Soạn bài Thuyền và biển - Kết nối tri thức Ngữ văn lớp 11, trang 110 sách Kết nối tri thức tập 1, mang đến góc nhìn sâu sắc về tác phẩm.

Bài thơ Thuyền và biển của nhà thơ Xuân Quỳnh là một tác phẩm nổi bật trong chương trình Ngữ văn lớp 11, mang đến những cảm nhận sâu sắc về tình yêu và sự gắn kết.

EduTOPS mang đến tài liệu Soạn văn 11: Thuyền và biển, cung cấp nội dung chi tiết và hữu ích để bạn đọc tham khảo và hiểu sâu hơn về tác phẩm.

1. Soạn bài Thuyền và biển siêu ngắn

Câu 1. Bạn cảm nhận như thế nào về câu chuyện được nhân vật trữ tình kể lại trong bài thơ?

Câu chuyện được nhân vật trữ tình kể lại trong bài thơ mang đậm chất trữ tình, đầy xúc động và chân thành.

Câu 2. Trong câu chuyện về thuyền và biển, hai đối tượng này được đặt trong mối tương quan nào? Những cung bậc tình cảm nào đã được “người kể” khám phá và thể hiện?

- “Thuyền” tượng trưng cho người con trai; “biển” tượng trưng cho người con gái.

- Những cung bậc tình cảm được “người kể” khám phá: sự thủy chung, son sắt; sự thấu hiểu; nỗi lo âu, trăn trở về sự xa cách.

Câu 3. Từ câu chuyện giữa thuyền và biển, bạn suy nghĩ như thế nào về vấn đề “hiểu”, “biết” và “gặp” trong tình yêu đôi lứa?

• “Hiểu”: sự thấu hiểu sâu sắc
• “Biết”: nhận thức về những thăng trầm trong tình yêu
• “Gặp”: sự gặp gỡ và kết nối với người mình yêu

=> Ba yếu tố không thể thiếu trong tình yêu.

Câu 4. Nêu nhận xét về sự lồng ghép hai câu chuyện trong bài thơ. Số dòng thơ được dành cho từng câu chuyện được phân bố theo tỉ lệ nào? Bạn suy nghĩ gì về điều này?

Việc lồng ghép và hòa quyện hai câu chuyện đã tạo nên nhiều góc nhìn đa chiều về tình yêu, vừa khách quan vừa chủ quan, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn những tâm tư của nhân vật trữ tình.

Câu 5. Bài thơ giúp bạn hiểu như thế nào về tâm sự và khát vọng của nhân vật trữ tình?

Nhân vật trữ tình xưng “em” thể hiện sự quan tâm đến sự thủy chung, thấu hiểu và sẻ chia trong tình yêu.

Câu 6. Đánh giá chung về vai trò, ý nghĩa của yếu tố tự sự được sử dụng trong bài thơ.

• Thu hút người đọc vào hành trình tinh thần đầy cảm xúc trong bài thơ
• Làm nổi bật nhiều cung bậc tình cảm một cách khách quan
• Làm phong phú hóa biểu hiện của nhân vật trữ tình

2. Hướng dẫn soạn bài Thuyền và biển chi tiết và đầy đủ

2.1 Trước khi đọc

Câu 1. Bạn đã từng nghe những so sánh thú vị nào về tình yêu và sự gắn bó giữa những người yêu nhau chưa?

Ví dụ, trong bài thơ Tự hát, Xuân Quỳnh đã so sánh “trái tim” - biểu tượng của tình yêu - với “vàng” và “mặt trời”.

Câu 2. Bạn đã từng nghe những ca khúc nào phổ thơ của Xuân Quỳnh? Nếu có, hãy chia sẻ ấn tượng của bạn về một trong số những ca khúc ấy.

Ca khúc Thuyền và biển với giai điệu da diết, tràn đầy cảm xúc và tình yêu mãnh liệt.

2.2 Đọc văn bản

Câu 1. Những dấu hiệu hình thức nào cho thấy có một câu chuyện được kể trong bài thơ?

Những dấu hiệu cho thấy có một câu chuyện được kể trong bài thơ bao gồm:

- Cụm từ: “kể anh nghe”

- Nhân vật: thuyền và biển

Câu 2. Nhân vật trữ tình rút ra nhận thức gì từ câu chuyện?

Những người yêu nhau sẽ thấu hiểu và nhận ra điều mà đối phương mong muốn.

Câu 3. Nhân vật trữ tình – người kể chuyện đã đồng nhất mình với nhân vật trong câu chuyện như thế nào?

• Nhân vật trong câu chuyện: thuyền - người con trai, biển - người con gái.
• Tác giả cảm nhận mình giống như người con gái, khao khát tình yêu và nếu thiếu đi tình yêu, chỉ còn lại bão tố.

