Văn mẫu lớp 8: Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - 2 Dàn ý chi tiết & 10 bài văn mẫu đặc sắc
Truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh khắc họa những kỉ niệm đẹp đẽ và trong trẻo của tuổi học trò, đặc biệt là buổi đầu tiên cắp sách đến trường. Tác phẩm này là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 8, giúp học sinh cảm nhận sâu sắc hơn về tuổi thơ và những ký ức đáng nhớ.

Hôm nay, EduTOPS xin giới thiệu đến các bạn học sinh tài liệu Bài văn mẫu lớp 8: Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học. Đây là nguồn tài liệu hữu ích giúp các em nắm vững kiến thức và nâng cao kỹ năng viết văn. Mời các em tham khảo ngay sau đây.
Dàn ý phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học
1. Mở bài
- Giới thiệu sơ lược về tác giả và tác phẩm:
- Tác giả Thanh Tịnh nổi tiếng với những tác phẩm mang vẻ đẹp dịu dàng, tình cảm trong trẻo và sâu lắng.
- Truyện ngắn Tôi đi học trích từ tập Quê mẹ (xuất bản năm 1941), tái hiện những kỉ niệm và cảm xúc của nhân vật Tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
- Khái quát về nhân vật Tôi: một cậu bé ngây thơ, non nớt với những rung động đầu đời trong ngày đầu tiên theo mẹ đến trường.
2. Thân bài
a. Cơ sở để nhân vật Tôi có những liên tưởng về ngày đầu tiên đi học
- Sự thay đổi của thiên nhiên khi thu sang: thời điểm tựu trường với lá rụng nhiều, mây trời bàng bạc, gợi lên cảm xúc bồi hồi, nhớ nhung.
- Hình ảnh những em nhỏ nép mình dưới nón mẹ lần đầu đến trường,...
=> Tạo nên sự liên tưởng tự nhiên và sâu sắc.
b. Những hồi tưởng của nhân vật Tôi
- Tâm trạng khi cùng mẹ đi trên đường đến trường
- Con đường quen thuộc bỗng trở nên lạ lẫm trong mắt cậu bé.
- Cảm nhận sự thay đổi lớn trong tâm hồn, cảm thấy mình trưởng thành và nghiêm túc hơn.
- Tâm trạng bỡ ngỡ, lúng túng.
=> Sử dụng từ ngữ gợi tả, nghệ thuật so sánh, chọn lọc chi tiết tiêu biểu: khắc họa tâm trạng bỡ ngỡ của nhân vật Tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
- Khi đứng giữa sân trường và nghe gọi tên vào lớp học
- Không khí ngày tựu trường: náo nức, rộn ràng nhưng vẫn toát lên vẻ trang nghiêm.
- Cảm giác nhỏ bé trước ngôi trường rộng lớn, xen lẫn nỗi lo lắng mơ hồ.
- Tâm trạng hồi hộp, lo âu khi chờ đợi tên mình được gọi.
- Khi chuẩn bị bước vào lớp, cậu bé bất giác khóc vì sợ hãi.
=> Khắc họa sinh động tâm trạng nhân vật Tôi với nhiều cung bậc cảm xúc đối lập, phức tạp và chân thực.
- Khi ngồi trong lớp học
- Cảm giác vừa xa lạ, vừa thân quen với mọi thứ xung quanh, kể cả người bạn ngồi bên cạnh.
- Bắt đầu làm quen và khám phá phòng học, bàn ghế, và những vật dụng mới.
=> Tâm trạng và cảm xúc của nhân vật Tôi khi ngồi trong lớp học, đón nhận giờ học đầu tiên một cách tự nhiên, sinh động và hấp dẫn.
3. Kết bài
- Khẳng định lại dòng cảm xúc của nhân vật Tôi và vai trò của nó trong việc thể hiện ý nghĩa sâu sắc của truyện.
- Cảm nhận của em về nhân vật Tôi.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 1
Thanh Tịnh đã khéo léo tái hiện những kỉ niệm trong trẻo của tuổi học trò, đặc biệt là buổi đầu tiên đến trường, thông qua dòng hồi tưởng và suy tư của nhân vật Tôi trong truyện ngắn “Tôi đi học”.
Mở đầu, nhân vật Tôi nhớ lại cơ sở để hồi tưởng về buổi tựu trường. Đó là khoảng thời gian và không gian quen thuộc: “hằng năm cứ vào cuối thu, khi lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc” và hình ảnh thường thấy: “những em bé nép dưới nón mẹ trong buổi đầu đến trường”. Trong lòng Tôi lúc này: “lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man”, “quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy”, “lòng tôi lại tưng bừng rộn rã”. Các từ láy như nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã được sử dụng để diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật khi nhớ lại buổi tựu trường, thể hiện sự chuyển biến từ sâu kín đến bộc lộ ra bên ngoài. Đó là những cảm xúc trong sáng và thuần khiết.
Tiếp theo, nhân vật Tôi hồi tưởng lại kỉ niệm khi cùng mẹ đến trường. Con đường vốn quen thuộc bỗng trở nên lạ lẫm. Tôi cảm nhận sự thay đổi trong bản thân: “Trong chiếc áo vải dù đen dài, tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn”. Đặc biệt, Tôi còn nghĩ đến việc tự mình cầm sách vở. Tất cả đều khiến Tôi cảm thấy bỡ ngỡ trong buổi đầu đến trường.
