Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo - Chân trời sáng tạo 7 Ngữ văn lớp 7 trang 36 sách Chân trời sáng tạo tập 1

EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Những tình huống hiểm nghèo, nằm trong bộ sách Chân trời sáng tạo, tập 1. Đây là nguồn tài liệu hữu ích giúp học sinh nắm vững kiến thức và chuẩn bị bài học một cách hiệu quả.

Hãy cùng tham khảo ngay tài liệu dưới đây để chuẩn bị bài học một cách đầy đủ và chi tiết nhất. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn tự tin hơn khi tiếp cận với nội dung bài học và đạt được kết quả cao trong môn Ngữ văn.

1. Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo - Hướng dẫn chi tiết và đầy đủ nhất

1.1 Chuẩn bị đọc

Câu 1. (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Theo em, một người bạn tốt cần sở hữu những phẩm chất nào để có thể trở thành chỗ dựa đáng tin cậy?

Hướng dẫn giải:

Một người bạn tốt cần hội tụ những đức tính như: sự thấu hiểu, lòng trung thực, khả năng chia sẻ, và biết lắng nghe một cách chân thành.

Câu 2. (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong những hoàn cảnh nào, một người có thể được coi là “kẻ mạnh” trong mắt người khác?

Hướng dẫn giải:

Một người được xem là “kẻ mạnh” có thể xuất phát từ nhiều yếu tố như: sức khỏe vượt trội, sự giàu có về vật chất, hoặc nắm giữ quyền lực đáng kể trong xã hội.

Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. (trang 37 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Sự kiện nào trong câu chuyện khiến bạn cảm thấy bất ngờ nhất?

Hướng dẫn giải:

Sự kiện gây bất ngờ trong truyện là khi hai người bạn đang đi trong rừng thì bất ngờ một con gấu xuất hiện và tấn công họ.

Câu 2. (trang 38 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Lời lẽ của chó sói trong truyện có thực sự thuyết phục không? Tại sao?

Hướng dẫn giải:

Lời lẽ của chó sói trong truyện không hề thuyết phục, bởi nó chỉ đang tìm cách bịa đặt lý do để hãm hại chú cừu non.

Câu 3. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong đoạn kết, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách cừu con nhằm mục đích gì?

Hướng dẫn giải:

Trong đoạn kết, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách cừu con nhằm mục đích tạo cớ để buộc tội và ăn thịt chú cừu non.

Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian trong hai văn bản.

Hướng dẫn giải:

=> Không gian thiên nhiên rộng lớn.

Câu 2. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Xác định tình huống trong truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật?

Hướng dẫn giải:

- Tình huống truyện:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: Hai người bạn đang đi trong rừng thì một con gấu xuất hiện. Người đi trước tìm cách trèo lên cây để ẩn nấp, bỏ mặc người bạn của mình.
• Chó sói và chiên con: Chiên con đang uống nước bên bờ suối thì gặp một con sói. Sói tìm cách hạch sách để có cớ ăn thịt chiên con.

- Tình huống ấy góp phần thể hiện được tính cách của nhân vật:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: Người đi trước là một kẻ ích kỷ, chỉ biết lo cho bản thân.
• Chó sói và chiên con: Chó sói là một kẻ gian xảo và độc ác.

Câu 3. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu.

Hướng dẫn giải:

Hai người bạn đang đi trong rừng thì bất ngờ gặp một con gấu. Người đi trước nhanh chóng trèo lên cây, ẩn mình trong tán lá. Người kia không kịp phản ứng, đành nằm xuống giả vờ chết. Con gấu đến gần, ngửi ngửi một lúc rồi bỏ đi. Khi người bạn trên cây hỏi con gấu đã nói gì, anh ta trả lời rằng: 'Không nên tin tưởng những người bỏ rơi bạn bè trong lúc hoạn nạn.'

Câu 4. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong văn bản ngụ ngôn cũng như các truyện kể khác, lời thoại của nhân vật thường góp phần thể hiện đặc điểm tính cách của nhân vật đó. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã góp phần thể hiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?

Hướng dẫn giải:

Tóm tắt cuộc đối thoại:

- Sao mày dám cả gan vục mõm làm đục nước uống của ta?

- Xin bệ hạ nguôi cơn giận để xét cho tỏ tường, nơi tôi uống nước cách xa nơi này hai chục bước.

- Chính mày khuấy nước và còn nói xấu ta năm ngoái.

- Năm ngoái ư? Khi ấy tôi còn chưa ra đời.

- Không phải mày thì là anh mày đó.

- Tôi không có anh em.

- Thế thì một mống nhà chiên, nào chiên, chó người cùng nhau một thói. Họ mách ta phải báo thù.

=> Lời thoại góp phần bộc lộ sự hung hăng, độc ác và ngang ngược của chó sói, cũng như sự hiền lành, nhút nhát và yếu đuối của chiên con.

Câu 5. (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi truyện.

Hướng dẫn giải:

- Đề tài:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: Tình bạn
• Chó sói và chiên con: Ỷ mạnh hiếp yếu.

- Bài học:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: Không nên tin tưởng vào những người bỏ mặc bạn bè trong lúc khó khăn, hoạn nạn.
• Chó sói và chiên con: Ỷ mạnh hiếp yếu là thói xấu, đáng lên án.

Câu 6. (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong hai văn bản: Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản nào hơn? Vì sao? Hãy viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản ấy.

Hướng dẫn giải:

- Chó sói và chiên con: Văn bản “Chó sói và chiên con” tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng bài học sâu sắc. Hai nhân vật chính là chó sói và chiên con đã có cuộc trò chuyện bên dòng suối. Chiên con đang uống nước thì bị chó sói hạch sách, tìm cớ để ăn thịt. Lời thoại góp phần bộc lộ sự hung hăng, độc ác của chó sói và sự hiền lành, yếu đuối của chiên con. Qua câu chuyện, tác giả La Phông-ten muốn phê phán thói ỷ mạnh hiếp yếu trong xã hội.

- Chó sói và cừu non: Với văn bản “Chó sói và cừu non”, Ê-dốp đã mang đến một bài học giá trị. Truyện kể về cuộc đối thoại giữa chó sói và cừu non. Chó sói tìm mọi lý do để đổ tội cho cừu non, dù chú cừu đã cố gắng chứng minh sự vô tội. Cuối cùng, chó sói vẫn vồ lấy cừu non để ăn thịt. Tác giả kết luận: “Lời ngụy biện nào cũng chỉ có lợi cho bạo chúa”. Hình ảnh chó sói đại diện cho kẻ ác, luôn tìm cách ức hiếp người yếu thế như cừu non. Truyện nhắc nhở chúng ta cần cảnh giác trước những kẻ xấu xa, bạo ngược.

2. Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo ngắn gọn

Câu 1. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian trong hai văn bản.

Hướng dẫn giải:

=> Không gian đều rộng lớn.

Câu 2. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Xác định tình huống trong truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật?

Hướng dẫn giải:

- Tình huống truyện:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: Hai người bạn đang đi trong rừng thì một con gấu xuất hiện; người đi trước tìm cách trèo lên cây để ẩn nấp, bỏ mặc người bạn của mình.
• Chó sói và chiên con: Chiên con đang uống nước bên bờ suối thì gặp một con sói; nó tìm cách hạch sách để có cớ ăn thịt chiên con.

- Tình huống ấy góp phần thể hiện được tính cách của nhân vật:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: Người đi trước là một kẻ ích kỷ, chỉ biết lo cho bản thân.
• Chó sói và chiên con: Chó sói là một kẻ gian xảo và độc ác.

Câu 3. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu.

Hướng dẫn giải:

Truyện kể về hai người bạn đang đi trong rừng. Bỗng nhiên, họ gặp một con gấu. Người đi trước nhanh chóng trèo lên cây, ẩn mình trong đám lá. Người còn lại không kịp phản ứng, đành nằm xuống giả vờ chết. Con gấu đến gần, ngửi ngửi một lúc rồi bỏ đi. Người bạn trên cây trèo xuống, hỏi anh bạn con gấu đã nói gì. Anh ta trả lời: 'Con gấu nói rằng không nên tin tưởng những người bỏ rơi bạn bè trong lúc hoạn nạn.'

Câu 4. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong văn bản ngụ ngôn cũng như các truyện kể khác, lời thoại của nhân vật thường góp phần thể hiện đặc điểm tính cách của nhân vật đó. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã góp phần thể hiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?

Hướng dẫn giải:

Chiên con đang uống nước dưới suối. Chó sói liền nghĩ cách ăn thịt chiên con. Nó lại gần, rồi thét lên: 'Sao mày dám cả gan vục mõm làm đục nguồn nước uống của ta? Tội mày phải trị không tha!'. Chiên con sửng sốt xin tha và giải thích nơi mình uống nước cách xa suối nguồn phía trên của sói. Sói lại tìm cớ khác rằng năm ngoái chiên đã nói xấu nó. Chiên con sợ hãi bèn đáp rằng năm ngoái chiên con vẫn chưa ra đời. Sói lại lấy lý do vô lý khác: 'Không phải mày thì anh mày đó!'.

=> Lời thoại góp phần thể hiện được đặc điểm tính cách của mỗi nhân vật.

Câu 5. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi truyện.

Hướng dẫn giải:

- Đề tài:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: tình bạn
• Chó sói và chiên con: ỷ mạnh hiếp yếu.

- Bài học:

• Hai người bạn đồng hành và con gấu: không nên tin tưởng vào những người bỏ mặc bạn bè trong lúc khó khăn, hoạn nạn.
• Chó sói và chiên con: ỷ mạnh hiếp yếu là thói xấu, đáng lên án.

Câu 6. (trang 39 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trong hai văn bản: Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản nào hơn? Vì sao? Hãy viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản ấy.

Hướng dẫn giải:

- Chó sói và chiên con: Truyện ngụ ngôn “Chó sói và chiên con” của La Phông-ten mang đến một bài học sâu sắc. Câu chuyện kể về cuộc đối thoại giữa chó sói và chiên con bên dòng suối. Qua lời nói của từng nhân vật, tính cách của sói hiện lên rõ nét: một kẻ gian xảo, độc ác và thích ức hiếp kẻ yếu. Nó dùng mọi lý do, dù vô lý, để đổ tội cho chiên con. Ngược lại, chiên con lại quá hiền lành, nhút nhát và ngây thơ. Sự tương phản trong tính cách của hai nhân vật đã góp phần làm nổi bật chủ đề của truyện - phê phán thói ỷ mạnh hiếp yếu.

- Chó sói và cừu non: Văn bản “Chó sói và cừu non” của tác giả Ê-dốp mang đến một bài học ý nghĩa. Tác giả đã xây dựng một cuộc đối thoại giữa chó sói và cừu non, trong đó chó sói tìm cách đổ tội cho cừu non làm đục nước suối. Dù cừu non đưa ra những lý lẽ hợp tình hợp lý, chó sói vẫn tức giận và đổ tội cho cả bố của cừu non, rồi vồ lấy chú cừu non để ăn thịt. Ở cuối truyện, tác giả rút ra bài học: “Lời ngụy biện nào cũng chỉ có lợi cho bạo chúa” - phê phán những kẻ xấu xa, cậy mạnh hiếp yếu.