Bộ 45 Đề Thi Tuyển Sinh Vào Lớp 10 Môn Ngữ Văn Năm 2023 - 2024 Từ Các Sở GD&ĐT Trên Toàn Quốc

TOP 45 Đề Thi Vào Lớp 10 Năm 2023 - 2024 Từ Các Sở GD&ĐT Trên Toàn Quốc, Kèm Đáp Án Chi Tiết, giúp học sinh nắm vững cấu trúc đề thi năm trước, từ đó ôn tập hiệu quả cho kỳ thi vào 10 năm 2024 - 2025.

Với bộ sưu tập 45 đề thi vào lớp 10 năm 2023 - 2024 từ các tỉnh thành như Bình Dương, Quảng Ninh, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Điện Biên, Bạc Liêu, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Long An, Kiên Giang..., học sinh sẽ được trang bị thêm kiến thức phong phú để tự tin ôn luyện. Cùng khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây của EduTOPS.

Bộ Đề Thi Tuyển Sinh Vào Lớp 10 Môn Ngữ Văn Năm 2023 - 2024

• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Bình Dương
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Quảng Ninh
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Điện Biên
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Khánh Hòa
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Hà Tĩnh
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Ninh Bình
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Long An
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Kiên Giang
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Hải Dương
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Cao Bằng
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT Hải Phòng
• Đề thi vào lớp 10 môn Văn - Sở GD&ĐT TP HCM
• ...

Mời các bạn tham khảo một số đề thi từ các tỉnh dưới đây. Để xem chi tiết toàn bộ đề thi, vui lòng tải file đính kèm.

Đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2023 - Bình Dương

I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)

Đọc đoạn trích:

Tình yêu thương chân thật luôn mang tính vị tha. Những người có tình yêu thương chân chính thường quan tâm đến hạnh phúc của người khác hơn là bản thân mình. Tình yêu ấy giúp chúng ta thay đổi và trưởng thành hơn. Tình yêu thương chân thành và sâu sắc sẽ tồn tại mãi, ngay cả khi người đó đã rời xa cuộc đời. Tuy nhiên, nếu tình yêu không được bày tỏ, nó sẽ không bao giờ đạt được ý nghĩa trọn vẹn [...]

Hãy bày tỏ tình yêu thương với những người xung quanh khi chúng ta còn có thể. Hãy nhớ rằng tình yêu thương là ngọn lửa sưởi ấm cuộc đời mỗi người. Đừng ngần ngại nói với ai đó rằng bạn yêu quý họ!

(Trích Cho đi là còn mãi, Azim Jamal & Harvey McKinnon, NXB Trẻ, 2010, tr.56-57). Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. (0.5 điểm)

Câu 2. Theo tác giả, người có tình yêu thương chân thật thường suy nghĩ như thế nào? (0.5 điểm)

Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: Hãy nhớ rằng tình yêu thương là ngọn lửa sưởi ấm cuộc đời của mỗi chúng ta. (1.0 điểm)

Câu 4. Em có đồng ý với ý kiến: Yêu thương không được bày tỏ thì không bao giờ đạt được ý nghĩa đích thực của nó không? Vì sao? (1.0 điểm)

II. LÀM VĂN (7.0 điểm)

Câu 1 (2.0 điểm)

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 20 dòng) trình bày suy nghĩ của em về sức mạnh của tình yêu thương trong cuộc sống.

Câu 2 (5.0 điểm)

Trình bày cảm nhận của em về nhân vật anh thanh niên trong trích đoạn truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. (Theo Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2022)

ĐÁP ÁN

I. ĐỌC HIỂU

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính là Nghị luận.

Câu 2. Theo đoạn trích, "Người có tình yêu thương chân thật thường nghĩ nhiều đến hạnh phúc của người khác hơn là của bản thân mình".

Câu 3. Biện pháp tu từ trong câu: "Hãy nhớ rằng...mỗi chúng ta" là so sánh: "tình yêu thương" được so sánh với "ngọn lửa".

Tác dụng: Làm cho câu văn trở nên sinh động, nhấn mạnh rằng tình yêu thương luôn cháy bỏng và sáng mãi như ngọn lửa, giúp cuộc đời trở nên ấm áp và tươi sáng hơn.

