Soạn bài Thực hành đọc: Qua đèo Ngang - Kết nối tri thức Ngữ văn 8, trang 56 sách Kết nối tri thức tập 1

Bài thơ Qua đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan tái hiện khung cảnh thiên nhiên Đèo Ngang vừa rộng lớn, thoáng đãng lại vừa mang nét hoang sơ, thưa thớt bóng dáng con người. Qua đó, tác giả gửi gắm nỗi niềm nhớ nước thương nhà sâu lắng. Tài liệu Soạn văn 8: Thực hành đọc: Qua đèo Ngang sẽ được chia sẻ chi tiết dưới đây, giúp học sinh khám phá sâu sắc hơn tác phẩm này.

Hy vọng tài liệu này sẽ là nguồn tham khảo hữu ích, giúp các bạn học sinh lớp 8 chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và hiệu quả, đồng thời khám phá sâu hơn vẻ đẹp và ý nghĩa của bài thơ.

Soạn bài Thực hành đọc: Qua đèo Ngang - Khám phá vẻ đẹp và ý nghĩa sâu sắc

1. Đề tài, thể thơ và bố cục bài thơ

- Đề tài: Tình yêu quê hương đất nước và nỗi niềm hoài cổ

- Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật

- Bố cục: 4 phần rõ ràng

• Hai câu đề: Khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ nhưng đượm buồn nơi Đèo Ngang.
• Hai câu thực: Hình ảnh con người thưa thớt, gợi lên sự cô đơn.
• Hai câu luận: Tâm trạng nhớ nhà da diết của tác giả.
• Hai câu kết: Nỗi cô đơn tột cùng và nỗi niềm hoài cổ.

2. Các yếu tố thời gian, không gian, âm thanh, sự vật được tác giả sử dụng để miêu tả bức tranh thiên nhiên

- Thời gian: “bóng xế tà” - khoảnh khắc cuối ngày, gợi lên sự tàn phai và nỗi buồn man mác.

- Không gian: Đèo Ngang rộng lớn, hoang sơ, mang vẻ đẹp hùng vĩ nhưng đượm buồn.

- Âm thanh: Tiếng kêu của chim đỗ quyên và chim đa đa, gợi lên sự cô liêu, heo hút.

- Sự vật: Cỏ cây, đá lá, hoa núi, sông nước - tất cả tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động nhưng đầy tâm trạng.

3. Cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ

- Nỗi nhớ quê hương da diết, lòng yêu nước thầm kín.

- Sự cô đơn, lẻ loi khi đứng trước cảnh thiên nhiên rộng lớn, xa lạ.

4. Tác dụng của các từ tượng hình, từ tượng thanh và biện pháp tu từ đảo ngữ

• Tượng hình: lom khom, lác đác - gợi lên hình ảnh con người nhỏ bé, thưa thớt giữa thiên nhiên rộng lớn.
• Tượng thanh: quốc quốc, đa đa - âm thanh cô liêu, heo hút, tô đậm nỗi buồn và sự cô đơn.
• Đảo ngữ: Lom khom dưới núi, tiều vài chú; Lác đác bên sông, chợ mấy nhà - nhấn mạnh sự thưa thớt, nhỏ bé của con người trong không gian bao la.

=> Những biện pháp tu từ này giúp tác giả khắc họa rõ nét sự nhỏ bé, lẻ loi của con người trước thiên nhiên hùng vĩ. Con người chỉ là những chấm nhỏ lặng lẽ giữa bức tranh thiên nhiên rộng lớn, nơi mà thiên nhiên mới là trung tâm, là chủ thể chính của cảnh sắc Đèo Ngang.