng ta nhận được sự quan tâm, chăm sóc và bảo vệ từ những người thân yêu. Tình cảm gia đình chính là nguồn sức mạnh giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Vì vậy, mỗi người cần trân trọng và gìn giữ tình cảm thiêng liêng này từ những hành động nhỏ nhất hàng ngày.

Bài ca dao không chỉ ca ngợi công lao to lớn của cha mẹ mà còn nhắc nhở con người phải biết ghi nhớ và đền đáp công ơn ấy. Đó là bài học đạo đức quý giá, mãi trường tồn với thời gian.