Câu 4. Trình bày quan điểm của em và lý giải một cách hợp lý.

Gợi ý

Tôi đồng tình với ý kiến của tác giả. Bởi nếu chúng ta yêu thương mà không thể hiện ra bên ngoài, người khác sẽ không thể hiểu được tấm lòng của chúng ta, thậm chí họ có thể nghĩ rằng chúng ta ghét họ. Ví dụ, trong gia đình, có những người cha mẹ luôn nói những lời nặng nề với con cái. Những đứa trẻ chỉ dựa vào những lời nói đó để kết luận rằng cha mẹ không yêu thương chúng. Nhưng chúng không biết rằng, cha mẹ làm vậy là vì muốn tốt cho con, mong con trưởng thành và nên người. Dù họ không nói những lời ngọt ngào, nhưng mọi hành động và lời nói của họ đều xuất phát từ tình yêu thương. Vì vậy, nếu yêu thương, chúng ta hãy thể hiện một cách chân thành và rõ ràng.

II. LÀM VĂN

Câu 1

Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Sức mạnh của tình yêu thương trong cuộc sống.

Bàn luận vấn đề:

a. Giải thích

Tình yêu thương là sự rung động, thấu cảm trước hoàn cảnh và con người. Người có tình yêu thương là người sống chan hòa, sẵn sàng giúp đỡ người khác mà không mong nhận lại. Tình yêu thương có vai trò quan trọng trong cuộc sống, giúp chúng ta sống ý nghĩa hơn và lan tỏa giá trị tốt đẹp đến mọi người.

b. Phân tích

- Biểu hiện của người sống có tình yêu thương:

• Sẵn sàng giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình mà không màng đến tư lợi của bản thân.
• Sống vì tập thể, vì người khác, biết nghĩ đến lợi ích chung của tập thể, của mọi người.
• Biết lan tỏa những hành động, những thông điệp tốt đẹp đến người khác cũng như tuyên truyền những thông điệp đó để nó lan tỏa tốt hơn.

- Sức mạnh của tình yêu thương:

• Khi giúp đỡ, san sẻ với người khác, ta không chỉ giúp cuộc sống của họ tốt hơn mà ta sẽ nhận lại sự kính trọng, niềm tin yêu của họ dành cho mình. Một xã hội tràn ngập tình yêu thương là một xã hội vô cùng đáng sống.
• Mỗi người biết chia sẻ, yêu thương, giúp đỡ người khác sẽ góp phần làm cho xã hội này giàu tình cảm hơn, phát triển văn minh hơn.

c. Dẫn chứng: Học sinh tự lấy dẫn chứng phù hợp và thuyết phục.

d. Phản đề

Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay vẫn còn không ít người sống ích kỷ, nhỏ nhen, chỉ biết đến lợi ích cá nhân mà không quan tâm đến người khác. Thậm chí, có những người vô cảm, thờ ơ trước nỗi đau của đồng loại, dù trong khả năng của mình cũng không chịu giúp đỡ...

Khái quát lại vấn đề cần nghị luận: Sức mạnh của tình yêu thương, đồng thời rút ra bài học và liên hệ bản thân.

Câu 2

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa

• Nguyễn Thành Long là cây bút chuyên viết truyện ngắn và ký, với phong cách nhẹ nhàng, ngôn ngữ trong trẻo, gần gũi, tạo nên những hình tượng đẹp trong văn học.
• Tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa được sáng tác năm 1970, sau chuyến đi thực tế Lào Cai của nhà văn. Tác phẩm là bức tranh chân thực về những con người lao động thầm lặng, say mê cống hiến tuổi trẻ và tình yêu cho quê hương, đất nước.

- Khái quát về nhân vật anh thanh niên: đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp của những con người lao động thầm lặng, bình dị nhưng cao cả, luôn tràn đầy tình yêu thương và trách nhiệm với đất nước.

* Khái quát về công việc của anh thanh niên

- Anh thanh niên làm kỹ sư khí tượng thủy văn trên đỉnh Yên Sơn cao 2.600m.

- Nhiệm vụ của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo thời tiết hàng ngày để phục vụ sản xuất và chiến đấu.

