Văn mẫu lớp 7: Cảm nhận sâu sắc tình cảm bà cháu qua bài thơ Tiếng gà trưa - Tuyển tập 7 bài văn hay nhất
Xuân Quỳnh, một trong những nhà thơ nổi bật của nền văn học Việt Nam, đã để lại dấu ấn sâu sắc qua tác phẩm Tiếng gà trưa. Bài thơ này là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 7, giúp học sinh khám phá những giá trị nhân văn sâu sắc.

EduTOPS mang đến Bài văn mẫu lớp 7: Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa, một tài liệu tham khảo hữu ích dành cho các em học sinh.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 1
Trên đời này, tình cảm gia đình luôn là thứ tình cảm thiêng liêng, cao quý và tràn đầy ý nghĩa nhất. Đó có thể là sự bảo vệ âm thầm nhưng vững chắc của người cha, là sự dịu dàng và chăm sóc tận tâm của người mẹ, và còn là tình yêu thương vô bờ bến từ ông bà. Tuổi thơ của chúng ta cũng nhờ có ông bà mà trở nên ấm áp và đong đầy kỷ niệm.
Bà - một tiếng gọi giản dị nhưng chứa đựng biết bao tình cảm yêu thương. Hình ảnh người bà hiền hậu, luôn ân cần chỉ bảo con cháu những bài học về đạo lý và cuộc sống. Người bà luôn dành trọn tình yêu thương, sự quan tâm và lo lắng cho những đứa cháu nghịch ngợm... Ta có thể bắt gặp hình ảnh người bà như thế trong bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh. Bài thơ đã để lại trong tôi nhiều ấn tượng sâu sắc, đặc biệt là vẻ đẹp giản dị của tình bà cháu.
Bài thơ năm chữ tự do đã khắc họa những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ, tình cảm bà cháu nồng ấm và lòng yêu nước sâu sắc của người chiến sĩ. Trên đường hành quân xa, người chiến sĩ dừng chân bên một xóm nhỏ. Nghe tiếng gà “cục tác… cục ta”, lòng anh trào dâng bao cảm xúc. Dòng hồi tưởng từ hiện tại trôi về quá khứ, mang theo biết bao kỷ niệm xúc động:
“Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Tác giả sử dụng điệp từ “nghe” để nhấn mạnh nỗi xúc động của người chiến sĩ khi nghe tiếng gà trưa. Từ “nghe” ở đây không chỉ bằng thính giác mà còn bằng cảm nhận, sự hồi tưởng và nhớ lại. Tiếng gà trưa gợi nhớ bao kỷ niệm đẹp đẽ thời thơ ấu được sống trong tình yêu thương của bà, giúp anh vơi đi mệt mỏi trên chặng đường hành quân. Qua đó, ta cảm nhận được tình yêu quê hương tha thiết của người lính trẻ.
Trong năm khổ thơ giữa, tiếng gà trưa đã gợi nhớ bao kỷ niệm sâu sắc thời thơ ấu sống trong tình yêu thương của bà. Làm sao quên được lời mắng yêu chân thành, giản dị mà đầy ắp tình thương của bà:
“Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!”
Sợ bị lang mặt, “cháu về lấy gương soi, lòng dại thơ lo lắng”. Kỷ niệm rất đỗi đời thường, bình dị nhưng sâu sắc và chân thật.
Bà luôn chịu thương chịu khó, chắt chiu từng chút một để chăm lo cho đàn gà:
“Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp”
Cứ mỗi mùa đông, bà lại “lo đàn gà toi, mong trời đừng sương muối để cuối năm bán gà” và mua quần áo mới cho cháu:
“Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Khi được quần áo mới, người cháu vui sướng khôn xiết. Cháu không hề chê ống quần rộng hay áo trúc bâu, vì hiểu được sự vất vả và tình yêu thương mà bà đã dành cho mình.
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Tác giả sử dụng điệp từ “vì” để nhấn mạnh lý do khiến người chiến sĩ lên đường chiến đấu. Không phải vì những lý do cao xa nào khác, mà chính là vì bà, vì quê hương thân thương với tiếng gà cục tác và ổ trứng hồng tuổi thơ.
