Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề - Ngữ văn lớp 6 trang 41 sách Cánh Diều tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

Nhằm trang bị kiến thức vững vàng cho học sinh trong việc chuẩn bị bài học, EduTOPS hân hạnh giới thiệu tài liệu Soạn văn 6: Trình bày ý kiến về một vấn đề, thuộc bộ sách Cánh Diều, tập 2. Tài liệu này sẽ là người bạn đồng hành giúp các em nắm vững kiến thức và phát triển kỹ năng ngôn ngữ.

Tài liệu này là nguồn tham khảo quý giá dành cho học sinh lớp 6, giúp các em tiếp cận bài học một cách hiệu quả và sáng tạo. Dưới đây là nội dung chi tiết để các em tham khảo và áp dụng vào quá trình học tập của mình.

Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

1. Định hướng

a. Trong tác phẩm văn học, nhiều vấn đề cuộc sống được phản ánh sinh động. Trước những vấn đề này, học sinh có thể bày tỏ quan điểm, chia sẻ suy nghĩ, nhận xét; đồng thời đưa ra các lí lẽ và dẫn chứng cụ thể để làm rõ ý kiến của mình.

b. Để trình bày ý kiến về một vấn đề một cách hiệu quả, cần thực hiện các bước sau:

• Xác định vấn đề cuộc sống được đề cập trong tác phẩm văn học.
• Tìm ý và xây dựng dàn ý cho bài nói.
• Thực hành trình bày ý kiến một cách mạch lạc và thuyết phục.
• Chú ý tránh những lỗi thường gặp khi trình bày.

2. Thực hành

Bài tập: Sau khi đọc bài thơ “Gấu con chân vòng kiềng” của U-xa-chốp, em hãy suy nghĩ về vấn đề: Liệu ngoại hình của con người có thực sự quan trọng? Hãy trình bày ý kiến của mình một cách rõ ràng và thuyết phục.

a. Chuẩn bị

• Đọc lại bài thơ Gấu con chân vòng kiềng để nắm rõ nội dung.
• Xác định vấn đề trọng tâm: Ngoại hình của con người có thực sự quan trọng hay không?
• Chuẩn bị các phương tiện hỗ trợ như tranh, ảnh, video để làm rõ ý kiến của mình.

b. Tìm ý và lập dàn ý

- Tìm ý bằng cách đặt các câu hỏi:

• Bài thơ Gấu con chân vòng kiềng có phải đang phê phán ngoại hình của gấu con không?
• Ngoại hình là gì và nó có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống?
• Ngoại hình có thực sự quan trọng không? Tại sao?
• Những bằng chứng nào chứng minh ngoại hình không phải là yếu tố quyết định?
• Có nên đánh giá con người qua ngoại hình không? Vì sao?
• Thái độ của chúng ta nên như thế nào về ngoại hình của người khác?

- Lập dàn ý:

(1) Mở bài: Từ bài thơ Gấu con chân vòng kiềng, nêu lên vấn đề cần bàn luận.

(2) Thân bài: Trình bày ý kiến theo một trình tự logic, sử dụng các luận điểm và dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề.

(3) Kết bài: Khẳng định lại quan điểm của bản thân, rút ra bài học và cách ứng xử phù hợp với người khác.

c. Nói và nghe

• Giới thiệu ngắn gọn vấn đề được đặt ra từ bài thơ Gấu con chân vòng kiềng.
• Trình bày ý kiến của mình về việc ngoại hình có quan trọng hay không.
• Lưu ý: Trình bày bằng lời nói tự nhiên, tránh đọc văn bản, kết hợp sử dụng cử chỉ và điệu bộ phù hợp.

d. Kiểm tra và chỉnh sửa

• Người nói: Xem lại nội dung và cách trình bày để đảm bảo tính logic và thuyết phục.
• Người nghe: Kiểm tra thông tin từ người nói, góp ý và chỉ ra những điểm cần cải thiện.

3. Nói và nghe

Gợi ý:

- Mẫu 1:

Khi đọc bài thơ “Gấu con chân vòng kiềng” của nhà thơ U-xa-chốp, tôi liên tưởng ngay đến câu tục ngữ “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn” hay “Xấu người đẹp nết”. Cả bài thơ và những câu tục ngữ này đều muốn nhắn nhủ chúng ta về giá trị thực sự của ngoại hình trong cuộc sống.

Qua câu chuyện về chú gấu con có đôi chân vòng kiềng, tác giả không hề có ý chê bai ngoại hình của gấu con. Ngược lại, lời khuyên của gấu mẹ đã giúp gấu con cảm thấy tự hào và vui vẻ với đôi chân của mình. Trong cuộc sống, chúng ta thường bắt gặp những người giống như gấu con, cảm thấy tự ti về ngoại hình của mình. Đồng thời, cũng có những người giống như thỏ và sáo trong bài thơ, luôn chế giễu và chê bai ngoại hình của người khác.

