Soạn bài Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập - Ngữ văn lớp 6 trang 90 sách Cánh Diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc
EduTOPS xin trân trọng giới thiệu bài Soạn văn 6: Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập, một phần quan trọng trong bộ sách Cánh Diều, giúp học sinh khám phá sâu sắc về tác phẩm lịch sử này.

Tài liệu này được thiết kế dành riêng cho học sinh lớp 6, hỗ trợ quá trình học tập môn Ngữ Văn một cách hiệu quả. Hãy khám phá ngay những nội dung hấp dẫn dưới đây.
1. Hướng dẫn soạn bài Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập chi tiết và đầy đủ nhất
2.1 Chuẩn bị
- Thời điểm diễn ra sự kiện là thứ Bảy, ngày 1 tháng 9 năm 2018, được đăng tải trên báo. Thời điểm này mang ý nghĩa đặc biệt, trùng với dịp kỷ niệm ngày Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho độc giả là sự ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập. Thông tin này được trình bày chi tiết ở phần 2 của văn bản.
- Các mốc thời gian quan trọng được đề cập trong văn bản bao gồm:
- Ngày 4/5/1945: Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân Trào.
- Ngày 22/8: Bác rời Tân Trào về Hà Nội.
- Sáng ngày 26/8, Hồ Chí Minh triệu tập và chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng.
- Ngày 27/8, Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ.
- Ngày 28 và 29, buổi sáng, Bác làm việc ở 12 Ngô Quyền, soạn Tuyên ngôn Độc lập; buổi tối, tại 48 Hàng Ngang, Bác tự đánh máy Tuyên ngôn độc lập.
- Ngày 30/8, Bác mời một số đồng chí đến để trao đổi ý kiến.
- 14 giờ ngày 2 tháng 9, Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập ở quảng trường Ba Đình.
- Các yếu tố như nhan đề, sa pô, đề mục, chữ đậm, số thứ tự, dấu đầu dòng, hình ảnh, âm thanh… trong văn bản giúp người đọc dễ dàng hình dung và nắm bắt thông tin chính một cách hiệu quả.
- Các sự kiện được kể lại giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Tác giả Bùi Đình Phong: sinh năm 1950, quê ở Hà Tĩnh. Ông là một nhà nghiên cứu nổi tiếng với nhiều tác phẩm giá trị về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập: Ngày 2 tháng 9 năm 1945, tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Người thay mặt Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam mới.
2.2 Đọc hiểu
- Phần in đậm (sa pô của bài báo) có vai trò quan trọng:
- Tóm tắt nội dung chính của bài viết
- Thu hút sự chú ý của người đọc và xác định rõ chủ đề của văn bản.
- Phần (1) cung cấp thông tin: Bác Hồ đề nghị tham khảo cuốn Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ, được viết vào năm 1776.
- Những thông tin chi tiết cần lưu ý trong phần (2):
- Sáng ngày 26/8, Hồ Chí Minh triệu tập và chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng để chuẩn bị cho việc ra mắt Tuyên ngôn Độc lập.
- Ngày 27/8, Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ và đề nghị xét duyệt Tuyên ngôn Độc lập.
- Ngày 28 và 29, buổi sáng, Bác làm việc tại 12 Ngô Quyền để soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập; buổi tối, tại 48 Hàng Ngang, Bác tự đánh máy bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Ngày 30/8, Bác mời một số đồng chí đến để trao đổi ý kiến về bản thảo.
- Thông tin được đề cập ở phần (3): Vào lúc 14 giờ ngày 2 tháng 9, Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại quảng trường Ba Đình.
2.3 Trả lời câu hỏi
Câu 1. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” thuật lại sự kiện gì, theo trình tự nào?
Hướng dẫn giải:
- Văn bản thuật lại quá trình ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Trình tự được sắp xếp theo dòng thời gian.
Câu 2. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nêu nội dung chính của từng phần trong văn bản.
Hướng dẫn giải:
- Phần 1: Bác yêu cầu Cơ quan Tình báo Chiến lược Mỹ cung cấp cuốn Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ.
- Phần 2: Quá trình Bác chuẩn bị và hoàn thiện bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Phần 3: Chủ tịch Hồ Chí Minh đại diện Chính phủ lâm thời đọc Tuyên ngôn Độc lập.
Câu 3. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Kẻ bảng sau vào vở và ghi lại mỗi thông tin cụ thể trong phần 2 của văn bản (tương ứng với từng mốc thời gian) bằng một câu:
Hướng dẫn giải:
Mốc thời gian | Thông tin cụ thể |
22-8-1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội |
26-8-1945 | Bác triệu tập cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn độc lập. |
27-8-1945 | Bác tiếp các bộ trưởng mới, đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, xét duyệt kĩ Tuyên ngôn độc lập. |
28 và 29-8-1945 | Bác tự đánh máy bản Tuyên ngôn độc lập. |
30-8-1945 | Bác mời một số đồng chí trao đổi về Tuyên ngôn độc lập. |
2-9-1945 | Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập |
Câu 4. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm mục đích gì?
Hướng dẫn giải:
Mục đích: minh họa cho bài viết thêm sinh động và hấp dẫn hơn.
Câu 5. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em thấy thông tin nào trong văn bản cần chú ý nhất? Vì sao?
Hướng dẫn giải:
- Các thông tin về thời gian và sự kiện diễn ra là quan trọng nhất.
- Vì chúng giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập.
Câu 6. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tờ lịch sau đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào và cho em biết những thông tin gì về sự kiện ấy? Cách trình bày thông tin về sự kiện lịch sử ở tờ lịch này có khác gì với văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập”?
