Hướng dẫn Soạn bài Thủy tiên tháng Một - Ngữ văn lớp 7 trang 78 sách Kết nối tri thức tập 2

Trích đoạn Thủy tiên tháng Một từ tác phẩm Nóng, Phẳng, Chật đã phản ánh những thách thức lớn nhất mà nước Mỹ đang phải đối mặt: khủng hoảng môi trường toàn cầu và sự suy giảm vị thế dẫn đầu trên thế giới. EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Thủy tiên tháng Một để giúp các em học sinh hiểu sâu hơn về vấn đề này.

Các bạn học sinh lớp 7 có thể tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu dưới đây. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ hỗ trợ quá trình chuẩn bị bài của các em trở nên thuận lợi và hiệu quả hơn.

Hướng dẫn chi tiết Soạn bài Thủy tiên tháng Một

Trước khi đọc

Câu 1. “Thời tiết bây giờ khó lường thật!” - Đó là lời nhận xét ta vẫn thường nghe. Em có cảm nhận gì về những lo lắng ẩn chứa trong đó?

Cảm nhận: Sự lo lắng, bất an trước việc thời tiết thay đổi thất thường sẽ gây ảnh hưởng đến Trái Đất, cũng như cuộc sống của con người.

Câu 2. Qua quan sát trực tiếp hoặc qua tìm hiểu các nguồn thông tin, em đã biết được những thay đổi bất thường nào trong nhịp sinh trưởng và tập tính của một số loài sinh vật? Những thay đổi bất thường ấy đã gợi lên trong em cảm nhận, suy nghĩ gì?

Một số loài động thực vật bị tuyệt chủng. Điều đó gây ảnh hưởng đến sự đa dạng sinh học trên Trái Đất.

Đọc văn bản

Câu 1. Tại sao có thể cho rằng người ta đã nhầm lẫn khi dùng thuật ngữ “sự nóng lên của Trái Đất”?

Thuật ngữ này gợi lên sự đồng nhất, diễn ra từ từ và chủ yếu liên quan đến nhiệt độ, khiến người ta nghĩ rằng hiện tượng này có thể không gây ra vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, thực tế khí hậu Trái Đất đang biến đổi một cách khác biệt. Sự thay đổi không đồng đều trên các vùng địa lý, diễn ra nhanh hơn so với tốc độ biến đổi khí hậu tự nhiên trước đây, và vượt quá khả năng thích ứng của hệ sinh thái cũng như xã hội loài người.

Câu 2. Hiện tượng thời tiết cực đoan đang diễn ra thế nào trong thời điểm hiện nay?

Những cơn mưa lớn chưa từng có, các đợt nắng nóng kéo dài bất thường, hay mùa đông lạnh giá khắc nghiệt… đang trở thành những dấu hiệu rõ ràng của biến đổi khí hậu.

Sau khi đọc

Trả lời câu hỏi

Câu 1. Hãy chọn trong văn bản một cụm từ có thể khái quát được nội dung chính của vấn đề mà tác giả muốn trao đổi.

Cụm từ: Sự rối loạn khí hậu toàn cầu

Câu 2. Nhan đề của văn bản đã gợi cho em những ấn tượng, suy nghĩ gì? Chi tiết hoa thủy tiên nở đầu tháng Một có thể được xem là một chi tiết “đắt” hay không? Vì sao?

- Nhan đề gợi cho người đọc nhiều ấn tượng, suy nghĩ về nội dung của văn bản.

- Chi tiết hoa thủy tiên nở đầu tháng Một có thể được xem là một chi tiết “đắt”:

• Gợi ra nhiều suy đoán khác nhau về nội dung sẽ được triển khai trong văn bản.
• Chi tiết mang tính điển hình, làm nổi bật được ý cơ bản của tác phẩm là biến đổi khí hậu đã dẫn đến những vận động khác thường của muôn loài: Ở Bơ-the-xđa, bang Me-ri-lân, hoa thủy tiên vốn nở vào tháng Ba, nhưng vào năm nay lại nở vào tháng đầu tháng Một, đó chính là sự bất thường.

Câu 3. “Sự bất thường của Trái Đất” đã được tác giả làm sáng tỏ qua những bằng chứng nào? Dựa vào trải nghiệm riêng của em, hãy bổ sung bằng chứng cho vấn đề này.