2.3 Sau khi đọc

Câu 1. Bạn cảm nhận như thế nào về câu chuyện được nhân vật trữ tình kể lại trong bài thơ?

Câu chuyện được nhân vật trữ tình kể lại trong bài thơ là một câu chuyện tình yêu đầy cảm xúc. “Thuyền” và “biển” tượng trưng cho “anh” và “em”, người con trai và người con gái.

Câu 2. Trong câu chuyện về thuyền và biển, hai đối tượng này được đặt trong mối tương quan nào? Những cung bậc tình cảm nào đã được “người kể” khám phá?

- “Thuyền” tượng trưng cho “anh”, người con trai; “biển” tượng trưng cho “em”, người con gái.

- Những cung bậc tình cảm được “người kể” khám phá:

• Tình cảm thủy chung, son sắt trong tình yêu
• Sự thấu hiểu giữa đôi lứa yêu nhau
• Nỗi lo âu, trăn trở về sự xa cách

Câu 3. Từ câu chuyện giữa thuyền và biển, bạn suy nghĩ như thế nào về vấn đề “hiểu”, “biết” và “gặp” trong tình yêu đôi lứa?

• “Hiểu”: sự thấu hiểu và đồng cảm
• “Biết”: nhận thức về những thăng trầm trong tình yêu, giúp mỗi người biết cách điều chỉnh bản thân
• “Gặp”: sự gặp gỡ và kết nối thân mật giữa những người yêu nhau

=> Ba yếu tố không thể thiếu để duy trì tình yêu.

Câu 4. Nêu nhận xét về sự lồng ghép hai câu chuyện trong bài thơ. Số dòng thơ được dành cho từng câu chuyện được phân bố theo tỉ lệ nào? Bạn suy nghĩ gì về điều này?

- Trong bài thơ, câu chuyện giữa “em” - nhân vật trữ tình và “anh” là câu chuyện khung. “Em” kể cho “anh” nghe, đồng thời cũng kể cho độc giả nghe câu chuyện giữa thuyền và biển. Thực chất, câu chuyện “em” kể chính là sự hình tượng hóa các cung bậc và sắc thái của tình yêu nói chung, cũng như khát vọng tình yêu của “em” nói riêng.

- Vì câu chuyện thuyền và biển đã nói lên mọi điều cần thiết, nên “em” không cần triển khai thêm câu chuyện giữa mình và “anh”. Khi câu chuyện thuyền và biển đạt đến cao trào, “em” đã tự nhiên đưa ra lời khẳng định trực tiếp về tình yêu với “anh”.

=> Nhìn chung, việc lồng ghép và hợp nhất hai câu chuyện đã tạo nên nhiều góc nhìn đa chiều về tình yêu, vừa khách quan vừa chủ quan, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn những tâm tư của nhân vật trữ tình.

Câu 5. Bài thơ giúp bạn hiểu như thế nào về tâm sự và khát vọng của nhân vật trữ tình?

Nhân vật trữ tình xưng “em”, cho thấy bài thơ là lời giãi bày chân thành của một người phụ nữ về tình yêu. Qua lời giãi bày ấy, ta cảm nhận được sự quan tâm sâu sắc đến sự thủy chung, thấu hiểu và sẻ chia trong tình yêu.

Câu 6. Đánh giá chung về vai trò và ý nghĩa của yếu tố tự sự được sử dụng trong bài thơ.

• Thu hút người đọc vào hành trình tinh thần đầy cảm xúc trong bài thơ một cách tự nhiên.
• Giúp tác giả làm nổi bật nhiều cung bậc tình cảm một cách khách quan, dễ dàng tạo sự đồng cảm và chia sẻ.
• Làm phong phú hóa biểu hiện của nhân vật trữ tình: khi hiện diện trực tiếp, khi ẩn mình trong hình tượng “biển”.

2.4 Kết nối đọc - viết

Hãy tìm đọc thêm một bài thơ trữ tình khác chứa đựng câu chuyện ẩn dụ về tình yêu gần gũi với Thuyền và biển. Sau đó, viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) so sánh hai tác phẩm này.

Gợi ý:

Một bài thơ trữ tình chứa đựng câu chuyện ẩn dụ về tình yêu gần gũi với Thuyền và biển là bài Sóng của nhà thơ Xuân Quỳnh. Nếu trong Thuyền và biển, Xuân Quỳnh mượn hình tượng “biển” để ẩn dụ cho “em”, thì trong Sóng, bà lại sử dụng hình tượng “sóng” để thể hiện những cung bậc cảm xúc của người con gái trong tình yêu. Cả hai bài thơ đều thể hiện khát khao yêu thương, sự thủy chung, và những trăn trở, lo âu trong tình yêu. Dù hình tượng khác nhau, nhưng thông điệp mà Xuân Quỳnh gửi gắm trong cả hai tác phẩm đều có những nét tương đồng sâu sắc.