Âm thanh tiếng gà trưa giản dị mà thiêng liêng được lặp lại bốn lần xuyên suốt bài thơ, như một lời nhắc nhở và lay gọi những tình cảm đẹp đẽ. Qua đó, ta thấy được tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương, đất nước bao la của người chiến sĩ. Đó là một tình bà cháu đẹp đẽ, nồng ấm và chan chứa yêu thương.
Tiếng gà trưa không chỉ là âm thanh quen thuộc trong đời sống làng quê mà còn là tiếng vọng của ký ức, của những hồi ức đẹp đẽ. Hình ảnh người bà trong bài thơ khiến cảm xúc trong tôi trào dâng, nhớ về người bà đã khuất của mình. “Tiếng gà trưa” thực sự là một bài thơ giàu cảm xúc và ý nghĩa.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 2
Tình bà cháu là một thứ tình cảm gần gũi, tự nhiên và vô cùng thiêng liêng, sâu sắc. Nhà thơ Xuân Quỳnh đã viết nên một bài thơ thật hay về đề tài giản dị mà đầy xúc động này. Đó là bài thơ “Tiếng gà trưa”.
Nhân vật trữ tình của bài thơ là một người chiến sĩ trẻ. Theo tiếng gọi của Tổ quốc, anh đã tạm gác lại sách vở để lên đường chiến đấu chống Mỹ. Bao trùm bài thơ là nỗi nhớ bà, nhớ quê hương da diết, cồn cào. Những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu sâu nặng đã làm sâu sắc thêm tình yêu gia đình, quê hương, đất nước.
Mở đầu bài thơ là hình ảnh người chiến sĩ dừng chân nghỉ ngơi tại một xóm nhỏ bên đường khi đang hành quân. Tiếng gà trưa vang lên bất chợt, đánh thức những kỷ niệm tuổi thơ:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Chỉ từ một tiếng gà bất chợt nghe được giữa buổi trưa hè nóng nực, người chiến sĩ đã sống lại những kỷ niệm trong quá khứ. Tiếng gà trưa quen thuộc ấy không chỉ làm xao động cái nắng hè, giúp bàn chân đỡ mỏi sau chặng đường dài, mà còn gợi lên bao khát vọng tuổi thơ và làm xao động cả tâm hồn. Điệp từ “nghe” được lặp lại nhiều lần đã nhấn mạnh tình cảm nồng nàn của người chiến sĩ đối với quê hương, thể hiện sự rung cảm sâu sắc trong tâm hồn anh.
Tuổi thơ của người lính cũng gắn liền với những tiếng gà đáng yêu, đáng nhớ:
“Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng…”
Làm sao có thể quên được hình ảnh “Ổ rơm hồng những trứng”, những chị gà mái mơ, mái vàng với bộ lông rực rỡ, tươi đẹp. Làm sao có thể quên được hình ảnh người bà kính yêu, một đời tần tảo, chắt chiu vì con vì cháu. Thương biết mấy, hồn nhiên biết mấy cảnh đứa cháu nhìn trộm gà đẻ bị bà mắng: “Gà đẻ mà mày nhìn, rồi sau này lang mặt”. Bị bà mắng, cháu không khóc mà lại có những hành động thật đáng yêu: “Cháu về lấy gương soi, lòng dại thơ lo lắng”. Giờ đây, người cháu ước ao được trở về thời thơ ấu để lại được nghe tiếng mắng yêu của bà, được thấy bà khum tay soi trứng, chắt chiu từng quả trứng hồng, những mầm hy vọng nhỏ để có được một đàn gà con đông đúc:
“Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông đến
Bà lo đàn gà toi…
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới”
Suốt một đời làm lụng vất vả, bà chẳng bao giờ nghĩ đến bản thân, bởi đứa cháu là tất cả đối với bà. Bà lo cho đàn gà, mong chúng không bị dịch bệnh để mỗi mùa đông tới: “Cháu được quần áo mới”. Mong ước của đứa cháu được “cái quần chéo go” hay “cái áo cánh trúc bâu” còn mới hồ sột soạt và thơm mùi vải mới đã được nhân lên gấp bội trong lòng bà. Hạnh phúc gia đình giản dị, đầm ấm và thiêng liêng với bao khát vọng tuổi thơ dường như gói gọn cả trong tiếng gà trưa:
“Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng”
Giờ đây, khi đã cầm chắc cây súng nơi biên cương, hình ảnh ấy vẫn luôn in đậm trong tâm hồn, trong những giấc mơ và hoài bão của người chiến sĩ. Đối với anh, đó là quê hương. “Tiếng gà trưa” là tất cả, là hạnh phúc, là tình yêu thương vô bờ. Chúng đã thắp sáng tâm hồn anh, đưa anh đến một khung trời đẹp đẽ với ổ trứng hồng xinh xinh.