=> Công việc đầy gian khổ, thách thức, và đáng sợ nhất là phải đối mặt với nỗi cô đơn "thèm người".

* Luận điểm 1: Anh thanh niên say mê và có trách nhiệm cao trong công việc

- Anh làm việc một mình trên đỉnh núi cao, chấp nhận cuộc sống cô đơn, xa cách với cộng đồng.

- Mỗi ngày đều phải báo cáo số liệu cụ thể vào 4 mốc thời gian: 4 giờ sáng, 11 giờ trưa, 7 giờ tối và 1 giờ sáng.

- Anh làm việc trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt:

• Có mưa tuyết, trời tối đen, "gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới".
• “Gó giống như những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung... Những lúc im lặng lạnh cắt da mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ được".

-> Nghệ thuật so sánh, liệt kê, nhân hóa được sử dụng hiệu quả, giúp người đọc cảm nhận rõ nét sự khắc nghiệt của thời tiết Sa Pa.

- Thái độ của anh với công việc:

• Vui vẻ, hồ hởi chia sẻ về công việc của mình một cách chi tiết, tỉ mỉ và đầy hào hứng.
• Dù ở bất cứ hoàn cảnh nào, anh vẫn luôn chăm chỉ, cần mẫn, đều đặn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

=> Anh thanh niên là một người yêu công việc, say mê lao động; có tinh thần trách nhiệm cao, lý tưởng sống đẹp và tinh thần vượt khó, sẵn sàng chấp nhận thử thách.

* Luận điểm 2: Anh thanh niên có lẽ sống, lý tưởng sống cao cả đáng trân trọng

• Sống giữa những năm tháng chống Mỹ, anh luôn khát khao được cầm súng ra mặt trận, anh đã cùng bố viết đơn xin ra lính...
• Ý thức được ý nghĩa thiêng liêng của công việc, anh sẵn sàng vượt qua bao thử thách, gian khổ, đặc biệt là nỗi cô đơn để hoàn thành nhiệm vụ.
• Cũng vì ý thức trách nhiệm ấy mà anh không những không cảm thấy chán, không cảm thấy sợ mà còn đặc biệt yêu nghề, say mê với công việc của mình: "Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi..."

* Luận điểm 3: Anh thanh niên có tâm hồn trẻ trung, yêu đời, yêu cuộc sống

- Là một thanh niên sống nơi heo hút, vắng người, nhưng anh không buông thả mà biết tổ chức cuộc sống một cách khoa học và văn hóa:

• Căn phòng, nhà cửa gọn gàng, ngăn nắp;
• Trồng hoa để tô điểm cho cuộc sống của mình;
• Nuôi gà để tăng gia sản xuất, phục vụ cho cuộc sống hàng ngày;
• Thỉnh thoảng xuống núi tìm gặp lái xe và hành khách để trò chuyện, vơi đi nỗi nhớ nhà.

-> Anh thanh niên có tinh thần lạc quan, yêu đời và sống khoa học.

=> Anh thanh niên đã chiến thắng nỗi cô đơn và tạo cho mình một cuộc sống đẹp đẽ, đầy ý nghĩa với niềm yêu đời, yêu cuộc sống say mê.

* Luận điểm 4: Anh thanh niên cởi mở, chân thành, hiếu khách và chu đáo.

- Niềm vui được đón tiếp khách dạt dào trong anh, thể hiện qua từng cử chỉ, nét mặt và lời nói:

• Biếu bác lái xe củ tam thất;
• Tặng bó hoa cho cô gái;
• Tặng giỏ trứng gà cho ông họa sĩ.

- Anh thanh niên đã bộc bạch nỗi lòng, sẻ chia tâm sự với các vị khách một cách cởi mở, không hề giấu giếm.

=> Sự cởi mở và những lời tâm sự chân thành của anh thanh niên đã xóa bỏ khoảng cách, tạo nên mối quan hệ thân tình và cảm động.

* Luận điểm 5: Anh thanh niên là người khiêm tốn, giản dị và lễ phép.

• Khi ông họa sĩ bày tỏ ý muốn phác họa chân dung mình, anh từ chối vì tự thấy mình không xứng đáng với sự tôn vinh ấy;
• Anh giới thiệu cho ông họa sĩ về ông kỹ sư ở vườn rau, nhà khoa học nghiên cứu sét...

