Văn mẫu lớp 6: Phân tích bài thơ Cửu Long Giang Ta Ơi của Nguyên Hồng - Những bài văn mẫu lớp 6 đặc sắc

EduTOPS mang đến Bài văn mẫu lớp 6: Phân tích bài thơ Cửu Long Giang Ta Ơi của Nguyên Hồng, một tài liệu tham khảo quý giá và thiết thực dành cho học sinh.

Hy vọng rằng các em học sinh lớp 6 sẽ tìm được nguồn cảm hứng và ý tưởng mới mẻ cho bài viết của mình. Hãy cùng khám phá chi tiết trong tài liệu này.

Dàn ý phân tích bài thơ Cửu Long Giang Ta Ơi

I. Mở bài

Giới thiệu khái quát về nhà văn Nguyên Hồng và bài thơ Cửu Long Giang Ta Ơi.

II. Thân bài

1. Hình ảnh lớp học ở đầu và cuối bài thơ

a. Hình ảnh lớp học ở đầu bài thơ:

- Nhân vật “ta”:

• Là một học sinh 10 tuổi.
• Hành động: “Mắt ngẩng lên trông bản đồ rực rỡ/Như đồng hoa bỗng gặp một đêm mơ” thể hiện niềm hứng khởi và khát khao khám phá của học trò.
• Tâm trạng: “Tim đập mạnh hồn ngây không sao hiểu” gợi cảm giác choáng ngợp trước sự hùng vĩ của dòng sông Mê Kông.

- Nhân vật “thầy giáo”:

• “Thầy giáo lớn sao, thước bảng cũng lớn sao/Gậy thần tiên và cánh tay đạo sĩ”: Hình ảnh người thầy hiện lên vĩ đại, thể hiện sự ngưỡng mộ của học sinh.
• “Đưa ta đi sông núi tuyệt vời”: Thầy đã mở ra cho học sinh những chân trời tri thức mới.

b. Hình ảnh lớp học ở cuối bài thơ:

- Nhân vật “ta”: đã trưởng thành.

- Nhân vật thầy: đã hy sinh, “thước bảng to nay thành cán cờ sao” tượng trưng cho sự cống hiến vì nền độc lập dân tộc.

2. Hình ảnh sông Mê Kông qua bài giảng của thầy

- Dòng sông dữ dội:

• Thời gian: trưa hè nóng bức, ngột ngạt.
• Cảnh vật quanh sông: cây lao đá đổ, bao quanh bởi lan hoang, dứa mật, thông nhựa.
• Dòng sông chảy qua dãy Trường Sơn và thác Khôn.

- Dòng sông êm đềm:

• Thời gian: sáng mùa thu trong lành.
• Cảnh vật quanh sông: bướm bay lượn dưới trời xanh, chim khuyên ríu rít trên cành, sương đọng long lanh, rừng núi xa xa, đất phẳng thở nhịp nhàng, sóng vỗ chân trời với cánh buồm trắng.
• Mê Kông: Mê Kông chảy, Mê Kông hát/Chín nhánh sông mang phù sa màu mỡ/Ruộng bãi Mê Kông trồng lúa bạt ngàn/Bến nước Mê Kông tôm cá đầy thuyền/Mê Kông quặn mình sinh ra/Chín nhánh sông vàng.

=> Dòng sông mang lại phù sa màu mỡ, nuôi dưỡng ruộng đồng và cuộc sống con người.

3. Hình ảnh dòng sông gắn bó với con người

- Vai trò của Mê Kông đối với người dân Nam Bộ:

• Cung cấp phù sa màu mỡ cho ruộng lúa: Ruộng bãi trồng lúa bạt ngàn.
• Nguồn thủy hải sản dồi dào: Bến nước tôm cá đầy thuyền.
• Đất đai trồng cây ăn quả: Sầu riêng thơm ngát, dừa trĩu quả.