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà: “Cục tác”
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Khổ thơ cuối cùng là lời tâm sự chân thành của người cháu gửi về người bà kính yêu nơi hậu phương. Trải qua bao thử thách, giờ đây anh mong ước những điều thật bình dị. Nơi chiến trường xa xôi, trái tim anh luôn hướng về quê hương, mong có sức khỏe và nghị lực để chiến đấu vì hạnh phúc em thơ, vì người bà yêu dấu, vì xóm làng thân thuộc, và hơn cả là vì tiếng gà trưa gần gũi, yêu thương. Điệp từ “vì” được sử dụng tài tình, làm cho mục đích chiến đấu của anh càng trở nên cao cả và thiêng liêng.
Bài thơ sử dụng thể thơ năm chữ, tạo nên sự linh hoạt trong việc diễn tả tâm tư, suy nghĩ của nhân vật trữ tình về tuổi thơ và người bà kính yêu. Đặc biệt, cụm từ “Tiếng gà trưa” được lặp lại nhiều lần, như tiếng gà “ò…ó…o…” vang vọng, trở thành điệp khúc bất tử, gợi nhớ về tuổi thơ đầy yêu thương và say mê.
Đối với người chiến sĩ trong “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh, tình yêu dành cho bà và nỗi nhớ tuổi thơ đã trở thành nguồn cảm hứng cho tình yêu đất nước thiêng liêng và sâu lắng.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 3
Tình bà cháu luôn là thứ tình cảm thiêng liêng, gần gũi và ấm áp. Hình ảnh người bà gắn liền với những ký ức tuổi thơ hồn nhiên, trong sáng. Đến với “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh, ta sẽ bắt gặp một tình bà cháu bình dị mà vô cùng cảm động.
Dòng cảm xúc về bà được đánh thức từ một âm thanh quen thuộc của đời sống - “tiếng gà trưa”. Đây cũng chính là thi tứ xuyên suốt tác phẩm:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Âm thanh bình dị của làng quê đã đánh thức bao kỷ niệm tuổi thơ trong lòng người lính. Điệp từ “nghe” được lặp lại ba lần thể hiện sự xúc động nghẹn ngào. “Nghe” ở đây không chỉ bằng tai mà bằng cả tâm hồn, bằng tình yêu thương dành cho người bà kính yêu. Bà luôn dành cho cháu sự quan tâm, lo lắng và tình yêu thương vô bờ:
“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng:
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng”
Lời mắng yêu của bà sao mà ấm áp và gần gũi. Người cháu ngây thơ tưởng lời bà là thật, vội về lấy gương soi mà lòng đầy lo lắng. Kỷ niệm tuy bình dị, đời thường nhưng lại vô cùng sâu sắc. Đọc câu thơ, ta như nghe văng vẳng lời bà của mình vẫn thường dặn dò ngày nào.
Tình bà cháu sâu nặng được thể hiện qua hình ảnh người bà tảo tần, lo toan từng ngày:
“Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp”
Ta như thấy được sự tỉ mỉ, chắt chiu của bà khi lựa từng quả trứng cho con gà mái ấp. Đó là tình yêu thương vô bờ bến mà bà dành cho cháu. Bà luôn hy sinh tất cả để cháu có được những điều tốt đẹp nhất:
“Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh chúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Nỗi lo lắng của bà cho đàn gà mỗi khi gió mùa về cũng là vì hạnh phúc của cháu. Bà mong trời đừng sương muối để cuối năm bán gà, cháu có được bộ quần áo mới. Sự vất vả, hy sinh của bà là để đổi lấy niềm vui và tiếng cười của cháu. Bộ quần áo tuy không vừa vặn nhưng chứa đựng tất cả tình yêu thương và sự chắt chiu của bà. Hiểu được điều đó, người cháu nhắc lại những kỷ niệm tuổi thơ với lòng kính yêu và trân trọng vô bờ dành cho bà.
