Soạn bài Kể lại một truyện cổ tích - Ngữ văn lớp 6 trang 57 sách Chân trời sáng tạo tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

Nhằm hỗ trợ học sinh phát triển kỹ năng nói và nghe một cách hiệu quả, EduTOPS mang đến tài liệu Soạn văn 6: Kể lại một truyện cổ tích, thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo, giúp các em chuẩn bị bài học một cách bài bản và sáng tạo.

Mời các bạn học sinh lớp 6 tham khảo tài liệu để chuẩn bị bài nói một cách tự tin và ấn tượng. Nội dung chi tiết sẽ được trình bày ngay sau đây.

Soạn bài Kể lại một truyện cổ tích - Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo dành cho học sinh lớp 6

1. Hướng dẫn chi tiết cách kể lại một truyện cổ tích

- Bước 1: Xác định rõ đề tài, đối tượng người nghe, mục đích, không gian và thời gian thực hiện bài nói.

• Đề tài: Kể lại một truyện cổ tích.
• Người nghe: Thầy cô, bạn bè và những người xung quanh.
• Mục đích: Truyền tải câu chuyện cổ tích một cách sinh động và hấp dẫn.
• Không gian và thời gian nói: Xác định địa điểm và thời lượng phù hợp cho bài nói.

- Bước 2: Tìm ý tưởng và xây dựng dàn ý chi tiết

• Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về truyện cổ tích sẽ kể, tạo sự tò mò cho người nghe.
• Thân bài: Dựa vào các sự kiện chính của truyện, kể lại câu chuyện một cách logic và hấp dẫn.
• Kết bài: Chia sẻ cảm nhận và bài học rút ra từ câu chuyện cổ tích.

- Bước 3: Luyện tập và trình bày bài nói một cách tự tin

• Chú ý điều chỉnh giọng điệu (cao, thấp, to, nhỏ, nhanh, chậm) phù hợp với từng nhân vật và tình huống trong truyện. Kết hợp lời kể với cử chỉ, nét mặt và điệu bộ để tăng tính hấp dẫn.
• Khi trình bày, cần sắp xếp nội dung theo trình tự hợp lý, sử dụng từ ngữ phù hợp với ngôn ngữ nói, tránh dùng ngôn ngữ viết quá trang trọng.

- Bước 4: Trao đổi và nhận phản hồi để cải thiện kỹ năng kể chuyện

2. Thực hành kỹ năng nói và nghe qua câu chuyện Tấm Cám

Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ. Sau khi cha qua đời, Tấm phải sống cùng dì ghẻ và phải đảm nhận mọi công việc nặng nhọc từ việc nhà đến việc đồng áng.

Một ngày nọ, dì ghẻ đưa cho hai chị em mỗi người một cái giỏ và yêu cầu ra đồng bắt tôm tép, hứa rằng:

- Đứa nào bắt được đầy giỏ sẽ được thưởng một chiếc yếm đỏ.

Tấm vốn quen với việc mò cua bắt ốc nên chỉ trong một buổi đã bắt đầy giỏ cá và tép. Trong khi đó, Cám mải chơi nên đến cuối buổi vẫn chưa bắt được gì. Cám liền nói với Tấm:

- Chị Tấm ơi! Đầu chị lấm bùn rồi, chị hãy xuống ao tắm rửa đi, kẻo về nhà mẹ mắng đấy.

Tấm tin lời, liền xuống ao tắm. Nhân cơ hội đó, Cám trút hết tép của Tấm vào giỏ mình rồi vội vã về nhà nhận yếm đỏ. Tấm lên bờ thấy giỏ trống không, sợ bị dì ghẻ đánh nên ngồi khóc. Bụt hiện lên và bảo Tấm nhìn vào giỏ xem còn gì không. Trong giỏ còn một con cá bống. Bụt dặn Tấm đem cá về nuôi và mỗi lần cho ăn thì gọi:

"Bống bống bang bang
Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta
Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người"

Từ đó, sau mỗi bữa ăn, Tấm đều để dành một phần cơm cho cá bống. Cám thấy lạ liền mách mẹ. Hai mẹ con rình xem thì phát hiện Tấm đang nuôi cá bống. Mỗi lần nghe Tấm gọi, cá bống lại ngoi lên đớp cơm. Biết chuyện, dì ghẻ bảo Tấm sáng mai dậy sớm đi chăn trâu và dặn:

- Con ơi! Làng đã cấm đồng rồi. Mai con đi chăn trâu phải chăn đồng xa, đừng chăn đồng nhà kẻo làng bắt mất trâu.

Tấm nghe lời, sáng hôm sau dẫn trâu đi ăn xa. Ở nhà, mẹ con Cám ra giếng gọi cá bống y như lời Tấm. Cá bống ngoi lên, hai mẹ con bắt lấy rồi giết thịt.

