Soạn bài Xa ngắm thác núi Lư - Ngữ văn lớp 8 trang 45 sách Cánh diều tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

Xa ngắm thác núi Lư, một kiệt tác thơ ca của Lí Bạch, mang đến những hình ảnh đẹp đẽ và sâu sắc. EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 8: Xa ngắm thác núi Lư, cung cấp hướng dẫn chi tiết để học sinh chuẩn bị bài học một cách hiệu quả.

Tài liệu này sẽ hỗ trợ học sinh lớp 8 trong việc chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ. Hãy cùng khám phá chi tiết ngay bên dưới để hiểu rõ hơn về tác phẩm này.

Soạn bài Xa ngắm thác núi Lư - Mẫu 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

1. Chuẩn bị

- Lý Bạch (701 - 762), một thi nhân lừng danh của Trung Quốc thời nhà Đường, tự Thái Bạch, hiệu Thanh Liên cư sĩ, là một trong những nhà thơ vĩ đại nhất trong lịch sử văn học Trung Hoa.

- Quê hương của ông thuộc Cam Túc (huyện Thiên Thủy, tức Lũng Tây ngày xưa), nơi khởi nguồn của nhiều cảm hứng thi ca.

- Thuở nhỏ, ông cùng gia đình chuyển về định cư tại làng Thanh Liên, huyện Xương Long, Miên Châu (Tứ Xuyên), và từ đó, Tứ Xuyên được xem như quê hương thứ hai của ông.

- Lý Bạch được người đời tôn vinh là “thi tiên” (tiên thơ), một danh hiệu xứng đáng với tài năng và sự nghiệp thi ca đồ sộ của ông.

- Thơ của Lý Bạch thường toát lên một tâm hồn phóng khoáng, tự do, với hình ảnh tươi sáng, kỳ vĩ và ngôn ngữ vừa tự nhiên vừa điêu luyện.

- Đề tài chính trong thơ ông bao gồm chiến tranh, thiên nhiên, tình yêu, và tình bạn, được thể hiện qua những vần thơ đầy cảm xúc và sâu sắc.

- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông:

• Khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên: Cổ phong, Quan san nguyệt...
• Thấu hiểu nỗi lòng người chinh phụ: Trường can hành, Khuê tình, Tử dạ thu ca…
• Ca ngợi tình bạn: Tống hữu nhân, Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng, Văn Vương Xương Linh thiên Long Tiêu…

2. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Qua phần Dịch thơ, hãy xác định một số đặc điểm của thể thơ tứ tuyệt Đường luật trong bài Xa ngắm thác núi Lư.

- Bài thơ gồm bốn câu, mỗi câu bảy chữ, tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc của thơ tứ tuyệt Đường luật.

- Vần được gieo ở các câu 1, 2 và 4 (bay, này và mây), tạo nên sự hài hòa và nhịp điệu cho bài thơ.

Câu 2. Bài thơ Xa ngắm thác núi Lư có thể chia thành hai phần: câu đầu và ba câu còn lại. Hãy nêu nhiệm vụ của mỗi phần trong bài thơ.

• Phần 1. Câu đầu: Miêu tả khung cảnh núi Hương Lô, tạo nền cho bức tranh thiên nhiên hùng vĩ.
• Phần 2. Ba câu tiếp: Tập trung miêu tả vẻ đẹp của thác nước núi Lư, làm nổi bật sự kỳ vĩ và thơ mộng của cảnh vật.

Câu 3. Xác định vị trí đứng ngắm thác nước của Lý Bạch và phân tích lợi thế của điểm nhìn này trong việc quan sát và miêu tả cảnh vật.

- Vị trí: Nhà thơ đứng từ trên cao và từ xa để ngắm thác nước, tạo nên một góc nhìn bao quát và toàn diện.

- Lợi thế: Điểm nhìn này giúp tác giả khắc họa được toàn cảnh thác nước một cách sống động, từ đó làm nổi bật vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng của thiên nhiên.

Câu 4. Vẻ đẹp của thác nước được Lý Bạch miêu tả như thế nào trong bài thơ? Hãy phân tích để làm rõ vẻ đẹp đó.

- Câu thơ 1: Ánh sáng mặt trời chiếu xuống núi Hương Lô, xuyên qua làn hơi nước tạo nên một màu tím kỳ ảo, vừa rực rỡ vừa huyền bí.

- Câu thơ 2: Hình ảnh “bộc bố” (dòng thác) kết hợp với động từ “quải” (treo) khiến dòng thác từ động chuyển sang tĩnh, giống như một dải lụa trắng vắt ngang sườn núi.

- Câu thơ 3: Hình ảnh dòng thác kết hợp với động từ “phi” (bay) và “lưu” (chảy) làm nổi bật sự chuyển động mạnh mẽ, như đang ào ạt đổ xuống từ độ cao “ba nghìn thước” - một con số ước lệ gợi lên sự hùng vĩ.