Khi đến trường, khung cảnh sân trường Mĩ Lí đông đúc, mọi người đều ăn mặc chỉnh tề. Không khí tựu trường vui tươi, nhộn nhịp khiến Tôi cảm thấy bỡ ngỡ và rụt rè. Khi ông đốc gọi tên, Tôi lo sợ, nép vào lòng mẹ và bật khóc. Nhưng những lời an ủi của ông đốc đã giúp đám học sinh yên tâm hơn, theo thầy giáo bước vào lớp học.
Khi ngồi trong lớp học, Tôi cảm nhận mùi hương lạ xông vào lớp, ngắm nhìn mọi vật xung quanh, không cảm thấy xa lạ với người bạn bên cạnh, và nhìn theo cánh chim ngoài cửa sổ để nhớ lại kỉ niệm cũ. Cuối cùng, Tôi trở lại với không khí lớp học: “Tôi vòng tay lên bàn, chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh vần: Bài viết tập: Tôi đi học”. Cách kết thúc tự nhiên, bất ngờ. Dòng chữ “Tôi đi học” khép lại truyện ngắn nhưng mở ra một chân trời mới.
Truyện ngắn “Tôi đi học” đã nói lên được những suy nghĩ và tình cảm của nhiều độc giả: những cảm xúc của buổi đầu tựu trường, gợi nhớ về kỉ niệm trong sáng và đáng trân trọng.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 2
Ai trong chúng ta cũng đều có những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên, những kí ức đẹp đẽ, sâu sắc và in đậm trong tâm trí. Nhà văn Thanh Tịnh - một cây bút trữ tình với văn phong đằm thắm, dịu dàng và trong trẻo - đã mang đến truyện ngắn “Tôi đi học” (trích từ tập “Quê mẹ”). Tác phẩm như một dòng hồi ức, đưa người đọc trở về với kỉ niệm của chính mình, cùng những cảm xúc hồi hộp, bỡ ngỡ của nhân vật Tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
Nhân vật Tôi nhớ lại những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường, gọi đó là “những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Tiết trời cuối thu đặc trưng với sương mờ và gió heo may lạnh, cậu bé được mẹ âu yếm dắt tay đi trên con đường làng tới trường. Dù con đường quen thuộc, nhưng Tôi cảm nhận được sự thay đổi lớn trong bản thân: “cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn”, “trong chiếc áo vải dù đen dài, tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn”.
Cậu nhìn những bạn nhỏ khác vui vẻ trao đổi sách vở mà lòng dâng lên nỗi khao khát. Đó là ước muốn được có sách vở mới và bạn bè. Cậu nâng niu giữ chặt hai quyển vở mới của mình. Khi bước vào sân trường, Tôi ngỡ ngàng trước cảnh tượng đông đúc: “dày đặc cả người”. Cậu nhớ lại lần ghé thăm trường trước đó: “trước mắt tôi, trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”. Trước khung cảnh lạ lẫm, cậu bé cảm thấy lo sợ, bỡ ngỡ và rụt rè, nép vào người thân: “chỉ dám nhìn một nửa hay dám đi từng bước nhẹ”.
Nỗi lo lắng và e dè khiến cậu ước mình là những học sinh cũ, đã quen thầy, quen trường và không còn bỡ ngỡ. Cậu cảm thấy mình như “con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ”. Tâm trạng lúng túng và bơ vơ nhất là khi nghe tiếng trống vào lớp. Các học sinh cũ đã xếp hàng, còn những học trò mới như cậu thì “hai chân cứ dềnh dàng mãi. Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi như đá một quả banh tưởng tượng”.
Khi nghe tiếng đọc tên của ông đốc, cậu bé cảm thấy “quả tim tôi ngừng đập”, “quên cả mẹ tôi đứng sau”. Khi nghe đến tên mình, cậu giật mình, lúng túng, một phản xạ tự nhiên không thể kiểm soát. Dù lo sợ, cậu vẫn cảm nhận được sự hiền từ và tận tình của ông đốc, giúp cậu bớt bỡ ngỡ. Bước vào lớp, cậu cảm thấy “người tôi lúc ấy tự nhiên thấy nặng nề một cách lạ”. Rồi bất chợt nghe tiếng khóc, mọi cảm xúc dồn nén trong lòng cậu vỡ òa: “Tôi bất giác quay lưng lại rồi dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc theo”.
Khoảnh khắc đó qua đi, cậu trở lại với nhiệm vụ của mình - vào lớp, chấp nhận xa mẹ dù đã từng xa mẹ cả ngày nhưng chưa bao giờ thấy lạ lùng như lần này. Ngồi trong lớp, Tôi cảm thấy mọi thứ đều mới lạ và thú vị. Bạn mới tuy chưa quen nhưng lại cảm thấy gần gũi: “sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá đến tôi cũng không dám tin có thật”. Tâm trạng cậu đan xen giữa kỉ niệm quá khứ và hiện tại: tiếng chim và cánh chim gợi nhớ kỉ niệm đi bẫy chim, còn tiếng phấn thầy gạch trên bảng là hiện thực về một chặng đường mới - trở thành người học sinh.
Buổi tựu trường đầu tiên của nhân vật Tôi được tác giả Thanh Tịnh tái hiện chân thực, sinh động và đầy cảm xúc. Từng trạng thái tâm trạng của nhân vật được thể hiện theo trình tự không gian, thời gian rõ ràng. Mỗi không gian, thời gian lại mang đến những điểm nhấn riêng, tạo nên một kỉ niệm sâu sắc, đẹp đẽ, khó phai mờ trong tâm trí nhân vật và người đọc.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 3
Thanh Tịnh là một nhà văn khiêm nhường nhưng nổi bật trong nền văn học Việt Nam thế kỷ XX. Tác phẩm của ông mang phong cách riêng, nhẹ nhàng và sâu lắng, hướng đến những góc khuất bình dị của cuộc sống. Ông đặc biệt chú trọng khắc họa cảm xúc nhân vật một cách chân thực và tinh tế. Văn của ông gần gũi với đời thường, phản ánh sâu sắc những rung động tinh tế của con người. Truyện ngắn Tôi đi học là minh chứng rõ nét cho phong cách ấy.
Kết cấu truyện đơn giản nhưng đầy sáng tạo. Thanh Tịnh luôn tìm cách đơn giản hóa cốt truyện để tập trung khai thác chiều sâu cảm xúc. Tác phẩm là dòng hồi ức của nhân vật Tôi về những kỉ niệm mơn man trong buổi tựu trường đầu tiên. Từ nhà đến trường, rồi bước vào lớp học, mỗi khoảnh khắc đều khơi gợi những cảm xúc mới mẻ và sâu sắc.
Tác giả khéo léo sắp xếp các kỉ niệm theo trình tự thời gian, từ quá khứ đến hiện tại. Bắt đầu với tiết trời cuối thu se lạnh, hình ảnh các em nhỏ trong bộ quần áo mới vui vẻ đến trường gợi nhớ về buổi tựu trường năm xưa. Từng kỉ niệm được khắc họa nhẹ nhàng, tinh tế, phủ lên một lớp sương mờ của hồi ức, tạo nên vẻ đẹp lung linh và đầy xúc cảm.
Kỉ niệm bắt đầu với cảm giác quen thuộc mà lạ lẫm trên con đường đến trường. Cảnh vật xung quanh dường như thay đổi theo tâm trạng của nhân vật Tôi. Đây không phải lần đầu cậu đi trên con đường ấy, nhưng lần này mọi thứ trở nên khác biệt. Con đường dài hơn, hoa cỏ xanh tươi, những tán lá như đang trêu đùa với cậu. Tất cả đều đẹp đẽ, tràn đầy sức sống và khiến cậu cảm thấy lạ lẫm.
Khi đứng trước sân trường, tâm trạng nhân vật Tôi có nhiều biến chuyển. Ngôi trường vốn quen thuộc bỗng trở nên oai nghiêm lạ thường. Mọi người xung quanh đều quen thuộc, nhưng không khí lại nghiêm trang hơn. Khi nhìn các bạn học sinh xếp hàng vào lớp, cậu cảm thấy lo sợ vẩn vơ. Cậu lo lắng vì phải rời xa vòng tay mẹ, tự mình đối mặt với mọi thứ. Dù biết mẹ vẫn ở ngoài kia, cậu vẫn cảm thấy như cách xa mẹ cả một thế giới. Khi nghe gọi tên mình, tim cậu như ngừng đập, hai chân không thể đứng vững. Phút chốc, cậu mới lấy lại bình tĩnh và bước vào lớp.
Khi bước vào chỗ ngồi, tâm trạng nhân vật Tôi có sự chuyển biến mạnh mẽ. Ban đầu còn bỡ ngỡ, nhưng dần dần cậu cảm thấy thân thuộc. Cậu xem đó là chỗ ngồi của mình và coi các bạn xung quanh là bạn bè. Các sự kiện được kể theo trình tự thời gian tự nhiên, sinh động. Ngoài các em học sinh, còn có sự hiện diện của những người lớn, đại diện cho gia đình và xã hội, cùng chăm lo cho việc học tập của thế hệ tương lai.
Nhân vật người lớn xuất hiện đông đảo trong buổi tựu trường. Đầu tiên là các bậc phụ huynh, náo nức đưa con em đến trường. Họ chuẩn bị chu đáo và cùng dự buổi học đầu tiên để con yên tâm. Về phía nhà trường, có ông Đốc và thầy giáo trẻ. Ông Đốc hiền từ, giọng nói trầm ấm, đại diện cho nền học vấn và tâm hồn dân tộc. Thầy giáo trẻ với nụ cười tươi, niềm nở đón từng học sinh vào lớp, đại diện cho nền giáo dục năng động và tận tâm.
Sự quan tâm của xã hội đến giáo dục thế hệ tương lai được thể hiện rõ nét. Thái độ trân trọng việc học và kính trọng thầy giáo tạo nên ấn tượng tốt đẹp trong lòng các em học sinh ngay từ những ngày đầu. Đó là nền tảng quan trọng cho việc giáo dục đạo đức và nhân cách.
