Soạn bài Mây và sóng - Ngữ văn lớp 6 trang 30 sách Chân trời sáng tạo tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

Bài thơ Mây và sóng của Ta-go là một bức tranh đẹp về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt. Trong bài viết này, EduTOPS sẽ hướng dẫn chi tiết cách Soạn văn 6: Mây và sóng, trích từ sách Chân trời sáng tạo, tập 2, giúp học sinh nắm vững kiến thức và chuẩn bị bài hiệu quả.

Tài liệu này sẽ là nguồn tham khảo hữu ích dành cho học sinh lớp 6, giúp các em chuẩn bị bài kỹ lưỡng trước khi đến lớp. Hãy cùng khám phá ngay những hướng dẫn chi tiết dưới đây.

Soạn bài Mây và sóng - Mẫu 1

(1) Mở bài

Giới thiệu và dẫn dắt vào bài thơ Mây và sóng của Ta-go, một tác phẩm nổi tiếng về tình mẫu tử thiêng liêng.

(2) Thân bài

a. Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ

Em bé ngước nhìn lên bầu trời, tưởng tượng mình đang chơi đùa cùng mây, bình minh vàng rực và vầng trăng bạc. Cuộc sống trên mây hiện lên thật hấp dẫn và đầy mơ mộng trong tâm trí trẻ thơ.

Cậu bé kể lại niềm vui của mình với mẹ, người luôn lắng nghe con một cách ân cần. Dù hình ảnh người mẹ không xuất hiện trực tiếp trong bài thơ, nhưng tình yêu thương của mẹ vẫn hiện hữu, bao trùm lên từng câu chữ.

Dù vui chơi thế nào, trong tâm trí cậu bé luôn nghĩ về mẹ: “Mẹ đang đợi mình ở nhà”; “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”.

=> Không niềm hạnh phúc nào lớn hơn việc được ở bên mẹ, người yêu thương mình vô điều kiện, dù bên ngoài có bao điều kỳ thú đang chờ đón.

“Con là mây, mẹ là trăng” - hình ảnh so sánh đẹp đẽ này khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng, như trăng ôm ấp mây, mẹ luôn bên con qua bao tháng ngày.

b. Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ

Những người trong sóng thủ thỉ với em về một cuộc chơi thú vị. Dù sóng vẫy gọi, chào mời, em vẫn quyết định ở lại vì mẹ muốn em ở nhà. Em không thể nào rời xa mẹ.

Với em, mẹ là nguồn sóng, là niềm vui và nụ cười của cuộc đời. Mẹ là điểm tựa, là tình yêu cao quý, và là lý trí dẫn lối cho con.

“Con là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ” - lòng mẹ bao la như bến bờ, luôn vỗ về, ôm ấp con. Hình ảnh bến bờ để sóng lăn mãi rồi cười tan như tình mẹ dịu dàng, bền bỉ.

Cậu bé khẳng định: “Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào” - một tuyên bố đầy tự hào về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt.

=> Dù thời gian có trôi qua, dù thế giới có đổi thay, tình mẹ con vẫn mãi mãi bền vững và trường tồn theo năm tháng.

(3) Kết bài

Khẳng định lại giá trị sâu sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Mây và sóng, một tác phẩm bất hủ về tình mẫu tử thiêng liêng.

Soạn bài Mây và sóng - Mẫu 2: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

2.1 Chuẩn bị đọc

Chắc hẳn em đã từng có những khoảnh khắc vui chơi bên cạnh người thân trong gia đình như cha mẹ, anh chị. Hãy nhớ lại và chia sẻ cảm xúc của em về những giây phút ấm áp đó.

Gợi ý:

Cảm xúc khi chơi cùng người thân trong gia đình: niềm vui, sự thích thú và hạnh phúc ngập tràn…

2.2 Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. Qua hình dung của người con về trò chơi khác “thú vị” hơn, em nghĩ người con muốn thể hiện tình cảm gì?

