Viết: Khám phá đoạn văn và câu chủ đề - Tiếng Việt 4 Kết nối tri thức, Tập 1, Bài 1

Bên cạnh đó, tài liệu này còn hỗ trợ thầy cô soạn giáo án bài Tìm hiểu đoạn văn và câu chủ đề thuộc Chủ đề Mỗi người một vẻ theo chương trình mới một cách nhanh chóng và hiệu quả. Thầy cô và các em có thể tải miễn phí bài viết dưới đây từ EduTOPS để chuẩn bị tốt nhất cho tiết học sắp tới.
Soạn Tiếng Việt 4 tập 1 Kết nối tri thức - Trang 10, 11
Câu 1
Đọc các đoạn văn dưới đây và thực hiện yêu cầu.
a. Nhận xét về hình thức trình bày của các đoạn văn.
b. Ý chính của mỗi đoạn văn là gì?
c. Tìm câu nêu ý chính của mỗi đoạn. Câu đó nằm ở vị trí nào trong đoạn?
Đoạn 1
Mọi người bắt tay vào việc chuẩn bị cho cuộc khiêu vũ. Người thì xén bớt cỏ để làm sàn nhảy, người thì kê ghế dài xung quanh bãi cỏ đã xén gọn. Bên này, hai bạn nhanh nhẹn nhất đang dựng một cái lầu để biểu diễn nhạc. Bên kia, mười tay đàn xuất sắc đã lập thành một dàn nhạc và chơi thử ngay tại chỗ.
(Theo Ni-cô-la Nô-xốp)
Đoạn 2
Những bác ong vàng cần cù tìm bắt từng con sâu trong ngách lá. Kia nữa là họ hàng nhà ruồi trâu có đuôi dài như đuôi chuồn chuồn, đó chính là những “hiệp sĩ” diệt sâu róm. Lại còn những cô cậu chim sâu ít nói, chăm chỉ. Những bác cóc già lặng lẽ, siêng năng. Tất cả đều lo diệt trừ sâu bọ để giữ gìn hoa lá.
(Theo Vũ Tú Nam)
Lời giải:
a. Nhận xét về hình thức trình bày của các đoạn văn:
- Mỗi đoạn đều gồm một số câu được viết liên tục, không xuống dòng, trình bày một ý nhất định.
- Mỗi câu đều có dấu chấm, dấu phẩy đầy đủ.
- Câu đầu tiên được viết lùi đầu dòng.
b. Ý chính của mỗi đoạn văn là:
- Đoạn 1: Mọi người đang tất bật chuẩn bị cho cuộc khiêu vũ được hoàn thiện nhất có thể.
- Đoạn 2: Những loài côn trùng đang chăm chỉ, cần mẫn làm việc để giữ gìn hoa lá.
c. Câu nêu ý chính của mỗi đoạn. Câu đó nằm ở vị trí:
- Đoạn 1: "Mọi người bắt tay vào việc chuẩn bị cho cuộc khiêu vũ.". Câu này ở đầu đoạn văn.
- Đoạn 2: "Tất cả đều lo diệt trừ sâu bọ để giữ gìn hoa lá.". Câu này ở cuối đoạn văn.
Câu 2
Chọn câu chủ đề cho từng đoạn văn và xác định vị trí đặt câu chủ đề cho mỗi đoạn.
a. Mùa xuân đến, chim bắt đầu xây tổ.
b. Cứ thế, cả nhà mỗi người một việc, hối hả mang Tết về trong khoảnh khắc chiều Ba mươi.
Đoạn 1
Bà vừa vớt bánh chưng vừa nướng chả trên đống than đỏ rực. Mẹ bận gói giò tai – món khoái khẩu của bố. Chị hái những nắm mùi già đun một nồi nước tắm tất niên thật to. Sóc quanh quẩn dọn dẹp, thỉnh thoảng lại chạy ra đảo giúp mẹ mẻ mứt gừng, mứt bí. Bố từ đơn vị về mang theo một cành đào. Cành đào nhỏ thôi nhưng chứa đựng cả mùa xuân của núi rừng Tây Bắc.
(Theo Vũ Thị Huyền Trang)
Đoạn 2
Bồ cát xây tổ trên cây sung cao chót vót. Tổ bồ cát xây ở đầu cành, trông trống trải. Chim ổ dộc xây tổ trên cành vòng, tổ như treo lơ lửng trên cành. Đôi chim cu chọn chỗ xây tổ trên cây thị – nơi có nhiều mầm non vừa nhú. Lúc đầu quanh tổ trông trống trải, nhưng đến khi ấp trứng, những mầm non đã bật dậy tốt tươi, che chung quanh kín đáo.
(Theo Võ Quảng)
Lời giải:
- Đoạn 1: Câu chủ đề là: b. Cứ thế, cả nhà mỗi người một việc, hối hả mang Tết về trong khoảnh khắc chiều Ba mươi.
Câu chủ đề đặt ở cuối đoạn.
Bà vừa vớt bánh chưng vừa nướng chả trên đống than đỏ rực. Mẹ bận gói giò tai – món khoái khẩu của bố. Chị hái những nắm mùi già đun một nồi nước tắm tất niên thật to. Sóc quanh quẩn dọn dẹp, thỉnh thoảng lại chạy ra đảo giúp mẹ mẻ mứt gừng, mứt bí. Bố từ đơn vị về mang theo một cành đào. Cành đào nhỏ thôi nhưng chứa đựng cả mùa xuân của núi rừng Tây Bắc. Cứ thế, cả nhà mỗi người một việc, hối hả mang Tết về trong khoảnh khắc chiều Ba mươi.
- Đoạn 2: Câu chủ đề là: a. Mùa xuân đến, chim bắt đầu xây tổ.
Câu chủ đề đặt ở đầu đoạn.
Mùa xuân đến, chim bắt đầu xây tổ. Bồ cát xây tổ trên cây sung cao chót vót. Tổ bồ cát xây ở đầu cành, trông trống trải. Chim ổ dộc xây tổ trên cành vòng, tổ như treo lơ lửng trên cành. Đôi chim cu chọn chỗ xây tổ trên cây thị – nơi có nhiều mầm non vừa nhú. Lúc đầu quanh tổ trông trống trải, nhưng đến khi ấp trứng, những mầm non đã bật dậy tốt tươi, che chung quanh kín đáo.
Câu 3
Viết câu chủ đề khác cho một trong hai đoạn văn ở bài tập 2.
Vận dụng
Trao đổi với người thân về nét độc đáo của từng thành viên trong gia đình.
- Giá trị và ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm Đại cáo bình Ngô trong bối cảnh thời đại Nguyễn Trãi
- Phân tích và bày tỏ ý kiến về giọng văn đầy hào khí trong tác phẩm Đại cáo bình Ngô - Những bài văn mẫu hay lớp 10
- Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 34 - Kết nối tri thức 7: Ngữ văn lớp 7, tập 2
- Hãy hóa thân thành một chàng trai trẻ trong đội quân của Trần Quốc Toản và kể lại trận chiến đầu tiên đầy hào hùng qua hai đoạn văn mẫu xuất sắc nhất.
- Cảm nhận và phân tích hình ảnh hoa sen trong bài ca dao “Trong đầm gì đẹp bằng sen” - 6 bài văn mẫu lớp 7