Hướng dẫn giải:
- Sự kiện: Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Bác Hồ thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Cách trình bày thông tin trong tờ lịch chỉ tóm tắt sự kiện Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập và lời khẳng định của bản Tuyên ngôn. Không nêu chi tiết quá trình ra đời của bản Tuyên ngôn như trong văn bản “Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập”.
2. Hướng dẫn soạn bài Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập ngắn gọn và súc tích
2.1 Tác phẩm
- Văn bản được đăng trên báo điện tử danang.vn
- Tóm tắt:
Văn bản kể lại quá trình ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập. Ngày 4/5/1945, Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân Trào. Ngày 22/8/1945, Bác rời Tân Trào về Hà Nội. Ngày 25/8/1945, Người chuyển vào nội thành, sống tại tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang. Sáng 26/8/1945, Bác triệu tập cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng để chuẩn bị cho việc ra mắt Tuyên ngôn Độc lập. Ngày 27/8/1945, Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ và đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, đồng thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập mà Người đã chuẩn bị. Ngày 28 và 29/8/1945, Bác làm việc tại 12 Ngô Quyền để soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập. Ngày 30/8/1945, Bác mời mọi người đến để trao đổi và góp ý cho bản Tuyên ngôn. Đúng 14 giờ ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
2.2 Đọc hiểu
a. Phần mở đầu
- Thời điểm diễn ra sự kiện là thứ Bảy, ngày 1 tháng 9 năm 2018, được đăng tải trên báo. Thời điểm này mang ý nghĩa đặc biệt, trùng với dịp kỷ niệm ngày Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Khái quát giá trị của bản Tuyên ngôn Độc lập: “Bằng chính sự… độc lập”.
b. Nội dung chính
- Phần (1): Bác đề nghị tham khảo cuốn Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ, được viết vào năm 1776.
- Phần (2): Quá trình chuẩn bị cho sự ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập:
- Sáng ngày 26/8, Hồ Chí Minh triệu tập và chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng để chuẩn bị cho việc ra mắt Tuyên ngôn Độc lập.
- Ngày 27/8, Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ và đề nghị xét duyệt Tuyên ngôn Độc lập.
- Ngày 28 và 29, buổi sáng, Bác làm việc tại 12 Ngô Quyền để soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập; buổi tối, tại 48 Hàng Ngang, Bác tự đánh máy bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Ngày 30/8, Bác mời một số đồng chí đến để trao đổi ý kiến về bản thảo.
- Phần (3): Vào lúc 14 giờ ngày 2 tháng 9, Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại quảng trường Ba Đình.
3. Soạn Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập siêu ngắn
Câu 1. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” thuật lại sự kiện gì, theo trình tự nào?
Hướng dẫn giải:
Văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” thuật lại quá trình Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập. Văn bản được trình bày theo trình tự thời gian.
Câu 2. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nêu nội dung chính của từng phần trong văn bản.
Hướng dẫn giải:
Nội dung chính của từng phần trong văn bản là:
- Phần 1: Bác đề nghị Cơ quan Tình báo Chiến lược Mỹ cung cấp cuốn Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ.
- Phần 2: Quá trình Bác chuẩn bị và hoàn thiện bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Phần 3: Tuyên ngôn Độc lập được đọc trước toàn thể quốc dân.
Câu 3. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Kẻ bảng sau vào vở và ghi lại mỗi thông tin cụ thể trong phần 2 của văn bản (tương ứng với từng mốc thời gian) bằng một câu:
Hướng dẫn giải:
Mốc thời gian | Thông tin cụ thể |
22-8-1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội |
26-8-1945 | Bác triệu tập cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn độc lập. |
27-8-1945 | Bác tiếp các bộ trưởng mới, đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, xét duyệt kĩ Tuyên ngôn độc lập. |
28 và 29-8-1945 | Bác tự đánh máy bản Tuyên ngôn độc lập. |
30-8-1945 | Bác mời một số đồng chí trao đổi về Tuyên ngôn độc lập. |
2-9-1945 | Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập |
Câu 4. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm mục đích gì?
Hướng dẫn giải:
Các bức ảnh được đưa vào nhằm minh họa thông tin, giúp văn bản trở nên trực quan và sinh động hơn.
Câu 5. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em thấy thông tin nào trong văn bản cần chú ý nhất? Vì sao?
Hướng dẫn giải:
Các thông tin quan trọng nhất là quá trình ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập, bao gồm các mốc thời gian và sự kiện cụ thể. Đây là thông tin chính mà văn bản muốn truyền tải đến người đọc.
Câu 6. (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tờ lịch sau đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào và cho em biết những thông tin gì về sự kiện ấy? Cách trình bày thông tin về sự kiện lịch sử ở tờ lịch này có khác gì với văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập”?
Hướng dẫn giải:
- Tờ lịch nhắc đến sự kiện lịch sử: Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Bác Hồ thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Cách trình bày thông tin trong tờ lịch là tóm tắt sự kiện Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập và lời khẳng định của bản Tuyên ngôn.
- Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 16 - Sách Cánh Diều 6 Tập 2: Ngữ văn lớp 6
- Soạn bài Về thăm mẹ - Ngữ văn lớp 6 trang 39 sách Cánh Diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc
- Soạn bài Thời thơ ấu của Hon-đa - Ngữ văn lớp 6 trang 61 sách Cánh Diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc
- Soạn bài Tự đánh giá: Những dấu ấn lịch sử trong cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945 - Ngữ văn lớp 6 trang 104 sách Cánh Diều tập 1
- Soạn bài Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ - Ngữ văn lớp 6 trang 95 sách Cánh Diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc