Soạn bài Hội thi thổi cơm - Ngữ văn lớp 7 trang 106 sách Cánh diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

EduTOPS mang đến bài Soạn văn 7: Hội thi thổi cơm, trích từ sách Cánh diều, tập 1, một tài liệu hữu ích dành cho học sinh.

Tài liệu này sẽ hỗ trợ đắc lực cho học sinh lớp 7 trong việc chuẩn bị bài học trước khi đến lớp. Hãy cùng khám phá ngay sau đây.

1. Soạn bài Hội thi thổi cơm siêu ngắn

Câu 1. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy chỉ ra bố cục của văn bản Hội thi thổi cơm. Mỗi phần của văn bản cung cấp thông tin gì cho người đọc? Theo em, thông tin nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Bố cục:

• Phần 1: Giới thiệu khái quát về hội thi
• Phần 2: Cuộc thi nấu cơm tại hội Thị Cấm
• Phần 3: Cuộc thi nấu cơm tại hội làng Chuông
• Phần 4: Cuộc thi nấu cơm tại hội Từ Trọng
• Phần 5: Cuộc thi nấu cơm tại hội Hành Thiện

- Thông tin quan trọng nhất là quy tắc và luật lệ của hội thi, vì đây là yếu tố cốt lõi tạo nên sự hấp dẫn và công bằng của cuộc thi.

Câu 2. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự nào? (Gợi ý: trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quả, mức độ quan trọng hoặc phân loại đối tượng). Cách sắp xếp này mang lại hiệu quả gì?

Hướng dẫn giải:

• Trật tự: Theo thời gian
• Hiệu quả: Giúp người đọc dễ theo dõi và hiểu rõ diễn biến của các hội thi.

Câu 3. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy chỉ ra những điểm giống và khác nhau trong hội thi thổi cơm của các địa phương được đề cập trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

a. Giống nhau: Các cuộc thi đều yêu cầu nấu cơm trong điều kiện thử thách, đòi hỏi sự khéo léo và tinh thần đồng đội.

b. Khác nhau về địa điểm tổ chức, nguồn gốc lịch sử và cách thức thực hiện cuộc thi.

Câu 4. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Mục đích chính của văn bản Hội thi thổi cơm là gì? Hãy phân tích một số chi tiết cụ thể trong văn bản để làm rõ cách tác giả đạt được mục đích đó.

Hướng dẫn giải:

- Mục đích: Cung cấp thông tin chi tiết về các hội thi thổi cơm.

- Tác giả đã nêu rõ các thông tin về quy tắc, luật lệ và diễn biến của các hội thi.

Câu 5. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản giúp em hiểu thêm điều gì về hội thi thổi cơm? Hãy chỉ ra luật thi và cách thi thổi cơm của một địa phương được đề cập trong văn bản mà em cảm thấy thú vị nhất.

Hướng dẫn giải:

- Hiểu thêm về quy tắc, luật lệ và cách thức tổ chức của các hội thi.

- Học sinh tự chọn một địa phương và phân tích theo cảm nhận cá nhân.

Câu 6. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản chỉ có một ảnh minh họa. Nếu được vẽ thêm minh họa cho bài viết, em sẽ chọn nội dung nào? Vì sao em lại chọn nội dung đó để vẽ?

Hướng dẫn giải:

Hình ảnh minh họa cho các hội thi ở từng địa phương sẽ giúp người đọc hình dung rõ hơn về không khí và quy mô của sự kiện.

2. Hướng dẫn soạn bài Hội thi thổi cơm chi tiết và đầy đủ

2.1 Chuẩn bị

- Trò chơi bịt mắt đập niêu: Các đội chơi gồm hai thành viên. Một người bịt mắt và dựa vào hướng dẫn của đồng đội để tìm và đập vỡ niêu. Đội nào hoàn thành nhanh nhất sẽ giành chiến thắng.

- Một số hội thi tiêu biểu:

• Dân gian: Bịt mắt đập niêu, Nhảy bao bố…
• Hiện đại: Rung chuông vàng, Hùng biện…

2.2 Đọc hiểu

Câu 1. (trang 106 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tại sao đoạn mở đầu được in đậm? Nội dung chính của đoạn này là gì?

Hướng dẫn giải:

• Đây là phần sa pô, khái quát chủ đề của văn bản.
• Nội dung chính: Giới thiệu khái quát về hội thi thổi cơm.

Câu 2. (trang 106 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Bức ảnh minh họa cho nội dung gì?

Hướng dẫn giải:

Bức ảnh minh họa cho: Hành động đốt lửa

Câu 3. (trang 107 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Địa điểm hội thi ở Từ Trọng có gì đặc biệt?

Hướng dẫn giải:

Địa điểm: Trên thuyền thúng tại một đầm rộng, gió lộng.

Câu 4. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện có gì đặc biệt?

Hướng dẫn giải:

Cuộc thi chỉ dành cho nam giới. Mỗi nhóm gồm hai người đứng thành hàng ngang. Một người buộc cành tre dẻo dai vào lưng, ngọn tre cao hơn đầu và treo sẵn một niêu cơm. Người còn lại có nhiệm vụ đun nấu. Cả hai vừa nấu vừa di chuyển quanh sân đình.