Tác phẩm kết thúc với hình ảnh nhân vật Tôi “đưa mắt thèm thuồng nhìn theo cánh chim. Một kỉ niệm cũ đi bẫy chim giữa cánh đồng lúa hay bên bờ sông Viêm sống lại đầy rẫy trong trí tôi”. Cảm xúc nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, khép lại dòng hồi ức và để lại trong lòng người đọc những rung động khó phai.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 4
“Tôi đi học” giống như một bức tranh tuổi thơ đầy màu sắc, mỗi mảng màu đều rực rỡ và đẹp đẽ. Nhưng có lẽ, tất cả những màu sắc ấy đều được tô điểm bởi “màu nền” là dòng cảm xúc của cậu học trò. Những biến chuyển liên tiếp trong tâm trạng nhân vật Tôi giống như những đốm lửa hồng thắp sáng ký ức tuổi học trò.
Có thể nói, những cảm xúc “ngây thơ và non nớt” của cậu học trò trong truyện ngắn của Thanh Tịnh cũng là cảm xúc của tôi, của bạn và của tất cả chúng ta, những người đã từng chập chững cắp sách đến trường. Dòng cảm xúc của nhân vật Tôi đã khái quát được cảm giác chung của mọi người.
Nếu truyện không phải là dòng hồi ức, có lẽ những ấn tượng về thời gian ở đầu truyện chỉ là sự tình cờ. Cảm nhận đầu tiên được diễn ra bằng ấn tượng chứ không phải thói quen. Người đọc dễ dàng hình dung cảm xúc của nhân vật Tôi trong truyện ngắn này. Đó là dòng cảm xúc được kết nối từ ba mạch ngắn độc lập nhưng thống nhất.
Phần đầu truyện, ta bắt đầu xúc động và dường như cũng giống nhân vật, ta “mơn man” với những kỷ niệm ngày xưa. Ôi, kỷ niệm dù đã xa nhưng vẫn ngọt ngào biết bao. Nhớ lúc đó vào quá nửa mùa thu, mùa của ngày hội khai trường. Ta ngại ngùng theo chân mẹ bước từng bước trên con đường quen thuộc mà lòng đầy băn khoăn. Con đường vốn quen thuộc bỗng trở nên lạ lẫm. Phải chăng vì ta đã lớn khôn, ta đã bắt đầu cắp sách đến trường. Cảm xúc ấy hẳn ai cũng từng trải qua. Trong ngày khó quên ấy, có một thứ quen thuộc với mọi học trò: đồ dùng học tập. Nhân vật Tôi cảm nhận về nó thật độc đáo: “hai quyển vở mới trên tay tôi đã bắt đầu thấy nặng”. Tôi “ghì chặt” mà “một quyển vở cũng xệch ra và chênh đầu chúi xuống đất”. Từ đây, ta bắt đầu gắn bó với con đường học vấn.
Cổng trường mở ra, cũng mở ra phần tiếp theo của dòng cảm xúc. Giờ đây, không còn lạ lẫm với con đường hay cảnh vật mà là với ngôi trường tiểu học. Ngôi trường trông “xinh xắn và oai nghiêm”. Liên tưởng của nhân vật Tôi thật thú vị. Tất cả đều lạ, nhưng dần trở nên thân thiện và hòa hợp. Tôi xúc động và xao xuyến nhất khi nghe tiếng trống giục tiết học đầu tiên. Nhưng rồi “tôi sợ”, tôi ngập ngừng nghe theo lời ông đốc. Cảm giác lúc ấy vừa sung sướng, vừa xa cách mẹ đến lạ. Tôi nhớ mẹ vô cùng, muốn sà vào lòng mẹ và chẳng muốn đi đâu nữa.
Buổi học đầu tiên bắt đầu. Nhân vật Tôi miễn cưỡng bước vào lớp sau những lời dỗ dành ngọt ngào của mẹ. Phòng học mới có bao điều lạ: lạ thầy, lạ bạn, và cả chỗ ngồi của mình. Nhưng sao rồi ta lại thấy quen thân nhanh thế: chỗ ngồi này sẽ là của ta, cậu bạn kia chưa biết tên nhưng sao vẫn thấy quen quen. Cảm giác đầu tiên vào lớp ấy vừa quen vừa lạ.
Dòng cảm xúc của nhân vật Tôi là sự biến chuyển giản dị mà tinh tế. Những cảm xúc đầy ấn tượng không chỉ khơi lại trong tôi mà còn trong tất cả mọi người ký ức về ngày đầu tiên lon ton theo mẹ đến trường. Ngày ấy đầy ý nghĩa, khởi đầu cho con đường chinh phục tri thức của mỗi người.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 5
Tác phẩm của Thanh Tịnh luôn mang đậm chất trữ tình, mỗi câu văn tựa như một câu thơ. Những câu chuyện của ông khai thác sâu sắc các cung bậc cảm xúc của nhân vật về những khoảnh khắc quan trọng trong cuộc đời. Trong truyện ngắn Tôi đi học, Thanh Tịnh đã xuất sắc khi khắc họa những cung bậc cảm xúc và tâm trạng của nhân vật Tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm được kết cấu theo dòng hồi tưởng của nhân vật, với trình tự thời gian của buổi tựu trường, chia thành ba phần chính: trên đường đến trường, ở sân trường và trong lớp học. Cách kết cấu này giúp tác giả vừa miêu tả sự việc vừa thể hiện tâm trạng nhân vật một cách tinh tế và hợp lý.
Không gian đậm chất thu với “lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc” là tác nhân khiến nhân vật Tôi nhớ lại những kỉ niệm về ngày đầu tiên đến trường. Từ đây, những cảm xúc và kỉ niệm ùa về trong tâm trí cậu.
Trên con đường đến trường, nhân vật Tôi cảm nhận sự mới lạ. Cảnh vật vốn quen thuộc bỗng trở nên khác biệt. Cậu cảm thấy mình “trang trọng” và “đứng đắn” khi lần đầu mặc bộ đồng phục học sinh do mẹ chuẩn bị. Cảm giác ấy còn đến từ việc lần đầu cậu được cầm sách vở và đến trường. Cậu ý thức được sự trưởng thành của bản thân, mạnh dạn đề nghị mẹ cho cầm thêm bút, thước. Cảnh vật và bản thân cậu đều thay đổi, bởi trong lòng cậu đã có sự chuyển biến lớn: “hôm nay tôi đi học”, cậu bước sang một ngưỡng cửa mới của cuộc đời.
Khi đứng trước sân trường Mĩ Lí, nhân vật Tôi cảm thấy e ngại, bâng khuâng và sợ hãi. Ngôi trường đông đúc, ai cũng ăn mặc chỉnh tề, gương mặt tươi vui. Trường Mĩ Lí vừa xinh xắn vừa oai nghiêm, khiến cậu cảm thấy mình thật bé nhỏ và lo sợ vẩn vơ.
Khi chuẩn bị vào lớp học, hàng loạt cảm xúc xen lẫn nhau được tác giả miêu tả tinh tế. Tiếng trống “vang dội cả lòng”, cậu cảm thấy “chơ vơ”. Cậu hồi hộp đứng trong hàng, giật mình khi nghe gọi tên mình. Khi phải xa mẹ, cậu thấy sợ hãi và chỉ muốn nắm chặt đôi bàn tay ấm áp của mẹ. Cậu cảm thấy xa mẹ hơn bao giờ hết, dù trước đây cậu đã từng đi chơi cả ngày mà không thấy nhớ nhà. Lần này, cậu khóc nức nở như những bạn khác, người thì “ôm mặt khóc”, người thì “tiếng thút thít đang ngập ngừng trong cổ họng”.
Bước vào lớp học, nhân vật Tôi quan sát xung quanh với cảm xúc vừa xa lạ, vừa gần gũi. Cậu thấy những người bạn mới nhưng không hề thấy xa lạ, có sự quyến luyến tự nhiên. Cậu xem chỗ ngồi là của riêng mình. Bất chợt nhìn thấy cánh chim, cậu nhớ về những kỉ niệm cũ. Và cậu vòng tay lên bàn, chăm chỉ học bài đầu tiên: Tôi đi học.
Tác phẩm cho thấy tâm hồn tinh tế, nhạy cảm và giàu cảm xúc của nhân vật Tôi trong ngày đầu tiên đến trường. Cậu bé không chỉ hồn nhiên, ngây thơ mà còn ý thức được sự trưởng thành của bản thân và ngưỡng cửa quan trọng trong cuộc đời mình.
Tác phẩm kết hợp hài hòa các phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả và biểu cảm. Vừa kể lại diễn biến câu chuyện, vừa thể hiện tâm hồn nhạy cảm và cung bậc cảm xúc phong phú của nhân vật. Tác giả sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh, như: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Những hình ảnh so sánh thơ mộng, tinh tế góp phần tạo nên chất trữ tình cho tác phẩm. Ngôn ngữ kể chuyện nhẹ nhàng, giàu chất thơ.
Tác phẩm đã khắc họa những cung bậc cảm xúc phong phú của nhân vật Tôi trong ngày đầu tiên đến trường. Những kỉ niệm và cảm xúc này sẽ in đậm trong lòng mỗi người, trở thành động lực để chúng ta không ngừng phấn đấu và vươn lên.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 6
Những câu văn nhẹ nhàng, trong trẻo như áng thơ chính là đặc trưng của tác phẩm Tôi đi học của nhà văn Thanh Tịnh. Qua điểm nhìn của cậu bé non nớt bước vào lớp một, tác giả đã khắc họa những cảm xúc trong sáng, tươi trẻ của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm được dẫn dắt bởi dòng cảm xúc của nhân vật Tôi, bắt đầu từ một buổi sáng đầy sương thu và gió lạnh, gợi nhớ về kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường. Trên con đường làng quen thuộc, cậu bé bỗng cảm thấy lạ lẫm, bởi trong lòng cậu đã có sự thay đổi lớn: hôm nay cậu đi học. Cậu vừa bỡ ngỡ, hồi hộp, vừa háo hức đón chờ ngày trọng đại đầu tiên trong đời. Đọc đến đây, chúng ta cũng không khỏi bồi hồi nhớ về ngày đầu tiên đến trường của mình.
Cậu bé cũng có những suy nghĩ ngây thơ, non nớt. Cậu cảm thấy mình đã khôn lớn, trưởng thành. Cậu không còn đi chơi cùng thằng Sơn, thằng Quý nữa, mà giờ đây đã trở nên trang trọng, đứng đắn trong bộ quần áo vải dù đen. Cậu tranh cầm đồ với mẹ, hai tay ghì chặt những thứ trên tay mà vẫn cảm thấy nặng nề. Trong suy nghĩ non nớt, cậu cho rằng: “Chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước”. Ý nghĩ ấy vừa thể hiện sự ngây thơ, vừa cho thấy cậu là một đứa trẻ có ý thức và trách nhiệm.