- Hình ảnh con người Nam Bộ:

• Chăm chỉ, dãi nắng dầm sương: gối đất nằm sương, mồ hôi biến bãi lầy thành đồng lúa.
• Gắn bó máu thịt với từng mảnh đất: Những tên đất đọc lên khiến nước mắt muốn trào... Cà Mau.
• Ông cha hy sinh để giữ đất, giữ nước cho thế hệ sau: Những mảnh đất… chia cắt.

=> Sông Mê Kông gắn bó sâu sắc, đóng góp to lớn cho đời sống và văn hóa của con người.

III. Kết bài

Khẳng định giá trị nội dung sâu sắc và nghệ thuật độc đáo của bài thơ Cửu Long Giang Ta Ơi.

Phân tích bài thơ Cửu Long Giang Ta Ơi

Nguyên Hồng là một nhà văn lỗi lạc trong nền văn học Việt Nam. Ngoài các tác phẩm văn xuôi, ông còn để lại dấu ấn qua thơ ca, tiêu biểu là bài thơ “Cửu Long Giang Ta Ơi”.

Ngay từ nhan đề “Cửu Long Giang Ta Ơi”, tác giả đã gợi lên một tiếng gọi tha thiết, xuất phát từ tình yêu và niềm tự hào dành cho dòng sông quê hương.

Dòng sông Cửu Long hiện lên qua lời giảng của người thầy, in sâu vào tâm trí cậu học trò mười tuổi. Từ tấm bản đồ kỳ diệu, cậu bé bắt gặp hình ảnh dòng sông mênh mông:

“Ngày xưa ta đi học
Mười tuổi thơ nghe gió thổi mùa thu
Mắt ngẩng lên trông bản đồ rực rỡ
Như đồng hoa bỗng gặp một đêm mơ.”

“Bản đồ mới tường vôi cũng mới
Thầy giáo lớn sao, thước bảng cũng lớn sao
Gậy thần tiên và cánh tay đạo sĩ
Đưa ta đi sông núi tuyệt vời.”

Nhà thơ khắc họa hình ảnh dòng sông với vẻ đẹp hùng vĩ của “cây lao lá đổ”, “tan hoang dứa mật”:

“Mê Kông chảy
Cây lao đá đổ
Ngẫm nghĩ voi đi
Thác Khôn cười trắng xoá
Lan hoang dứa mật thông nhựa lên hương
Những trưa hè ngun ngút nắng Trường Sơn…”

Không chỉ hùng vĩ, sông Cửu Long còn hiện lên với vẻ đẹp êm đềm, thơ mộng và trữ tình:

“Ta đi... bản đồ không còn nhìn nữa…
Sáng trời thu lại còn bướm với trời xanh
Trúc đào tươi chim khuyên rỉa cánh sương đọng long lanh.”

Dòng sông được nhân hóa với tiếng hát, mang âm thanh ngợi ca về thiên nhiên và quê hương:

“Ta cởi áo lội dòng sông ta hát
Mê Kông chảy Mê Kông cũng hát.”

Đặc biệt, hình ảnh sông Cửu Long được ví như người mẹ quặn đau sinh ra “chín nhánh sông vàng”. Dòng sông không chỉ nuôi dưỡng cuộc sống người dân Nam Bộ mà còn là nguồn cảm hứng bất tận:

“Mê Kông quặn đẻ
Chín nhánh sông vàng
Nông dân Nam Bộ gối đất nằm sương
Mồ hôi vã bãi lau thành đồng lúa
Thành những tên đọc lên nước mắt đều muốn ứa…”

Cuối bài thơ, hình ảnh người thầy xuất hiện trở lại. Nhân vật “ta” đã trưởng thành, còn người thầy đã khuất. “Thước bảng to nay thành cán cờ sao” tượng trưng cho sự hy sinh vì nền độc lập dân tộc.

Bài thơ “Cửu Long Giang Ta Ơi” thể hiện tình yêu sâu sắc dành cho dòng sông Mê Kông, đồng thời là tình yêu quê hương, đất nước của tác giả, như mạch ngầm thấm sâu vào máu thịt qua thời gian.