- “Sự bất thường của Trái Đất” đã được tác giả làm sáng tỏ qua những bằng chứng:

• Các kiểu thời tiết bất thường - từ những đợt nắng nóng ở nơi này đến tuyết dài ở nơi kia…
• Thời tiết đồng thời tồn tại ở hai thái cực ẩm ướt hơn và khô hạn hơn cùng một lúc.

- Một số bằng chứng:

• Thiên tai xảy ra nhiều hơn.
• Các loài động, thực vật có nguy cơ tuyệt chủng…

Câu 4. Theo em, trong văn bản, đoạn văn nào thể hiện rõ mối quan hệ nhân quả giữa các sự kiện thuộc loại “sự biến đổi cực đoan của thời tiết”? Cho biết vì sao em xác định như vậy.

- Đoạn văn: “Tại sao chúng ta lại đồng thời… lớn lao tiềm ẩn”.

- Nguyên nhân: Đoạn văn đã lí giải tại sao thời tiết lại tồn tại đồng thời hai thái cực.

Câu 5. Hãy chỉ ra những dấu hiệu chứng tỏ khi viết văn bản này, tác giả đã sử dụng nhiều tài liệu tham khảo cần thiết.

Tác giả đã trích dẫn nguồn từ các trang thông tin như CNN.com, báo Niu Ooc Thai-mơ, cùng với các nhận định và quan điểm của các nhà khoa học như Han-tơ Lu-vin, Giôn - hô - đơ - rơn…

Câu 6. Tác giả đã đưa vào văn bản rất nhiều số liệu. Đó là những số liệu nào? Việc dẫn số liệu như vậy có ý nghĩa gì?

- Những số liệu gồm: 23 000 ngôi nhà xây bằng gạch đất; ít nhất 62 người thiệt mạng, đợt sóng cao đến 4,6 m; 68 hòn đảo của Man-đi-vơ; nhiệt độ xuống -22 độ C; -18 độ C ở Chi-lê; tuyết rơi dày 25cm; mức cũ 2,5 đến 5 cm; 1,8 thì quá sức ngạc nhiên.

- Các số liệu này giúp văn bản trở nên chính xác, cụ thể và giàu tính thuyết phục hơn.

Câu 7. Nêu lên điều có ý nghĩa nhất mà em thu nhận được sau khi đọc văn bản này.

Con người cần phải có ý thức bảo vệ thiên nhiên, để làm giảm tối đa những tác hại của sự biến đổi khí hậu.

Viết kết nối với đọc

Hãy viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) trình bày hiểu biết và suy nghĩ của em về tác động của biến đổi khí hậu ở vùng miền em đang sống.

Gợi ý:

Mẫu 1

Biến đổi khí hậu là một vấn đề được quan tâm đặc biệt. Có thể thấy rằng, khí hậu ảnh hưởng đến sự sống của con người. Thế nhưng khí hậu trên trái đất lại đang biến đổi theo chiều hướng tiêu cực. Trái đất thì ngày càng nóng lên, thiên tai đang xảy ra ngày càng nhiều hơn. Ở thủ đô Hà Nội, người dân phải chịu cái nắng nóng lên tới hơn bốn mươi độ. Nhiều người còn đùa rằng có thể mang chảo ra rán chín trứng giữa trời mùa hè. Trong những năm gần đây, miền Trung liên tiếp phải gánh chịu hết cơn bão này nối tiếp cơn bão khác. Tất cả đã gây ra những hậu quả vô cùng to lớn đến cuộc sống của con người. Vì vậy, chúng ta cần phải chung tay bảo vệ trái đất, cũng chính là bảo vệ cuộc sống của chính mình.

Mẫu 2

Hiện nay, trái đất đang phải đối mặt với tác động của biến đổi khí hậu. Chúng ta có thể thấy được điều này ngay tại chính nơi mình sinh sống. Trái đất đang ngày càng nóng lên. Ở đồng bằng, nhiều nơi vào mùa hè nắng nóng lên tới hơn bốn mươi độ. Trên miền núi, mùa đông lạnh giá có cả băng tuyết. Các loại hình thiên tai như lũ lụt, hạn hán… xảy ra ngày càng nhiều hơn. Chính những hậu quả khôn lường của biến đổi khí hậu mà con người chúng ta cần chung tay hành động vì một bầu trời xanh của thế giới.