Soạn bài Cái kính Cánh diều - Ngữ văn lớp 8 trang 91 sách Cánh diều tập 1: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc

EduTOPS mang đến tài liệu Soạn văn 8: Cái kính, hướng dẫn chi tiết và sâu sắc cách soạn bài, giúp học sinh nắm vững kiến thức một cách toàn diện.

Mời các bạn học sinh lớp 8 tham khảo tài liệu để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng, hiệu quả và đầy đủ nhất. Nội dung chi tiết sẽ được trình bày ngay sau đây, giúp các em tiếp cận bài học một cách dễ dàng và sâu sắc.

Soạn bài Cái kính: Hướng dẫn chi tiết và sâu sắc để cảm nhận trọn vẹn tác phẩm

1. Chuẩn bị: Hành trang kiến thức để khám phá tác phẩm

- Cái kính là một truyện cười hiện đại, kể về hành trình của nhân vật “tôi” cố gắng tỏ ra tri thức bằng việc đi khám bác sĩ và đeo kính, từ đó tạo nên những tình huống hài hước và đầy ý nghĩa.

- Đặc điểm nổi bật của truyện cười được thể hiện qua các yếu tố:

• Xung đột kịch: Sự đối lập giữa sự thật thà và căn bệnh ảo tưởng của nhân vật.
• Nhân vật: Sự không tương xứng giữa vẻ bề ngoài và bản chất bên trong.
• Hành động: Những mâu thuẫn giữa hành động và phẩm chất của nhân vật.

- A-dít Nê-xin (1915 - 1995), nhà văn châm biếm nổi tiếng người Thổ Nhĩ Kì, tác giả của hơn một trăm tác phẩm văn học, đã khắc họa sâu sắc những góc khuất của xã hội qua lăng kính hài hước.

- Mục đích chính của truyện cười:

• Giải trí: Mang lại tiếng cười và sự thư giãn cho người đọc.
• Phê phán: Lên án những thói hư tật xấu trong xã hội.
• Đả kích: Vạch trần bản chất xấu xa của giai cấp thống trị (trong bối cảnh lịch sử).

- Một tình huống hài hước khác: Một bạn trẻ đi tất cộc lệch, tạo nên sự hài hước và bất ngờ cho người xem.

2. Đọc hiểu: Khám phá sâu sắc nội dung và ý nghĩa tác phẩm

Câu 1. Vì sao nhân vật “tôi” lại quyết định đeo kính?

Hướng dẫn giải:

Nhân vật “tôi” đeo kính với mong muốn thể hiện mình là một người có học thức và tri thức.

Câu 2. Trong lần khám đầu tiên, bác sĩ chẩn đoán mắt nhân vật “tôi” mắc bệnh gì và hậu quả của việc đeo kính ra sao?

Hướng dẫn giải:

Bác sĩ chẩn đoán nhân vật “tôi” bị cận thị, và việc đeo kính khiến anh ta cảm thấy mặt mày tối sầm, buồn nôn đến mức không chịu nổi.

Câu 3. Kính mới có điểm gì khác biệt so với kính trước đó?

Hướng dẫn giải:

Kính mới được thiết kế dành cho người bị viễn thị với độ 2 đi-ốp.

Câu 4. Chiếc kính thứ ba đã gây ra hậu quả gì cho nhân vật “tôi”?

Hướng dẫn giải:

Chiếc kính này khiến nhân vật “tôi” nhìn mọi vật đều như lùi xa khoảng ba chục thước, mọi thứ trở nên bé tí hon, và con người chỉ còn nhỏ như hạt đậu ván.

Câu 5. Chiếc kính thứ tư có những hạn chế gì?

Hướng dẫn giải:

Mọi vật hiện lên trước mắt đều nhòe thành hai.

Câu 6. Liệu các bác sĩ có chẩn đoán được chính xác bệnh về mắt của nhân vật “tôi” không?

không?

Hướng dẫn giải:

Các bác sĩ đã không thể xác định được căn bệnh mắt mà nhân vật “tôi” mắc phải.

Câu 7. Sự cố nào đã xảy ra với nhân vật “tôi”?

Hướng dẫn giải:

Trong lúc đi trên cầu, nhân vật “tôi” bước hụt chân, ngã lăn xuống đất, chiếc kính văng ra xa khiến mọi thứ trở nên tối tăm.

Câu 8. Điều gì bất ngờ đã xảy ra ở phần kết của câu chuyện?

Hướng dẫn giải:

Khi tròng kính bị vỡ, nhân vật “tôi” bỗng nhiên nhìn thấy mọi thứ một cách rõ ràng.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Hãy tóm tắt nội dung truyện Cái kính. Nội dung truyện liên quan như thế nào đến tên tập sách Những người thích đùa của Nê-xin?

Hướng dẫn giải:

- Tóm tắt: Nhân vật “tôi” muốn tỏ ra mình là một trí thức chính hiệu. Anh ta đi khám mắt để đeo kính. Lần đầu, bác sĩ chẩn đoán anh bị cận thị và kê kính cận, nhưng đeo vào lại thấy buồn nôn. Lần thứ hai, bác sĩ khác kết luận anh bị viễn thị, đeo kính mới nhưng mắt luôn đỏ ngầu. Lần thứ ba, anh được chẩn đoán loạn thị, đeo kính vào thấy mọi vật như lùi xa. Lần thứ tư, anh nhìn mọi thứ đều thành hai. Lần thứ năm, bác sĩ nói anh một mắt cận, một mắt viễn. Đổi kính xong, anh không phân biệt được sáng tối. Sau nhiều lần khám, uống thuốc, tiêm thuốc, mắt anh vẫn không cải thiện. Một lần ngã, kính vỡ, người khác nhặt giúp. Từ đó, anh nhìn rõ mọi thứ. Vợ anh nhắc, anh mới biết kính đã vỡ.

