Soạn bài Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày - Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 8, trang 80, tập 1
Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày là hai tác phẩm nổi bật trong chương trình Ngữ văn lớp 8, mang đến những bài học sâu sắc về cuộc sống và con người.

EduTOPS mang đến tài liệu Soạn văn 8: Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày, giúp học sinh nắm vững kiến thức và chuẩn bị tốt cho bài học. Tham khảo ngay!
Hướng dẫn soạn bài Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày chi tiết và sâu sắc
Chuẩn bị đọc
Theo em, thế nào là keo kiệt? Hãy suy ngẫm và chia sẻ quan điểm của mình về tính cách này trong cuộc sống.
Hướng dẫn giải:
Keo kiệt: Lối sống hà tiện, luôn tính toán chi li và chỉ chú trọng việc giữ của cải mà không biết chia sẻ.
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Câu trả lời này thể hiện nét tính cách gì của người chủ nhà?
Hướng dẫn giải:
Câu trả lời thể hiện nét tính cách hà tiện, keo kiệt của người chủ nhà, luôn đặt lợi ích vật chất lên trên hết.
Câu 2. Vì sao lời giải thích của nhân vật ông hà tiện lại gây bất ngờ đối với người đọc?
Hướng dẫn giải:
Lời giải thích của nhân vật ông hà tiện gây bất ngờ vì thay vì lo lắng cho sức khỏe khi bị thương, ông lại chỉ thấy may mắn vì không mang giày, tránh được việc rách mũi giày. Điều này phản ánh sự keo kiệt đến mức phi lý của nhân vật.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Xác định đề tài của hai truyện trên. Theo em, nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày có thể hiện được nội dung của mỗi chuyện hay không? Vì sao?
Hướng dẫn giải:
- Đề tài: Tính hà tiện
- Theo tôi, nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày đã thể hiện được nội dung của mỗi truyện. Vì nhan đề đã đề cập đến đối tượng được nhắc đến trong truyện, từ đó gửi gắm thông điệp giá trị.
Câu 2. Em có nhận xét gì về bối cảnh của hai truyện trên?
Hướng dẫn giải:
Bối cảnh của hai truyện không được miêu tả cụ thể, tỉ mỉ, nhưng vẫn đủ để làm nổi bật tính cách và hành động của nhân vật.
Câu 3. Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật nào của truyện cười?
Hướng dẫn giải:
Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật mang những thói xấu phổ biến trong xã hội, được khắc họa để gây cười và phê phán.
Câu 4. Dựa vào bảng dưới đây, hãy chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau trong thủ pháp gây cười ở hai truyện Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày:
Hướng dẫn giải:
Thủ pháp | Điểm giống nhau | Điểm khác nhau | |
Vắt cổ chày ra nước | May không đi giày | ||
1. Tạo các tình huống trào phúng | lời người kể chuyện kết hợp với lời của nhân vật tạo liên tưởng, so sánh bất ngờ, thú vị | người đầy tớ xin chủ nhà mấy đồng tiền để uống nước dọc đường với đoạn đối thoại giữa hai nhân vật đã khắc họa thói keo kiệt của chủ nhà | ông hà tiện dù ngón chân bị chảy máu ròng ròng nhưng vẫn nói là may không bị rách mũi giày |
2. Sử dụng các biện pháp tu từ | biện pháp khoa trương, phóng đại | câu nói của người đầy tớ | chân dung ông hà tiện |
Câu 5. Câu nói “Dạ, vắt cổ chày cũng ra nước!” của nhân vật “người đầy tớ” trong truyện Vắt cổ chày ra nước và câu nói: “... may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì rách mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật “ông hà tiện” trong truyện May không đi giày có vai trò như thế nào trong thể hiện chủ đề của chuyện?
Hướng dẫn giải:
Các lời thoại trên góp phần khắc họa rõ nét bức chân dung lạ đời của các nhân vật, từ đó tạo ra tiếng cười và làm nổi bật chủ đề phê phán thói keo kiệt, hà tiện trong xã hội.
Câu 6. Theo em, tác giả dân gian sáng tạo các câu chuyện trên với mục đích gì? Nhận xét về cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả dân gian thông qua các câu chuyện cười này.
Hướng dẫn giải:
- Tác giả muốn phê phán thói keo kiệt, hà tiện trong xã hội.
- Những thói hư, tật xấu được quan sát dưới góc nhìn hài hước, xây dựng những chân dung lạ đời, qua đó phê phán những hiện tượng tiêu cực này.
Câu 7. Viết một đoạn văn (khoảng năm đến bảy câu) trình bày sự khác nhau giữa keo kiệt và tiết kiệm.
Hướng dẫn giải:
Mẫu 1:
Keo kiệt và tiết kiệm có sự khác biệt rõ ràng. Keo kiệt là lối sống hà tiện quá mức, chỉ biết giữ của cho bản thân mà không quan tâm đến người khác. Ngược lại, tiết kiệm là biết sử dụng hợp lý và tích lũy của cải một cách thông minh. Người keo kiệt thường bị xa lánh vì sự ích kỷ, trong khi người tiết kiệm được yêu mến vì biết chia sẻ và giúp đỡ người khác. Chúng ta cần phân biệt rõ giữa keo kiệt và tiết kiệm để có cách sống đúng đắn, vừa biết quý trọng của cải, vừa biết quan tâm đến cộng đồng.
Mẫu 2:
Keo kiệt và tiết kiệm là hai khái niệm trái ngược. Keo kiệt thể hiện sự hà tiện quá mức, chỉ biết giữ của cho riêng mình mà không biết chia sẻ. Trong khi đó, tiết kiệm là biết sử dụng hợp lý và tích lũy của cải một cách khôn ngoan. Người keo kiệt thường bị xã hội xa lánh vì tính ích kỷ, còn người tiết kiệm được tôn trọng vì biết cân bằng giữa việc chi tiêu và giúp đỡ người khác. Chúng ta cần học cách tiết kiệm nhưng tránh xa lối sống keo kiệt để xây dựng một cuộc sống hài hòa và ý nghĩa.
- Phân tích nhân vật Cô bé bán diêm: 2 dàn ý chi tiết và 17 bài văn mẫu đặc sắc dành cho học sinh lớp 6
- Bài văn mẫu lớp 6: Phân tích truyền thuyết Sự tích hồ Gươm - Tuyển tập những bài văn mẫu hay nhất dành cho học sinh
- Bài đọc: Anh Ba - Sách Tiếng Việt 4 Kết Nối Tri Thức, Tập 1, Bài 31
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 46 - Ngữ văn lớp 8 sách Cánh diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và bổ ích
- Đề cương ôn thi giữa học kì 2 môn Tiếng Việt lớp 4 - Sách Chân trời sáng tạo năm 2023-2024