-> Anh chỉ dám nhận phần nhỏ bé, bình thường so với nhiều người khác.

* Đánh giá về nghệ thuật xây dựng nhân vật

- Nhân vật được xây dựng qua nhiều điểm nhìn, nhiều góc nhìn khác nhau.

- Nhân vật được đặt trong tình huống đặc sắc:

• Là một thanh niên trẻ trung, sôi nổi, yêu đời nhưng lại làm việc ở nơi heo hút, hẻo lánh và cô đơn.
• Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa anh với ông họa sĩ và cô kỹ sư trên đỉnh Yên Sơn đã giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của anh.

- Nhân vật không được gọi bằng tên cụ thể mà bằng đặc điểm giới tính và nghề nghiệp.

- Nhân vật được khắc họa qua những chi tiết nghệ thuật đặc sắc, giàu sức gợi.

3. Kết bài

• Cảm nhận của em về nhân vật anh thanh niên.
• Liên hệ với thế hệ trẻ hiện nay.

Đề thi vào lớp 10 môn Văn năm 2023 - Quảng Ninh

Câu 1. (3,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

(1) Khi mới sinh ra, tôi đã có thể cảm nhận được hơi ấm của đôi bàn tay mẹ. Đôi bàn tay luôn nâng niu, lo lắng từng giấc ngủ, từng bữa ăn cho tôi. Đôi bàn tay đã dìu tôi những bước đi chập chững đầu tiên, nâng đỡ mỗi khi tôi té ngã và nhẹ nhàng chăm sóc những vết thương do tôi nghịch ngợm gây ra.

(2) Suốt những năm tháng tôi đi học, bàn tay mẹ vẫn âm thầm lo lắng cho tôi. Bàn tay mẹ kiên nhẫn dạy tôi viết những nét chữ đầu tiên; giặt sạch chiếc áo tôi mặc; đánh bóng đôi giày tôi mang; thắp sáng ngọn đèn trên bàn học, dọn đẹp gọn gàng bàn ghế, tủ sách cho tôi. Bàn tay mẹ cần chuẩn bị cả chiếc giường tươm tất chân màn cho tôi nằm ngủ mỗi tối.

[-]

(3) Trên thế gian này, còn điều gì kỳ diệu và quý giá hơn đôi bàn tay mẹ? Đôi tay chai sạn, vật vả nhưng êm ái, dịu dàng và bất cứ khi nào cũng đầy ắp tình thương yêu dành cho bạn. Dù đi bất cứ nơi nào, ta cũng luôn khao khát được quay trở về bên vòng tay yêu thương của mẹ.

(Trích Hạt giống tâm hồn, tập 7, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2019, trang 130-131)

a. (0,5 điểm) Theo đoạn trích, khi mới sinh ra, nhân vật tôi đã có thể cảm nhận được điều gì?

b. (0,5 điểm) Cụm từ Đôi bàn tay trong đoạn văn (1) thực hiện phép liên kết nào?

c. (1,5 điểm) Chỉ ra và phân tích tác dụng của phép liệt kê trong câu văn được in đậm ở đoạn (2).

d. (0,5 điểm) Em có đồng tình với ý kiến của tác giả: Dù đi bất cứ nơi nào, ta cũng luôn khao khát được quay trở về bên vòng tay yêu thương của mẹ không? Vì sao?

Từ nội dung đoạn trích ở Câu 1, em hãy viết một đoạn văn (từ 10 đến 12 câu) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của lòng hiếu thảo trong cuộc sống.

Câu 3. (5,0 điểm)

Cảm nhận vẻ đẹp của người đồng mình trong đoạn thơ sau:

Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục

(Y Phương. Nói với con, Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục, 2005, trang 72)

ĐÁP ÁN

Câu 1.

a. Theo đoạn trích, khi mới sinh ra, nhân vật tôi đã có thể cảm nhận được hơi ấm của đôi bàn tay mẹ.

b. Phép lặp

c. Liệt kê: dạy tôi viết những nét chữ đầu tiên; giặt sạch chiếc áo tôi mặc; đánh bóng đôi giày tôi mang; thắp sáng ngọn đèn trên bàn học, dọn đẹp gọn gàng bàn ghế, tủ sách cho tôi.