- Truyện liên quan đến tập sách Những người thích đùa của Nê-xin vì nó mang tính hài hước, châm biếm.

Câu 2. Nêu hậu quả của mỗi lần nhân vật “tôi” thay kính mới.

Hướng dẫn giải:

• Lần 1: Đeo kính vào, “tôi” thấy mặt mày tối sầm, buồn nôn không chịu nổi.
• Lần 2: Mắt luôn chảy nước, đỏ hoe như vừa khóc.
• Lần 3: Mọi vật đều như lùi xa, không thể sinh hoạt bình thường.
• Lần 4: Nhìn đâu cũng thấy hai hình.
• Lần 5: Không phân biệt được sáng tối.
• Lần 6: Nhìn xa lại thấy gần.
• Những lần sau: Mọi thứ đều hiện lên màu xanh, lộn xộn không rõ ràng.

Câu 3. Em có nhận xét gì về các bác sĩ khám mắt và nhân vật “tôi” trong truyện cười này? Điều gì là sự thật và điều gì đã được phóng đại?

Hướng dẫn giải:

- Các bác sĩ khám bệnh: Thiếu chuyên môn, kết luận vội vàng, thiếu căn cứ; nhân vật “tôi” thì mắc bệnh tưởng, thích giả vờ làm trí thức.

- Sự thật là mắt nhân vật “tôi” hoàn toàn bình thường.

- Điều phóng đại là mỗi lần khám mắt lại phát hiện một bệnh khác nhau, đến khi kính vỡ mới biết mình không bị bệnh gì.

Câu 4. Hãy phân tích một số đặc điểm của truyện cười được thể hiện trong văn bản Cái kính.

Hướng dẫn giải:

- Dung lượng ngắn gọn, chỉ khoảng 2 trang.

- Cốt truyện đơn giản, số lượng nhân vật ít.

- Phê phán thói bệnh tưởng, tự ám ảnh, tin vào dư luận bên ngoài hơn là tin vào bản thân, đồng thời chỉ trích sự thiếu trách nhiệm của một số y bác sĩ.

- Tình huống gây cười: Nhân vật “tôi” không hề mắc bệnh, nhưng mỗi lần khám mắt lại được chẩn đoán một bệnh khác nhau, đeo kính mới rồi lại thay; đến khi ngã vỡ kính thì mắt lại nhìn bình thường, chứng tỏ không hề có bệnh.

- Thủ pháp trào phúng: Sử dụng phóng đại để tạo hiệu ứng hài hước.

Câu 5. Theo em, truyện Cái kính nêu lên và châm biếm, phê phán điều gì? Điều đó có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?

Hướng dẫn giải:

• Truyện Cái kính châm biếm và phê phán những người mắc bệnh tưởng, thích khoe khoang, tự tạo ám ảnh cho bản thân.
• Ý nghĩa với cuộc sống hiện nay: Truyện mang thông điệp sâu sắc, nhắc nhở mỗi người cần tin vào chính mình và tránh xa những ám ảnh vô căn cứ.

Câu 6. Từ điển tiếng Việt định nghĩa “bệnh tưởng” là: “trạng thái tinh thần lo lắng do bị ám ảnh là mình đã mắc một bệnh nào đó, kì thực không phải”. Theo em, nhân vật “tôi” trong truyện Cái kính có mắc bệnh tưởng hay không? Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 – 12 dòng) giải thích vì sao.

Hướng dẫn giải:

Mẫu 1

“Bệnh tưởng” là trạng thái tinh thần lo lắng, ám ảnh rằng mình mắc bệnh dù thực tế không có. Trong truyện Cái kính, nhân vật “tôi” rõ ràng mắc bệnh tưởng. Ban đầu, anh ta muốn đeo kính để tỏ ra là người trí thức. Lần đầu khám, bác sĩ chẩn đoán cận thị, nhưng đeo kính vào lại thấy buồn nôn. Lần thứ hai, bác sĩ khác kết luận viễn thị, đeo kính mới lại chảy nước mắt. Lần thứ ba, giáo sư chẩn đoán loạn thị, kính mới khiến mọi vật như lùi xa. Dù vậy, nhân vật “tôi” vẫn tin mình có bệnh, tiếp tục khám hết bác sĩ này đến bác sĩ khác. Chỉ đến khi ngã vỡ kính, anh mới nhìn rõ mọi thứ, nhưng vẫn không nhận ra mình không bị bệnh cho đến khi vợ nhắc.

Mẫu 2

Nhân vật “tôi” trong truyện Cái kính là một ví dụ điển hình của bệnh tưởng. Bệnh tưởng là trạng thái lo lắng, ám ảnh rằng mình mắc bệnh dù thực tế không có. Nhân vật “tôi” ban đầu muốn đeo kính để thể hiện mình là người trí thức. Lần đầu khám, bác sĩ chẩn đoán cận thị, nhưng đeo kính vào lại thấy buồn nôn. Anh tiếp tục khám nhiều nơi, đổi nhiều loại kính, mỗi lần lại được chẩn đoán một bệnh khác nhau. Đến cuối truyện, khi ngã vỡ kính, anh nhìn rõ mọi thứ mà không cần kính, chứng tỏ mắt anh hoàn toàn bình thường. Rõ ràng, nhân vật “tôi” đã bị ám ảnh bởi ý nghĩ mình có bệnh, dù thực tế không hề có vấn đề gì.