Đứng trước cổng trường, cảm giác bâng khuâng nhường chỗ cho sự hồi hộp, lo lắng. Nhân vật Tôi cùng các bạn như những chú chim non, vừa rời khỏi vòng tay mẹ để bước vào thế giới mới đầy bỡ ngỡ. Cậu bé quan sát tỉ mỉ những người xung quanh, ai cũng sạch sẽ, tươi vui, còn ngôi trường thì cao ráo, sạch sẽ hơn những ngôi nhà trong làng, vừa oai nghiêm lại vừa xinh xắn như cái đình làng Hòa Ấp. Giữa không gian rộng lớn ấy, cậu bé đâm ra lo sợ vẩn vơ, chỉ dám nép vào mẹ, hé đôi mắt nhìn xung quanh. Hình ảnh so sánh “như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay nhưng còn ngập ngừng e sợ” đã khắc họa chân thực cảm xúc của cậu trong ngày tựu trường đầu tiên.
Trong khoảnh khắc tập trung trước sân trường, khi nghe gọi tên, cậu bé giật mình, lúng túng và cảm thấy chơ vơ. Cậu dềnh dàng, trìu níu không dám bước đi. Trái tim nhỏ bé của cậu như ngừng đập khi ông đốc gọi đến tên mình. Và trong khoảnh khắc chuẩn bị rời vòng tay mẹ, cậu đã òa lên khóc nức nở.
Cảm xúc của nhân vật Tôi liên tục biến chuyển. Khi bước vào lớp học, cậu không còn ngập ngừng, rụt rè mà trở nên mạnh dạn, tự nhiên hơn. Cậu cảm nhận được mùi hương lạ bay vào mũi, thấy mọi vật trong lớp học đều hay hay. Những bàn ghế vốn là của chung, cậu cũng lạm nhận là của riêng mình. Đặc biệt, với người bạn ngồi kế bên, dù chưa từng gặp, cậu vẫn cảm thấy có sự thân thuộc, quyến luyến đến lạ.
Bằng giọng văn nhẹ nhàng, sâu lắng, qua dòng ký ức của nhân vật Tôi, Thanh Tịnh đã tái hiện chân thực và đầy cảm xúc về buổi tựu trường đầu tiên. Những kỉ niệm trong sáng, đẹp đẽ ấy sẽ là hành trang theo chúng ta đi suốt chặng đường đời.
Phân tích nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 7
"Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại náo nức những kỉ niệm hoang mang của buổi tựu trường" là những dòng cảm xúc đọng lại sâu sắc trong lòng người đọc về truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh. Với ngòi bút đậm chất thơ nhẹ nhàng, tác giả đã khéo léo đưa người đọc trở về với khoảnh khắc tựu trường đầu tiên, khắc họa tinh tế cảm xúc nhân vật Tôi một cách chân thực và đầy xúc động.
Tôi đi học của Thanh Tịnh như một bản tự vấn tâm trạng, cảm xúc của chính tác giả khi mùa thu về, hồi tưởng lại khoảnh khắc ngày đầu tiên cắp sách tới trường với bao cảm xúc bâng khuâng, xa lạ.
Với lối viết giản dị nhưng đầy lôi cuốn, Thanh Tịnh đưa người đọc vào một không gian trong lành và dịu êm. Nhân vật Tôi hoài niệm và "không thể nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng".
Dòng cảm xúc từ trái tim lan tỏa ra bên ngoài, nghẹn ngào ở cổ họng khi nhớ về những ngày tháng ấy.
Trong dòng hồi tưởng, Tôi lâng lâng với khung cảnh mùa thu: "một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học".
Có lẽ ít ai quên được giây phút đầu tiên nép sau lưng mẹ đến trường, và nhân vật Tôi cũng vậy. Cảm xúc tuôn trào một cách tự nhiên và đầy xúc động, gieo vào lòng người đọc những bồi hồi khó quên.
Một sự thay đổi lớn trong suy nghĩ và hành động: "Tôi không lội qua sông thả diều như thằng Quý và không ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa". Điều này chứng tỏ nhận thức của nhân vật Tôi đã thực sự trưởng thành nhờ việc: Hôm nay tôi đi học.
Bằng cách diễn tả tâm lý nhân vật tinh tế, tác giả đã tái hiện lại đoạn hội thoại giữa Tôi và mẹ trong ngày đầu đến trường. Những ý nghĩ vừa ngây ngô vừa dễ thương khiến người đọc khó quên.
Cảm xúc của nhân vật Tôi khi đặt chân đến ngôi trường làng Mỹ Lý được tác giả tái hiện chân thực, sinh động. Sự so sánh giữa khoảng thời gian trước và sau khi đi học khiến Tôi trưởng thành hơn. Ngôi trường trong mắt cậu bé: "trường Mỹ Lý vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình Hòa Ấp. Sân nó rộng, mình nó cao hơn những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ". Có lẽ Tôi lo sợ vì những năm tháng ngồi trên ghế nhà trường liệu có học tốt không, có vi phạm điều gì không. Một sự chân thật đến tinh nghịch.
Nhân vật Tôi tinh tế quan sát xung quanh: "chung quanh những cậu bé vụng về lúng túng như tôi, các cậu chỉ theo sức mạnh dìu các cậu tới trước. Nói các cậu không đứng lại càng đúng hơn nữa. Vì hai chân các cậu cứ dềnh dàng mãi. Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả banh tưởng tượng...". Tâm trạng của những cậu bé lần đầu đi học đều giống nhau: ngơ ngác và sợ hãi.
