Văn mẫu lớp 6: Phân tích tác phẩm Bức tranh của em gái tôi - Tạ Duy Anh (5 bài mẫu) - Tuyển tập văn mẫu lớp 6 hay nhất

Tài liệu này bao gồm dàn ý chi tiết cùng 5 bài văn mẫu chất lượng, được biên soạn kỹ lưỡng để hỗ trợ học sinh lớp 6 trong quá trình học tập và rèn luyện kỹ năng viết văn. Nội dung chi tiết sẽ được trình bày ngay sau đây.
Dàn ý phân tích truyện Bức tranh của em gái tôi
1. Mở bài
- Truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh) in trong tập Con dế ma, đạt giải Nhì trong cuộc thi viết cho thiếu nhi do báo Thiếu niên Tiền phong tổ chức.
- Qua câu chuyện về hai anh em, đặc biệt là cô bé Kiều Phương (một tài năng hội họa với bức tranh đoạt giải Nhất), tác giả khéo léo gửi gắm bài học đạo đức: Sự đố kỵ, nhỏ nhen là tính xấu cần loại bỏ; thay vào đó, hãy sống nhân hậu và độ lượng, nhất là trong tình cảm gia đình.
2. Thân bài
* Tính cách của anh trai Kiều Phương:
- Thường cảm thấy khó chịu khi thấy em gái lục lọi đồ đạc trong nhà.
- Khi thấy em tự chế màu vẽ, anh âm thầm quan sát nhưng xem đó chỉ là trò chơi trẻ con. Anh thường trêu chọc, châm biếm mỗi khi nói chuyện với em.
- Khi tài năng hội họa của em được phát hiện, bố mẹ vui mừng, còn anh lại buồn bã vì lòng đố kỵ và cảm giác tủi thân.
- Khi em gái ôm cổ anh để chia sẻ niềm vui đoạt giải Nhất, anh lạnh lùng gạt ra.
- Em vui vẻ mời anh tham dự lễ trao giải, nhưng anh tỏ ra thờ ơ, không hào hứng.
- Trước bức chân dung em vẽ về mình, anh xúc động và ân hận vì đã đối xử không tốt với em, nhận ra mình không xứng đáng với tấm lòng nhân hậu của em.
* Tính cách của Kiều Phương:
- Đam mê hội họa và có năng khiếu vẽ tranh.
- Hiếu động, thích khám phá, sáng tạo và không ngừng tìm tòi.
- Tình yêu thương dành cho anh trai của Kiều Phương rất chân thành và sâu sắc.
- Dù biết anh không có thiện cảm với mình, cô bé vẫn luôn vui vẻ, mong muốn chia sẻ niềm hạnh phúc và thành công của mình với anh.
- Bức chân dung với dòng chữ nắn nót: Anh trai tôi là minh chứng cho tình cảm yêu quý và trân trọng mà Kiều Phương dành cho anh.
3. Kết bài
- Truyện mang đến bài học sâu sắc: Trước thành công của người khác, chúng ta không nên ganh ghét hay đố kỵ, vì đó là một thói xấu cần loại bỏ.
- Lòng nhân hậu và sự độ lượng giúp con người hoàn thiện nhân cách, sống thanh thản và hạnh phúc hơn.
Phân tích truyện Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 1
Truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi của Tạ Duy Anh như một lời tâm sự nhẹ nhàng, thủ thỉ về thói đố kỵ trong cuộc sống. Câu chuyện xoay quanh bức tranh và mối quan hệ giữa hai anh em, mang đến những bài học sâu sắc về tình yêu thương, lòng vị tha và sự ích kỷ, khiến người đọc phải suy ngẫm.
Tác phẩm kể về Kiều Phương, cô bé đáng yêu với biệt danh Mèo, và người anh trai. Kiều Phương đam mê hội họa, cô bé vẽ mọi thứ xung quanh, nhưng những bức tranh ấy luôn được giữ kín. Chỉ đến khi Mèo chia sẻ tranh với bé Quỳnh – con gái của bạn bố – tài năng của cô mới được gia đình biết đến. Bố mẹ vô cùng ngạc nhiên: “Con gái tôi vẽ đây ư?”, “Ôi, con đã cho bố một bất ngờ quá lớn!”. Tuy nhiên, khi tài năng của em gái được phát hiện, người anh trai lại cảm thấy ghen tị, đố kỵ và dần xa cách em. Anh tự nhận thấy mình bất tài, bị lãng quên và trở thành người ngoài cuộc trong chính gia đình mình. Những hành động đáng yêu trước đây của em giờ đây chỉ khiến anh khó chịu, cáu gắt. Phải chăng chính sự cô lập này đã khiến lòng đố kỵ trong anh ngày càng lớn?
Dù nhận lại thái độ lạnh nhạt, thờ ơ từ anh trai, Kiều Phương vẫn luôn yêu thương và quan tâm đến anh. Điều này được thể hiện rõ nhất qua bức tranh cô bé vẽ khi tham gia cuộc thi. Không phải bố, cũng không phải mẹ, mà chính người anh trai là nhân vật trong bức tranh của Kiều Phương. Bức tranh không khắc họa một người anh hay cáu gắt, đố kỵ, mà là một người anh hoàn hảo, đang ngồi bên cửa sổ, ánh mắt đầy suy tư và mơ mộng. Đó là hình ảnh người anh trong trái tim Kiều Phương – một người anh yêu thương em hết mực. Khi đứng trước bức tranh, người anh cảm thấy ngỡ ngàng, hãnh diện, rồi cuối cùng là xấu hổ tột cùng. Anh nhận ra sự ích kỷ, nhỏ nhen của mình và cảm động trước tấm lòng nhân hậu của em. Khi mẹ hỏi, anh đã nói: “Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy”. Câu nói ấy chứa đựng sự ăn năn và nhận thức sâu sắc về lỗi lầm của mình.
Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất, từ góc nhìn của người anh, giúp bộc lộ rõ nét những cung bậc cảm xúc phức tạp. Người anh tự kể về sự ích kỷ, hẹp hòi của mình, khiến câu chuyện trở nên chân thực và xúc động. Tạ Duy Anh đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ ngắn gọn, hàm súc, miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế. Những đoạn đối thoại phù hợp với tâm lý và lứa tuổi của từng nhân vật, tạo nên sức hấp dẫn riêng cho tác phẩm.
Truyện khép lại nhưng để lại nhiều dư âm trong lòng người đọc. Qua nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế, tác phẩm đã làm nổi bật tình cảm trong sáng, hồn nhiên cùng tấm lòng nhân hậu, vị tha của người em. Chính điều đó đã giúp người anh nhận ra phần hạn chế trong tính cách và cách ứng xử của mình, từ đó thay đổi để trở thành một người tốt hơn.
Phân tích truyện Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 2
Tác phẩm Bức tranh của em gái tôi kể về câu chuyện giữa hai anh em, nhưng ẩn chứa thông điệp sâu sắc: Hãy vượt qua thói đố kỵ tầm thường bằng sự khiêm tốn và lòng nhân hậu. Qua đó, tác giả gửi gắm bài học đạo đức về cách đối nhân xử thế.
Dù truyện không dài, nhưng Tạ Duy Anh đã thể hiện tài năng xây dựng nhân vật và kể chuyện đầy ấn tượng. Tác giả sử dụng ngôi kể thứ nhất, hóa thân vào vai người anh trai để kể về cô em gái của mình, đồng thời bộc lộ những cảm xúc sâu kín nhất. Cách kể chuyện này giúp vẻ đẹp tâm hồn của cô em gái được thể hiện rõ nét hơn.
Với ngôi kể thứ nhất, diễn biến tâm trạng của người anh được dẫn dắt một cách tự nhiên qua từng tình huống, khiến người đọc liên tục bất ngờ. Ban đầu, khi thấy em gái mày mò vẽ tranh, người anh coi đó chỉ là trò nghịch ngợm trẻ con, thậm chí tỏ ra coi thường. Nhưng khi tài năng hội họa của em được phát hiện, tâm trạng anh thay đổi hoàn toàn. Trong khi bố mẹ vui mừng, người anh lại cảm thấy bị bỏ rơi, lòng đầy ghen tị và tự ái. Đây là tâm lý phổ biến khi thấy người khác hơn mình, và Tạ Duy Anh đã khắc họa điều này một cách chân thực và tinh tế.
Đến cuối truyện, khi nhận được bức tranh đoạt giải của em gái và nhận ra nhân vật trong tranh chính là mình, người anh vô cùng bất ngờ. Trong mắt em gái, anh không phải là người đáng ghét mà là một người anh hoàn hảo, với đôi mắt tỏa ra thứ ánh sáng kỳ lạ. Khoảnh khắc ấy khiến người anh cảm thấy xấu hổ, hối hận và thức tỉnh. Câu hỏi bỏ lửng: “Trong mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế ư?” thể hiện sự dằn vặt và thức tỉnh trong tâm hồn nhân vật.
Qua câu chuyện Bức tranh của em gái tôi, ngoài việc cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của Kiều Phương, sự thức tỉnh của người anh cũng là lời nhắn nhủ sâu sắc: Hãy biết nhìn lại bản thân và vượt qua những tính xấu như đố kỵ, ích kỷ. Đây là bài học nhân cách quý giá mà tác giả muốn truyền tải đến người đọc.