Qua hình dung của người con về trò chơi khác “thú vị” hơn, em nhận thấy người con muốn bày tỏ tình yêu thương sâu sắc dành cho mẹ của mình.

Câu 2. Hình ảnh nào thể hiện lên trong tâm trí em khi đọc bài thơ này?

Hình ảnh hiện lên trong tâm trí khi đọc bài thơ này: Người con đang nép mình vào lòng mẹ, được mẹ ôm ấp trong vòng tay ấm áp và yêu thương.

2.3 Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Mây và sóng là một bài thơ?

• Mỗi câu thơ được xuống dòng và viết hoa chữ cái đầu tiên.
• Bài thơ được viết theo phong cách tự sự, không bị ràng buộc bởi luật thơ nhưng vẫn mang đậm chất trữ tình.
• Âm điệu nhịp nhàng, hình ảnh giàu tính biểu tượng, ngôn ngữ cô đọng và sâu sắc.

Câu 2. Kẻ bảng sau vào vở và điền các thông tin phù hợp, sau đó, trao đổi với bạn:

Câu 3. Hãy phác họa (bằng lời hoặc bằng tranh) những hình dung của em khi đọc bài thơ và chia sẻ với các bạn.

Em đang dạo chơi trên bãi biển thì nghe thấy tiếng gọi từ trên cao: “Hãy lên chơi cùng bọn tớ, cậu sẽ được làm bạn với bình minh vàng và vầng trăng bạc”. Em tò mò nhìn lên bầu trời và nhận ra đó là những đám mây. Em hỏi: “Làm thế nào để mình lên đó được?”. Mây trả lời: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất rồi đưa tay lên trời, chúng tớ sẽ nhấc bổng cậu lên”. Em nghĩ đến mẹ đang đợi ở nhà và từ chối. Thay vào đó, em cùng mẹ chơi những trò chơi thú vị hơn. Em là mây, mẹ là trăng, và mái nhà là bầu trời xanh thẳm. Rồi từ sóng vọng lên tiếng gọi: “Hãy xuống chơi cùng bọn tớ, cậu sẽ được ngao du khắp nơi. Chỉ cần đến rìa biển, nhắm mắt lại, và làn sóng sẽ nâng cậu đi”. Dù lời mời rất hấp dẫn, em vẫn từ chối vì nhớ đến mẹ. Hai mẹ con lại cùng chơi. Em là sóng, mẹ là bến bờ kỳ lạ. Em lăn, lăn mãi rồi òa vào lòng mẹ. Và không ai trên đời này biết hai mẹ con đang ở nơi đâu.

Câu 4. Hãy nêu hiệu quả của việc sử dụng các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ.

Việc sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả giúp diễn tả cảm xúc của nhân vật trữ tình, thể hiện sự gắn bó sâu sắc giữa người con và mẹ.

Câu 5. Em có cảm nhận gì về tình cảm của tác giả? Những chi tiết nào trong bài thơ khiến em có cảm nhận đó?

• Bài thơ thể hiện sự trân trọng và ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng.
• Những chi tiết như cuộc đối thoại giữa em bé và người trong mây, cùng lời mời gọi hấp dẫn, nhưng em bé từ chối vì nhớ đến mẹ, đã khắc họa rõ nét tình cảm này.

Câu 6. Những trò chơi mà em bé nghĩ ra và cách em mô tả trò chơi này thể hiện tình cảm với mẹ như thế nào? Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm giữa những người thân trong gia đình?

• Những trò chơi mà em bé nghĩ ra và cách em mô tả thể hiện tình yêu thương sâu sắc dành cho mẹ. Dù ở đâu, người con luôn nhớ đến mẹ và mong được ở bên cạnh mẹ.
• Tình cảm giữa những người thân trong gia đình là sự gắn bó, yêu thương và bền chặt.

Soạn bài Mây và sóng - Mẫu 3: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

3.1 Tác giả, tác phẩm

a. Tác giả

- R. Ta-go (1861 - 1941), tên đầy đủ là Ra-bin-đra-nát Ta-go.

