Văn mẫu lớp 11: Nghị luận sâu sắc về tác phẩm văn học hoặc điện ảnh - Tuyển tập những bài văn hay nhất

Văn mẫu lớp 11: Nghị luận sâu sắc về tác phẩm văn học hoặc điện ảnh mang đến những bài văn mẫu xuất sắc, giúp học sinh tự học, mở rộng kiến thức và trau dồi kỹ năng viết văn nghị luận một cách chuyên nghiệp và ấn tượng.

Nghị luận về tác phẩm văn học (kịch bản văn học) hoặc tác phẩm nghệ thuật (bộ phim) dưới đây sẽ cung cấp nguồn tư liệu tham khảo phong phú, giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho việc học. Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo thêm các bài văn nghị luận về tác phẩm văn học (truyện thơ) hoặc nghệ thuật (bài hát) cùng nhiều tài liệu khác tại chuyên mục Văn 11 Chân trời sáng tạo.

Nghị luận về một kịch bản văn học - Mẫu 1

Văn bản Lời má năm xưa là một tác phẩm giàu ý nghĩa, khắc họa mối quan hệ sâu sắc giữa con người và thiên nhiên, đồng thời truyền tải những bài học quý giá về tình yêu thương và trách nhiệm.

Văn bản kể lại câu chuyện tuổi thơ của một chàng trai, khi còn là cậu bé, đã vô tình bắn trúng một chú chim thằng chài bên bến sông. Nhờ lời khuyên nhủ đầy yêu thương của má, cậu đã cứu chữa và cố gắng giữ lại sự sống cho chú chim. Tuy nhiên, nỗi ân hận và day dứt về hành động của mình vẫn theo cậu mãi về sau. Chi tiết này cho thấy vai trò quan trọng của sự giáo dục từ gia đình, đặc biệt là từ người mẹ, người đã gián tiếp cứu sống chú chim và dạy con bài học về lòng nhân ái, sự bao dung và tình yêu thiên nhiên.

Văn bản không chỉ nổi bật về giá trị nội dung mà còn sâu sắc về nghệ thuật. Tác giả khéo léo miêu tả tâm trạng ăn năn, hối hận và day dứt của nhân vật “tôi” khi nhớ lại hành động của mình, qua đó làm nổi bật tính cách giàu tình cảm và lòng trắc ẩn của cậu bé. Đồng thời, tác phẩm cung cấp thông tin về loài chim thằng chài (chim bói cá), một loài chim mang nhiều phẩm chất cao quý như sự hi sinh và tinh thần đoàn kết. Hình ảnh người má của nhân vật “tôi” được khắc họa với sự thông minh, lương thiện và thấu hiểu, thể hiện vai trò quan trọng của người mẹ trong việc giáo dục và định hướng nhân cách cho con. Qua đó, tác phẩm nhấn mạnh mối quan hệ gắn bó giữa con người và thiên nhiên, khuyến khích mọi người biết trân trọng và bảo vệ môi trường sống.

Có thể khẳng định, văn bản Lời má năm xưa là một tác phẩm xuất sắc, mang giá trị sâu sắc cả về nội dung lẫn nghệ thuật, để lại nhiều bài học ý nghĩa cho người đọc.

Nghị luận về một kịch bản văn học - Mẫu 2

Khi nhắc đến thời kỳ Phục hưng, William Shakespeare luôn là cái tên được nhớ đến đầu tiên, người được coi là linh hồn của thời đại. Hầu như không có tác phẩm nào của ông mà không đề cập đến tình yêu, một tình yêu đa dạng và phong phú như chính cuộc sống. Trong số đó, Romeo và Juliet là vở bi kịch nổi tiếng nhất của Shakespeare. Qua vở kịch, tác giả đã làm nổi bật sức mạnh của tình yêu, đồng thời đưa nghệ thuật kịch lên đến đỉnh cao.

Kịch bản văn học là một dạng tác phẩm văn học, mang đầy đủ đặc điểm của nghệ thuật ngôn từ. Đặc trưng của kịch thường bao gồm các yếu tố như xung đột và cách giải quyết xung đột, hành động kịch, ngôn ngữ kịch,… Dựa vào nội dung và ý nghĩa, kịch có thể được phân loại thành ba thể loại chính: hài kịch, bi kịch, và chính kịch. Romeo và Juliet là một vở bi kịch tình huống, nơi mà nhân vật chính phải đối mặt với những hoàn cảnh éo le, dẫn đến nỗi đau và cái chết. Bi kịch thường được đặc trưng bởi sự thắt nút và mở nút của xung đột, với kết thúc thường là sự tiêu vong của nhân vật chính.

Chủ đề chính của vở kịch là tình yêu, một bản tình ca bất tử ca ngợi sức mạnh của tình yêu đã chiến thắng hận thù và những thế lực đen tối trong xã hội. Nội dung vở kịch xoay quanh mối tình của đôi trai gái đến từ thành Veron. Tình yêu của Romeo và Juliet là một tình yêu trong sáng, thơ mộng, mãnh liệt và thủy chung. Tình yêu đó vừa giản dị, đời thường, lại vừa cao thượng, đối lập với những dục vọng tầm thường. Romeo đã vượt qua mối thù truyền kiếp và bức tường thành của lễ giáo phong kiến. Juliet cũng không để những hận thù vô nghĩa ngăn cản, nàng mạnh mẽ bộc lộ tình yêu của mình, một tình yêu vừa mãnh liệt vừa duyên dáng, táo bạo mà thơ ngây. Vượt lên trên mọi ràng buộc, nàng dám nói lên tình yêu say đắm của mình: “Chàng Montaghiu tuấn tú ơi, em yêu chàng say đắm,... ngờ em là kẻ trăng hoa”. Lời nói của Juliet cũng là lời tuyên ngôn của tuổi trẻ. Romeo và Juliet đã biết trân trọng từng khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng quý giá khi gặp nhau, và sẵn sàng hi sinh để bảo vệ lời thề chung thủy. Đồng thời, họ đã cho thấy cuộc đấu tranh quyết liệt cho hạnh phúc và tình yêu, chống lại những thành kiến và uy quyền của lễ giáo phong kiến. Tác phẩm kết thúc bằng cái chết của cả hai nhân vật, nhưng lại mở ra chiến thắng của chủ nghĩa nhân văn, được minh chứng bằng cái bắt tay giữa hai dòng họ Montaghiu và Capiulet, để đời đời ghi nhớ câu chuyện tình yêu bất tử ấy. Chiến thắng của vở kịch là chiến thắng của chủ nghĩa nhân văn trước sự vô nhân đạo của chế độ phong kiến trung cổ. Cái chết đã cảm hóa lòng người, thay đổi mối quan hệ giữa hai dòng họ, và nhà nghiên cứu Micanski đã gọi đây là “vở bi kịch lạc quan”.

Bút pháp lãng mạn và chất liệu hiện thực đã tạo nên vẻ đẹp kỳ diệu trong tình cảm của Romeo và Juliet. Cuộc gặp gỡ của họ tràn đầy sức mạnh của thơ trữ tình, xen lẫn những khoảnh khắc đau thương, bi ai. Shakespeare đã làm cho vở kịch trở nên chân thực, gần gũi với cuộc đời hơn bao giờ hết bằng cách kết hợp sự đa dạng và biến hóa của hành động kịch, xen kẽ giữa cái bi và cái hài, cái cao cả và cái thấp hèn, giữa niềm vui và nỗi buồn, hạnh phúc và đau khổ,… Ông cũng rất thành công trong việc xây dựng nhân vật với những tính cách sinh động và chân thực. Ngoài ngoại hình lý tưởng, tác giả còn chú trọng miêu tả nội tâm nhân vật sao cho phù hợp với chuỗi hành động. Ngôn ngữ kịch đặc sắc, với vốn từ đồ sộ nhưng vô cùng giản dị, thân thuộc - đó là ngôn ngữ mà nhân dân hiểu được, là ngôn ngữ của quần chúng nhưng không vì thế mà trở nên tầm thường.

Với thiên tài nghệ thuật của mình, Shakespeare đã tỏa sáng và để lại dấu ấn sâu đậm, khẳng định vị trí chủ soái của mình trên sân khấu kịch. Chủ đề tình yêu với cách khai thác độc đáo, cùng nghệ thuật kịch đặc sắc, đã tạo nên chất trữ tình thi vị, chất men say ngây ngất, có sức cuốn hút kỳ diệu trong Romeo và Juliet. Khi đọc kiệt tác này, độc giả không khỏi nhớ đến những mối tình ngang trái không có kết thúc viên mãn, nhưng vẫn đẹp đẽ và thiêng liêng:

“Nợ tình chưa trả cho ai
Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan,...”