Bài văn mẫu lớp 6: Phân tích truyện Em bé thông minh - Tuyển chọn 3 bài văn mẫu phân tích truyện cổ dân gian đặc sắc

Câu chuyện dân gian này, với những tình tiết ly kỳ và hấp dẫn, ca ngợi trí thông minh và tài ứng biến của người xưa. Dưới đây là tài liệu chi tiết, mời các bạn học sinh lớp 6 tham khảo và tải về để khám phá sâu hơn.

Phân tích truyện Em bé thông minh - Mẫu 1

Truyện Em bé thông minh là một trong những tác phẩm dân gian Việt Nam đặc sắc, thu hút người đọc bởi sự thông minh và dí dỏm. Truyện ca ngợi trí tuệ sắc sảo của nhân dân ta trong cuộc sống hàng ngày.

Nhân vật chính của truyện là một em bé thông minh, người đã thể hiện tài trí của mình qua bốn thử thách khác nhau.

Lần đầu tiên, trước câu hỏi hóc búa của viên quan: "Trâu cày một ngày được mấy đường?", em bé đã khéo léo đáp lại bằng cách hỏi ngược: "Ngựa đi một ngày được mấy bước?". Em đã dùng sự không xác định để đối đáp lại sự không xác định, một cách thức thường thấy trong nhiều truyện dân gian khác.

Lần thứ hai, vua ban cho làng em ba thúng gạo nếp và ba con trâu đực, yêu cầu trong ba năm chúng phải đẻ thành chín con. Điều này thật kỳ lạ vì trâu đực không thể đẻ được. Em bé đã có cách xử lý thông minh: giết hai con trâu, dùng hai thúng gạo nếp để nấu xôi cho cả làng ăn, còn một con trâu và một thúng gạo nếp thì bán đi để làm lộ phí lên kinh gặp vua. Em đã khiến vua phải thừa nhận sự phi lý trong yêu cầu của mình.

Lần thứ ba, vua thử thách em bằng cách yêu cầu dọn ba cỗ thức ăn từ một con chim sẻ. Em bé đã gửi lại một chiếc kim và yêu cầu rèn thành ba con dao. Điều này cho thấy sự thông minh của em khi dùng cái không thể để giải quyết cái không thể.

Lần thứ tư, em đọ trí với sứ giả nước láng giềng bằng cách xâu sợi chỉ qua ruột con ốc xoắn. Em đã dùng một con kiến càng buộc chỉ ngang lưng, bôi mỡ để kiến kéo sợi chỉ qua ruột ốc, khiến sứ giả phải kinh ngạc.

Tang tình tang! Tang tình tang!

Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng,

Bèn thời lấy giấy mà bưng,

Bền thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang Tang tình tang....

Câu đố tưởng chừng khó khăn nhưng đối với em bé thì lại vô cùng đơn giản. Em đã khiến sứ giả nước láng giềng phải thán phục trí thông minh của mình.

Sau bốn lần thể hiện tài trí, em bé được phong làm Trạng nguyên và trở thành cố vấn của nhà vua, một kết cục xứng đáng cho trí thông minh và sự sáng tạo của em.

Truyện Em bé thông minh mang đậm chất hài hước và dí dỏm, tương tự như truyện Trạng Quỳnh. Một cậu bé 7, 8 tuổi đã trở thành Trạng nguyên, khiến sứ giả nước ngoài phải nể phục, thể hiện ước mơ và niềm tự hào của nhân dân về trí tuệ dân tộc.

Truyện đề cao giá trị của trí khôn dân gian. Em bé thông minh là biểu tượng cho sự nhanh nhạy, sắc sảo trong ứng xử. Qua câu chuyện, nhân dân ta khẳng định rằng trí tuệ và sự sáng tạo là vô giá, và ai cũng cần rèn luyện để trở nên thông minh hơn.

Phân tích truyện Em bé thông minh - Mẫu 2

Khi phân tích truyện Em bé thông minh, ta sẽ khám phá sức hấp dẫn đặc biệt của truyện cổ tích Việt Nam. Đây là câu chuyện dân gian với những tình tiết ly kỳ, ca ngợi trí thông minh của người xưa. Nhân vật chính là một em bé thông minh, và tài trí của em được thể hiện qua bốn lần thử thách, mỗi lần đều khiến người thách đố phải thán phục.

Truyện Em bé thông minh mang đậm nét hấp dẫn riêng của văn học dân gian Việt Nam. Với những tình tiết sinh động, câu chuyện ca ngợi sự thông minh và khéo léo của người dân xưa.

Nhân vật chính của truyện là một em bé thông minh, người đã vượt qua bốn thử thách khác nhau. Mỗi lần thử thách, em đều chứng minh được trí tuệ vượt trội của mình, khiến người đối diện phải kinh ngạc.

Lần đầu tiên, em bé đối mặt với câu hỏi hóc búa từ viên quan: "Trâu cày một ngày được mấy đường?". Em đã khéo léo đáp trả bằng cách hỏi ngược lại: "Ngựa đi một ngày được mấy bước?". Đây là một mô típ quen thuộc trong truyện dân gian, thể hiện sự thông minh trong cách ứng xử.

