Soạn bài Dục Thúy Sơn - Ngữ văn lớp 10 trang 46 sách Chân trời sáng tạo tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

Bài thơ Dục Thúy Sơn của Nguyễn Trãi là một tác phẩm nổi bật trong chương trình Ngữ văn lớp 10, thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo, mang đến những giá trị văn học sâu sắc và ý nghĩa nhân văn.

Dưới đây là tài liệu Soạn văn 10: Dục Thúy Sơn, được biên soạn kỹ lưỡng để hỗ trợ học sinh khám phá và phân tích tác phẩm một cách hiệu quả nhất.

Soạn bài Dục Thúy Sơn: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

Câu 1. Núi Dục Thúy được miêu tả với vẻ đẹp như thế nào? Chỉ ra cách miêu tả độc đáo của tác giả trong hai câu thực của bài thơ.

- Vẻ đẹp của núi Dục Thúy hiện lên sống động, tựa như một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ: Dáng núi tựa đóa hoa sen nổi trên mặt nước, bóng tháp in xuống mặt nước như chiếc trâm ngọc lấp lánh, mặt nước phản chiếu hình ảnh ngọn núi như cô gái đang soi mái tóc mượt mà của mình.

- Cách miêu tả độc đáo của tác giả trong hai câu thực: Sử dụng phép đối tinh tế giữa phù và trụy (nổi và rơi), thiên nhiên được cảm nhận theo chiều thẳng đứng, tạo nên sự hài hòa và cân đối.

Câu 2. Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong hai câu luận? Những hình ảnh “trâm thanh ngọc”, “kính thúy hoàn” có tác dụng biểu cảm ra sao?

- Biện pháp nghệ thuật: So sánh (Bóng tháp như chiếc trâm ngọc xanh cài trên mái tóc) và nhân hóa (Ánh sáng trên sóng nước tựa gương soi búi tóc biếc).

- Những hình ảnh “trâm thanh ngọc”, “kính thúy hoàn” góp phần làm bức tranh thiên nhiên núi Dục Thúy trở nên sinh động, tựa như một thiếu nữ duyên dáng, yểu điệu.

Câu 3. Chỉ ra mạch cảm xúc của tác giả trong bài thơ. Vì sao ở hai câu kết tác giả nhắc đến Trương Thiếu bảo? Điều này có ý nghĩa gì?

- Mạch cảm xúc: Từ việc cảm nhận vẻ đẹp của núi Dục Thúy, tác giả dần bộc lộ nỗi niềm sâu kín của mình.

- Tác giả nhắc đến Trương Thiếu bảo: Trương Thiếu bảo chính là Trương Hán Siêu, một danh sĩ đời Trần nổi tiếng với bài thơ về núi Dục Thúy được khắc trên sườn núi.

- Ý nghĩa: Đây là nỗi niềm hoài cổ thường thấy trong thơ ca, đặc biệt với Nguyễn Trãi, người luôn đau đáu trước sự đổi thay của thế sự. Việc nhớ về người xưa thể hiện đạo lí uống nước nhớ nguồn của dân tộc.

Câu 4. Hình ảnh nào trong bài thơ để lại trong bạn ấn tượng sâu sắc nhất?

• Hình ảnh ấn tượng nhất: Hoa sen nổi trên mặt nước, cảnh tiên giáng trần.
• Nguyên nhân: Hình ảnh này khắc họa bức tranh thiên nhiên núi Dục Thúy đầy thơ mộng, huyền ảo, như đưa người đọc lạc vào cõi thần tiên.