Phân tích truyện Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 3
Tạ Duy Anh là một trong những nhà văn tiêu biểu của thế hệ trước, với lối viết giàu cảm xúc và chân thực. Tác phẩm của ông thường lay động lòng người bằng những trải nghiệm sâu sắc và cảm xúc chân thành. Bức tranh của em gái tôi là một trong những tác phẩm nổi bật của ông, khắc họa sự hồn nhiên, trong sáng của một đứa trẻ, từ đó khơi dậy tình yêu thương trong lòng người anh trai.
Câu chuyện bắt đầu với hình ảnh Kiều Phương, một cô bé đam mê hội họa nhưng thích lục lọi đồ đạc và thường làm bẩn mặt mình, khiến người anh trai đặt biệt danh là Mèo. Qua những lời tâm sự của người anh, độc giả có thể cảm nhận được những suy nghĩ, đánh giá và cả những tâm tư thầm kín trong lòng anh.
Khi thấy em tự chế màu vẽ, người anh coi đó là việc làm bình thường của trẻ con. Tuy nhiên, khi họa sĩ Lê Tiến phát hiện tài năng thực sự của Kiều Phương, người anh bắt đầu cảm thấy mặc cảm, tự ti và ghen tị với em gái mình. Những lời bộc bạch và hành động xem lén tranh của em cho thấy sự thua thiệt và lòng đố kỵ trong anh. Anh cảm thấy bị lãng quên khi mọi sự chú ý đều dồn về em gái, khiến anh ngày càng xa cách em.
Người anh tưởng rằng em gái sẽ ghét mình vì thái độ lạnh nhạt của anh. Nhưng thực tế, Kiều Phương vẫn yêu thương anh hết mực, điều đó được thể hiện qua bức tranh “Anh trai tôi”. Bức tranh không khắc họa một người anh hay cáu gắt, mà là một người anh hoàn hảo, đầy tình yêu thương. Khi nhìn thấy bức tranh, người anh cảm thấy tự hào, hãnh diện, nhưng đồng thời cũng xấu hổ vì nhận ra sự ích kỷ và nhỏ nhen của mình.
Những suy nghĩ trong lòng người anh như muốn bùng lên, nhưng anh không thể thốt thành lời: “Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy”. Chính tâm hồn đẹp đẽ và tình yêu thương vô điều kiện của em gái đã khiến người anh nhận ra lỗi lầm của mình.
Kết thúc câu chuyện, nhân vật người anh đã vượt lên chính mình, nhận ra sự hạn chế trong nhân cách và thừa nhận sự tốt đẹp của người khác. Đó là sự giác ngộ lớn lao. Qua đó, tác giả gửi gắm bài học sâu sắc về lòng bao dung và tình yêu thương giữa con người.
Phân tích truyện Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 4
Truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi của Tạ Duy Anh là một trong những tác phẩm tiêu biểu viết về tình cảm gia đình, đặc biệt là mối quan hệ giữa anh chị em trong nhà.
Truyện xoay quanh hai nhân vật chính: người anh và cô em gái Kiều Phương, một cô bé có tài năng hội họa thiên bẩm. Kiều Phương, với biệt danh Mèo do anh trai đặt, là một cô bé nghịch ngợm, hiếu động. Tuy nhiên, khi họa sĩ Lê Tiến – bạn thân của bố Kiều Phương – phát hiện ra tài năng của cô bé, mọi chuyện thay đổi. Gia đình từ ngạc nhiên đến vui mừng, dồn hết sự chú ý vào Kiều Phương. Điều này khiến người anh cảm thấy tự ti, mặc cảm vì bản thân không có tài năng gì nổi bật, thậm chí còn nảy sinh lòng ghen tị với em gái.
Chỉ đến khi nhìn thấy bức tranh đoạt giải Nhất của Kiều Phương, người anh mới thực sự thay đổi. Bức tranh vẽ chính anh – một người anh trai hoàn hảo với ánh mắt đầy suy tư và mơ mộng. Tác giả miêu tả tinh tế: “Trong tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa”. Người anh từ ngỡ ngàng, đến hãnh diện, và cuối cùng là xấu hổ. Anh tự hỏi: “Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư?”. Chính bức tranh đã giúp anh nhận ra lỗi lầm của mình.
Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, từ góc nhìn của người anh, tạo nên sự chân thực và gần gũi. Tạ Duy Anh đã khéo léo miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật một cách tinh tế, khiến người đọc như hóa thân vào nhân vật. Ngôn ngữ tự nhiên, giản dị nhưng giàu cảm xúc, giúp bộc lộ rõ nét tình cảm của các nhân vật.