Tình bà cháu càng trở nên thiêng liêng, cao cả khi gắn liền với tình yêu Tổ quốc:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Người chiến sĩ lên đường ra trận không chỉ vì tình yêu Tổ quốc mà còn vì một lý do giản dị: vì bà, vì xóm làng thân thuộc - nơi có tiếng gà cục tác và ổ trứng hồng tuổi thơ.
Tình bà cháu giản dị, gần gũi mà ấm áp, thiêng liêng chính là nguồn cảm hứng xuyên suốt bài thơ, tạo nên giá trị của tác phẩm. Thành công của bài thơ còn nằm ở việc đánh thức những tình cảm cao đẹp với người thân yêu luôn hiện hữu trong mỗi chúng ta.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 4
Đề tài về người bà, người mẹ đã trở nên quen thuộc trong thơ ca, đặc biệt là thơ ca kháng chiến. Những người bà, người mẹ ấy hiện lên giản dị mà cao cả với tình yêu thương bao la. Hiểu được điều đó, Xuân Quỳnh đã viết bài thơ “Tiếng gà trưa” về người bà kính yêu của mình. Đọc bài thơ, người đọc không khỏi xúc động trước tình cảm bà cháu mộc mạc mà sâu nặng.
Hình ảnh người bà trong ký ức của Xuân Quỳnh gắn liền với kỷ niệm về tiếng gà trưa. Khi nghe tiếng gà “cục ta cục tác” vọng ra từ một xóm nhỏ trên đường hành quân, bao kỷ niệm tuổi thơ bên bà đã ùa về:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Tuổi thơ ấy là tuổi thơ tươi đẹp bên bà, bên “ổ trứng hồng của tuổi thơ”, một tuổi thơ êm đềm, hồng tươi trong sự chở che của bà. Trong không gian ký ức xa xăm ấy, bà của Xuân Quỳnh hiện lên thật mộc mạc, giản dị qua tiếng mắng yêu:
“- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!”
Hình ảnh bà không hề xa lạ hay được lý tưởng hóa mà vô cùng thân thuộc, giản dị. Cả bài thơ không có một cử chỉ hay lời nói trực tiếp nào thể hiện tình yêu thương của bà dành cho cháu, nhưng qua sự tảo tần chăm lo đàn gà hàng ngày, người đọc thấm thía tấm lòng của bà:
“Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối”
Đối với người dân quê nghèo, đàn gà là một tài sản tuy nhỏ nhưng cũng gánh vác phần nào lo toan trong gia đình. Mất đàn gà là một mất mát không nhỏ. Đặc biệt, với người bà trong bài thơ, đó còn là niềm vui tuổi thơ của đứa cháu nhỏ:
“Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Mọi sự lo toan, vất vả của bà dành cho đàn gà cũng chỉ để đổi lấy cho cháu bộ quần áo mới cuối năm với “cái quần chéo go, cái áo trúc bâu” để cháu có cái tết hạnh phúc. Món quà tuy nhỏ nhưng chứa đựng biết bao mồ hôi, công sức và tình yêu thương vô bờ của bà.
Biết được tình cảm ấy, người cháu không khỏi cảm động và yêu thương bà vô cùng. Khi nhớ về những kỷ niệm bên bà, nhớ về sự tần tảo sớm hôm của bà, nhớ về tình yêu thương của bà, Xuân Quỳnh dâng lên một lòng quyết tâm sâu sắc:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Hình ảnh người bà bé nhỏ nhưng đã được nâng lên ngang tầm với tổ quốc lớn lao. Phải chăng tình yêu tổ quốc của tác giả bắt nguồn từ chính tình yêu với làng xóm, tình yêu với bà. Lòng quyết tâm đánh đuổi quân giặc là bởi sự thúc giục của những tình cảm bình dị mà lớn lao ấy.
Bài thơ thể hiện tình cảm bà cháu chân thành, giản dị mà không kém phần lớn lao. Chính những tình cảm giản dị ấy đã kết tinh thành tình yêu tổ quốc của bao thế hệ, trở thành động lực cho mỗi bước chân nhà thơ trên con đường hành quân đầy gian lao và thử thách.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 5
Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ nổi tiếng. Trong số các tác phẩm của chị, bài thơ “Tiếng gà trưa” là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ của Xuân Quỳnh.