Tuy nhiên, hình ảnh thầy hiệu trưởng "hiền từ và cảm động" khiến nhân vật Tôi và các bạn học trò cảm thấy yên tâm hơn. Hình ảnh thầy và tiếng trống trường trong buổi đầu tiên đi học đánh dấu một bước ngoặt mới trong cuộc đời các em.
Đặc biệt, "bàn tay dịu dàng đẩy tôi tới trước" của người mẹ đã khiến nhân vật Tôi can đảm và tự tin hơn. Những giọt nước mắt, tiếng khóc thút thít ấy là những khoảnh khắc neo giữ mãi trong lòng Tôi, hay nói đúng hơn là trong lòng tác giả, một cách chân thực và sâu sắc.
Hình ảnh tuổi thơ bỗng ùa về: "tôi đưa mắt thèm thuồng nhìn theo cánh chim. Một kỉ niệm cũ đi bẫy chim giữa cánh đồng lúa bay trên bờ sông Viêm sống lại đầy trong tâm trí tôi. Những tiếng phấn của thầy gạch mạnh trên bảng đen đưa tôi về cảnh thật". Một dòng suy nghĩ trong sáng và đáng trân trọng của cậu bé sắp bước sang giai đoạn mới trong cuộc đời với bài tập viết: Tôi đi học.
Thanh Tịnh như người chèo lái con thuyền cảm xúc, đưa người đọc trở về với ký ức ngày đầu tiên đi học. Lời văn mượt mà, nhẹ nhàng và sâu sắc khiến người đọc không thể quên được năm tháng ấy.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 8
Chắc chắn rằng, bất kỳ ai đã từng đọc “Tôi đi học” của Thanh Tịnh đều không khỏi xúc động và bồi hồi. Tác phẩm này đánh thức trong ta những ký ức về ngày đầu tiên đến trường, một ngày trọng đại trong cuộc đời, mà nhân vật tôi trong truyện cũng như chính chúng ta đang sống lại những khoảnh khắc đẹp đẽ xen lẫn chút lo lắng và hồi hộp.
Với tài năng kể chuyện điêu luyện, nhà văn đã dẫn dắt người đọc đi theo dòng cảm xúc của nhân vật tôi khi hồi tưởng về buổi đầu đi học. “Hằng năm cứ vào cuối thu, khi lá vàng rơi rụng và bầu trời điểm xuyết những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại trào dâng những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.” Mùa thu, mùa của sự dịu dàng và thanh bình, với ánh nắng vàng nhẹ nhàng, không còn chói chang như mùa hè, cũng là mùa tựu trường của nhân vật tôi và biết bao học sinh khác.
Cảm giác mà tôi nhớ nhất, không thể phai mờ, đó là “những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như những cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.” hay “Con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật xung quanh tôi đều thay đổi, bởi chính lòng tôi cũng đang có sự thay đổi lớn. Hôm nay tôi đi học.”
Những cảm xúc đầu đời, những trải nghiệm mới mẻ như ùa về qua từng thước phim quay chậm được Thanh Tịnh miêu tả một cách tinh tế và sâu lắng. “Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi sáng đầy sương thu và gió lạnh.” Đó là buổi sáng đẹp nhất, đáng nhớ nhất của nhân vật tôi. Buổi sáng ấy không chỉ thay đổi con người, suy nghĩ, nhận thức của tôi mà còn làm thay đổi cả cảnh vật xung quanh, bởi “Hôm nay tôi đi học.” Tôi thấy trước mắt mình “con đường làng dài và hẹp.
Con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần.” Nhưng giờ đây, tôi lại thấy nó lạ lẫm, cảnh vật dường như đều có sự đổi thay. Và điều quan trọng nhất chính là sự thay đổi trong chính con người tôi. “Tôi không còn lội qua sông thả diều như thằng Quý và không ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa.
Trong chiếc áo vải dù đen dài, tôi thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn.” Nhờ việc “Hôm nay tôi đi học” mà nhân vật tôi đã trưởng thành hơn, cảm thấy mình như đang trở thành người lớn, không còn thích chơi những trò chơi trẻ con như thằng Quý, thằng Sơn nữa. Tôi coi mình như một người khác, một người có trách nhiệm và chững chạc hơn.
Nhưng sự ngây ngô, dễ thương của một cậu bé lần đầu tiên đi học đã được Thanh Tịnh khắc họa một cách tài tình qua ý nghĩ “vừa non nớt vừa ngây thơ này: chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước.” Thật là trẻ con và hồn nhiên quá. Chỉ vì “Mấy cậu đi trước ôm sách vở nhiều lại kèm cả bút thước nữa.
Nhưng mấy cậu không để lộ vẻ khó khăn gì hết.” Tôi cũng muốn mình làm được như các bạn nên xin mẹ cầm luôn cả bút thước, nhưng mẹ tôi trả lời lại là “Thôi để mẹ nắm cũng được.” Vậy là cái ý nghĩ chắc chỉ người thạo mới cầm nổi xuất hiện, nó xuất hiện “nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.”