Ít lâu sau, nhà vua mở hội kéo dài nhiều ngày đêm. Mọi người trong làng đều nô nức đi xem. Mẹ con Cám cũng sắm sửa quần áo đẹp để đi dự hội. Thấy Tấm muốn đi, dì ghẻ liền trộn một thúng gạo với thóc rồi bảo:

- Con hãy nhặt cho xong chỗ gạo này rồi muốn đi đâu thì đi. Nếu không làm xong, về nhà sẽ không có gì để nấu cơm, dì sẽ đánh đấy.

Một thời gian sau, nhà vua ra lệnh mời tất cả phụ nữ đến ướm thử giày. Ai đi vừa chiếc giày sẽ được vua lấy làm vợ. Cám cũng thử nhưng không vừa. Nhìn thấy Tấm từ xa, Cám liền nói với mẹ:

- Mẹ ơi, hình như chị Tấm nhà mình cũng đến thử giày kìa!

Dì ghẻ liền bĩu môi, nói một cách khinh bỉ:

- Chuông khánh còn chẳng ăn ai. Nữa là mảnh chĩnh vứt ngoài bờ tre.

Nhưng khi Tấm đặt chân vào chiếc giày, nó vừa vặn như in. Nàng còn lấy ra một chiếc giày khác giống hệt. Thế là Tấm được vua đón vào cung, trở thành hoàng hậu.

Dù sống trong nhung lụa, Tấm vẫn không quên ngày giỗ cha. Nhân dịp này, mẹ con Cám lập mưu hại Tấm:

- Trước đây con quen trèo cau, con hãy trèo lên hái một buồng để cúng bố.

Tấm nghe lời, trèo lên cây. Khi thấy cây rung chuyển, nàng liền hỏi:

- Dì làm gì dưới gốc thế?

- Gốc cau nhiều kiến lắm, dì đuổi kiến để chúng không lên đốt con.

Tấm chưa kịp hái cau thì cây đổ, nàng ngã xuống ao và chết. Dì ghẻ liền đưa Cám vào cung thay thế Tấm.

Một hôm, Cám đang giặt áo cho vua ở giếng, bỗng một con chim vàng anh bay đến, đậu trên cành cây và kêu lên:

- Phơi áo chồng tao phơi lao phơi sào, chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao.

Sau đó, chim vàng anh bay vào cung, đậu ở cửa sổ và hót vang. Vua đi đâu, chim bay theo đó. Nhà vua yêu quý chim đến mức quên cả ăn ngủ. Cám liền về nhà mách mẹ. Dì ghẻ bảo Cám bắt chim làm thịt rồi kiếm cớ nói dối vua. Khi vua đi vắng, Cám bắt chim làm thịt ăn, vứt lông chim ngoài vườn. Khi vua hỏi, Cám trả lời:

- Thiếp có thai nên thèm ăn thịt chim, đã trộm phép bệ hạ giết thịt ăn rồi.

Nhà vua nghe xong không nói gì. Kỳ lạ thay, nơi lông chim bị vứt mọc lên một cây xoan đào xanh tốt, tỏa bóng mát. Vua sai người mắc võng, ngày ngày nằm nghỉ dưới bóng cây. Cám tức giận, sai thợ chặt cây làm khung cửi. Khi vua hỏi, Cám nói dối:

- Cây bị đổ vì bão, thiếp sai thợ chặt làm khung cửi để dệt áo cho bệ hạ.

Khung cửi vừa đóng xong, Cám ngồi dệt thì nghe tiếng kêu lạ:

“Cót ca cót két
Lấy tranh chồng chị,
Chị khoét mắt ra”

Cám hoảng sợ, liền về nhà mách mẹ. Dì ghẻ khuyên Cám đốt khung cửi rồi đổ tro thật xa để yên tâm. Cám sai người đốt khung cửi và đổ tro ra xa hoàng cung. Từ đống tro tàn, một cây thị mọc lên, chỉ có một quả thị duy nhất. Một hôm, bà lão đi qua thấy quả thị liền nói:

- Thị ơi thị, rụng vào bị bà, bà đem bà ngửi, chứ bà không ăn.

Quả thị liền rụng xuống bị của bà. Từ đó, mỗi lần đi chợ về, bà lão đều thấy nhà cửa sạch sẽ, cơm nước tươm tất. Bà quyết định rình xem và phát hiện một cô gái chui ra từ quả thị. Bà lão xé nát vỏ thị, từ đó Tấm sống cùng bà. Một hôm, nhà vua đi qua, thấy miếng trầu têm cánh phượng giống của Tấm, liền hỏi bà lão. Tấm và nhà vua đoàn tụ.

Cám thấy Tấm trở về xinh đẹp hơn xưa, được vua yêu quý hơn. Cám liền hỏi chị:

- Chị Tấm ơi, chị làm sao mà đẹp thế?

Tấm không trả lời mà hỏi lại:

- Có muốn đẹp không? Để chị giúp.

Cám nghe theo lời Tấm. Tấm sai người đào hố sâu rồi bảo Cám xuống đó. Cám không nghi ngờ, xuống hố và chết thiêu.