Soạn bài: Khám phá sao băng và những điều thú vị về hiện tượng thiên nhiên kỳ bí - Ngữ văn lớp 8 trang 37 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 8, giúp học sinh khám phá vẻ đẹp và bí ẩn của hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này.

EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 8: Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?, một nguồn tài liệu hữu ích giúp học sinh nắm vững kiến thức và khám phá sâu hơn về chủ đề này.

1. Sao băng là gì và những điều cần biết về hiện tượng thiên văn kỳ thú

Câu 1. Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? có phải là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên không? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? thuộc thể loại văn bản giải thích hiện tượng tự nhiên.

- Lý do:

• Đối tượng: một hiện tượng tự nhiên (sao băng)
• Nội dung: giải thích khái niệm sao băng và mưa sao băng.
• Sử dụng thuật ngữ chuyên ngành thiên văn học như thiên thạch, bầu khí quyển, Trái Đất, vũ trụ, lục địa…

Câu 2. Chỉ ra sự khác biệt trong cách trình bày đề mục của văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? so với văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần?. Cách trình bày này có tác dụng gì trong việc thực hiện mục đích của văn bản?

Hướng dẫn giải:

- Văn bản “Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?”: đề mục được trình bày dưới dạng câu hỏi.

- Văn bản “Bạn đã biết gì về sóng thần?”: đề mục được trình bày dưới dạng cụm từ.

- Tác dụng: tóm tắt thông tin chính, tạo sự hứng thú và kích thích trí tò mò của người đọc.

Câu 3. Tóm tắt các thông tin cơ bản của văn bản. Dựa vào đâu em có thể xác định được những thông tin cơ bản này?

Hướng dẫn giải:

- Các thông tin cơ bản:

• Nguyên nhân hình thành sao băng
• Nguyên nhân và đặc điểm của mưa sao băng
• Thời điểm xuất hiện mưa sao băng và lưu ý khi quan sát
• Nguyên nhân hiện tượng mưa sao băng xuất hiện theo chu kỳ

- Dựa vào:

• Tên văn bản và hệ thống đề mục
• Nội dung của từng phần

Câu 4. Xác định cách trình bày thông tin của các đoạn trích sau:

a. Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch... tạo nên những hố lòng chảo sâu trên lục địa.

b. Mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng ... cực điểm vào ngày 12 - 13/12.

c. Sao băng là sự xuất hiện ngẫu nhiên của các thiên thạch trên bầu trời ... hầu hết các trận mưa sao băng đều có chu kỳ là một năm.

Hướng dẫn giải:

a. Trình bày thông tin theo mối quan hệ nhân quả

b. Trình bày thông tin theo mức độ quan trọng của thông tin, kết hợp trình bày thông tin theo trật tự thời gian

c. Trình bày thông tin theo quan hệ nhân quả

Câu 5. Văn bản đã sử dụng (những) loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Ý nghĩa của việc sử dụng (những) loại phương tiện ấy trong văn bản là gì?

Hướng dẫn giải:

- Phương tiện phi ngôn ngữ: hình ảnh

- Ý nghĩa: tăng tính trực quan, hấp dẫn cho văn bản

Câu 6. Tìm và xem video clip về một trận mưa sao băng trên Internet. Sau đó trình bày cảm xúc, suy nghĩ của em về video clip đó.

Hướng dẫn giải:

Học sinh tự thực hiện theo hướng dẫn và gợi ý đã nêu.

2. Khám phá chi tiết về sao băng và những điều thú vị xung quanh hiện tượng thiên văn này

2.1 Chuẩn bị đọc

Em đã biết gì về sao băng?

Hướng dẫn giải:

- Sao băng là hiện tượng ánh sáng phát ra từ các thiên thạch khi chúng xuyên qua bầu khí quyển Trái Đất với tốc độ cực cao.

- Nhiều người tin rằng nếu nhìn thấy sao băng và ước nguyện, điều ước đó sẽ trở thành hiện thực.

2.2 Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. Mục đích của đoạn văn này là gì?

