Soạn bài Cô bé bán diêm - Ngữ văn lớp 6 tập 2 Chân trời sáng tạo: Hướng dẫn chi tiết trang 72

Tác phẩm Cô bé bán diêm của nhà văn An-đéc-xen mang trong mình thông điệp sâu sắc và giàu giá trị nhân văn. EduTOPS xin giới thiệu đến bạn đọc tài liệu Soạn văn 6: Cô bé bán diêm, nằm trong bộ sách Chân trời sáng tạo, tập 2.

Mời các bạn học sinh lớp 6 khám phá và tìm hiểu sâu hơn về tác phẩm này. Nội dung chi tiết sẽ được trình bày ngay sau đây.

Cô bé bán diêm - Mẫu 1

Câu 1. Hãy xác định các yếu tố cấu thành truyện trong văn bản Cô bé bán diêm bằng cách hoàn thành bảng dưới đây:

Câu 2. Từ việc đọc các văn bản trên, em hãy rút ra bài học kinh nghiệm khi tiếp cận thể loại truyện ngắn.

Khi đọc truyện ngắn, người đọc cần tập trung phân tích đề tài, chủ đề, các chi tiết và sự kiện nổi bật. Sau khi đọc, hãy suy ngẫm để rút ra ý nghĩa sâu sắc và bài học nhân văn mà tác phẩm muốn truyền tải.

Cô bé bán diêm - Mẫu 2

1. Tác giả

- An-đéc-xen (1805 - 1875) là nhà văn người Đan Mạch, nổi tiếng với những câu chuyện kể dành cho thiếu nhi.

- Nhiều tác phẩm của ông được dựa trên truyện cổ tích, nhưng cũng có những câu chuyện hoàn toàn do ông sáng tạo.

- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm: Cô bé bán diêm, Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của hoàng đế, và Nàng công chúa và hạt đậu.

2. Tác phẩm

- Hoàn cảnh sáng tác: Truyện được xuất bản lần đầu vào năm 1848 trong tập Nye Eventyr (Những truyện cổ tích mới) với tựa đề Den Lille Pige Med Svovlstikkerne (Cô gái bé nhỏ với những que diêm).

- Bố cục: Gồm 3 phần chính:

• Phần 1: Từ đầu đến “Lúc này đôi bàn tay em đã cứng đờ ra”: Khung cảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa lạnh giá.
• Phần 2: Tiếp theo đến “Họ đã về chầu thượng đế”: Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng của cô bé.
• Phần 3: Phần còn lại: Cái chết đầy thương tâm của cô bé bán diêm.

- Tóm tắt:

Mẫu 1

Trong đêm giao thừa lạnh lẽo, một cô bé đầu trần, chân đất, bụng đói cồn cào phải đi bán diêm. Cô bé đã mồ côi mẹ và người bà thân yêu nhất cũng đã qua đời. Sợ bố đánh, em không dám về nhà. Vừa lạnh vừa đói, em ngồi nép vào một góc tường và quẹt que diêm đầu tiên để sưởi ấm. Que diêm thứ nhất mang đến cảm giác ấm áp như ngồi bên lò sưởi. Que diêm thứ hai hiện ra một bàn ăn thịnh soạn. Que diêm thứ ba là cây thông Noel lấp lánh. Que diêm thứ tư, hình ảnh bà nội hiền từ xuất hiện. Những ảo ảnh đó nhanh chóng tan biến khi que diêm tắt. Em vội quẹt hết cả bao diêm để níu giữ bà nội. Cuối cùng, cô bé chết trong giá lạnh của đêm giao thừa.

Mẫu 2

Đêm giao thừa lạnh giá, một cô bé đầu trần, chân đất, phải đi bán diêm. Không ai mua diêm hay giúp đỡ em. Vừa đói vừa rét, em không dám về nhà vì sợ bố đánh. Em đã mất mẹ và người bà yêu thương nhất. Em ngồi nép vào tường giữa hai ngôi nhà. Để chống chọi với cái lạnh, em quẹt que diêm đầu tiên và thấy một lò sưởi ấm áp. Que diêm thứ hai hiện ra bàn ăn thịnh soạn với con ngỗng quay. Que diêm thứ ba là cây thông Noel rực rỡ. Que diêm thứ tư, bà nội hiện lên với khuôn mặt hiền từ. Sợ bà biến mất, em quẹt hết cả bao diêm. Sáng hôm sau, người ta thấy em bé đã chết, nhưng đôi má vẫn hồng và nụ cười trên môi. Không ai biết về những điều kỳ diệu em đã thấy.

3. Đọc - hiểu văn bản

a. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa

- Hoàn cảnh:

• Mẹ đã mất, bà nội - người yêu thương em nhất cũng vừa qua đời.
• Em phải sống với người bố và bị ép đi bán diêm để kiếm tiền.

- Thời điểm bán diêm: đêm giao thừa lạnh giá.

- Không gian bán diêm: cửa sổ các nhà sáng rực, trong phố thoang thoảng mùi ngỗng quay.

- Hình ảnh cô bé bán diêm:

• Ngồi nép vào một góc tường giữa hai ngôi nhà.
• Lo sợ nếu không bán được diêm, về nhà sẽ bị bố đánh.
• Thu đôi chân lại để chống chọi với cái lạnh, nhưng càng lúc càng rét buốt hơn.
• Đôi bàn tay cứng đờ vì giá lạnh.

=> Sự nghèo khổ không chỉ về vật chất mà còn là sự thiếu vắng tình yêu thương từ gia đình.

b. Các lần em bé quẹt que diêm và tưởng tượng thành sự thật

Cô bé đã trải qua 4 lần quẹt diêm, mỗi lần đều hiện lên những hình ảnh mộng tưởng:

• Lần thứ nhất: mơ ước có lò sưởi - khao khát được sưởi ấm.
• Lần thứ hai: mơ ước căn phòng với bàn ăn thịnh soạn và con ngỗng quay - mong muốn được no bụng.
• Lần thứ ba: mơ ước cây thông Noel rực rỡ - ước mơ được đón giao thừa như mọi người.
• Lần thứ tư: mơ ước được gặp lại bà - khao khát được yêu thương và che chở.
• Lần cuối cùng: quẹt hết số diêm còn lại - để được gặp bà và đi theo bà đến nơi hạnh phúc.

=> Những mong ước của cô bé hoàn toàn chính đáng và đầy nhân văn.

c. Cái chết thương tâm của cô bé bán diêm

• Thời gian: sáng sớm hôm sau.
• Không gian: một góc tường lạnh lẽo.
• Hình ảnh: cô bé với đôi má hồng, nụ cười trên môi, nhưng đã chết cóng.
• Lý do: không có ai quan tâm, giúp đỡ. Gia đình thờ ơ, lạnh nhạt.

=> Tố cáo một xã hội vô cảm và thiếu tình người.

4. Nội dung

Tác phẩm Cô bé bán diêm đã khơi dậy lòng trắc ẩn sâu sắc trong lòng người đọc trước số phận bất hạnh của cô bé. Đồng thời, tác phẩm cũng là lời lên án mạnh mẽ đối với xã hội đương thời, nơi con người trở nên lạnh lùng và thờ ơ trước nỗi đau của người khác.

5. Nghệ thuật

Tác giả đã sử dụng nghệ thuật kể chuyện đầy cuốn hút, khéo léo kết hợp giữa yếu tố hiện thực và mộng tưởng, tạo nên một câu chuyện vừa chân thực vừa giàu tính nhân văn.