Như vậy, Bức tranh của em gái tôi là một câu chuyện ý nghĩa về tình cảm anh em, đồng thời thể hiện phong cách viết độc đáo của nhà văn Tạ Duy Anh. Tác phẩm không chỉ lay động trái tim người đọc mà còn để lại nhiều bài học sâu sắc về lòng nhân hậu và sự bao dung.
Phân tích truyện Bức tranh của em gái tôi - Mẫu 5
Tạ Duy Anh, một nhà văn trẻ tiêu biểu trong thời kỳ đổi mới, đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả qua nhiều tác phẩm xuất sắc. Trong số đó, truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” nổi bật với việc khắc họa tình cảm trong sáng, hồn nhiên cùng lòng nhân hậu của cô em gái, giúp người anh nhận ra những hạn chế của bản thân.
Câu chuyện xoay quanh mối quan hệ giữa người anh và cô em gái có tài năng hội họa thiên bẩm. Từng rất thân thiết, nhưng khi tài năng của em được phát hiện, người anh dần trở nên ghen tị và khó tính. Sự ghen tị này khiến mối quan hệ giữa hai anh em trở nên xa cách. Chỉ đến khi đứng trước bức tranh em gái vẽ về mình, người anh mới nhận ra tình cảm chân thành của em, cảm thấy day dứt và ăn năn. Qua đó, anh cũng nhận thức được những điểm yếu của bản thân và thấu hiểu tâm hồn nhân hậu của em gái.
Nhân vật người anh được khắc họa rõ nét qua diễn biến tâm lý phức tạp. Ban đầu, anh tỏ ra xem thường khi thấy em gái tự chế màu vẽ, thậm chí gọi em là “Mèo”. Khi tài năng hội họa của Kiều Phương được công nhận, anh cảm thấy bất mãn và ghen tị. Sự tự ái và mặc cảm khiến anh dần xa lánh em, không còn thân thiết như trước. Đây là một phản ứng tâm lý rất tự nhiên, phù hợp với lứa tuổi của nhân vật.
Khoảnh khắc người anh nhận ra mình là nhân vật chính trong bức tranh đoạt giải của Kiều Phương đã để lại nhiều cảm xúc đan xen. Anh ngỡ ngàng vì không ngờ mình lại hiện lên hoàn hảo đến thế trong mắt em. Niềm hãnh diện về tài năng của em và hình ảnh của mình trong tranh dần chuyển thành sự xấu hổ. Bức tranh “Anh trai tôi” khắc họa hình ảnh một cậu bé đang mơ màng nhìn ra cửa sổ, với ánh sáng kỳ lạ tỏa ra từ khuôn mặt, thể hiện tâm hồn mộng mơ của tuổi thơ. Chính điều này khiến người anh nhận ra sự thiếu sót của bản thân và thấu hiểu tình cảm chân thành của em gái.
Trái ngược với người anh, Kiều Phương là một cô bé đáng yêu, luôn tràn đầy tình yêu thương. Từ nhỏ, hai anh em sống trong sự hòa thuận và vui vẻ. Dù bị anh trai gọi là “Mèo” vì hay nghịch màu vẽ, Kiều Phương chưa bao giờ nản lòng với đam mê hội họa. Khi tài năng của cô được phát hiện, cả gia đình vui mừng, nhưng người anh lại cảm thấy ghen tị và tự ti. Mối quan hệ giữa hai anh em trở nên căng thẳng, người anh thường xuyên cáu gắt, khiến Kiều Phương buồn bã và e dè. Bằng tình yêu thương, cô đã vẽ lại hình ảnh anh trai đang mơ màng bên cửa sổ, và bức tranh ấy đã đoạt giải cao nhất. Điều này khiến người anh ngỡ ngàng, hạnh phúc, rồi chuyển thành sự xấu hổ.
“Bức tranh của em gái tôi” là một câu chuyện giàu cảm xúc, khắc họa tình cảm anh em sâu sắc. Tác phẩm không chỉ để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng độc giả mà còn khẳng định tài năng của nhà văn Tạ Duy Anh.
- Bài đọc: Thành phố kết nối hai châu lục - Tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo, Tập 2, Bài 6
- Ôn tập cuối năm Tiết 1 - Tiếng Việt lớp 4 Chân trời sáng tạo Tập 2 (Trang 132, 133)
- Tả con công trong vườn thú: Dàn ý chi tiết và 14 bài văn mẫu hay nhất về loài công dành cho học sinh lớp 4
- Phân biệt và so sánh sự khác biệt giữa cơ thể sống và vật không sống - Khám phá đặc điểm nổi bật
- Bài Đọc: Khám Phá Biểu Tượng Đặc Trưng Của Ô-xtrây-li-a - Tiếng Việt 4 Tập 2 Chân Trời Sáng Tạo Bài 6