Trước hết, ngoại hình được hiểu là hình dáng bên ngoài của con người, thể hiện qua khuôn mặt, vóc dáng và thân hình. Có nhiều quan điểm khác nhau về vai trò của ngoại hình trong cuộc sống. Riêng tôi cho rằng, ngoại hình tuy quan trọng nhưng không phải là yếu tố quyết định đến giá trị của một con người.

Trên thực tế, chúng ta không thể phủ nhận tầm quan trọng của ngoại hình. Một người ăn mặc chỉn chu và sạch sẽ chắc chắn sẽ để lại ấn tượng tốt đẹp. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là cách hành xử và nhân cách của người đó. Có những người bề ngoài giản dị nhưng lại sở hữu tấm lòng cao quý. Ngược lại, có những người bề ngoài sang trọng nhưng lại ẩn chứa sự ích kỷ và xấu xa. Giống như một chiếc bàn gỗ, lớp sơn bóng bẩy bên ngoài có thể làm nó trông đẹp đẽ, nhưng nếu bên trong là gỗ mục, thì chiếc bàn ấy cũng chẳng có giá trị. Ngoại hình không tồn tại mãi với thời gian, chỉ có nhân cách tốt đẹp mới để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người khác.

Một người có đạo đức tốt và năng lực cao sẽ đóng góp nhiều giá trị cho bản thân, gia đình và xã hội. Nếu họ còn có ngoại hình ưa nhìn, giá trị của họ càng được nâng cao. Tuy nhiên, nếu một người có khiếm khuyết về ngoại hình, chúng ta không nên chế giễu họ. Điều đó chỉ khiến họ cảm thấy tự ti và gây ra những hậu quả tiêu cực.

Có thể khẳng định rằng, ngoại hình có vai trò nhất định, nhưng nó chỉ tạo ấn tượng ban đầu. Cái chinh phục lòng người phải xuất phát từ tâm hồn và nhân cách tốt đẹp bên trong.

- Mẫu 2:

Trong câu chuyện “Gấu con chân vòng kiềng”, U-xa-chốp đã đề cập đến vấn đề ngoại hình. Vậy, ngoại hình có thực sự quan trọng trong cuộc sống hay không?

Nhân vật chính trong truyện là chú gấu con có đôi chân vòng kiềng. Khi chú đi dạo trong rừng, một quả thông rơi trúng đầu khiến gấu ngã. Điều này khiến chị sáo, đàn thỏ và các động vật khác trong rừng cười cợt và chế giễu đôi chân của gấu. Gấu con cảm thấy xấu hổ và tủi thân, liền chạy về mách mẹ. Nhưng gấu mẹ đã giải thích rằng chân vòng kiềng không hề xấu, vì cả bố mẹ và ông nội - người giỏi nhất vùng, cũng có đôi chân như vậy. Nhờ đó, gấu con cảm thấy tự hào và vui vẻ hơn.

Ngoại hình là hình dáng bên ngoài của con người, thể hiện qua khuôn mặt, vóc dáng và thân hình. Ngoại hình có một vai trò nhất định trong cuộc sống, vì đó là yếu tố đầu tiên giúp chúng ta đánh giá một người. Một người có ngoại hình ưa nhìn và ăn mặc gọn gàng sẽ dễ dàng tạo được thiện cảm với người khác. Đặc biệt, trong một số ngành nghề như diễn viên, người mẫu hay ca sĩ, ngoại hình đẹp là một lợi thế lớn.

Tuy nhiên, ngoại hình không phải là yếu tố quyết định tất cả. Quan trọng nhất vẫn là năng lực và phẩm chất của mỗi người. Ông cha ta có câu: “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”, “Xấu người đẹp nết”. Nhiều người có ngoại hình đẹp nhưng lại có tấm lòng độc ác, vô cảm. Họ coi thường người khác và sống ích kỷ. Những người như vậy chỉ tạo được thiện cảm ban đầu, nhưng khi tiếp xúc lâu dài, bản chất thật của họ sẽ bộc lộ, khiến mọi người xa lánh.

Chúng ta cần hiểu rằng ngoại hình không tồn tại mãi với thời gian. Chỉ có nhân cách tốt đẹp và tấm lòng cao cả mới khiến người khác yêu quý và trân trọng. Đồng thời, nếu một người có khiếm khuyết về ngoại hình, chúng ta không nên chế giễu họ. Điều đó chỉ khiến họ cảm thấy tự ti và gây ra những hậu quả tiêu cực.

Quả thật, ngoại hình là một yếu tố quan trọng, nhưng không phải là tất cả. Con người cần chú trọng đến trí tuệ và đạo đức của bản thân, bởi chỉ khi đó, họ mới có thể đạt được thành công và nhận được sự yêu mến từ mọi người.