2.3 Trả lời câu hỏi

Câu 1. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy chỉ ra bố cục của văn bản Hội thi thổi cơm. Mỗi phần của văn bản cung cấp thông tin gì cho người đọc? Theo em, thông tin nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Bố cục: 5 phần

• Phần 1: Giới thiệu khái quát về hội thi thổi cơm
• Phần 2: Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm
• Phần 3: Thi nấu cơm ở hội làng Chuông
• Phần 4: Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng
• Phần 5: Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện

- Thông tin quan trọng nhất: Thông tin về quy tắc, luật lệ của hội thi. Vì đây là yếu tố cốt lõi tạo nên sự hấp dẫn và công bằng của cuộc thi.

Câu 2. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự nào? (Gợi ý: trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quả, mức độ quan trọng hoặc phân loại đối tượng). Cách sắp xếp này mang lại hiệu quả gì?

Hướng dẫn giải:

• Trật tự: Thời gian
• Cách sắp xếp giúp người đọc dễ dàng hình dung về diễn biến của các hội thi.

Câu 3. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy chỉ ra những điểm giống và khác nhau trong hội thi thổi cơm của các địa phương được đề cập trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

a. Giống nhau:

• Người chơi phải nấu cơm trong điều kiện thử thách.
  Cơm chín, dẻo và ngon sẽ giành chiến thắng.

b. Khác nhau:

- Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm:

• Địa điểm: Từ Liêm - Hà Nội
• Nguồn gốc: Tái hiện tích của Phan Tây Nhạc.
• Thể lệ, cách thức: Mỗi nhóm 10 người tự xay thóc, giã gạo và nấu cơm. Đội nào nấu được cơm chín ngon trước sẽ thắng, cơm dùng để cúng thần.

- Thi nấu cơm ở hội làng Chuông:

• Địa điểm: Làng Chuông (Hà Nội)
• Thể lệ, cách thức: Chia thành cuộc thi dành cho nam và cuộc thi dành cho nữ.

- Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng:

• Địa điểm: Hoằng Hóa - Thanh Hóa
• Thể lệ, cách thức: Nấu cơm trên thuyền.

- Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện:

• Địa điểm: Nam Định
• Thể lệ, cách thức: Cuộc thi dành cho nam, mỗi đội 2 người, nấu cơm trong thời gian một tuần hương.

Câu 4. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là gì? Hãy phân tích một số nội dung cụ thể trong văn bản để thấy người viết đã đạt được mục đích đó như thế nào.

Hướng dẫn giải:

- Mục đích: Cung cấp thông tin chi tiết về hội thi thổi cơm cho người đọc.

- Người viết đã nêu rõ về địa điểm tổ chức, mục đích, cách thức và luật lệ của hội thi, giúp người đọc hiểu rõ hơn về sự kiện này.

Câu 5. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản giúp em hiểu thêm điều gì về hội thi thổi cơm? Hãy chỉ ra luật thi và cách thi thổi cơm của một địa phương được nêu trong văn bản mà em thấy thú vị nhất.

Hướng dẫn giải:

- Văn bản giúp em hiểu thêm về quy tắc, luật lệ và cách thức tổ chức của hội thi thổi cơm.

- Luật thi và cách thi thổi cơm của một địa phương mà em thấy thú vị: Hội Từ Trọng (Hoằng Hóa - Thanh Hóa), nơi các thí sinh nấu cơm trên thuyền.

Câu 6. (trang 108 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản chỉ có một ảnh minh họa. Nếu được vẽ thêm minh họa cho bài viết, em sẽ chọn nội dung nào? Vì sao em lại chọn nội dung đó để vẽ?

Hướng dẫn giải:

Cung cấp thêm hình ảnh minh họa về hội thi ở từng địa phương sẽ giúp người đọc hình dung rõ hơn về không khí và quy mô của sự kiện.

3. Hướng dẫn soạn bài Hội thi thổi cơm ngắn gọn và hiệu quả

3.1 Nguồn gốc và ý nghĩa của hội thi thổi cơm

Theo dulichvietnam.org.vn

3.2 Tóm tắt hội thi thổi cơm

2.3 Đọc hiểu văn bản

- Trong dịp lễ hội, một số làng ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam tổ chức hội thi thổi cơm. Mỗi nơi đều có những luật lệ và nét đặc trưng riêng:

- Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm - Hà Nội) tái hiện tích của Phan Tây Nhạc, vị tướng thời vua Hùng thứ mười tám đã rèn luyện binh sĩ thành thạo. Các đội phải làm gạo, tạo lửa, lấy nước và nấu cơm. Cuộc thi gồm ba bước: thi làm gạo; tạo lửa, lấy nước và thổi cơm.

- Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội) được chia thành cuộc thi dành cho nam và nữ với những quy định riêng biệt.

- Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng (Hoằng Hóa - Thanh Hóa) diễn ra trên thuyền thúng. Sau hiệu lệnh, các thí sinh đưa thuyền ra giữa đầm. Người có nồi cơm hoặc chõ xôi chín dẻo, ngon sẽ giành chiến thắng.

- Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định) dành cho nam. Mỗi nhóm hai người xếp thành hàng ngang. Một người buộc cành tre dẻo dai vào lưng, ngọn tre cao hơn đầu và treo sẵn một niêu cơm. Người kia có nhiệm vụ đun nấu. Cả hai vừa nấu vừa di chuyển quanh sân đình.

3.4 Nội dung và nghệ thuật của văn bản

- Nội dung: Văn bản giới thiệu chi tiết về hội thi thổi cơm tại một số địa phương, bao gồm quy tắc, cách thức tổ chức và ý nghĩa văn hóa.

- Nghệ thuật: Tác giả sử dụng hình ảnh minh họa sinh động, đề mục in đậm rõ ràng, và cách trình bày logic giúp người đọc dễ dàng theo dõi và hiểu sâu hơn về chủ đề.