Dòng hồi tưởng về những ký ức đẹp đẽ này được đánh dấu rõ nét nhất là lúc nhân vật tôi đến trường. Trước mắt tôi “sân trường làng Mỹ Lý đông nghịt người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi và sáng sủa.” Có lẽ đây là lần đầu tiên nhân vật tôi đến một nơi đông người như vậy.
Và cũng giống như tôi, “mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa hay dám đi từng bước nhẹ. Họ như con chim non đứng trên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ.” Đây là tâm trạng chung không chỉ của nhân vật tôi mà là của tất cả chúng ta khi lần đầu tiên đến trường, lần đầu được gặp nhiều bạn bè, nhiều thầy cô như vậy.
Trước đó mấy hôm, nhân vật tôi đã từng ghé trường, đối với tôi trường lúc đó là “một nơi xa lạ”, mà tôi chỉ thấy là “nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà khác trong làng”. Nhân vật tôi lúc đó dường như cảm thấy trường là một nơi gì đó rất khác biệt và không thuộc tầm với của tôi.
Thế nhưng, giờ trước mặt tôi “Trường Mỹ Lý vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình Hòa Ấp.” Cảm giác trong nhân vật tôi hoàn toàn thay đổi. Tôi nhìn ngôi trường với ánh mắt vừa quen thuộc nhưng cũng vừa trang trọng, nghiêm túc. Có lẽ chính vì vậy mà nhân vật tôi cảm thấy “lo sợ vẩn vơ”.
Nhưng qua sự so sánh này, nhân vật tôi đã thêm thay đổi hơn, dường như tôi đang dần trở nên trưởng thành hơn, chín chắn hơn. Phải chăng tất cả chúng ta kể cả nhân vật tôi lần đầu đến trường đều cảm thấy rụt rè, e ngại, nhất là khi các bạn không quen trường, không quen lớp. “Chung quanh những cậu bé vụng về lúng túng như tôi cả. Các cậu không đi. Các cậu chỉ theo sức mạnh kéo dìu các cậu tới trước.
Nói các cậu không đứng lại càng đúng hơn nữa. Vì hai chân các cậu cứ dềnh dàng mãi. Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả bóng tưởng tượng.” Tất cả các cậu đều sợ sệt, nhùng nhằng mãi, không dám đi, nhưng cũng không nỡ đứng lại, rồi bỗng nhiên có “một cậu đứng đầu ôm mặt khóc.
Tôi bất giác quay lưng lại, dúi đầu vào lòng mẹ và bật khóc nức nở. Phía sau lưng tôi, trong đám học trò mới, vài tiếng thút thít ngập ngừng vang lên. Nhưng ông đốc trường Mỹ Lý, một người hiền từ, nhân hậu và kiên nhẫn, đã xoa dịu nỗi sợ hãi của các cậu bé. Dần dần, họ bắt đầu bước vào lớp với sự tự tin hơn.
Một điều kỳ diệu đã xảy ra. Cảm giác xa lạ khi nhìn những vật treo trên tường lớp học dần tan biến, thay vào đó là sự thân thuộc và ấm áp. Tôi thậm chí còn cảm thấy bàn ghế, chỗ ngồi đó là của riêng mình. Ngay cả người bạn ngồi cạnh, dù chưa từng quen biết, cũng không khiến tôi cảm thấy xa lạ. Dường như có một sợi dây vô hình nào đó đang kết nối chúng tôi lại với nhau.
“Một con chim nhỏ liệng đến đậu trên bậu cửa sổ, hót vài tiếng rụt rè rồi vỗ cánh bay cao. Tôi đưa mắt nhìn theo cánh chim với ánh mắt thèm thuồng. Ký ức về những ngày thơ ấu, khi tôi còn là một đứa trẻ ngây ngô, vui đùa bẫy chim giữa cánh đồng lúa bên bờ sông Viêm, bỗng ùa về trong tâm trí.” Ký ức ấy trái ngược hoàn toàn với con người hiện tại của tôi. Tôi đã trưởng thành hơn, biết suy nghĩ hơn, bởi giờ đây tôi đã bước vào một chương mới của cuộc đời: “Bài tập viết: Tôi đi học.”
Nhà văn Thanh Tịnh thật tài hoa. Những câu văn, những dòng cảm xúc của ông nhẹ nhàng, mơ hồ nhưng đầy chất thơ. Ông như một người lái đò trên dòng sông bình lặng, đưa chúng ta từ cảm xúc này sang cảm xúc khác. Dòng tâm trạng của nhân vật tôi về buổi đầu đi học cũng chính là tâm trạng chung của bất kỳ ai lần đầu cắp sách đến trường.
..........Tham khảo chi tiết tại file tải dưới đây..........
- Tả chiếc xe đạp của em - Dàn ý chi tiết & 11 bài văn mẫu lớp 4 đặc sắc và ấn tượng nhất
- KHTN 8 Bài 11: Khám Phá Thang pH - Giải Bài Tập Chân Trời Sáng Tạo Trang 53, 54, 55
- KHTN 8 Bài 16: Khám phá Áp suất - Giải bài tập Chân trời sáng tạo trang 81, 82, 83
- Kể lại câu chuyện Chiếc tẩu - Bài văn mẫu kể chuyện lớp 4 bộ sách Cánh diều đầy cảm xúc và sáng tạo
- Bài văn tả người hay nhất (327 mẫu) – Những bài văn đặc sắc dành cho học sinh lớp 5 giúp phát triển kỹ năng viết