Bài thơ thể hiện một cách nhẹ nhàng và sâu lắng tình cảm bà cháu của một cô thanh niên đi du kích, nhớ về người bà của mình khi đang trên đường hành quân:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
Cục cục tác cục ta”
Mở đầu bài thơ là hoàn cảnh sáng tác “tiếng gà trưa”. Những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu thắm thiết được gợi nhớ. Nỗi nhớ nhà là tâm trạng chung của những người lính trẻ vừa rời ghế nhà trường để cầm súng bảo vệ quê hương. Nỗi nhớ ấy không xa vời mà được thể hiện một cách giản dị, cụ thể qua tiếng gà trưa, làm xao xuyến tấm lòng người lính:
“Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Điệp từ “nghe” được lặp lại ba lần, thể hiện nỗi nhớ nhà tha thiết. Quê hương hiện lên rõ nét qua ký ức tuổi thơ của người nữ chiến sĩ. “Tiếng gà trưa” gợi nhớ về “ổ rơm hồng những trứng” với những chú gà mái mơ, mái vàng bên những ổ trứng hồng đẹp đẽ.
Những cô gà mái mơ, mái vàng cũng là ký ức về người bà thân yêu. Đó là những lần người cháu tò mò xem trộm trứng gà và bị bà mắng yêu: “- Gà đẻ mà mày nhìn/Rồi sau này lang mặt!”. Bà chắt chiu từng quả trứng để cuối năm bán, mua quần áo mới cho cháu với bao mong mỏi:
“Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới”
Điều đó thể hiện tình yêu thương và sự chăm sóc của bà dành cho cháu. Những kỷ niệm ấy được nhà thơ miêu tả nhẹ nhàng mà đầy tài tình.
“Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Chỉ với những câu thơ giản dị, tác giả đã khắc họa sâu sắc tâm tư người đọc một cách tự nhiên.
“Tiếng gà trưa
Mang bao niềm hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng”
Những hình ảnh tuổi thơ lần lượt hiện về, khiến người cháu càng thêm yêu quê hương. Bảo vệ quê hương cũng chính là bảo vệ những tình cảm và hình ảnh đẹp của quê hương, của người thân yêu. Điều đó thôi thúc chúng ta tiến lên phía trước.
Nhờ những câu thơ nhẹ nhàng mà đầy tình cảm, bài thơ đã trở thành một trong những tác phẩm hay nhất về tình bà cháu trong thời kỳ kháng chiến. Hình ảnh người bà sẽ mãi đọng lại trong lòng độc giả không chỉ hôm nay mà cả mai sau.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 6
Xuân Quỳnh là một trong những nữ thi sĩ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Bài thơ “Tiếng gà trưa” của chị đã khắc họa tình cảm bà cháu một cách chân thành và sâu sắc.
Người cháu đang trên đường hành quân, ghé vào một xóm nhỏ để nghỉ ngơi. Bỗng nhiên, tiếng gà trưa vang lên - âm thanh quen thuộc của tuổi thơ. Từ đó, những kỷ niệm về bà và tuổi thơ bên bà ùa về:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Những ngày tháng sống bên bà tuy vất vả nhưng tràn đầy hạnh phúc vì có tình yêu thương của bà:
“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng”
Kỷ niệm đáng nhớ nhất là khi cháu tò mò xem gà đẻ trứng và bị bà mắng. Lời mắng của bà thể hiện sự quan tâm, lo lắng dành cho đứa cháu ngây thơ.
Rồi cả những chắt chiu, dành dụm của bà với mong muốn cho cháu có cuộc sống đầy đủ, ấm no:
“Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp”
Đôi bàn tay lao động cả đời nâng niu từng quả trứng cho con gà mái ấp. Đó là nguồn sống để bà bán đi, cuối năm có tiền mua quần áo mới cho cháu. Bà hiện lên với vẻ đẹp của đức hy sinh - phẩm chất tiêu biểu của con người Việt Nam. Cả đời bà vất vả lo cho con cháu mà chẳng nghĩ đến bản thân.
Nhớ về bà với những kỷ niệm đẹp, người cháu dành cho bà tình yêu thương và sự kính trọng:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Nhà thơ khéo léo sử dụng điệp từ “vì” để nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người cháu. Khi trưởng thành, cháu tham gia chiến đấu bảo vệ tổ quốc. Trước hết là vì lòng yêu nước - “vì lòng yêu Tổ quốc”, sau đó là vì tình yêu quê hương - “yêu xóm làng thân thuộc”. Và hơn cả, đó còn là vì người bà của mình - “Bà ơi, cũng vì bà”. Tiếng gọi “Bà ơi” vang lên trìu mến, yêu thương. Cháu mong muốn đóng góp để mang lại cuộc sống hòa bình cho bà và những người thân yêu.