Tác dụng của phép liệt kê: nhấn mạnh sự dịu dàng, âu yếm, và sự ân cần chăm sóc của mẹ dành cho "tôi" từng chút một.

d. Trình bày quan điểm của em về ý kiến của tác giả. Giải thích.

Câu 2.

* Giới thiệu ngắn gọn vấn đề cần nghị luận: Lòng hiếu thảo.

* Bàn luận vấn đề:

a. Giải thích

- Lòng hiếu thảo là gì?

• • Chăm sóc và đối xử tốt với cha mẹ là trách nhiệm thiêng liêng của mỗi người con.
  • Thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ khi họ già yếu và thờ cúng sau khi họ qua đời.

b. Phân tích và chứng minh

- Những biểu hiện cụ thể của lòng hiếu thảo là gì?

+ Người có lòng hiếu thảo luôn biết kính trọng, vâng lời và làm cho cha mẹ cảm thấy hạnh phúc, tinh thần được an yên.

- Tại sao lòng hiếu thảo lại quan trọng trong cuộc sống?

• • Cha mẹ là người đã sinh thành và nuôi dưỡng ta, luôn dành cho ta những điều tốt đẹp nhất.
  • Lòng hiếu thảo là một giá trị văn hóa truyền thống của người Việt Nam.
  • Những người có lòng hiếu thảo luôn được mọi người yêu quý và kính trọng.
  • Giá trị của một người con không nằm ở sự giàu có hay địa vị mà nằm ở chữ “hiếu”.
  • Lòng hiếu thảo giúp gắn kết tình cảm giữa các thế hệ trong gia đình.

c. Mở rộng vấn đề

- Trong xã hội vẫn còn nhiều người sống thiếu hiếu thảo, vô lễ, thậm chí đối xử tàn nhẫn với cha mẹ già. Họ thể hiện một lối sống vô ơn và nhân cách kém cỏi.

⇒ Những hành vi như vậy đáng bị lên án và phê phán.

d. Bài học nhận thức và hành động

• • Lòng hiếu thảo là điều không thể thiếu trong cuộc sống.
  • Hãy thể hiện lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ ngay từ hôm nay.

* Khẳng định lại giá trị của lòng hiếu thảo: Đó là biểu hiện của lối sống trọng tình nghĩa, là nét đẹp văn hóa cao quý của dân tộc Việt Nam.

Câu 3.

1. Mở bài

• • Giới thiệu về nhà thơ Y Phương và tác phẩm "Nói với con".
  • Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật nổi bật của đoạn thơ.

2. Thân bài

Có thể phân tích theo hướng sau: Vẻ đẹp phẩm chất của người đồng mình

- "Người đồng mình" hiện lên với vẻ đẹp của nghị lực và ý chí kiên cường

• • Cách nói giàu hình ảnh "người đồng mình" gợi lên sự gần gũi, thân thương.
  • Động từ "thương" kết hợp với từ chỉ mức độ "lắm" thể hiện sự đồng cảm và sẻ chia sâu sắc.
  • Sử dụng hình ảnh mang đậm chất miền núi: "Cao" và "xa" tượng trưng cho ý chí vượt qua khó khăn như "đá gập ghềnh", "thung nghèo đói".
  • Điệp ngữ "Sống", "không chê" khẳng định ý chí và quyết tâm mạnh mẽ.
  • Phép so sánh "Sống như sông như suối" gợi lên tinh thần lạc quan, phóng khoáng như thiên nhiên.

- "Người đồng mình" hiện lên qua tinh thần gắn bó, thủy chung với quê hương và ý thức tự tôn dân tộc

• • "Người đồng mình thô sơ da thịt" thể hiện niềm tự hào về sự giản dị, chất phác nhưng không kém phần mạnh mẽ.
  • Cách nói "Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương" vừa miêu tả công việc lao động vừa thể hiện tinh thần nâng tầm quê hương.
  • "Còn quê hương thì làm phong tục": Phong tục là nền tảng tinh thần, là động lực để con người vượt qua thử thách.

3. Kết bài

• • Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ.

................

Mời các bạn tải file tài liệu để xem thêm nội dung chi tiết