- Ông là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ.

- Quê quán: sinh tại Can-cút-ta, bang Ben-ga, trong một gia đình quý tộc.

- Ông bắt đầu làm thơ từ rất sớm và tham gia tích cực vào các hoạt động chính trị, xã hội.

- Sự nghiệp sáng tác: để lại cho nhân loại một gia tài văn hóa đồ sộ với 52 tập thơ, 42 vở kịch, 12 bộ tiểu thuyết, khoảng 100 truyện ngắn, hơn 1500 bức họa và một số lượng lớn ca khúc.

- Một số tác phẩm tiêu biểu: Tập thơ Người làm vườn, Trăng non, Thơ dâng…

- Phong cách sáng tác: Thơ của ông thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tinh thần nhân văn cao cả và chất trữ tình triết lí nồng đượm; sử dụng thành công những hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng, hình thức so sánh, liên tưởng và thủ pháp trùng điệp.

- Năm 1913, Ta-go trở thành tác giả người châu Á đầu tiên nhận giải thưởng Nô-ben về văn học.

b. Tác phẩm

* Hoàn cảnh sáng tác

Bài thơ Mây và sóng được in trong tập Trăng non - tập thơ R. Ta-go viết dành cho trẻ em. Ban đầu, tập thơ được viết bằng tiếng Ben-gan (Bengal) với tên gọi Trẻ thơ, sau đó ông dịch sang tiếng Anh và đổi tên thành Trăng non.

* Bố cục

Gồm 2 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm”: Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ.
• Phần 2. Còn lại: Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ.

3.2 Đọc - hiểu văn bản

a. Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ

- Em bé ngước nhìn lên bầu trời, tưởng tượng mình đang chơi đùa cùng mây, bình minh vàng rực và vầng trăng bạc. Cuộc sống trên mây hiện lên thật hấp dẫn và đầy mơ mộng trong tâm trí trẻ thơ.

- Cậu bé kể lại niềm vui của mình với mẹ, người luôn lắng nghe con một cách ân cần. Dù hình ảnh người mẹ không xuất hiện trực tiếp trong bài thơ, nhưng tình yêu thương của mẹ vẫn hiện hữu, bao trùm lên từng câu chữ.

- Dù vui chơi thế nào, trong tâm trí cậu bé luôn nghĩ về mẹ yêu:

“Mẹ đang đợi mình ở nhà
Làm sao có thể rời mẹ mà đến được”

=> Không niềm hạnh phúc nào lớn hơn việc được ở bên mẹ, người yêu thương mình vô điều kiện, dù bên ngoài có bao điều kỳ thú đang chờ đón.

- “Con là mây, mẹ là trăng” - hình ảnh so sánh đẹp đẽ này khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng, như trăng ôm ấp mây, mẹ luôn bên con qua bao tháng ngày.

b. Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ

- Những người trong sóng thủ thỉ với em về một cuộc chơi thú vị. Dù sóng vẫy gọi, chào mời, em vẫn quyết định ở lại vì mẹ muốn em ở nhà. Em không thể nào rời xa mẹ.

- Với em, mẹ là nguồn sóng, là niềm vui và nụ cười của cuộc đời. Mẹ là điểm tựa, là tình yêu cao quý, và là lý trí dẫn lối cho con.

- “Con là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ” - lòng mẹ bao la như bến bờ, luôn vỗ về, ôm ấp con. Hình ảnh bến bờ để sóng lăn mãi rồi cười tan như tình mẹ dịu dàng, bền bỉ.

- Cậu bé khẳng định: “Và không ai trên thế gian này/Biết mẹ con ta ở chốn nao” - một tuyên bố đầy tự hào về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt.

=> Dù thời gian có trôi qua, dù thế giới có đổi thay, tình mẹ con vẫn mãi mãi bền vững và trường tồn theo năm tháng.