Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh (5 bài mẫu) - Văn mẫu lớp 7
EduTOPS sẽ mang đến cho bạn tài liệu Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh, một tác phẩm giàu cảm xúc và ý nghĩa.

Hình ảnh người bà qua lăng kính của Xuân Quỳnh trong 'Tiếng gà trưa'
Hy vọng rằng tài liệu này sẽ là nguồn tham khảo hữu ích dành cho các bạn học sinh lớp 7. Hãy cùng khám phá nội dung chi tiết ngay bên dưới.
Phân tích ngắn gọn hình ảnh người bà trong 'Tiếng gà trưa'
Bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh đã tái hiện sống động hình ảnh người bà qua dòng hồi tưởng của người cháu. Trên đường hành quân, khi bắt gặp xóm làng, người cháu dừng chân nghỉ ngơi. Tiếng gà trưa vang lên đã khơi dậy trong lòng cháu những kỉ niệm ấm áp về tuổi thơ bên bà. Cháu nhớ như in hình ảnh bà mắng yêu khi cháu tò mò xem gà đẻ trứng. Trong kí ức, bà hiện lên thật giản dị với 'cái quần chéo go', 'cái áo cánh trúc bâu', mang đậm nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam: chịu thương, chịu khó và giàu đức hy sinh. Bà dành cả đời lo lắng cho con cháu, và dù tuổi thơ bên bà không đủ đầy vật chất, nhưng tràn ngập tình yêu thương. Qua 'Tiếng gà trưa', Xuân Quỳnh đã khắc họa thành công hình ảnh người bà với những phẩm chất cao quý, tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam.
Phân tích hình ảnh người bà trong 'Tiếng gà trưa' - Mẫu 1
Bài thơ 'Tiếng gà trưa' đã khắc họa hình ảnh người bà một cách chân thực và sống động, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
“Trên đường hành quân xa
…
Nghe gọi về tuổi thơ”
Đoạn thơ mở đầu đã vẽ nên khung cảnh làng quê yên bình vào buổi trưa hè, nơi tiếng gà nhảy ổ vang lên xao xác, đánh thức những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ bên người bà kính yêu của anh chiến sĩ:
“Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu trắng”
Hình ảnh những chú gà mái mơ, mái vàng trong đoạn thơ thứ hai đã trở thành kỉ niệm đẹp đẽ trong tâm trí anh chiến sĩ. Dù chỉ là những hình ảnh bình dị trong cuộc sống thường ngày, nhưng qua cách miêu tả của Xuân Quỳnh, chúng trở nên gần gũi và đáng yêu, khiến người đọc cũng cảm nhận được tình cảm sâu sắc mà anh dành cho quê hương.
Cụm từ 'tiếng gà trưa' đã gợi nhớ lại kỉ niệm vui vẻ khi anh chiến sĩ lén xem gà đẻ và bị bà mắng. Khi ấy, anh tưởng như mình thật sự bị dính lông gà nên vội vàng lấy gương soi, vừa lo lắng vừa sợ hãi.
Trong cuộc sống thường ngày, có những kỉ niệm vui vẻ đọng lại trong tâm trí ta. Với anh chiến sĩ, ngoài kỉ niệm về đàn gà, anh không thể quên được tình yêu thương, sự chăm sóc của bà. Bàn tay thô ráp và nhăn nheo của bà đã cần mẫn soi từng quả trứng hồng. Anh nhớ nhất những ngày đông giá rét, bà mong đàn gà khỏe mạnh để cuối năm bán đi, mua quần áo mới cho cháu đón xuân.
Tình yêu dành cho bà đã thôi thúc anh chiến sĩ chiến đấu anh dũng, bảo vệ Tổ quốc, quê hương và xóm làng thân yêu với tiếng gà cục tác thân thương:
“Cháu chiến đấu hôm nay
…
Bà ơi! cũng vì bà”
Bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả yêu thơ, đặc biệt là những ai từng có tuổi thơ gắn bó với hình ảnh người bà kính yêu.
Phân tích hình ảnh người bà trong 'Tiếng gà trưa' - Mẫu 2
Bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh là một tác phẩm đặc sắc, thể hiện sự tinh tế trong cảm nhận của nhà thơ về cuộc sống và nhiệm vụ chiến đấu. Nhưng hơn thế, tác phẩm còn khắc họa hình ảnh người bà tần tảo, giàu tình yêu thương và sự chở che dành cho cháu.
