Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống - Ngữ văn lớp 7 trang 36 sách Cánh diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

Những vấn đề trong đời sống luôn cần sự trao đổi và thảo luận sâu sắc. Với mục tiêu hỗ trợ học sinh, EduTOPS mang đến bài Soạn văn 7: Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống, nằm trong sách Cánh diều, tập 1, giúp các em nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết.

Dưới đây là tài liệu hữu ích dành cho học sinh lớp 7, giúp các em chuẩn bị bài kỹ lưỡng trước khi đến lớp. Hãy cùng tham khảo và áp dụng để đạt kết quả tốt nhất!

Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống - Kỹ năng và phương pháp hiệu quả

1. Định hướng

a. Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống là việc thể hiện quan điểm cá nhân trước một hiện tượng xã hội, kèm theo những lập luận và bằng chứng cụ thể để làm rõ quan điểm đó, nhằm thuyết phục người nghe hoặc người đọc.

b. Để trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống một cách hiệu quả, cần lưu ý các bước sau:

• Xác định rõ vấn đề cần bàn luận.
• Tìm ý tưởng và xây dựng dàn ý chi tiết cho bài nói.
• Trình bày ý kiến dựa trên dàn ý đã chuẩn bị, kết hợp với ngôn ngữ cơ thể và biểu cảm phù hợp.

2. Thực hành

Đề bài: Các văn bản đã học Người đàn ông cô độc giữa rừng (Đoàn Giỏi), Dọc đường xứ Nghệ (Sơn Tùng), Buổi học cuối cùng (Đô-đê) đều nói đến biểu hiện của lòng yêu nước. Ý kiến của em như thế nào?

a. Chuẩn bị

• Xem lại nội dung ba văn bản đã học.
• Xác định biểu hiện của lòng yêu nước có trong ba văn bản.
• Chuẩn bị các phương tiện như tranh, video… máy chiếu, màn hình…

b. Tìm ý và lập dàn ý

- Mở đầu: Nêu vấn đề cần trình bày: Lòng yêu nước được thể hiện qua Người đàn ông cô độc giữa rừng (Đoàn Giỏi), Dọc đường xứ Nghệ (Sơn Tùng), Buổi học cuối cùng (Đô-đê).

- Nội dung chính:

• Nêu cách hiểu về lòng yêu nước thể hiện cụ thể ở mỗi văn bản.
• Nêu lí lẽ vì sao các biểu hiện đó được coi là lòng yêu nước.

- Kết thúc: Tóm tắt, khẳng định lại ý kiến đã nêu của em và liên hệ với cuộc sống hiện nay.

c. Nói và nghe

• Người nói: Nêu lên được ý kiến của mình, chú ý điều chỉnh cách trình bày (giọng điệu, cử chỉ…), trả lời câu hỏi của người nghe.
• Người nghe: Tập trung lắng nghe, ghi chép các ý chính và đưa ra câu hỏi cho người nói.

d. Kiểm tra và chỉnh sửa

• Người nói: Đối chiếu lại với phần chuẩn bị, rút kinh nghiệm về cách trình bày.
• Người nghe: Tập trung theo dõi, hiểu được vấn đề người nói đang trình bày…

* Hướng dẫn bài nói:

Lòng yêu nước - một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Ba văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng (Đoàn Giỏi), Dọc đường xứ Nghệ (Sơn Tùng), Buổi học cuối cùng (Đô-đê) đều nói đến lòng yêu nước, nhưng lại thể hiện theo những cách khác nhau.

Trước hết, lòng yêu nước được hiểu một cách chung nhất là sự gắn bó sâu sắc và tình yêu tha thiết của con người đối với quê hương, đất nước. Lòng yêu nước được thể hiện qua nhiều góc độ khác nhau. Trong tác phẩm “Người đàn ông cô độc giữa rừng”, nhà văn Đoàn Giỏi đã khắc họa hình ảnh người dân Nam Bộ với lòng yêu nước mãnh liệt. Điều này được thể hiện rõ qua nhân vật Võ Tòng, một con người trải qua nhiều đau khổ nhưng luôn giữ vững tình nghĩa. Giống như bao người dân Việt Nam khác, chú căm thù giặc Pháp sâu sắc. Trong cuộc trò chuyện với tía nuôi của An, Võ Tòng đã kể lại chiến công giết chết tên giặc Pháp với niềm tự hào và hãnh diện. Chú còn chuẩn bị những mũi tên tẩm thuốc độc để tiêu diệt lũ giặc và chia sẻ với tía nuôi của An. Nhân vật Võ Tòng là đại diện tiêu biểu cho con người Việt Nam, với tình yêu quê hương, đất nước và lòng căm thù giặc ngoại xâm.

Trong tác phẩm “Dọc đường xứ Nghệ”, lòng yêu nước được thể hiện qua những lời dạy của cụ Phó bảng dành cho con trai mình. Cụ là người có kiến thức uyên thâm, đi đến đâu cũng giải thích cho con về lịch sử dân tộc và giáo dục con về tình yêu nước. Cụ kể về câu chuyện Mị Châu - Trọng Thủy, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ vững khí tiết, như vua Thục Phán đã tự kết liễu đời mình khi nhận ra sai lầm để đất nước rơi vào tay giặc. Cụ cũng giải thích về những địa danh như Hai Vai, hòn Trống Thủng, núi Cờ Rách, qua đó truyền đạt cho con hiểu rằng nhân dân chính là người tạo nên non sông, đất nước. Khi thăm đền Quả Sơn thờ quan Lý Nhật Quang, cụ Phó đã dạy con rằng không phải quan nào cũng tham lam, mà có nhiều vị quan tốt, luôn vì dân. Đến mộ Đại thi hào Nguyễn Du, cụ lại truyền cho con tình yêu văn chương, nghệ thuật. Chú bé Côn đã lắng nghe và thấm nhuần những lời dạy quý giá đó.

Trong tác phẩm “Buổi học cuối cùng”, lòng yêu nước được thể hiện qua tình yêu dành cho tiếng mẹ đẻ. Nhân vật chính, cậu bé Phrăng, hiện lên với sự ngây thơ, hồn nhiên và đôi lúc nghịch ngợm. Phrăng từng có ý định trốn học để đi chơi và không chú tâm vào việc học hành. Tuy nhiên, khi đối mặt với buổi học cuối cùng được học tiếng Pháp, cậu đã cảm nhận được nỗi đau và sự tiếc nuối. Trong suốt buổi học, cậu chăm chú lắng nghe từng lời thầy giảng, như nuốt lấy từng chữ. Tiếng chuông cầu nguyện buổi trưa vang lên báo hiệu kết thúc buổi học, cũng là lúc cậu nhận ra giá trị của tiếng Pháp - không chỉ là ngôn ngữ mẹ đẻ mà còn là biểu tượng của lòng tự tôn dân tộc. Nhân vật Phrăng đã giúp em nhận thức sâu sắc hơn về tầm quan trọng của việc trân trọng và gìn giữ ngôn ngữ dân tộc.

Tóm lại, lòng yêu nước là một truyền thống quý báu của dân tộc, cần được gìn giữ và phát huy. Đó không chỉ là tình yêu với đất nước mà còn là sự tự hào, trách nhiệm và ý thức bảo vệ những giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc.