Soạn bài Lễ rửa làng của người Lô Lô - Kết nối tri thức 7 Ngữ văn lớp 7 trang 84 sách Kết nối tri thức tập 2

Lễ rửa làng của người Lô Lô mang đến cho độc giả những thông tin hấp dẫn và giá trị. Do đó, EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Lễ rửa làng của người Lô Lô, một nguồn tham khảo hữu ích để khám phá sâu hơn về văn hóa độc đáo này.

Các bạn học sinh lớp 7 có thể tham khảo tài liệu này để chuẩn bị bài học một cách hiệu quả. Nội dung chi tiết đã được chúng tôi tổng hợp và trình bày ngay bên dưới, giúp các em dễ dàng tiếp cận và hiểu sâu hơn về chủ đề.

Soạn bài Lễ rửa làng của người Lô Lô - Khám phá nét đẹp văn hóa truyền thống

Trước khi đọc

Câu 1. Hãy kể ngắn gọn một phong tục thể hiện nếp sống gắn bó với thiên nhiên của người Việt Nam (xưa hoặc nay) mà em được biết.

Phong tục: Chơi hoa ngày tết, hái lộc…

Câu 2. Hẳn em đã từng được nghe giới thiệu về quy tắc hoặc luật lệ của một trò chơi hay hoạt động nào đó. Hãy nêu một vài ấn tượng của em xung quanh việc giới thiệu này.

Ấn tượng: Mỗi trò chơi hoạt động đều có một quy tắc, luật lệ riêng.

* Tóm tắt văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô:

Cứ ba năm một, vào thời điểm tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch, lễ rửa làng của người Lô Lô sẽ được diễn ra. Đầu tiên, người Lô Lô ngồi lại cùng chọn ngày tổ chức lễ rửa làng, thống nhất việc mới thầy cúng và phân công mọi người sắm đồ lễ. Một ngày trước khi tổ chức lễ rửa làng, người dân chuẩn bị lễ vật gồm thẻ hương, chén nước, giấy trúc và con gà trống. Tối ngày hôm trước, thầy cúng sẽ thắp hương rồi đặt giấy trúc và chén nước xuống góc nhà để xin khấn tổ tiên đồng ý cho tổ chức lễ rửa làng. Buổi lễ bắt đầu với việc đoàn người cùng nhau đi khắp các nhà, suốt các hang cùng ngõ hẻm trong làng bản, vừa đi vừa gõ chiêng trống rộn ràng nhằm đánh thức những điều đẹp đẽ ngủ quên và xua đi những rủi ro ám ảnh. Tới nhà nào, gia chủ nhà đó phải chuẩn bị sẵn hình nhân cùng hai bó củi và hai bó cỏ để ngầm bồi dưỡng công xua đuổi tà ma cho thầy cúng với thái độ cung kính, thành khẩn. Xong phần lễ, mọi người thấy nhẹ nhõm và tin tưởng vào tương lai tươi sáng phía trước; hoan hỉ ăn tiệc, uống rượu mừng, bắt đầu 3 năm yên ổn sinh sống làm ăn. Sau lễ cúng, phải 9 ngày sau người lạ mới được bước vào làng, vì họ cho rằng nếu người lạ đến, tà ma sẽ lại theo vào và như thế lễ không thiêng nữa. Lễ rửa làng của người Lô Lô được coi là tín ngưỡng dân gian và nét đẹp truyền thống góp phần làm giàu có thêm cho bản sắc của cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam.

Đọc văn bản

Câu 1. Thời điểm thường được chọn để tổ chức lễ hội trên mọi miền đất nước.

Thời điểm: Thường vào mùa xuân.

Câu 2. Thời điểm diễn ra lễ rửa làng và những việc cần chuẩn bị cho ngày lễ.

• Thời điểm: Tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch
• Những việc cần chuẩn bị: Chọn ngày tổ chức lễ rửa làng; Thống nhất việc mới thầy cúng; Phân công mọi người sắm đồ lễ.

Câu 3. Các bên tham dự lễ phải làm những gì khi đoàn hành lễ đi quanh làng bản?

Tới nhà nào, gia chủ nơi đó phải chuẩn bị sẵn hình nhân cùng hai bó củi và hai bó cỏ để nhằm bồi dưỡng công xua đuổi tà ma cho thầy cúng với thái độ chân thành.

Sau khi đọc

Trả lời câu hỏi

Câu 1. Nêu những thông tin chính về lễ rửa làng mà em tiếp nhận được từ văn bản (có thể trình bày dưới hình thức một sơ đồ với các phần: thời điểm diễn ra hoạt động; sự chuẩn bị và diễn biến của hoạt động; ý nghĩa của hoạt động;…).

a. Thời điểm diễn ra hoạt động: Cứ ba năm một, vào thời điểm tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch

b. Sự chuẩn bị:

- Người Lô Lô ngồi lại cùng chọn ngày tổ chức lễ rửa làng; Thống nhất việc mới thầy cúng; Phân công mọi người sắm đồ lễ.

- Một ngày trước khi tổ chức lễ rửa làng, người dân chuẩn bị lễ vật gồm thẻ hương, chén nước, giấy trúc và con gà trống.

- Tối ngày hôm trước, thầy cúng sẽ thắp hương rồi đặt giấy trúc và chén nước xuống góc nhà để xin khấn tổ tiên đồng ý cho tổ chức lễ rửa làng.

c. Diễn biến của hoạt động:

- Đoàn người cùng nhau đi khắp các nhà, suốt các hang cùng ngõ hẻm trong làng bản, vừa đi vừa gõ chiêng trống rộn ràng nhằm đánh thức những điều đẹp đẽ ngủ quên và xua đi những rủi ro ám ảnh.

- Tới nhà nào, gia chủ nhà đó phải chuẩn bị sẵn hình nhân cùng hai bó củi và hai bó cỏ để ngầm bồi dưỡng công xua đuổi tà ma cho thầy cúng với thái độ cung kính, thành khẩn.

- Xong phần lễ, mọi người thấy nhẹ nhõm và tin tưởng vào tương lai tươi sáng phía trước; hoan hỉ ăn tiệc, uống rượu mừng, bắt đầu 3 năm yên ổn sinh sống làm ăn.

- Sau lễ cúng, phải 9 ngày sau người lạ mới được bước vào làng, vì họ cho rằng nếu người lạ đến, tà ma sẽ lại theo vào và như thế lễ không thiêng nữa.

d. Ý nghĩa của hoạt động

Được coi là tín ngưỡng dân gian và nét đẹp truyền thống góp phần làm giàu có thêm cho bản sắc của cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam.

Câu 2. Theo em, mục đích của tác giả khi viết văn bản này là gì? Tác giả thực hiện mục đích đó như thế nào?

• Mục đích: Giới thiệu về lễ rửa làng của người Lô Lô.
• Tác giả thực hiện mục đích đó: Thuật lại lễ hội một cách cụ thể, chi tiết.

Câu 3. Văn bản nhắc đến nhiều hoạt động diễn ra trong lễ hội rửa làng của người Lô Lô. Hoạt động nào trong đó phải được thực hiện theo luật lệ, hoạt động nào nằm ngoài luật lệ?

- Hoạt động phải được thực hiện theo luật lệ: Chọn ngày tổ chức, Chuẩn bị đồ lễ, Mời thầy cúng, Đoàn người cùng nhau đi khắp làng, Tiếp đón đoàn người, Không cho người lạ vào làng.

- Hoạt động nằm ngoài luật lệ: Tổ chức ăn tiệc, uống rượu mừng…

Câu 4. Tính cộng đồng của các hoạt động diễn ra trong ngày lễ đã được tô đậm qua những thông tin cụ thể nào?

Tính cộng đồng được thể hiện qua những thông tin cụ thể:

- Người Lô Lô ngồi lại cùng nhau chọn ngày tổ chức lễ rửa làng, thống nhất việc mời thầy cúng và phân công mọi người sắm sanh đồ lễ;

- Đoàn người sẽ cùng nhau đi khắp các nhà, suốt các hang cùng ngõ hẻm trong làng bản, vừa đi vừa gõ chiêng trống rộn tàng nhằm đánh thức những điều đẹp đẽ ngủ quên và xua đi những rủi ro ám ảnh;

- Mọi người hoan hỉ ăn tiệc, uống rượu mừng rồi mới ai về nhà nấy, bắt đầu ba năm yên ổn sinh sống và làm ăn;...

Câu 5. Qua đọc văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô, em rút ra được kinh nghiệm gì về tạo lập loại văn bản giới thiệu về quy tắc hoặc luật lệ của một trò chơi hay hoạt động?

• Bố cục của văn bản phải rõ ràng, đầy đủ.
• Miêu tả chi tiết về quy tắc, luật lệ của trò chơi hay hoạt động.
• Sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ như tranh ảnh, sơ đồ…

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) nêu cảm nhận của em về những giá trị sống được bộc lộ qua lễ rửa làng của người Lô Lô.

Gợi ý:

Mẫu 1

Người Lô Lô, một trong những dân tộc thiểu số ít người nhất tại Việt Nam, chủ yếu sinh sống tại Hà Giang và Cao Bằng. Ngoài những ngày lao động vất vả, họ thường tụ họp để thực hiện các nghi lễ truyền thống, hướng về cội nguồn và cùng nhau ước nguyện một cuộc sống ấm no. Một trong những lễ hội đặc sắc nhất là lễ rửa làng. Nguồn gốc của lễ hội này xuất phát từ niềm tin rằng không gian sống cần được “làm sạch” và “tẩy rửa” định kỳ để loại bỏ những điều xui xẻo, tà ma. Lễ hội thường được tổ chức sau khi vụ mùa kết thúc, thể hiện mong ước về một mùa màng bội thu, thời tiết thuận hòa, mang lại sự bình yên và no ấm cho làng bản. Phần lễ trang nghiêm kết hợp với phần hội sôi động, nơi mọi người cùng nhau ăn uống, vui chơi, bắt đầu một chu kỳ ba năm yên ổn. Lễ rửa làng không chỉ là một tín ngưỡng dân gian mà còn là nét đẹp văn hóa góp phần làm phong phú bản sắc của cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam.

Mẫu 2

Lễ rửa làng của người Lô Lô là một nghi thức tín ngưỡng độc đáo, phản ánh niềm tin của người dân về việc “làm sạch” không gian sống để xua đuổi tà ma và những điều không may. Lễ hội này thường được tổ chức sau mỗi vụ mùa, với mong ước về mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, và cuộc sống ấm no. Các nghi thức trong phần lễ thể hiện nét văn hóa đặc trưng của người Lô Lô, trong khi phần hội là dịp để mọi người quây quần, cùng nhau ăn uống và chia sẻ niềm vui. Lễ rửa làng không chỉ là một nghi lễ tâm linh mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết và gắn bó trong cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.