Lần thứ hai, em bé thể hiện sự lém lỉnh và thông minh khi đối mặt với lệnh vô lý của nhà vua. Vua yêu cầu cả làng nuôi trâu đực để chúng đẻ con. Em đã dùng chính sự vô lý này để đáp trả bằng cách bảo cha mình sinh con. Sự ngây thơ và thông minh của em khiến mọi người bật cười và nhà vua phải thừa nhận sự phi lý trong yêu cầu của mình.

Lần thứ ba, nhà vua thử thách em bằng cách yêu cầu dọn ba cỗ thức ăn từ một con chim sẻ. Em bé đã nhanh trí đưa một cây kim và yêu cầu rèn thành ba con dao. Cách đối đáp dí dỏm này khiến nhà vua phải thán phục trí thông minh của em. Em đã dùng cái không thể để giải quyết cái không thể.

Lần thứ tư, em bé đọ trí với sứ giả nước láng giềng. Qua chi tiết này, ta thấy được tài trí của người Việt Nam thời xưa, không chỉ sánh ngang mà còn vượt trội so với các nước khác, đem lại niềm tự hào dân tộc.

Truyện Em bé thông minh mang đậm chất hài hước và dí dỏm, tương tự như truyện Trạng Quỳnh. Ngoài việc mua vui, câu chuyện còn khẳng định tài năng và trí tuệ của dân tộc Việt Nam, khiến người đọc thêm tự hào về truyền thống thông minh, sáng tạo của cha ông.

Qua việc phân tích truyện Em bé thông minh, ta nhận ra và đề cao hơn trí khôn của người xưa. Những con người thông minh, sáng tạo luôn được xã hội trân trọng, và họ khẳng định rằng trí tuệ là vô giá, là nguồn lực bất tận của con người.

Phân tích truyện Em bé thông minh - Mẫu 3

Từ xưa, dân gian ta đã luôn đề cao trí thông minh và sự khôn khéo của người lao động. Nhiều câu chuyện cổ tích ra đời nhằm ca ngợi trí tuệ và sự lanh lợi của con người. Mỗi câu chuyện đều mang những nét đặc sắc riêng, và "Em bé thông minh" là một trong những tác phẩm tiêu biểu.

Giống như nhiều truyện cổ tích khác, tác giả dân gian xây dựng nhân vật chính là một em bé thông minh xuất thân từ gia đình nông dân bình thường. Em bé thường phụ giúp cha làm ruộng, nhưng trí khôn của em lại vượt trội hơn người. Việc chọn một em bé làm nhân vật chính là một nét độc đáo, tạo nên những tình tiết dí dỏm và hài hước.

Tình huống truyện bắt đầu từ việc nhà vua đi tìm người tài giỏi để phục vụ đất nước. Trên đường đi, đoàn quân gặp em bé đang làm ruộng cùng cha. Đây là chi tiết khéo léo, tạo nên sự tự nhiên và mở đầu cho những tình tiết hấp dẫn phía sau.

Nhân vật em bé thông minh đã trải qua nhiều thử thách để chứng minh trí tuệ của mình. Mỗi lần thử thách đều là cơ hội để em thể hiện sự nhanh nhẹn và khôn khéo.

Lần đầu tiên, viên quan hỏi cha em bé: "Một ngày trâu của ông cày được mấy đường?". Trong khi người cha lúng túng, em bé đã nhanh chóng hỏi ngược lại: "Một ngày ngựa của ông đi được bao nhiêu bước?". Câu trả lời thông minh này khiến viên quan phải kinh ngạc.

Lần thứ hai, nhà vua ban cho làng ba con trâu đực và ba thúng gạo nếp, yêu cầu sau ba năm phải có chín con trâu. Em bé đã khuyên dân làng giết trâu, đồ xôi ăn, và dùng số gạo còn lại làm lộ phí lên kinh gặp vua. Khi gặp vua, em bé khóc lóc vì mẹ mất mà cha không chịu sinh thêm em bé. Vua bật cười nói rằng đàn ông không thể đẻ được, và em bé ngay lập tức vặn lại: "Vậy sao làng chúng con lại phải nuôi trâu đực để đẻ con?". Sự thông minh và dũng cảm của em khiến vua phải thán phục.

Lần thứ ba, vua thử thách em bé bằng cách yêu cầu dọn ba mâm cỗ từ một con chim sẻ. Em bé đã gửi lại một cây kim và yêu cầu rèn thành ba con dao. Cách đối đáp dí dỏm này khiến vua phải công nhận tài trí của em.

Tác giả dân gian không chỉ tạo ra những thử thách thông minh mà còn tăng dần mức độ khó. Lần thứ tư, em bé phải đối mặt với câu đố của sứ giả nước láng giềng: làm sao xâu sợi chỉ qua vỏ ốc xoắn. Em bé đã giải quyết vấn đề một cách đơn giản nhưng hiệu quả, khiến sứ giả phải nể phục.

Tang tình tang! Tang tình tang!

Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng,

Bèn thời lấy giấy mà bưng,

Bền thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang Tang tình tang...

Không cần những yếu tố kỳ ảo, câu chuyện Em bé thông minh vẫn mang đến cho người đọc những giây phút thú vị và tiếng cười sảng khoái. Qua đó, tác phẩm ca ngợi trí thông minh và tài trí của người dân lao động Việt Nam.