Hướng dẫn giải:

Đoạn văn nhằm giải thích cho người đọc về khái niệm sao băng và quá trình hình thành của hiện tượng này.

Câu 2. Nội dung chính của đoạn văn này là gì?

Hướng dẫn giải:

Nội dung chính của đoạn văn là giới thiệu về hiện tượng mưa sao băng.

Câu 3. Xác định thông tin chính và thông tin chi tiết của phần văn bản “Mỗi năm có rất nhiều … 12 - 13 tháng 12”.

Hướng dẫn giải:

• Thông tin chính: Mỗi năm có nhiều trận mưa sao băng.
• Thông tin chi tiết: Thống kê các trận mưa sao băng (tên gọi, thời gian diễn ra).

2.3 Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? có phải là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên không? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? thuộc thể loại văn bản giải thích hiện tượng tự nhiên.

- Lý do:

• Đối tượng được đề cập là sao băng, một hiện tượng tự nhiên.
• Nội dung giải thích khái niệm sao băng và mưa sao băng.
• Sử dụng thuật ngữ chuyên ngành thiên văn học như thiên thạch, bầu khí quyển, Trái Đất, vũ trụ, lục địa…

Câu 2. Chỉ ra sự khác biệt trong cách trình bày đề mục của văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? so với văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần?. Cách trình bày này có tác dụng gì trong việc thực hiện mục đích của văn bản?

Hướng dẫn giải:

- Văn bản “Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?”: đề mục được trình bày dưới dạng câu hỏi.

- Văn bản “Bạn đã biết gì về sóng thần?”: đề mục được trình bày dưới dạng cụm từ.

=> Tác dụng:

- Tóm tắt thông tin chính, kích thích sự tò mò và hứng thú của người đọc, đồng thời định hướng cách tiếp nhận thông tin.

- Thể hiện đặc trưng của văn bản thông tin, giúp làm nổi bật thông tin chính và hỗ trợ thực hiện mục đích của văn bản.

Câu 3. Tóm tắt các thông tin cơ bản của văn bản. Dựa vào đâu em có thể xác định được những thông tin cơ bản này?

Hướng dẫn giải:

- Các thông tin cơ bản:

• Nguyên nhân xuất hiện sao băng
• Nguyên nhân xuất hiện và đặc điểm của mưa sao băng
• Thời điểm xuất hiện những trận mưa sao băng và lưu ý khi quan sát.
• Nguyên nhân xuất hiện hiện tượng mưa sao băng theo chu kì.

- Dựa vào:

• Tên văn bản và hệ thống đề mục
• Nội dung của từng phần

Câu 4. Xác định cách trình bày thông tin của các đoạn trích sau:

a. Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch... tạo nên những hố lòng chảo sâu trên lục địa.

b. Mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng ... cực điểm vào ngày 12 - 13/12.

c. Sao băng là sự xuất hiện ngẫu nhiên của các thiên thạch trên bầu trời ... hầu hết các trận mưa sao băng đều có chu kỳ là một năm.

Hướng dẫn giải:

a. Trình bày thông tin theo mối quan hệ nhân quả

b. Trình bày thông tin theo mức độ quan trọng của thông tin, kết hợp trình bày thông tin theo trật tự thời gian, thể hiện rõ mối quan hệ giữa thông tin chính và thông tin chi tiết.

c. Trình bày thông tin theo quan hệ nhân quả

Câu 5. Văn bản đã sử dụng (những) loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Ý nghĩa của việc sử dụng (những) loại phương tiện ấy trong văn bản là gì?

Hướng dẫn giải:

- Phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng: hình ảnh

- Ý nghĩa của việc sử dụng: hỗ trợ thể hiện nội dung, giúp người đọc hình dung rõ hơn về những thông tin được trình bày, tăng sức hấp dẫn cho văn bản.

Câu 6. Tìm và xem video clip về một trận mưa sao băng trên Internet. Sau đó trình bày cảm xúc, suy nghĩ của em về video clip đó.

Hướng dẫn giải:

Học sinh tự thực hiện theo hướng dẫn và gợi ý đã nêu.