Tình bà cháu - một tình cảm giản dị mà sâu sắc. Chính tiếng gà trưa đã khơi gợi những kỷ niệm tuổi thơ và tình cảm bà cháu.
Phân tích tình cảm bà cháu trong Tiếng gà trưa - Mẫu 7
Xuân Quỳnh là nhà thơ của những tình cảm đời thường. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của chị là “Tiếng gà trưa”. Nổi bật trong bài thơ là tình cảm bà cháu chân thành, sâu nặng.
Nhà thơ đã xây dựng một tình huống độc đáo để khắc họa tình cảm bà cháu. Đó là người chiến sĩ trên đường hành quân xa, tình cờ ghé vào một xóm nhỏ để nghỉ ngơi. Bỗng nhiên, tiếng gà vang lên đánh thức ký ức tuổi thơ sống bên bà:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Đối với người chiến sĩ, những ngày tháng sống bên bà tuy vất vả nhưng tràn đầy hạnh phúc. Bởi tình yêu thương của bà luôn dạt dào.
“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng”
Người cháu nhớ lại một lần xem trộm gà đẻ trứng và bị bà mắng. Lời mắng của bà chứa đựng sự quan tâm, lo lắng dành cho cháu.
Càng yêu thương cháu, bà càng muốn dành cho cháu những điều tốt đẹp nhất. Bà chắt chiu, chăm lo cho đàn gà mau lớn:
“Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp”
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới"
Cả cuộc đời bà không một giây phút nào nghĩ đến bản thân, mà chỉ hết lòng lo cho cháu. Bà mong trời đừng sương muối để cuối năm bán gà, mua quần áo mới cho cháu. Sự tần tảo, hy sinh của bà khiến cháu vô cùng xúc động.
Cháu nhớ về bà với những hình ảnh giản dị mà thân thuộc. Vẻ đẹp của bà nằm ở sự bình dị đó:
“Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Người cháu dành cho bà tất cả sự kính trọng và yêu thương sâu sắc:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Xuân Quỳnh đã sử dụng biện pháp tu từ “vì” để nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người cháu. Khi trưởng thành, cháu tham gia chiến đấu bảo vệ tổ quốc. Trước hết là vì lòng yêu nước - “vì lòng yêu Tổ quốc”, sau đó là vì tình yêu quê hương - “yêu xóm làng thân thuộc”. Và hơn cả, đó còn là vì bà - “Bà ơi, cũng vì bà”. Tiếng gọi “Bà ơi” vang lên trìu mến, yêu thương. Cháu chiến đấu cũng vì mong muốn mang lại cuộc sống hòa bình cho bà.
“Tiếng gà trưa” là một bài thơ cảm động về tình bà cháu, mang đậm phong cách tiêu biểu của Xuân Quỳnh. Tác phẩm không chỉ khắc họa tình cảm gia đình mà còn gợi lên lòng yêu nước sâu sắc.
- Văn mẫu lớp 7: Dàn ý phân tích bài ca dao Nhiễu điều phủ lấy giá gương (3 mẫu) - Tuyển tập văn mẫu hay và ý nghĩa dành cho học sinh lớp 7
- Văn mẫu lớp 7: Giải thích ý nghĩa sâu sắc của câu tục ngữ 'Thất bại là mẹ thành công' qua 3 đoạn văn mẫu xuất sắc
- Văn mẫu lớp 7: Dàn ý chi tiết giải thích câu tục ngữ 'Có chí thì nên' (4 mẫu) - Tuyển tập bài văn mẫu hay nhất
- Viết: Rèn luyện kỹ năng viết đoạn văn biểu đạt tình cảm và cảm xúc - Tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo, Tập 2, Bài 5
- Văn Mẫu Lớp 7: Giải Thích Ý Nghĩa Sâu Sắc Câu Tục Ngữ 'Ăn Quả Nhớ Kẻ Trồng Cây' - 3 Đoạn Văn Mẫu Xuất Sắc