Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Ngữ văn lớp 6, trang 94 sách Chân trời sáng tạo tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

Văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ của tác giả Nguyễn Ngọc Thuần là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ Văn lớp 6, mang đến những bài học sâu sắc về cảm xúc và trải nghiệm cuộc sống.

EduTOPS mang đến bài viết Soạn văn 6: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, cung cấp những hướng dẫn chi tiết và bổ ích để học sinh tiếp cận tác phẩm một cách hiệu quả.

1. Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ siêu ngắn

Câu 1. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em hiểu thế nào về câu nói của nhân vật bố: “Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó”?

Hướng dẫn giải:

Ý nghĩa câu nói của nhân vật bố: mỗi món quà đều có giá trị đẹp đẽ

Câu 2. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em cảm nhận thế nào về tình cha con trong văn bản?

Hướng dẫn giải:

Tình cảm cha con gắn bó, sâu sắc

Câu 3. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến chúng ta qua câu văn “những bông hoa chính là người đưa đường” là gì? Từ đó, em có nhận xét gì về thái độ của tác giả đối với thế giới tự nhiên?

Hướng dẫn giải:

Câu văn “những bông hoa chính là người đưa đường” gửi gắm thông điệp thiên nhiên chính là những gì thân thuộc, gần gũi nhất.

Câu 4. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em có đồng tình với thái độ của người bố khi nhận món quà của Tý không? Vì sao? Qua đó, em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?

Hướng dẫn giải:

- Ý kiến: đồng tình

- Nguyên nhân: món quà gửi gắm tình cảm của Tý

- Bài học về cách ứng xử: trân trọng, biết ơn người giúp đỡ chúng ta

Câu 5. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em đánh giá như thế nào về cách cảm nhận thế giới tự nhiên của nhân vật tôi trong câu chuyện? Theo em, cách cảm nhận ấy đem lại ý nghĩa gì cho cuộc sống của chúng ta?

Hướng dẫn giải:

- Đánh giá: sâu sắc

- Bài học ý nghĩa: biết cách cảm nhận cuộc sống

2. Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ chi tiết

Câu 1. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em hiểu thế nào về câu nói của nhân vật bố: “Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó”?

Hướng dẫn giải:

Một món quà luôn gửi gắm tình cảm, tâm ý của người gửi. Bởi vậy dù là người nhận hay cho món quà một cách trân trọng thì cũng thể hiện nét đẹp của mình.

Câu 2. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em cảm nhận thế nào về tình cha con trong văn bản?

Hướng dẫn giải:

Qua văn bản, có thể cảm nhận được tình cảm cha con gắn bó. Người cha đã dạy cho con những bài học sâu sắc trong cuộc sống: biết yêu thương, lắng nghe và thấu hiểu thiên nhiên, trân trọng mọi thứ xung quanh mình.

Câu 3. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến chúng ta qua câu văn “những bông hoa chính là người đưa đường” là gì? Từ đó, em có nhận xét gì về thái độ của tác giả đối với thế giới tự nhiên?

Hướng dẫn giải:

Câu văn “những bông hoa chính là người đưa đường” gửi gắm thông điệp thiên nhiên chính là những gì thân thuộc, gần gũi nhất. Khi chúng ta cảm mọi thứ bằng lòng yêu mến, kiên nhẫn và chân thành, sẽ tìm được con đường của riêng mình.

Câu 4. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em có đồng tình với thái độ của người bố khi nhận món quà của Tý không? Vì sao? Qua đó, em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?

Hướng dẫn giải:

• Đồng tình. Vì món quà của Tý gửi gắm tình cảm yêu thương chân thành dành cho người bố.
• Bài học về cách ứng xử: Thái độ trân trọng, biết ơn đối với những người dành tình cảm cho chúng ta.

Câu 5. (trang 96 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em đánh giá như thế nào về cách cảm nhận thế giới tự nhiên của nhân vật tôi trong câu chuyện? Theo em, cách cảm nhận ấy đem lại ý nghĩa gì cho cuộc sống của chúng ta?

Hướng dẫn giải:

• Cách cảm nhận của nhân vật tôi về thế giới tự nhiên: dần thay đổi nhờ có sự kiên trì.
• Bài học ý nghĩa: Khi cảm nhận mọi thứ bằng cả tâm hồn, chúng ta sẽ phát hiện ra những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.

3. Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ đầy đủ

Kiến thức chung

a. Tác giả

• Nguyễn Ngọc Thuần sinh năm 1972 ở Bình Thuận.
• Ông là cây bút chuyên sáng tác cho trẻ em.
• Tác phẩm của ông mang đến một thế giới trong trẻo, tươi mới, ấm áp, đầy chất thơ.
• Một số tác phẩm: Một thiên nằm mộng (2001), Trên đồi cao chăn bầy thiên sứ (2003), Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (2004)...

b. Tác phẩm

- Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ đã giành được giải thưởng Pi-tơ Pen - Giải thưởng của Ủy ban quốc tế về sách dành cho thiếu nhi tại Thụy Điển năm 2008 và được dịch ra nhiều thứ tiếng (Anh, Thụy Điển, Thái Lan, Hàn Quốc)...

- Tóm tắt: Nhà của tôi có một khu vườn rộng. Bố trồng rất nhiều hoa. Buổi chiều ra đồng về, hai bố con ra vườn thi nhau tưới. Bố thường bảo tôi nhắm mắt lại, sau đó dẫn tôi đi chạm từng bông hoa một rồi đoán xem đó là hoa gì. Tôi đã thuộc làu làu, chạm loài nào đều đoán tên được loài đó. Khi Tý đem tặng bố những trái ổi to mềm, bố rất trân trọng dù bố ít khi ăn ổi. Tôi nhận ra đó là vẻ đẹp của món quà mình cho đi hay mình được nhận. Tôi nhận ra khu vườn, người bố là món quà to lớn, quý giá của cuộc đời cậu. Sau đó, bố lại nghĩ ra một trò chơi khác, thay vì chạm thì bây giờ nhân vật tôi chỉ được ngửi rồi gọi tên. Khi đã thuần thục, bố khen cậu là người có chiếc mũi tuyệt nhất thế giới. Lúc đó, cậu nhận ra rằng chính những bông hoa là người đưa đường, dẫn lối cho cậu trong khu vườn.

Đọc hiểu

(1). Câu chuyện về vườn hoa

a. Trò chơi về xúc giác:

- Địa điểm: vườn hoa

- Câu đố: Nhắm mắt lại, chạm vào từng bông hoa và đoán xem đó là hoa gì.

- Cách giải đố:

• Lần đầu tiên: Nhân vật “tôi” đoán sai; Người bố nói không sao cả, dần dần sẽ đúng.
• Vài lần sau: Đoán đúng 2 loại hoa mồng gà và hoa hướng dương, Bố cười khà khà khen tiến bố.
• Một hôm khác: Đoan đúng 3 loại. Bố nói: “Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mất thôi!”
• Không lâu sau: Đoán đúng tất cả.

=> Bằng sự nỗ lực của bản thân, lời động viên của bố, nhân vật “tôi” đã có thể cảm nhận mọi thứ bằng xúc giác.

b. Trò chơi về thị giác

- Trò chơi xác định khoảng cách:

• Địa điểm: Tại vườn hoa và cả trong nhà.
• Câu đố: Nhắm mắt lại, xác định người và vật cách xa bao nhiêu.
• Cách giải đố: Với bố: Đứng ở đâu đó rồi hỏi con đoán xem mình cách con bao xa, nhân vật “tôi” từ không đoán được đến “Bây giờ chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu”. Với chú: Người chú ban đầu không tin, nhưng nhân vật “tôi” đã dần chứng minh được sự tự giác và khả năng của mình.

c. Trò chơi về khứu giác:

- Địa điểm: Tại vườn hoa.

- Câu đố: Nhắm mắt lại, ngửi rồi gọi tên nó. Sau mỗi lần bố đều phải xác nhận lại.

- Cách giải đố của em bé: Câu đố cũng được lặp đi lặp lại cho đến khi nhân vật “tôi” nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa. Đến mức có thể cảm nhận được hoa hồng nở kể cả khi không nhìn thấy. Còn biết hoa gì từng mùa, hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn. Phân biệt được một lúc những hoa đang nở.

(2). Câu chuyện về món quà

- Hoàn cảnh: Tý đem cho bố những trái ổi.

• Tâm ý người gửi: Trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vài rất đã.
• Tâm ý người nhận (bố): Ít khi ăn ổi nhưng vì Tý mà ăn.

=> Khẳng định rằng một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp vì món quà đó.

4. Dàn ý bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

(I). Mở bài

Giới thiệu khái quát về văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ.

(II). Thân bài

1. Câu chuyện về vườn hoa

a. Trò chơi về xúc giác:

- Địa điểm: vườn hoa

- Câu đố: nhắm mắt lại, chạm vào từng bông hoa và đoán xem đó là hoa gì.

- Cách giải đố:

• Lần đầu tiên: nhân vật “tôi” đoán sai, người bố nói không sao cả, dần dần sẽ đúng.
• Vài lần sau: đoán đúng hai loại hoa mồng gà và hoa hướng dương, bố cười khà khà khen tiến bộ.
• Một hôm khác: đoán đúng ba loại, bố nói “Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mất thôi!”
• Không lâu sau: đoán đúng tất cả.

=> Bằng sự nỗ lực của bản thân, lời động viên của bố, nhân vật “tôi” đã có thể cảm nhận mọi thứ bằng xúc giác.

b. Trò chơi về thị giác

- Trò chơi xác định khoảng cách:

• Địa điểm: tại vườn hoa và cả trong nhà.
• Câu đố: nhắm mắt lại, xác định người và vật cách xa bao nhiêu.
• Cách giải đố: người bố đứng ở đâu đó rồi hỏi con đoán xem mình cách con bao xa, nhân vật “tôi” từ không đoán được đến “Bây giờ chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu”; người chú ban đầu không tin, nhưng nhân vật “tôi” đã dần chứng minh được sự tự giác và khả năng của mình.

c. Trò chơi về khứu giác:

- Địa điểm: tại vườn hoa.

- Câu đố: nhắm mắt lại, ngửi rồi gọi tên nó, sau mỗi lần bố đều phải xác nhận lại.

- Cách giải đố của em bé: câu đố cũng được lặp đi lặp lại cho đến khi nhân vật “tôi” nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa; đến mức có thể cảm nhận được hoa hồng nở kể cả khi không nhìn thấy; còn biết hoa gì từng mùa, hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn; phân biệt được một lúc những hoa đang nở.

2. Câu chuyện về món quà

- Hoàn cảnh: bố đã cứu thằng Tý thoát chết đuối, nó đem cho bố những trái ổi.

- Tâm ý người gửi (Tý): trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng; những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vào rất đã.

- Tâm ý người nhận (bố): ít khi ăn ổi nhưng vì Tý mà ăn.

=> Khẳng định rằng một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp vì món quà đó.

(III). Kết bài

Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ.