Soạn bài Đất nước - Ngữ văn lớp 10 trang 99 sách Chân trời sáng tạo tập 2: Hướng dẫn chi tiết và sáng tạo

Nguyễn Đình Thi, một nhà thơ lừng danh với nhiều tác phẩm để đời, sẽ được giới thiệu qua bài thơ Đất nước trong chương trình Ngữ văn lớp 10, sách Chân trời sáng tạo, tập 2. Bài thơ này không chỉ là một tác phẩm văn học xuất sắc mà còn là cánh cửa mở ra những suy ngẫm sâu sắc về quê hương, dân tộc.

Hôm nay, EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 10: Đất nước. Đây là nguồn tài liệu hữu ích giúp các bạn học sinh nắm vững kiến thức và cảm nhận sâu sắc hơn về tác phẩm. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết bên dưới.

Soạn bài Đất nước

Câu 1. Không gian của “những ngày thu đã xa” được tái hiện qua những hình ảnh nào trong văn bản trên? Hãy ghi lại những hình dung, tưởng tượng mà các hình ảnh thơ ấy gợi ra cho bạn.

- Không gian của “những ngày thu đã xa” được tái hiện qua những hình ảnh: sáng mát trong, hương cốm mới, những phố dài xao xác hơi may, người ra đi đầu không ngoảnh lại, thềm nắng lá rơi đầy.

- Hình dung, tưởng tượng mà các hình ảnh thơ ấy gợi ra: Bức tranh thiên nhiên mùa thu thi vị, mang đậm đặc trưng mùa thu Hà Nội nhưng thoáng buồn với những buổi sáng mát trong, gió thổi mang theo hương cốm mới, thời tiết buổi sáng se lạnh, những con phố xao xác lá vàng. Trong khung cảnh thiên nhiên đó, người chiến sĩ đã từ biệt quê hương, để ra đi vào chiến trường. Khung cảnh chia ly đầy buồn bã, lưu luyến nhưng cũng rất cương quyết.

Câu 2. Hình ảnh “mùa thu nay” khác gì với “những ngày thu đã xa”? Theo bạn, điều gì làm nên sự khác biệt đó?

- “Mùa thu nay” có điểm khác: Cảnh sắc thiên nhiên trở nên trong trẻo, tươi sáng hơn (trời thu thay áo mới); không gian rộng mở, đầy sức sống (núi đồi, gió thổi rừng tre phấp phới); tràn ngập âm thanh tươi vui (đứng vui nghe, nói cười thiết tha).

- Điều làm nên sự khác biệt: Nhân vật trữ tình đang đứng ở chiến khu Việt Bắc với tâm trạng vui tươi, phấn khởi khi đất nước được độc lập.

Câu 3. Xác định và nêu hiệu quả biểu đạt của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:

Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa

- Điệp ngữ “của chúng ta”, “những” kết hợp với liệt kê “trời xanh”, “núi rừng”, “cánh đồng”, “ngả đường”, “dòng sông”.

- Hiệu quả nghệ thuật: Nhấn mạnh vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam, khẳng định nền độc lập của nước nhà.

Câu 4. Đọc lại bốn dòng cuối của đoạn trích và cho biết: tiếng của “những buổi ngày xưa vọng nói về” gửi gắm thông điệp gì đến chúng ta?

Tiếng của “những buổi ngày xưa vọng nói về” gửi gắm thông điệp: Bài học về lòng biết ơn, trân trọng những thế hệ đi trước đã hy sinh để đấu tranh cho nền độc lập của dân tộc.

* Tác giả Nguyễn Đình Thi:

- Nguyễn Đình Thi (1924 - 2003) quê ở Hà Nội.

- Ông là một trong những thành viên sáng lập của tổ chức Văn hóa cứu quốc, được Đảng Cộng sản thành lập vào năm 1943, góp phần quan trọng vào phong trào văn hóa cách mạng.

- Sau Cách mạng tháng Tám, ông đảm nhiệm vai trò Tổng thư ký Hội Văn hóa cứu quốc và trở thành đại biểu Quốc hội khóa đầu tiên. Từ năm 1958 đến 1989, ông giữ chức Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam, khẳng định vị thế của mình trong nền văn học nước nhà.

- Nguyễn Đình Thi không chỉ là một nhà văn hóa lỗi lạc mà còn là một nghệ sĩ đa tài, với khả năng sáng tác thơ, văn, nhạc, kịch, và cả những bài phê bình văn học sâu sắc.

- Năm 1996, ông vinh dự được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông cho nền văn hóa nước nhà.

- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm: tiểu thuyết Xung kích (1951), Vào lửa (1966); các tập thơ như Người chiến sĩ (1956), Bài thơ Hắc Hải (1958); các vở kịch như Con nai đen (1961), Rừng trúc (1978); và các tập tiểu luận như Mấy vấn đề về văn học (1956).