Tiếng gà trưa vang lên, phá tan sự yên tĩnh của không gian, làm xao động ánh nắng và xua tan mệt mỏi trên chặng đường hành quân xa. Điều kỳ diệu hơn, tiếng gà đã đánh thức những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ. Dù đã trải qua bao năm tháng xa cách, kí ức về đàn gà mái mơ, mái vàng vẫn còn nguyên vẹn, tươi mới như ngày nào.
Tiếng gà còn gợi nhắc người lính về một thứ tình cảm thiêng liêng: tình bà cháu. Chỉ trong bốn khổ thơ, tác giả đã khéo léo gói ghém trọn vẹn nỗi nhớ về những năm tháng ấm áp bên bà. Trong mắt cháu, bà hiện lên thật giản dị nhưng chứa đựng biết bao phẩm chất cao quý.
Trước hết, bà là người tần tảo, chắt chiu từng chút một. Dù cuộc sống nghèo khó, bà vẫn luôn cố gắng dành cho cháu những điều tốt đẹp nhất. Hình ảnh 'Tay bà khum soi trứng/Dành từng quả chắt chiu' hay 'Bà lo đàn gà toi/Mong trời đừng sương muối' cho thấy sự hy sinh thầm lặng của bà. Bà mong cháu có được bộ quần áo mới mỗi dịp Tết đến. Cả đời bà vất vả, chỉ biết lo cho con cháu mà chẳng màng đến bản thân. Hình ảnh bà trong bài thơ cũng là hình ảnh tiêu biểu của người bà Việt Nam, luôn dành trọn tình yêu thương cho cháu.
Bà luôn ở bên cháu, bảo ban, nhắc nhở, và đôi khi trách mắng cũng chỉ vì yêu thương:
“Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt”
Tiếng gà trưa đã gợi nhớ lại những năm tháng vất vả nhưng đầy yêu thương và hạnh phúc bên bà. Qua những lời thơ chân thành, hình ảnh người bà hiện lên thật đẹp: tảo tần, yêu thương và luôn lo lắng cho cháu. Bà nâng niu từng quả trứng không chỉ vì thành quả lao động mà còn vì ước mơ giản dị của cháu. Tiếng gà và tình yêu của bà đã trở thành động lực để cháu chiến đấu vì quê hương, vì Tổ quốc.
Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, nhịp điệu linh hoạt, giọng văn nhẹ nhàng mà sâu lắng. Ngôn từ giản dị nhưng giàu sức biểu cảm. Nghệ thuật điệp ngữ được sử dụng khéo léo, nhấn mạnh cảm xúc và nỗi nhớ về kí ức tuổi thơ gắn liền với người bà tảo tần.
Qua ngôn từ giản dị mà đầy cảm xúc, bài thơ đã khơi gợi những kỉ niệm trong sáng và đằm thắm của tuổi thơ. Đồng thời, hình ảnh người bà tần tảo được khắc họa qua những chi tiết bình dị nhưng đầy xúc động. Tình yêu thương của bà và quê hương chính là động lực để cháu vững vàng cầm súng, chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
Phân tích hình ảnh người bà trong 'Tiếng gà trưa' - Mẫu 3
Bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh là một tác phẩm xuất sắc, khẳng định giá trị và sức sống bền bỉ qua thời gian. Âm thanh tiếng gà trưa trở thành hình tượng nổi bật, chiếm lĩnh toàn bộ tác phẩm.
Bài thơ mở đầu bằng tiếng gà vang lên, xao động tâm hồn người chiến sĩ trên đường hành quân ra chiến trường:
“Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục...cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Chỉ một tiếng gà trưa vang lên giữa khoảnh khắc ngắn ngủi đã đánh thức bao cảm xúc ùa về. Điệp từ 'nghe' thể hiện nỗi xúc động trào dâng, như sợi dây vô hình níu giữ âm thanh tiếng gà lắng sâu vào tâm hồn, gợi nhớ về những kỉ niệm ấm áp tuổi thơ. Đó là tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, sống bên bà - người phụ nữ già nua, khắc khổ nhưng giàu tình yêu thương. Tình bà trong kí ức người lính không chỉ là tình yêu thương mà còn là sự bao dung, chở che, thay thế cả tình mẹ, tình cha.
Tiếng gà trưa gợi nhớ hình ảnh bà khum khum soi trứng, chắt chiu từng quả:
“Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp”
Nhà thơ cũng cảm nhận được nỗi lo lắng của bà khi mùa đông đến:
“Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới”
Trong kí ức tuổi thơ, tiếng bà mắng yêu cũng hiện lên rõ nét. Đó là lời nhắc nhở, chăm chút từng li từng tí, thể hiện sự quan tâm và tình yêu thương vô bờ của bà dành cho cháu. Lời trách mắng sao mà đầy yêu thương đến thế, khắc sâu vào kí ức ngọt ngào. Qua tiếng gà, cuộc đời vất vả, tần tảo của bà hiện lên rõ nét, gắn liền với tình cảm bà cháu và những kỉ niệm tuổi thơ.
Cùng với kí ức tuổi thơ, hình ảnh những con gà mái vàng, mái mơ và ổ trứng hồng hiện lên như một bức tranh lụa đẹp đẽ. Những kỉ niệm tò mò xem gà đẻ trứng, những khát khao giản dị được mặc quần áo mới từ tiền bán gà, tất cả đều in đậm trong tâm trí nhà thơ. Tiếng gà trưa, vốn bình dị, thân quen, bỗng trở nên thiêng liêng khi gắn liền với tình bà cháu và tình yêu quê hương.
Lắng lại trong âm thanh tiếng gà, ta thấy hình ảnh nhà thơ với tư cách là một công dân mang đậm chất sử thi, đồng thời cũng là con người đời thường với những tình cảm sâu sắc:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì tình yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Từ tiếng gà trưa, dòng cảm xúc của tác giả trôi chảy từ tình bà cháu, kỉ niệm tuổi thơ, hội tụ thành tình yêu quê hương, đất nước. Đó là động lực để người chiến sĩ chiến đấu và hy sinh.
Hình ảnh người bà trong bài thơ 'Tiếng gà trưa' hiện lên chân thực và sống động. Đây là một trong những bài thơ hay nhất của Xuân Quỳnh, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Phân tích hình ảnh người bà trong 'Tiếng gà trưa' - Mẫu 4
Một trong những tác phẩm tiêu biểu của Xuân Quỳnh là bài thơ 'Tiếng gà trưa'. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh người bà qua dòng hồi tưởng của người cháu, mang đậm nét đẹp tình cảm gia đình.
Hình ảnh người bà cũng từng xuất hiện trong thơ Bằng Việt với sự hy sinh và tần tảo:
“Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa!”
(Bếp lửa)
Trong thơ Xuân Quỳnh, hình ảnh người bà cũng hiện lên rõ nét. Người cháu đang trên đường hành quân, nhìn thấy xóm làng liền ghé vào nghỉ ngơi. Tiếng gà trưa vang lên đã đánh thức những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà. Cháu nhớ nhất là lần tò mò xem gà đẻ trứng và bị bà mắng. Lòng cháu ngây thơ tin lời bà, sợ mặt bị lang liền về lấy gương soi:
“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng”
Lời mắng của bà không chỉ là sự quan tâm mà còn thể hiện tình yêu thương sâu sắc dành cho đứa cháu thơ dại. Hình ảnh người bà hiện lên chân thực và sống động. Bà luôn ân cần, hy sinh và vất vả để nuôi đàn gà, mong cuối năm bán đi lấy tiền sắm quần áo mới cho cháu. Cả cuộc đời bà là những lo toan cho con cháu:
“Ôi cái quần chéo go,
Ống rộng dài quết đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Người cháu nhớ đến hình ảnh bà thật giản dị với 'cái quần chéo go', 'cái áo cánh trúc bâu'. Bà mang những nét đẹp tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam: chịu thương, chịu khó và giàu đức hy sinh. Cuộc đời bà luôn dành trọn tình yêu thương và sự chăm lo cho con cháu.
Tuổi thơ sống bên bà tuy khó khăn nhưng tràn đầy hạnh phúc. Điều đó khiến cháu không thể nào quên:
“Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng”
Tiếng gà không chỉ là âm thanh bình thường mà đã trở thành kí ức ám ảnh trong lòng người cháu, gắn liền với những kỉ niệm về bà.
Như vậy, bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh đã khắc họa hình ảnh người bà với những nét đẹp tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam: tần tảo, hy sinh và giàu tình yêu thương.
- Soạn bài Lẵng quả thông - Ngữ văn lớp 6 tập 2 (Chân trời sáng tạo) trang 60: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo
- Soạn bài Hai cây phong - Ngữ văn lớp 6 trang 86 sách Chân trời sáng tạo tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc
- Hướng dẫn chi tiết viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề (2 Dàn ý + 3 Mẫu) - Văn mẫu lớp 10 Kết nối tri thức
- Thảo luận về xu hướng sống đơn giản - Một vấn đề xã hội với nhiều góc nhìn đa chiều và ý kiến khác biệt
- Soạn bài Ngày môi trường thế giới và hành động của tuổi trẻ - Chân trời sáng tạo 6: Hướng dẫn chi tiết Ngữ văn lớp 6 trang 89 tập 2