- Câu thơ 4: So sánh “Nghi thị Ngân Hà lạc cửu thiên” (Ngỡ là dải Ngân Hà rơi từ chín tầng mây) khiến thác nước hiện lên như một dải ngân hà rộng lớn, đầy màu sắc và kỳ ảo.

=> Hình ảnh thác núi Lư không chỉ thơ mộng mà còn hùng vĩ, tráng lệ. Qua đó, tác giả bộc lộ tình yêu thiên nhiên tha thiết và sâu sắc.

Câu 5. Em thích nhất hình ảnh nào trong bài thơ? Vì sao? Hãy chỉ ra biện pháp nghệ thuật mà nhà thơ sử dụng để khắc hoạ hình ảnh đó.

Hình ảnh mặt trời chiếu xuống núi Hương Lô, tạo nên làn khói tím kỳ ảo. Đây là hình ảnh đẹp nhất vì nó khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên vừa rực rỡ, vừa huyền bí, thể hiện sự tinh tế trong cách miêu tả của Lý Bạch.

Câu 6. Qua vẻ đẹp của cảnh vật được miêu tả trong bài thơ, em có thể nhận thấy những nét gì trong tâm hồn và tính cách của Lý Bạch?

Bài thơ không chỉ miêu tả sinh động vẻ đẹp hùng vĩ của thác nước từ đỉnh Hương Lô mà còn thể hiện tình yêu thiên nhiên sâu sắc của tác giả. Qua đó, ta thấy được tâm hồn lãng mạn, phóng khoáng và tính cách mạnh mẽ, hào phóng của Lý Bạch.

Soạn bài Xa ngắm thác núi Lư - Mẫu 2: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

1. Tác giả

- Lý Bạch (701 - 762), một thi nhân lừng danh của Trung Quốc thời nhà Đường, tự Thái Bạch, hiệu Thanh Liên cư sĩ, là một trong những nhà thơ vĩ đại nhất trong lịch sử văn học Trung Hoa.

- Quê hương của ông thuộc Cam Túc (huyện Thiên Thủy, tức Lũng Tây ngày xưa), nơi khởi nguồn của nhiều cảm hứng thi ca.

- Thuở nhỏ, ông cùng gia đình chuyển về định cư tại làng Thanh Liên, huyện Xương Long, Miên Châu (Tứ Xuyên), và từ đó, Tứ Xuyên được xem như quê hương thứ hai của ông.

- Lý Bạch được người đời tôn vinh là “thi tiên” (tiên thơ), một danh hiệu xứng đáng với tài năng và sự nghiệp thi ca đồ sộ của ông.

- Thơ của Lý Bạch thường toát lên một tâm hồn phóng khoáng, tự do, với hình ảnh tươi sáng, kỳ vĩ và ngôn ngữ vừa tự nhiên vừa điêu luyện.

- Đề tài chính trong thơ ông bao gồm chiến tranh, thiên nhiên, tình yêu, và tình bạn, được thể hiện qua những vần thơ đầy cảm xúc và sâu sắc.

- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông:

• Khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên: Cổ phong, Quan san nguyệt...
• Thấu hiểu nỗi lòng người chinh phụ: Trường can hành, Khuê tình, Tử dạ thu ca…
• Ca ngợi tình bạn: Tống hữu nhân, Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng, Văn Vương Xương Linh thiên Long Tiêu…
• Diễn tả tình yêu đôi lứa: Oán tình, Xuân tứ…
• Bày tỏ tình cảm với quê hương: Tĩnh dạ tứ, Ức Đông Sơn…
• Đặc biệt là thơ về rượu: Đối tửu, Thương tiến tửu, Bả tửu vấn nguyệt…

2. Tác phẩm

a. Hoàn cảnh sáng tác

Bài thơ là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Lý Bạch, viết về đề tài thiên nhiên đất nước, thể hiện tình yêu sâu sắc của ông với cảnh sắc hùng vĩ của quê hương.

b. Thể thơ

Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, một thể thơ cổ điển với quy tắc nghiêm ngặt, phù hợp để diễn tả vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên.

c. Bố cục

• Phần 1. Câu đầu: Miêu tả khung cảnh núi Hương Lô, tạo nền cho bức tranh thiên nhiên hùng vĩ.
• Phần 2. Ba câu tiếp: Tập trung miêu tả vẻ đẹp của thác nước núi Lư, làm nổi bật sự kỳ vĩ và thơ mộng của cảnh vật.

d. Nội dung và nghệ thuật

- Nội dung: Bài thơ Xa ngắm thác núi Lư khắc họa sinh động vẻ đẹp của thác nước chảy từ đỉnh Hương Lô thuộc dãy núi Lư. Qua đó, tác giả bộc lộ tình yêu thiên nhiên đằm thắm và tính cách mạnh mẽ, hào phóng của mình.

- Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, hình ảnh thiên nhiên tráng lệ, ngôn từ điêu luyện và giàu hình ảnh, tạo nên một bức tranh thiên nhiên sống động và đầy cảm xúc.